Αδελφέ (Σαμαρά), Έλα στον Πραγματικό Κόσμο! (Παράφραση Αδώνιδος!)

Σε προηγούμενο άρθρο μας, καταγράψαμε τα θετικά της διακυβέρνησης Σαμαρά. Και είχαμε επισημάνει πως είτε αυτά επιτεύχθηκαν από τροϊκανή πίεση είτε από αδυναμία ή αβελτηρία της Κυβέρνησης να προστατεύσει αποτελεσματικά τα καλά και συμφέροντα του κρατισμού, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο ικανοποιητικό. 

Το κλείσιμο της ΕΡΤ, η ιδιωτικοποίηση της ΑΤΕ και του ΟΠΑΠ, η προληπτική επιστράτευση των εκπαιδευτικών την περίοδο των Πανελληνίων εξετάσεων είναι μερικά. 

Και είχαμε επίσης επισημάνει ότι κάπου εδώ ολοκληρώνεται η δυναμική της παρούσας Κυβέρνησης. Δεν έχει κάτι άλλο να προσφέρει και η όποια επιπλέον προσπάθεια μόνο αρνητικά θα προσάγει.

Αρνητικά όχι μόνο στην οικονομία αλλά  και στην πολιτική ισχύ της Κυβέρνησης.

Και φτάσαμε στη ΔΕΘ και στην ομιλία του Πρωθυπουργού.

Η πλήρης -μέχρις προσβολής της κοινής νοημοσύνης αλλά και της δυσμενούς κατάστασης της ελληνικής κοινωνίας - και προφανώς εσκεμμένη αγνόηση της πραγματικότητας, αντανακλά ακριβώς την αδυναμία της παρούσας Κυβέρνησης να προχωρήσει. Ό,τι είχε να δώσει το έδωσε.

Βεβαίως το φαινόμενο δεν είναι άγνωστο στη δική μας πολιτική ιστορία. Θα θυμάστε τον Γ. Παπανδρέου ή τον Κ. Καραμανλή όταν οι Κυβερνήσεις τους κατέρρεαν, πόσο σίγουροι εμφανίζονταν για την επιτυχία τους ή για την απήχηση των θέσεών τους, όταν όλα γύρω τους απλά τους έδειχναν την έξοδο...

Για άλλη μια φορά, δυστυχώς, η ειλικρίνεια και η αλήθεια θυσιάζονται στο βωμό της πολιτικής επιβίωσης ή της απόσεισης των ευθυνών.

Ναι, οι κατ' όνομα κι όχι κατ' αντικείμενο ελληνικές αμυντικές "βιομηχανίες" θα έχουν την πορεία που έχει προδιαγράψει η Τρόικα ενώ οι παλληκαρισμοί Σαμαρά αποτελούν "άσφαιρα" ψηφοθηρικά φληναφήματα.

Όχι, κανένα μέρος κανενός εικονικού πλεονάσματος δεν πρόκειται να διανεμηθεί σε διάφορους "μικρο-". Το όποιο λογιστικό πλεόνασμα προκύπτει από μη επαναλαμβανόμενα έσοδα (φορολογικά επί εικονικών ή εικαζομένων εισοδημάτων), σχηματίστηκε περιστασιακά και προφανώς δεν επηρεάζει ούτε κατά κεραία την πορεία του οικονομικού προγράμματος. Πρόσφατες είναι οι -ειλικρινείς σε αυτή την περίπτωση - δηλώσεις του ΥΠΟΙΚ ότι "δεν είναι ώρα για φοροελαφρύνσεις".

Και αυτά δεν αποτελούν παρά μόνο την έναρξη μιας νέας φάσης του περίφημου Μνημονίου, την οποία εγκαινίασαν οι προβλέψεις του Ευρωπαίου Κεντρικού Τραπεζίτη: Νέο Μνημόνιο ισοδυναμεί με νέα μέτρα και νέους όρους.

Αυτή είναι η πραγματικότητα.

Είμαστε - και δε θα κουραστούμε να το επαναλαμβάνουμε - στον πρόλογο, στην αρχή μιας πολυετούς πορείας της ελληνικής οικονομίας, κατά την οποία στην πρώτη φάση υπήρξε μια βαθιά υποτίμηση εισοδημάτων με κύριο σκοπό την προσαρμογή περισσότερο της κοινωνίας και λιγότερο της οικονομίας ενώ ακολουθούν τα πραγματικά οικονομικά μέτρα.

Τα μέτρα εκείνα που θα "κάψουν τα καράβια" της επιστροφής στην εποχή της τεχνητής ευμάρειας του ακατάσχετου δανεισμού και των άφρονων προεκλογικών παροχών.

Πρόκειται για μια μακρά και επίπονη διαδικασία, της οποίας τη φύση και τις πρώτες ενδείξεις θα έχουμε προσεχώς.

Το νέο Μνημόνιο που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Ελληνική κοινωνία μετά τις Γερμανικές εκλογές και την εγκατάσταση της νέας Κυβέρνησης στο Βερολίνο, σε τίποτα δε θα μοιάζει με τα προηγούμενα. 

Οι σαρωτικές και κάθετες αλλαγές που θα κληθεί να εφαρμόσει η -όποια- Ελληνική Κυβέρνηση θα σοκάρουν. Αλλά θα είναι χρήσιμες.

Κι αν ο κ. Σαμαράς προκαλεί τον ελληνικό λαό σε μια οικονομικά φαντασίωση, όπου οι Έλληνες πολιτικοί θα επικαλούνται τις γνωστές κουραστικές και επιζήμιες δικαιολογίες περί "κούρασης του λαού", περί "εθνικών λόγων" για να διατηρηθούν εν λειτουργία τα πολυδάπανα κομματικά "μαγαζιά" του Δημοσίου, μόνο κακό κάνει αφού ο ηγέτης οφείλει να προετοιμάζει.

Ο κ. Γεωργιάδης παρότρυνε σήμερα έναν διαμαρτυρόμενο πολίτη να προσέλθει στον "πραγματικό κόσμο". Σοφή συμβουλή αλλά απευθυνόμενη σε λάθος κοινό. Ο πολίτης βιώνει την πραγματικότητα.

Θα ήταν απείρως πιο χρήσιμο αν απευθυνόταν στον Πρωθυπουργό.

"Αδελφέ, έλα στην πραγματικότητα!" Θα ήταν ωφέλιμο για όλους!

Κύριε Τόμσεν Μην Υποχωρήσετε!

Προφανώς έχετε αντιληφθεί ότι συνομιλείτε με πολιτικούς και με πολιτική ηγεσία που στην κλίμακα αξιών της τοποθετεί υπεράνω όλων το πολιτικό κόστος και την πολιτική ιδιοτέλεια.

Επίσης, θα έχετε από καιρό αντιληφθεί ότι το επίπεδο και η ποιότητα του κρατικού μηχανισμού δια του οποίου τα όποια μέτρα και αποφάσεις απαιτείται να εκτελεστούν, κινείται λίγο κάτω από εκείνο του πρωτόγονου. Βεβαίως θα έχετε συναντήσει και φωτεινές εξαιρέσεις, μην παρασύρεστε όμως: η συνολική απόδοση αυτού του μηχανισμού παραμένει κάτω του μηδενός.

Και βέβαια θα έχετε αντιληφθεί ότι οι ισχυρές ομάδες πίεσης στη χώρα μας δεν είναι ούτε οι αναξιοπαθούντες, ούτε οι  άνεργοι, ούτε οι ικανοί, μολονότι αποτελούν πλειοψηφία. Αυτοί δεν εκπροσωπούνται ούτε θα τους συναντήσετε θεσμικά. Αντίθετα, θα έχετε διαπιστώσει ότι οι θεσμικοί σας συνομιλητές σας αλλά και συνομιλητές της Κυβέρνησης είναι εκπρόσωποι των ανεξήγητα μονίμων Δημοσίων Υπαλλήλων, οι εργαζόμενοι στις πανάκριβες ΔΕΚΟ των προνομιούχων που βαφτίζονται "ιδιωτικός τομέας", οι εκπρόσωποι των κλειστών επαγγελμάτων που παρουσιάζονται μπροστά σας με το μανδύα του βουλευτή και του Υπουργού καθώς δικηγόροι, γιατροί και μηχανικοί κρατούν τα πρωτεία στην πολιτική αρένα. Μπορεί ακόμα να συναντήσετε και μερικούς κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες που θα ισχυριστούν ότι εκπροσωπούν την επιχειρηματικότητα της χώρας.

Όλοι αυτοί συνιστούν την τάξη της οπισθοδρόμησης και της αδράνειας. Είναι αυτοί που αρνούμενοι να παραδώσουν τα προνόμιά τους γονατίζουν τη χώρα και είναι υπεύθυνοι για την ανεργία, την ύφεση και την φτώχεια. Και βέβαια είναι αυτοί που σας έφεραν στη χώρα μας και τώρα θα σας φορτώσουν και το πολιτικό κόστος.

Η πλειοψηφία αυτής της χώρας όμως, η τάξη των "αιμοδοτών" που αγόγγυστα δέχεται να χρηματοδοτεί από το υστέρημά της όλο αυτό το συρφετό "πορφυρογέννητων" πολιτικών, δημοσίων υπαλλήλων, εργαζομένων ΔΕΚΟ, επαγγελμάτων "φρουρίων" και τιμαρίων από συμβολαιογράφους μέχρι περιπτεράδες, επιχειρηματίες που εισπράττουν μόνο από τον κρατικό προϋπολογισμό, ελπίζει ΜΟΝΟ σε εσάς. Όχι προσωπικά αλλά συμβολικά.

Ελπίζει σε μια σκληρή όσο γίνεται επιβολή του ορθολογισμού, της αξιοκρατίας της αγοράς, της -επιτέλους! - απαλλαγής της χώρας από ένα μοντέλο που δεν της αξίζει: εκείνο του άκρατου Σοβιετισμού.

Μην κάνετε πίσω λοιπόν.
Μην παρασυρθείτε από τα κροκοδείλια δάκρυα που χύνουν μπροστά σας όλοι οι εκπρόσωποι του παλιού και του σκουριασμένου. Μην τους λυπηθείτε.

Σαν άλλος Πρωτέας, όταν απειλείται αυτό το σάπιο σύστημα, αλλάζει μορφές προκειμένου να μην απολέσει την ισχύ του και το εισόδημά του: πότε καμώνεται ότι φταίει το Μνημόνιο, πότε καμώνεται ότι φταίνε οι ξένοι, πότε κλαψουρίζει για τους κατώτατους μισθούς που το ίδιο αυτό σύστημα στην πραγματικότητα ουδέποτε βοήθησε να ανέβουν.

Είναι οι ίδιοι που δεν αφήνουν να ανοίξουν τα επαγγέλματα και είναι οι ίδιοι που υποκριτικά απορούν γιατί δεν πέφτουν οι τιμές!

Είναι οι ίδιοι που κατηγορούν την Τρόικα για τις περικοπές των μισθών στο Δημόσιο ενώ δεν απολύουν τουλάχιστον τους συγγενείς τους, τους επίορκους και τους άχρηστους ώστε να αμειφθούν οι ικανοί και οι απαραίτητοι. Δηλαδή κλέβουν από τους ικανούς για να εξαγοράσουν την ψήφο των ανικάνων! Που κλαίνε για τα ειδικά μισθολόγια και τους μισθούς των πιλότων ας πούμε, αλλά δεν σκέφτονται να απολύσουν καμιά δεκαπενταριά χιλιάδες αραχτούς βυσματο-διορισμένους!

Είναι οι ίδιοι που ακόμα και σήμερα ωθούν νέους για σπουδές στο εξωτερικό αντί να επιτρέψουν την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Είναι οι ίδιοι που προτιμούν να κόψουν τα 30 ευρώ από το επίδομα ή τη σύνταξη εκείνου που πραγματικά το δικαιούται ενώ δεν κλείνουν την ίδια μέρα και με συνοπτικές διαδικασίες προβληματικές εταιρείες του Δημοσίου. Ναι! Όσα μας κοστίζει ο ΟΣΕ κάποιους μήνες είναι τα κεφάλαια που απαιτήθηκαν για να στείλει η ΝΑΣΑ αποστολή στον Άρη!

Είναι κι άλλα πολλά που εσείς τα γνωρίζετε και προφανώς θα έχετε καταλάβει ότι αυτό το κράτος έμαθε μόνο να τιμωρεί τον ικανό

Εκπροσωπείτε λοιπόν - χωρίς να το έχετε επιλέξει - όλους εκείνους που δεν έχουν πολιτική φωνή, δεν έχουν μέσον, γνωστό, δεν έχουν μόνιμη θέση στο Δημόσιο, δωρεάν ρεύμα ως εργαζόμενοι στη ΔΕΗ, δεν γνωρίζουν συνδικαλιστές και δεν έκαναν απεργία για να πιούν καφεδάκι στο κέντρο.
Εκπροσωπείτε σε αυτή τη διαπραγμάτευση όλους εκείνους που κάθε μέρα εργάζονται 12ωρα, πληρώνουν φόρους, και δεν καταλαβαίνουν γιατί είναι κακό να συνεχίσουν να εργάζονται όχι μόνο μέχρι τα 67 αλλά τα 77 τους.
Εκπροσωπείτε όλους όσους θέλουν αυτή τη χώρα στην Ευρώπη κι όχι τριτοκοσμικό κουρέλι υποταγμένο στον κάθε πολιτικάντη.

Μην κάνετε πίσω κύριε Τόμσεν!
Μην τους αφήσετε να σας κοροϊδέψουν με φούμαρα, χάντρες και καθρεφτάκια. Με περικοπές θολές και υποσχέσεις ακοστολόγητες.
Ψάξτε και αξιολογήστε μέχρι και το τελευταίο σεντ που θα σας παρουσιάσουν.

Ζητείστε τώρα τα πάντα και χωρίς καμία υποχώρηση. Η Ελλάδα θα σας ευγνωμονεί!

Η Μπλόφα του Αιώνα ή η "Πατάτα" της Δεκαετίας;

Ξεκάθαρα έχουμε διατυπώσει στα τελευταία άρθρα μας ότι οι επερχόμενες εθνικές εκλογές έχουν ήδη κριθεί: νίκη του ΠΑΣΟΚ και του κ. Παπανδρέου. Το εκλογικό σώμα έχει ήδη διαμορφώσει γνώμη, εδώ και αρκετό καιρό και καμιά επικοινωνιακή ή άλλη στρατηγική δεν μπορεί στο δεδομένο πολιτικό χρόνο να ανατρέψει το αναμενόμενο αποτέλεσμα.
Τα επιμέρους ερωτήματα που εγείρονται -η αυτοδυναμία του ΠΑΣΟΚ, η είσοδος στη Βουλή του ΣΥΡΙΖΑ ή των Οικολόγων - μικρή σημασία έχουν. Όχι βέβαια σε πολιτικό επίπεδο, αφού η πολυφωνία συνιστά ουσιώδες συστατικό της Δημοκρατίας, αλλά σε καθαρά επικοινωνιακό το οποίο και αποτελεί το κεντρικό θέμα του ιστολογίου μας. Σε ό,τι αφορά στην αυτοδυναμία ή μη του ΠΑΣΟΚ επίσης δεν αποτελεί σημαντικό ερώτημα, αφού είτε σε επαναληπτικές εκλογές είτε ακόμη και με κυβερνητική συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ θα επανέλθει στην Κυβέρνηση και σε συνδυασμό με τη δρομολόγηση εσωκομματικών εξελίξεων στη Νέα Δημοκρατία θα οδηγήσουν με τον έναν ή άλλον τρόπο στην πλήρη επικράτηση του Κινήματος.
Ο δρόμος που ακολούθησε η Νέα Δημοκρατία ώστε να φθάσει στο πολιτικό σημείο που βρίσκεται σήμερα είναι γνωστός. Το ερώτημα που παραμένει είναι γιατί συνέβη αυτό;

• Γιατί τόση "προσπάθεια" να χάσει στις εθνικές εκλογές και μάλιστα όσο το δυνατόν πιο σύντομα; Χωρίς αλλαγές στον κομματικό μηχανισμό και στο επικοινωνιακό επιτελείο μετά τη "νωπή" ήττα στις Ευρωεκλογές. 
• Γιατί ενώ όλα δείχνουν πως η προσφυγή στις πρόωρες κάλπες ήταν προσχεδιασμένη, παρακολουθούμε μια μάλλον "αδέξια" προεκλογική εκστρατεία από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας; Επιπλέον η επικοινωνιακή τακτική της Νέας Δημοκρατίας, στην προσπάθειά της να προβάλλει το στοιχείο του "αιφνιδιασμού" μέσω της προβολής του "δυσάρεστου αλλά χρήσιμου" διαπράττει "όλα τα λάθη του βιβλίου": Επικοινωνεί μόνο αρνητικά μηνύματα -αναφέρεται στο "τι θα πάρει" κι όχι στο "τι μπορεί να δώσει", απέχει των σύγχρονων μέσων προβολής (διαδίκτυο, σποτ, κλπ), απουσιάζει ο ενιαίος και πειστικός λόγος σε μια σειρά θεμάτων και ιδιαίτερα στα ζητήματα απολογισμού του κυβερνητικού έργου με αποκορύφωμα την αδυναμία του Πρωθυπουργού να τοποθετηθεί επαρκώς στο θέμα του ΕΤΑΚ σε τηλεοπτική του συνέντευξη. Σφάλματα τόσο παιδαριώδη που θα μπορούσε να τα χαρακτηρίσει κανείς ηθελημένα. Δεν θα αναφερθούμε καν στο εντελώς εκτός κλίματος τηλεοπτικό σποτ της Νέας Δημοκρατίας.
  

Έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές και στο πρόσφατο παρελθόν για την σχεδόν προφανή τακτική του Πρωθυπουργού να  ακολουθεί - από την περσινή ΔΕΘ και μετά - μια ιδιότυπη στρατηγική, με ανάλογα χαρακτηριστικά όπως αυτά που αναφέρουμε πιο πάνω, η οποία οδηγεί το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας σε μια, ίσως άνευ προηγουμένου, εκλογική ήττα. Το προφανές σενάριο δεν είναι και ιδιαίτερα ενδιαφέρον: απλώς η Νέα Δημοκρατία είναι μια Κυβέρνηση σε αποδρομή, όπου όλα τα ερείσματά της καταρρέουν, οπότε τα λάθη είναι αναμενόμενα και η όλη προεκλογική εκστρατεία δεν είναι παρά μια διαδικαστική περίοδος μέχρι να παραδώσει την εξουσία. Αν είναι έτσι τότε η όλη στρατηγική δεν είναι παρά η πολιτική "πατάτα" της δεκαετίας και είμαστε θεατές ενός ρεσιτάλ πολιτικού ερασιτεχνισμού.

Ας ασχοληθούμε όμως με κάτι πιο ενδιαφέρον. Ας θεωρήσουμε - ως υπόθεση εργασίας - ότι ο κ. Καραμανλής "κρατά" ένα επικοινωνιακό "χαρτί" το οποίο κατά τη δική του άποψη είναι σε θέση να ανατρέψει το κλίμα. Για συγκεκριμένους επικοινωνιακούς λόγους - timing, θεαματικότητας, αμεσότητας κλπ- θα πρέπει να το "εμφανίσει" στην επικείμενη τηλεμαχία. Ίσως έτσι θα μπορούσε να εξηγηθεί η εσπευσμένη αναφορά του Πρωθυπουργού στην τηλεμαχία από το βήμα της ΔΕΘ καθώς και οι επόμενες κινήσεις της Νέας Δημοκρατίας σχετικά με το θέμα καθώς και η "αδιαφορία" του κυβερνώντος κόμματος για τους υπόλοιπους τομείς της προεκλογικής περιόδου. Το σενάριο αυτό είναι μάλλον απίθανο, γιατί πολύ απλά στη χώρα μας είναι αδύνατο κάτι τόσο "ισχυρό" να παραμένει σε αφάνεια μέχρι την κατάλληλη στιγμή. Η "διαρροή" αποτελεί δομικό στοιχείο της πολιτικής μας ζωής. Παραλλαγή αυτού του σεναρίου θα μπορούσε να αποτελέσει μια ραγδαία εξέλιξη σε κρίσιμο τομέα - στην οικονομία για παράδειγμα - η οποία θα εμπεριείχε το δυναμικό ανατροπής των συσχετισμών πολιτικής ισχύος. Τίποτα δεν προοιωνίζει μια τέτοια εξέλιξη και επιπλέον αυτού του είδους οι εξελίξεις δεν είναι ούτε ελεγχόμενες ούτε  εξελισσόμενες κατά το δοκούν. Στην περίπτωση υλοποίησης αυτού του σεναρίου θα γίνουμε μάρτυρες της πολιτικής "μπλόφας" του αιώνα!
Το επόμενο λογικό σενάριο εδράζεται στην εξής παραδοχή: ο υφιστάμενος εκλογικός νόμος σε συνδυασμό με το  τρέχον πολιτικό τοπίο απλώς θα αντιστρέψουν τη θέση ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, χωρίς να δημιουργούν προϋποθέσεις επιταχυνόμενων εξελίξεων προς τη μια ή την άλλη πλευρά. Απλούστερα, η επόμενη μέρα των εκλογών - και σύμφωνα με το σενάριο - απλώς θα φέρουν το ΠΑΣΟΚ στη θέση μιας αδύναμης κυβέρνησης και τη Νέα Δημοκρατία στη θέση μιας "ισχυρής" αντιπολίτευσης, υπό την έννοια ότι η μεν μελλοντική Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ θα κληθεί να διέλθει τον κεντρικό κορμό της οικονομικής κρίσης, με τις κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις που αυτό συνεπάγεται, με μια οριακή πλειοψηφία και υπό το βάρος της εκπλήρωσης των υποσχέσεών της, ενώ αντίθετα η Νέα Δημοκρατία θα επιτελεί "εκ του ασφαλούς" το αντιπολιτευτικό της έργο έχοντας "κεφαλαιοποιήσει" από την όλη διαδικασία τρία πλεονεκτήματα:

• Δεν θα χρειαστεί να στραφεί προς το ΛΑΟΣ, όπως θα ήταν υποχρεωμένη να κάνει στην περίπτωση που όντως προσπαθούσε να παραμείνει στην εξουσία, υπό τις δεδομένες πολιτικές συνθήκες και με τον υφιστάμενο εκλογικό νόμο. Οι συνέπειες από μια "υποχρεωτική" συνεργασία με το ΛΑΟΣ και εν μέσω δυσμενούς κοινωνικο-οικονομικού κλίματος θα ήταν πολύ πιο σοβαρές για τη Νέα Δημοκρατία από μια ολιγόμηνη παραμονή στα έδρανα της αντιπολίτευσης.
• Θα μπορεί πλέον να επικαλείται - κατ' αναλογία με το ΠΑΣΟΚ - ότι επήλθε "κάθαρση" στους κόλπους της μετά την "επίπονη" γι' αυτήν εκλογική διαδικασία και κατόπιν μιας "καθαρτήριας" ήττας. Έτσι, ο κ. Καραμανλής παραμένει αλώβητος στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, μηδενίζει το "κοντέρ" για το κόμμα του και έχει επιχειρήματα για την "επόμενη μέρα" διεκδίκησης της εξουσίας. Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημάνουμε ότι ίσως έτσι δικαιολογείται και η επιλογή του Πρωθυπουργού να επιμένει ότι το "σκληρό" οικονομικό του πρόγραμμα δεν εξυπηρετεί παρά την ανάγκη να γνωρίζει την αλήθεια το εκλογικό σώμα. Ίσως δεν απευθύνεται στο παρόν εκλογικό σώμα αλλά σε εκείνο των επόμενων εκλογών, όπου θα μπορεί να επικαλεστεί το επιχείρημα ότι "χάσαμε γιατί δεν είπαμε παρά την αλήθεια και εκ των υστέρων δικαιωθήκαμε".
  
• Θα μπορεί σε μια επόμενη εκλογική αναμέτρηση να στραφεί προς τον ευρύτερο κεντροδεξιό χώρο, εφόσον θα έχει πλέον τη δυνατότητα να προβάλλει τα αποτελέσματα μιας "κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ" επικαιροποιόντας τα αντι-ΠΑΣΟΚικά σύνδρομα.

Στο σενάριο αυτό διαφαίνονται και μια σειρά άλλων παράπλευρων "συνεπειών", όπως η επανάκαμψη και ισχυροποίηση του δικομματισμού, σε μια περίοδο που μικρότεροι πολιτικοί σχηματισμοί φαίνονται να κερδίζουν έδαφος (ΛΑΟΣ, ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ αλλά και η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, ασχέτως αν οι λανθασμένοι χειρισμοί τον αποδυνάμωσαν προσωρινά), η διατήρηση της κυριαρχίας της κεντρικής πολιτικής σκηνής σε παραδοσιακούς πόλους ( μια επιπλέον ήττα του ΠΑΣΟΚ θα εξουδετέρωνε πολιτικά τον κ. Παπανδρέου, με πιθανές συνέπειες και στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας στο μέλλον) αλλά και την υγιή "εκτόνωση" μαξιμαλιστικών διεκδικήσεων από διάφορες κοινωνικές ομάδες, εν μέσω κρίσης, αφού η επόμενη κυβέρνηση θα έχει ούτως ή άλλως μια εύλογη περίοδο χάριτος, ικανή όμως να απομακρύνει μια ευρύτερη κοινωνική αναταραχή.
Λογική αδυναμία αυτού του σεναρίου αποτελεί μια ενδεχόμενη εκλογική κατάρρευση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει τριγμούς στο χώρο της κεντροδεξιάς και εδώ πιθανόν να απευθύνεται ο λόγος του Πρωθυπουργού περί παραμονής του στην ηγεσία του κόμματος. Επίσης, σοβαρή αδυναμία του εν λόγω σεναρίου αποτελεί το ενδεχόμενο το ΠΑΣΟΚ να σχηματίσει τελικά μια ισχυρή κυβέρνηση η οποία είτε πράγματι να επιτύχει στο έργο της είτε το ΠΑΣΟΚ να κατορθώσει να κυριαρχήσει πολιτικά σε ικανό χρονικό ορίζοντα.
Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι στην παρούσα φάση έχει διαμορφωθεί στο εκλογικό σώμα μια συγκεκριμένη και εντελώς συμπαγής πλειοψηφία, η οποία επιθυμεί την αλλαγή κυβέρνησης. Είναι προφανές ότι η πλειοψηφία αυτή δεν στρέφεται εξ' ολοκλήρου στο ΠΑΣΟΚ, αναζητά πολιτική έκφραση και σε άλλους χώρους, ωστόσο έχει τη δυναμική να οδηγήσει το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και μάλιστα αυτοδύναμο. Ας ελπίσουμε ότι κάθε σενάριο και εξέλιξη θα έχει ως τελικό αποτέλεσμα μια Ελλάδα όπως την ονειρεύονται οι πολίτες της.

Από την Κοινωνία των Πολιτών στην Κοινωνία των Λογιστών!

Δεν έχεις ανάγκη από εμένα για να σου πω σου ότι οι εκλογές έχουν κριθεί. Το ΠΑΣΟΚ και ο Γ. Παπανδρέου έχουν ήδη νικήσει, τα υπόλοιπα είναι διαδικαστικά. Το έχει αποδεχτεί η κοινωνία, τα κόμματα ακόμη κι ο Πρωθυπουργός, όπου ήδη έχει προδιαγράψει την επόμενη μέρα, αφού πανταχόθεν δηλώνει ότι θα παραμείνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Όλα καλά λοιπόν και πάμε γι' άλλα.

Το πρόβλημα όμως το δικό μου είναι αλλού.
Η προεκλογική εκστρατεία που διανύουμε και βιώνουμε ως εκλογείς και ως πολίτες χρωματίζεται έντονα από μια λογιστική ρητορική. Πόσο είναι το ΕΤΑΚ, το ΦΜΑΠ, το ΦΠΑ, πόσα παίρνω, πόσα δίνω, τι χρωστάω, λες και οι πολιτικοί μας ξαφνικά ένιωσαν την ανάγκη να μας μετατρέψουν από ένα απέραντο φρενοκομείο σε ένα απέραντο φοροτεχνικό γραφείο. Είπαμε ρε παιδιά, εντάξει και η οικονομία και να γίνουμε και συγκεκριμένοι αλλά όχι κι έτσι. Όχι να περιορίσουμε τη ζωή μας σε ποσοστά κι αθροίσματα, σε αριθμούς και ποσά.

Συζητάνε κι οι πολίτες στα καφενεία και στις γειτονιές.
-Κυρά Κούλα μου, πόσα δίνεις εσύ για ΕΤΑΚ;
-Αααχ, κυρά Μαρία μου, σκέφτομαι τι με συμφέρει. Να το κρατήσω στ' όνομά μου το προικώο ή να το γράψω στην οφσόρ της μεγάλης μου κόρης. Εσύ, τι γίνεται τον απόδωσες το ΦΠΑ ή ακόμα;
Ακούω και για τη φοροδιαφυγή. Και γελάω. Μάλλον γελάνε κι αυτοί που τα λένε. Ρε παιδιά, οι φοροκλέφτες ή είναι πλειοψηφία - οπότε κανείς δεν θα τους πειράξει γιατί τότε είναι πολλά τα ψηφαλάκια - ή είναι μειοψηφία και ισχυροί - οπότε μια απ' τα ίδια - ή είναι μειοψηφία και ανίσχυροι άρα δεν θα το συζητάγαμε καν! Απλά πράματα!
Γιατί λοιπόν τέτοια μονομέρεια, τέτοια πρωτοφανής μανία με τη λογιστική πλευρά της οικονομίας; Ενώ υπάρχει και η άλλη  όψη. Εκείνης της οικονομίας που δεν κατευθύνεται με τις οδηγίες και τις ευλογίες του κράτους, αλλά πηγάζει από την πρωτοβουλία και την αντίληψη των ίδιων των πολιτών. Η οικονομία της γειτονιάς και της πόλης. Η οικονομία της οικογένειας και της ομάδας. Για παράδειγμα μας λείπει η επιχειρηματικότητα του σχολειού: πόσα σχολειά ή πανεπιστήμια έχουν, ας πούμε έστω και για πείραμα, εγκαταστήσει ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά, πόσα έχουν κήπο για να φυτεύουν λαχανικά και λουλούδια; Ξενέρωσες; Πόσα σχολειά έχουν έστω και για πλάκα ένα ηλεκτρονικό κατάστημα να πουλάει κάρτες για τον Άγιο Βαλεντίνο; Εντάξει τώρα; Με λίγα λόγια κανείς δεν αναφέρεται στην επιχειρηματικότητα και στην οικονομία της κοινωνίας των πολιτών. Δυο τρεις γυναίκες σ' ένα χωριό, για φτιάξουν και να πουλήσουν ένα τοπικό παραδοσιακό γλυκό, πρέπει ν' ανοίξουν βιβλία, να πληρώσουν εφορία και ταμεία να μπουν σ' έναν κυκεώνα γραφειοκρατίας, εξαντλώντας το μεράκι και τη χαρά τους γι' αυτό που κάνουν.
- Θα σας βάλωμεν πρόστιμον διότι εφοροδιαφύγατε και τούτο διώκεται! Θα τους ανακοινώσει το μονίμως διαφεύγον κι όχι μόνο  στους φόρους, κράτος μας.
Μη με διαβάζεις συνοφρυωμένος. Μη μου πεις "ε! και τι θα γίνει; Θα τα αφήσουμε όλα μπάτε σκύλοι αλέστε; Πως θα ζήσει το Κράτος, πως θα μας φτιάξει νοσοκομεία, σχολεία και οπτικές ίνες; (ναι στην Ελλάδα του 21ου αιώνα και την τεχνολογία το Κράτος τη διαχειρίζεται!)"
Θα σου πω το εξής απλό: Αν τον πολίτη δεν τον κάνεις - έστω και εν γνώση σου αφορολόγητο -επιχειρηματία (μη σε τρομάζει η λέξη και μου φύγεις, μιλάω ακόμη και για τον πιτσιρικά που θα φτιάξει ένα site να πουλάει σπιτική μηλόπιτα, μη βλέπεις παντού καρτέλ!), ξέρεις τι θα σου γίνει; Δημόσιος υπάλληλος βρε! Και τότε ξέρεις πόσα θα σου κοστίζει; Άστα!
Μιλάμε διαρκώς - και οι πολίτες και οι πολιτικοί - για μισθούς, συντάξεις, φόρους, ακίνητα και κινητά. Ούτε βήμα από τη δεκαετία του '50 και του '60, με την αντιπαροχή, το διαμερισματάκι και το αυτοκινητάκι. Το μισθουλάκο και τη συνταξούλα. Από την άλλη, παραγωγικές δυνάμεις, πόροι, εκπαιδευτικό σύστημα και δημόσια συζήτηση, πολίτες και πολιτικοί στρέφονται διαρκώς τριγύρω από αυτά τα παρωχημένα πρότυπα ζωής. Εκεί μπαίνουν οι λογιστές: τόσα θα πάρεις, τόσα θα δώσεις. Εκεί ανάμεσα είναι που οι πολίτες εγκλωβίζονται σε διλήμματα του τύπου ΕΤΑΚ ή ΦΜΑΠ; Καραμανλής ή Παπανδρέου; Ψινάκης ή Τσίπρας; Αλέκα ή Αλέκος;
Άλλη μια γενιά θα αναλωθεί στις ατέλειωτες ουρές της εφορίας, των ελλειμματικών ταμείων, των ημιτελών ονείρων. Οι πολιτικοί μας θα πάσχουν από ένδεια ιδεών, οι πολίτες από ένδεια βούλησης και εν τέλει η κοινωνία - παρούσα και μελλοντική - θα αυτοπεριορίζεται σε ξεπερασμένες και ανούσιες λογιστικές καταστάσεις ζωής.
 

Μόνος του και Όλοι μας ή μήπως όχι;

Για να διατυπώσουμε την πρώτη μας ανάλυση, μετά την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών από τον Πρωθυπουργό, ας δούμε τι λέγαμε τη θλιβερή εκείνη Κυριακή στις 23 Αυγούστου που καιγόταν η Βορειοανατολική Αττική:

"...Η εμφάνιση τόσο του Πρωθυπουργού όσο και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Θεσσαλονίκη μάλλον θα πραγματοποιηθούν προκηρυχθέντων των πρόωρων εκλογών, ώστε να αποφευχθεί η ανάλωση πολιτικού κεφαλαίου σε ετεροβαρή ζητήματα...
...Συμπερασματικά, στο Μαραθώνα κάηκε οτιδήποτε άλλο εκτός από το σενάριο των πρόωρων εκλογών. Ας το παρακολουθήσουμε." από το άρθρο μας εδώ. Αλλά και πιο παλιά από τις 28 Ιουλίου ακόμη, εδώ: "Από τη μια η προσφυγή στις κάλπες, υπό τις παρούσες συνθήκες και επιλογές, φαίνεται "αυτοκτονική" από την άλλη το πολιτικό σύστημα δείχνει ότι αρχίζει να προετοιμάζεται για μια εκλογική αναμέτρηση."

Δεν στα υπενθυμίζω αυτά αγαπητέ μου αναγνώστη για να ευλογήσω τα γένια του ιστολογίου -εντάξει το κάνω και γι' αυτό- αλλά για να καταγράψω μια πιθανή πτυχή της στρατηγικής του κ. Καραμανλή, η οποία επί του παρόντος δεν είναι ακόμη απολύτως ορατή, ενώ  με τα σημερινά δεδομένα φαντάζει ως παράδειγμα "πολιτικής αυτοκτονίας"! Σου ξεκαθαρίζω βέβαια ότι όλα όσα σου παραθέτω εδώ δεν είναι προϊόν ρεπορτάζ - δεν είμαι δημοσιογράφος εξάλλου - αλλά αναλύσεων της τρέχουσας επικαιρότητας , όπως την μαθαίνεις κι εσύ, από την πλευρά όμως της πολιτικής επικοινωνίας.

Κατά τη δική μου άποψη λοιπόν, η προκήρυξη των εκλογών δεν ήταν ούτε "αυθόρμητη" κίνηση που αποφασίστηκε την τελευταία στιγμή, ούτε  η εν λόγω επιλογή ανταγωνίστηκε ποτέ άλλες επιλογές όπως εκείνη του ανασχηματισμού. Αποτελεί μια στρατηγική επιλογή του Πρωθυπουργού, από τη στιγμή που ο κ. Παπανδρέου αποφάσισε να ανακοινώσει την απόφασή του να προκαλέσει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες το Μάρτιο του 2010 με αφορμή την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Από τη στιγμή εκείνη λοιπόν, άρχισε να ξεδιπλώνεται η συγκεκριμένη στρατηγική του Αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας, με κομβικά σημεία - τα οποία και πάλι πολλά απ' αυτά είχαμε επισημάνει με άρθρα μας, χωρίς όμως τότε να είμαστε σε θέση να τα ερμηνεύσουμε - και τα οποία τώρα μπορούμε να παραθέσουμε, ώστε να σχηματοποιηθεί η εικόνα:

• Η "αποστασιοποίηση" του Πρωθυπουργού από συγκεκριμένες παλαιότερες θέσεις του, καθώς και θέσεις της προ του 2004, Νέας Δημοκρατίας - ενδεικτικά αναφέρω την εγκατάλειψη της ρητορικής περί "διεφθαρμένης περιόδου Σημίτη" - αλλά και δηλώσεις σε ανύποπτο χρόνο περί "κούρασης". 
• Εμβληματική διακοπή των εργασιών της Βουλής με αφορμή τις Ευρωεκλογές.
• Διεξαγωγή του προεκλογικού αγώνα των Ευρωεκλογών σχεδόν αποκλειστικά από τον Πρωθυπουργό.
• Έντονη επικοινωνιακή προβολή δραστηριοτήτων του κ. Καραμανλή κατά τη θερινή περίοδο αλλά και "περίεργη" για τα καθ' ημάς πολιτικά ήθη υπερ-παραγωγή (!) νομοσχεδίων-εξαγγελιών από πλευράς Κυβέρνησης.
• Η σε όλους τους τόνους και με κάθε ευκαιρία επιβεβαίωση από όλα το πολιτικό δυναμικό της Νέας Δημοκρατίας περί στήριξης της υποψηφιότητας του κ. Παπούλια. Προσέξτε: όχι οποιασδήποτε υποψηφιότητας- προερχόμενης και από το ΠΑΣΟΚ πιθανώς- αλλά ονομαστικά του κ. Παπούλια. Θα μας χρειαστεί παρακάτω αυτή η παρατήρηση.
• Αυτόβουλη -έτσι διαβάζουμε τουλάχιστον- απομάκρυνση επιφανών στελεχών της Νέας Δημοκρατίας που ενεπλάκησαν - δικαίως ή αδίκως - σε "γκρίζες" υποθέσεις.
  

Η λίστα δεν τερματίζει εδώ, αλλά είναι επαρκής για να διατυπωθούν τα εξής συμπεράσματα:

• Το ΠΑΣΟΚ θα βρεθεί αντιμέτωπο με μια ολοκληρωμένη και προσχεδιασμένη επικοινωνιακή στρατηγική από πλευράς Κυβέρνησης και όχι με μια εσπευσμένη και "αυθόρμητη" απόφαση για προκήρυξη πρόωρων εκλογών και μάλιστα με όλα τα στοιχεία να συνηγορούν προς μια περίπου "κίνηση πολιτικού αυτοχειριασμού" της Νέας Δημοκρατίας. Είναι σαφές ότι ο Πρωθυπουργός είχε προσμετρήσει και το πολιτικό κόστος της συγκεκριμένης επιλογής που θα προκύψει από τη δυσαρέσκεια της βάσης αλλά και των στελεχών της Νέας Δημοκρατίας. Εμείς το είχαμε ήδη επισημάνει στο "ημερολόγιο του νεοδημοκράτη"(προηγούμενο άρθρο μας), αλλά τώρα είναι εμφανές ότι το κόστος αυτό είχε προεξοφληθεί προ καιρού.
• Ο Πρωθυπουργός έχει επιλέξει να κινηθεί σε "διόμιση φάσεις": Εκλογές στις 4 Οκτωβρίου με στόχο να μην κατορθώσει το ΠΑΣΟΚ να σχηματίσει αυτοδύναμη Κυβέρνηση. Αυτονόητο. Θα μπορούσε να το επιδιώξει αυτό και το Μάρτιο, εκμετελλευόμενος - υποτίθεται- τον ενδιάμεσο πολιτικό χρόνο. Θα υπήρχαν όμως δύο σοβαρά μειονετήματα: η ανάγκη λήψης δύσκολων οικονομικών μέτρων και η ενδεχόμενη ανάγκη αντιμετώπισης κοινωνικών αντιδράσεων θα ενίσχυε σημαντικά την πιθανότητα να προσέκρουε το Μάρτιο η Νέα Δημοκρατία σε μια μη αναστρέψιμη κατάσταση και το ΠΑΣΟΚ να εξασφάλιζε πολύ πιο άνετα την αυτοδυναμία, μη επιτρέποντας άλλη ευκαιρία για εκλογική αναμέτρηση. Με την επιλογή τον πρόωρων εκλογών ο Πρωθυπουργός διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων, εξασφαλίζει "ήρεμο" κλίμα -ποιος κάνει απεργίες εν μέσω εκλογών;- και επιπλέον ελπίζει να μην αποκτήσει την απαιτούμενη αυτοδυναμία το ΠΑΣΟΚ, οπότε εξασφαλίζει "πολλαπλότητα" εκλογικών ευκαιριών και ενδεχομένως εκμετάλλευση κάποιας θετικής συγκυρίας (ας πούμε μιας επικοινωνιακής αστοχίας του ΠΑΣΟΚ ή άλλης εξέλιξης). Στη συνέχεια και υπό την προϋπόθεση ότι ο κ. Παπανδρέου δεν εξασφαλίζει ποσοστό ικανό να του δώσει την πλειοψηφία της Βουλής είναι σαφές ότι θα προκύψουν εκ νέου εκλογές. Η πιθανότητα συνεργασιών είναι μάλλον ελάχιστη, υπό τις παρούσες συνθήκες. Σε αυτήν την περίπτωση έρχεται να συνδράμει η θεωρεία της "δεξαμενής των δεξιών ψηφοφόρων", το ΛΑΟΣ. Αναρωτιέμαι πια θα είναι η απάντηση των ψηφοφόρων του ΛΑΟΣ- αλλά και των "διαμαρτυρόμενων" ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας, ευρύτερα- στην περίπτωση που θα βρεθούμε μπροστά σε μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, με το ΠΑΣΟΚ να απέχει ελάχιστα από το σχηματισμό αυτοδύναμης Κυβέρνησης. Δεν θα έβλεπα άλλη μέθοδο να θέσει κανείς προ ενός τέτοιου -πιεστικού - διλήμματος τους "διαμαρτυρόμενους" δεξιούς ψηφοφόρους. Τέλος και εφόσον δεν ευοδοθούν όλες οι προσπάθειες του κ. Καραμανλή, απομένει άλλη μια "μισή" φάση ή ευκαιρία. Στην -εντελώς υποθετική, επί του παρόντος- περίπτωση που το Μάρτιο ο κ. Παπούλιας δεν συμμετείχε για οποιοδήποτε λόγο στην διαδικασία για την εκλογή Προέδρου, τότε ο κ. Καραμανλής -ή η Νέα Δημοκρατία αν θέλετε- και με βάση τα παρόντα δεδομένα, θα μπορούσε πολιτικά να προκαλέσει εκ νέου εκλογές εφόσον η δέσμευση περί επανεκλογής αναφέρεται στο συγκεκριμένο πρόσωπο. Θα μπορούσε η Νέα Δημοκρατία είτε να προτείνει πρόσωπο μη αποδεκτό από το ΠΑΣΟΚ είτε να μην υπερψηφίσει την πρόταση του Κινήματος. Βεβαίως αυτή η εξέλιξη δεν εξαρτάται από τη Νέα Δημοκρατία αποκλειστικά, αλλά και από άλλους παράγοντες, όπως μεταξύ άλλων είναι και η σύνθεση του Κοινοβουλίου το Μάρτιο, αλλά δεν παύει να αποτελεί ενδεχόμενο, οπότε και συνιστά μια "μισή" φάση της στρατηγικής του κ. Καραμανλή, όπως εμείς την αντιλαμβανόμαστε.

Ασφαλώς, για τον κ. Καραμανλή η συγκεκριμένη στρατηγική που περιγράψαμε εμπεριέχει τεράστιο ρίσκο, αφού είναι πιθανός ο σχηματισμός αυτοδύναμης Κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ, μετά το αποτέλεσμα της 4ης Οκτωβρίου και κατά συνέπεια ό,τι αναφέραμε θα αποτελεί επιστημονική φαντασία, αλλά παράλληλα -στην περίπτωση ήττας- αλλά και αφορμή για την δρομολόγηση σημαντικών μεταβολών στη Νέα Δημοκρατία. Όμως, η φαινομενικά ορθότερη "συμβατική" στρατηγική περί εξάντλησης του πολιτικού χρόνου και στη συνέχεια δρομολόγης εξελίξεων αναλόγως των δεδομένων του πολιτικού σκηνικού το Μάρτιο του 2010 θα αφαιρούσε από τον Πρωθυπουργό κάθε περιθώριο ελιγμών και νομοτελειακά θα οδηγούσε - στην καλύτερη περίπτωση - σε μια αξιοπρεπή εκλογική ήττα. Εάν το σενάριο που περιγράψαμε όντως αποτελεί επιλογή του Πρωθυπουργού, τότε αναμένουμε να "παίξει" έντονα η εικόνα του κ. Καραμανλή - και όσο το δυνατόν λιγότερο εκείνη της Νέας Δημοκρατίας - και επίσης αναμένουμε έντονη πόλωση, υπό την έννοια των πιεστικών διλημμάτων, αλλά και επαναφορά της εικόνας των "γαλανόλευκων"  σημαιών στις προεκλογικές συγκεντρώσεις και τη ρητορική της Κυβέρνησης, η οποία αναμένεται να κινηθεί στη λογική του "Ελληνίδες -Έλληνες" αντί του "Νεοδημοκράτισσες-Νεοδημοκράτες". Ακόμη, δε θα μας εξέπλητε και ολίγη ή περισσότερη "αρνητική" διαφήμηση τόσο για το ΠΑΣΟΚ όσο και για τον Πρόεδρό του, στα διαφημιστικά σποτ της Νέας Δημοκρατίας. Είναι σαφές ότι στα ψηφοδέλτια του κυβερνώντος κόμματος όχι μόνον θα συμμετάσχουν όσο το δυνατόν λιγότεροι υποψήφιοι, εξ εκείνων που "πίκραναν" αλλά και το γεγονός αυτό θα αποτελέσει και ιδιαίτερο σημείο προβολής για τον εξευμενισμό της "ταραγμένης" κεντροδεξιάς εκλογικής βάσης. Εν κατακλείδι, αναμένουμε μια πολύ "σκληρή" προεκλογική αναμέτρηση, ιδιαίτερα δε στη δεύτερη φάση της εφόσον αυτή υλοποιηθεί.
Δεν μπορούμε όμως να αποκλείσουμε άλλο ένα σημείο. Είπαμε ήδη ότι κατά τη γνώμη μας η συγκεκριμένη επιλογή του κ. Καραμανλή, περί προκήρυξης πρόωρων εκλογών, φαίνεται να  είναι καλά σχεδιασμένη και προετοιμασμένη. Εξ' αυτής και μόνο της εκτίμησης, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τη λογική της επέκταση που είναι ο Πρωθυπουργός να "εμφανίσει" ένα "κρυμμένο" επικοινωνιακό "χαρτί", προς ενίχυση της εκλογικής του επιρροής. Επαναλαμβάνουμε προς άρση παρεξηγήσεων ότι εμείς δεν διαθέτουμε "στοιχεία του ρεπορτάζ", όπως είναι και η έκφραση του συρμού. Από την ανάλυση της επικαιρότητας όμως ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν είναι απίθανο. Εις το επανιδείν!

Από το Ημερολόγιο ενός ΝεοΔημοκράτη!

Δεν άντεξα στον πειρασμό. Η σελίδα είχε ημερομηνία 29 Αυγούστου και στην παραθέτω ολόκληρη.
" Σάββατο 29 Αυγούστου 2009
Αγαπητό μου ημερολόγιο,

Όλοι τα 'χουν βάλει με τον Καραμανλή. Τι θα πει, τι θα κάνει, αν θα τους ανασχηματίσει, αν θα πάει σε πρόωρες. Δεν κατάλαβα δηλαδή γιατί να μην κάνει τίποτα; Ναι, τίποτα αγαπημένο μου ημερολόγιο. Έτσι όπως είναι τα πράματα, ουσιαστικά του λένε: " κάνε εκλογές τώρα που δεν κερδίζεις για να μη χάσεις το Μάρτη". Τι θα κερδίσει; Ο ίδιος τίποτα. Θα φορτωθεί μια ήττα και μάλιστα σε κρίσιμο σημείο για την πορεία της παράταξής μας. Ουσιαστικά θα εξαφανισθεί πολιτικά. Να ελπίζει σε δεύτερο γύρο άμα δεν πιάσει κανείς την αυτοδυναμία; Βλακείες. Θα έρθει δεύτερος με διαφορά και στο καπάκι, χωρίς να έχει την Κυβέρνηση, θα έρθει πρώτος; Ούτε στα όνειρά μας. Και θα χάσει. Τι θα κάνει μετά; Θα χρεώσει την ήττα στον Καρατζαφέρη; Μα ο ίδιος ο Καραμανλής είναι που είπε ότι δε συνεργάζεται με τα άκρα. Όλη την ήττα πάνω του θα την πάρει.
Κι ανασχηματισμό να κάνει, θα σωθεί η παράταξη άμα μπει υπουργός τουρισμού ο ταδόπουλος από την Άνω Καρδιτσομαγούλα; Αφού πάλι μπροστά οι γνωστοί θα είναι. Σουφλιάς, Ντόρα, Αβραμόπουλος, Προκόπης και τ' άλλα παιδιά. Θα αλλάξει μυαλά ο ψηφοφόρος; Πάλι αυτούς θα βλέπει στις τηλεοράσεις.Και θα αλλάξει έτσι και το κλίμα; Δεν το πιστεύω ημερολόγιό μου και τον ανασχηματισμό δεν τον γουστάρω για δυο λόγους: Πρώτον ήταν εργαλείο του Αντρέα. Με εργαλεία ΠΑΣΟΚικά από το '80 θα κυβερνήσει ένας Καραμανλής το 2009; Δεύτερον, το ΠΑΣΟΚ έχει στελέχη - "συντρόφους" μην ξεράσω - και μόνο μια οικογένεια, τους Παπανδρέου. Ο ανασχηματισμός, το μοίρασμα δηλαδή της μπάλας - α! ρε πανάθα, κλαψ! -σε πολλούς, είναι δομικό στοιχείο της ύπαρξής του ΠΑΣΟΚ.  Η Νέα Δημοκρατία απ' την άλλη έχει οικογένειες. Μητσοτάκηδες, Καραμανλήδες, Εβερτικούς, Αβερωφικούς και πάει σχοινί κορδόνι. Άλλο φρούτο. Ποιον να αφήσει στην απέξω και ποιον να βάλει. Πρέπει να κρατάει ισορροπίες. Άστα.
Μωρέ καλά κάνει ο Πρόεδρος και τους σιγοψήνει. Και τους δικούς του, με τον ανασχηματισμό, και τους ΠΑΣΟΚους με το "πάω-δεν πάω σε εκλογές". Μπορούν να τον ρίξουν; Ας το κάνουν. Θα του προσφέρουν απίστευτη διέξοδο. Μακάρι να τους πάει έτσι μέχρι το Μάρτη. Χαμένος για χαμένος!
Εγώ ξέρω τι πρέπει να γίνει ημερολόγιό μου, αλλά ποιος μ' ακούει. Φαντάζομαι λοιπόν τον Καραμανλή να πηγαίνει σε έκτακτο συνέδριο. Να ζητάει από το κόμμα ανεπιφύλακτη στήριξη για να προχωρήσει το πρόγραμμά του και ταυτόχρονα να αλλάξει το καταστατικό και να υποχρεώσει όσους πίκραναν την παράταξη ή να παραιτηθούν από Βουλευτές ή να οδηγήσουν τη χώρα σε εκλογές. Μετά, στο καπάκι, να πάει και να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Δράμα η οικονομία, ας δραματοποιήσει και λίγο την εικόνα να "ταρακουνηθεί" το τοπίο. Να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης σου 'λεγα ημερολόγιό μου, ώστε να θέσει τους πάντες προ των ευθυνών τους. Και κυρίως τους δικούς του. Θέλετε κύριοι να πάμε σε εκλογές; Ναι ή όχι. Αν όχι, ιδού σε τι πρέπει να συμφωνήσετε. Και να τους παρουσιάσει ένα πρόγραμμα για την οικονομία και τους θεσμούς όπως ο ίδιος το οραματίζεται. Θέλει να έρθει κι ο Καρατζαφέρης σε ένα έκτακτο συνέδριο/προσκλητήριο της παράταξης; Ας έρθει. Τι λες ημερολόγιό μου; Θα τρομάξει ο μεσαίος χώρος από μια πανστρατιά της Δεξιάς; Μωρέ τι μας λες; Εμείς - ως παράταξη εννοώ - δεν κερδίσαμε τις Ευρωεκλογές; Τώρα που οι τΣΥΡΙΖΑίοι είναι αλλού γι' αλλού είναι η ευκαιρία να ανασυντάξουμε την κυβερνώσα παράταξη. Αυτός είναι αιφνιδιασμός και θα θυμηθούμε έναν Καραμανλή απ' τα παλιά. Θά 'ρθεις σαν Αστραπή! (να θυμηθώ να βρω το CD του Σπανουδάκη)
Αυτά θέλω ημερολόγιό μου. Όχι τις τετριμμένες λύσεις που προτείνουν ομοθυμαδόν ΜΜΕ και επίδοξοι διάδοχοι του Αρχηγού μας. Αυτοί έχουν μάθει μια ζωή εκλογές-ανασχηματισμός και τούμπαλιν. Στο ντι-εν-έι της παράταξης μας δεν ταιριάζουν αυτά τα κόλπα που μας τα 'μαθε το ΠΑΣΟΚ κι εμείς τα ακολουθούμε με κλειστά μάτια.
Μην ξεχάσω το βράδυ να ξαναδώ Καρατζαφέρη. Κάπου θα τον έχουν συνέντευξη, δεν μπορεί."

Η Πολιτική Ανάλυση ενός Μπάρμαν!

Έκλεισα τον υπολογιστή κι είπα να κατέβω για  καμιά μπύρα στο μπαράκι της γειτονιάς. Απόβραδο, η Αθήνα ακόμα άδεια και ως γνήσιος Έλλην πήρα το αμάξι για να μην περπατήσω τις δυο γωνίες που χωρίζουν την πολυκατοικία που μένω από το στέκι. Ο μπάρμαν γνωστός από το Λύκειο, καμιά σχέση με την πολιτική ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα.
- Καλώστονα, μου φώναξε μόλις με είδε στο σχεδόν άδειο μαγαζί. Μπυρόνια όπως συνήθως;
- Καλησπέρα, ναι και μάλιστα έξτρα παγωμένα!
Έφερε τις μπύρες και κάθησε να πιεί μαζί μου.
- Καιρό έχουμε να σε δούμε. Δουλειές;
- Τα συνηθισμένα. Ξέρεις, η πολιτική δεν κάνει διαλείμματα.
- Εγώ δεν ξέρω; με ξάφνιασε! Και εφημερίδες διαβάζω και με τόσο κόσμο μιλάω όλη μέρα στο μαγαζί.
- Μπα; Για πες!
- Τι να σου πω δηλαδή;
- Να, πως τη βλέπεις εσύ την κατάσταση; ρώτησα, περισσότερο για να περάσει η ώρα και λιγότερο για να γίνω κοινωνός της πολιτικής σκέψης ενός μπάρμαν.
- Πως να τη δω; Μια χαρά!
- Τι εννοείς "μια χαρά"; Εδώ γίνεται χαμός! Ε, είπαμε να ακούσουμε τον μπάρμαν, όχι να μας στείλει κιόλας. Φωτιές, οικονομική κρίση, μια Κυβέρνηση αδύναμη, μια αντιπολίτευση πιο διασπασμένη κι από παρμπρίζ σε τροχαίο, να συνεχίσω ή επιμένεις;
- Μπούρδες! Μου λέει και αποφασίζω να αλλάξω συζήτηση γιατί ή είναι ερωτευμένος ή χάλασε κι αυτός. Αλλά  ο μπάρμαν συνέχισε απτόητος.  Βρε χάχα, μου λέει, πίσω απ' όλα και πάνω απ' όλα είναι ο λαός. Τόσο απλά. Κι αν δε σ' αρέσει το "λαός" πες το ο "κόσμος" ο "Έλληνας" όπως θες. Αυτός σπρώχνει τα πράγματα κι αυτός τα καθοδηγεί.
Πήγα να πνιγώ απ' τα γέλια. Το τσιτάτο του μπάρμαν ήταν τόσο χιλιοειπωμένο, σαν τροπάριο στα χείλη δεξιού ψάλτη. Ή αριστερού. Αδιάφορο.
- Άσε ρε, αυτά τα έχουμε ξανακούσει, είπα. Τίποτ' άλλο;
- Και βέβαια. Καλά μιλάμε την είχε δει κάπως απόψε το φιλαράκι μου. Λοιπόν, δες τι έγινε από τη μεταπολίτευση και μετά: αρπαγμένος ο κοσμάκης έτρεξε να πιαστεί από το Δημόσιο. Κράτος της Δεξιάς όμως, που θέσεις για τους άλλους. Γέμισε το Δημόσιο Δεξιούς. Φτιάχτηκαν αυτοί, μέχρι το '81. Σταθερές Κυβερνήσεις γιατί το "σύστημα" πάρε-δώσε κόσμου και Δημοσίου έπρεπε να 'ναι σταθερό, να διορίζεται, να κάνει τις δουλειές του. Ο κόσμος λοιπόν έτρεχε και ψήφιζε σταθερές κυβερνήσεις και Δεξιές για να κάνει τις δουλειές του. Σε όλα τα επίπεδα. Μετά το 81 ήρθε η σειρά των άλλων. Το ίδιο βιολί. Όσοι είχαν μείνει στην απέξω φτιάχτηκαν κι αυτοί. Δυο γενιές, από το 74 ως το 81 κι από το 81 μέχρι το 2004 οι δυο μεγάλες παρατάξεις έκαναν κυβερνήσεις σταθερές. Ο κόσμος λοιπόν, ο λαός δηλαδή, έφτιαξε τη μοίρα του όπως ήθελε. Μαζί μ' αυτόν φτιάχτηκαν και οικογένειες και τζάκια κι ό,τι θες. Αλλά ο ίδιος ο κόσμος είναι που το αποφάσισε. Σου λέει θα φτιαχτώ εγώ θα φτιαχτούν - αναγκαστικά - κι αυτοί. Και δε σου μιλάω μόνο για τους υπαλλήλους. Κι οι επιχειρήσεις και άλλοι πολλοί φτιάχτηκαν απ' αυτό το σταθερό Δημόσιο, είτε ΠΑΣΟΚικό είτε Δεξιό.
- Μπα; δεν το 'χα σκεφτεί!
- Εμ, τι να σκεφτείς αφού είσαι αλλού, μου λέει.
- Και τα συμφέροντα, τα κανάλια, οι πολιτικοί;
- Κατ' αρχάς τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα δεν ενδιαφέρονται για το ποιος είναι στην Κυβέρνηση. Νόμος. Μου λέει. Βρίσκουν πάντα τρόπο να κάνουν τη δουλειά τους, οπότε δεν τους ενδιαφέρει καν. Οι υπόλοιποι, άστους να φτιάχνουν θεωρίες. Τους αρέσει και βρίσκουν δουλειά και οι παρατρεχάμενοι σύμβουλοι και παρασύμβουλοι. Άκου και τη συνέχεια. Από το 2004 και μετά, ο κόσμος, άμα δε σ' αρέσει ο "λαός", αφού φτιάχτηκε και έφτιαξε και το σύστημα που τον βόλευε, αποφάσισε να "τιμωρήσει" τις σταθερές κυβερνήσεις.
- Ώπα, μεγάλε, μπάστα! Θα μας τρελάνεις. Ποιο σύστημα εννοείς ότι "έφτιαξε" ο κόσμος;
- Αυτό που βλέπεις! Για παράδειγμα, του λέγανε του κόσμου για οικονομική κρίση και λιτότητα. Έφτιαξε λοιπόν την παραοικονομία και περνάει καλά, ή τέλος πάντων όσο μπορεί να περάσει. Πάντως "στα χαρτιά" τα 'χει εντάξει με το πολιτικό και αν θέλεις το "επίσημο" σύστημα, από την άλλη "τρέχουνε" εισοδήματα που δεν τα βλέπει το γκουβέρνο! Του λέγανε του κοσμάκη "μη χτίζεις πάνω από την Εκάλη γιατί έτσι χωροθετήσαμε το δάσος", εμ κούνια που σας κούναγε τους έλεγε αυτός! Έτσι και οι Κυβερνήσεις λέγανε πως κάνανε τη δουλειά τους και ο λαός έκανε αυτό που ήθελε. Και οι πολιτικοί ήταν εντάξει και ο κόσμος ζούσε καταπώς ήθελε!
- Α! Αυτό κάτι μου θυμίζει, είπα αυθόρμητα. Την εφεύρεση του ΦΠΑ! Όταν το κράτος έχει έλλειμμα, αυξάνει το ΦΠΑ και έτσι μπορεί να φτιάξει προϋπολογισμό, γιατί στα χαρτιά κλείνει το έλλειμμα. Στην πράξη όμως, ο ΦΠΑ δεν αποδίδεται από τις επιχειρήσεις κι έτσι κι αυτές έχουν χρήμα. Συμφωνία κυρίων! Και στο ενδιάμεσο δημιουργείται ένα χρέος προς το κράτος, το οποίο προσλαμβάνει υπαλλήλους για να το εισπράξουν -δημοσίους υπαλλήλους- και τρέχει με "εγγύηση" το χρέος που ΘΑ εισπράξει κάποια στιγμή, να δανειστεί από το εξωτερικό. Απίστευτο!
- Το 'πιασες, μου λέει ο μπάρμαν, που στο μεταξύ έφερε κι άλλες μπύρες.
- Και τώρα τι γίνεται; τον ρωτάω.
- Από το 2004 και μετά, μου λέει, μετά τη μούφα του Χρηματιστηρίου και το φαγοπότι των Αγώνων, ο κόσμος "τα πήρε". Όπως σου είπα είχε φτιαχτεί, δεν είχε ανάγκη σταθερές κυβερνήσεις πλέον. Έφερε τον Καραμανλή στην εξουσία, όχι για να κάνει κάτι άλλο αλλά για ξεκαθαρίζει τα λαμόγια. Τζαστ δις! Ο κόσμος ξέρει ότι μεταρρυθμίσεις και τέτοια στην Ελλάδα είναι άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε. Απλά ο κόσμος ήθελε να βλέπει πρόσωπα να κάνουν "λαδιά" και να τους διώχνει. Κατάλαβες; Δεν είχε ανάγκη από "συναλλαγή" πλέον αλλά από "τακτοποίηση"! Γι' αυτό κι ο Καραμανλής ήταν φοβερά δημοφιλής όσο έδιωχνε κόσμο. Θυμάσαι πόσους "έκοψε" για ψύλλου πήδημα ή και για άλλα πιο χοντρά; Γι' αυτό και η κοινωνία ανταποκρινόταν. Όταν κάλυψε τους Βατοπαιδινούς, σου λέει ο κόσμος "ώπα εσύ δε μας κάνεις, πάμε γι' άλλα". Και ανέβασε τον Παπανδρέου. Για τον ίδιο λόγο. Μη νομίζεις όμως ότι από δω και μπρος ο κόσμος θα βγάζει σταθερές Κυβερνήσεις για 10 και 20 χρόνια. Όχι. Κανά δυο χρόνια ο καθένας και πολλά είναι.
- Έλα ρε, ο εκλογικός νόμος τα κάνει αυτά τα τερτίπια.
- Μπα, ο εκλογικός νόμος ήταν που έχασε ο Καραμανλής τις Ευρωεκλογές; Ο εκλογικός νόμος είναι που δεν τον αφήνει να κάνει ανασχηματισμό; Που είναι πίσω στις δημοσκοπήσεις; Που δεν μπορεί να πάρει αποφάσεις; Αν έπαιρνε τις Ευρωεκλογές ο Καραμανλής θα είχε ανάγκη να σκέφτεται για εκλογές και να κινδυνεύει να χάσει την κυβέρνηση; Όχι φίλε. Αν ήταν μπροστά, θα τον σταμάταγε ο Παυλίδης; Θα τον έδιωχνε, θα έκανε εκλογές και πάλι εκεί θα ήταν. Ο κόσμος επιβάλλει τους όρους του. Άμα ο κόσμος θέλει να βγάλει Κυβέρνηση τη βγάζει. Ξέρει και τον εκλογικό νόμο και τα πάντα όλα. Αλλά σου λέει "όχι φίλε. Θα κάνεις αυτό που σου λέω κι αν δεν το κάνεις εσύ θα το κάνει κάποιος άλλος". Αλλά όλοι μιλάνε, κάνουν σχέδια, αναλύουν ενώ στην πραγματικότητα ο λαός καθορίζει τι θέλει και τι όχι. Να σου πω και κάτι άλλο;
- Για πες!
- Ο Παπανδρέου το 'χει πιάσει το μήνυμα. Δεν σου λέει για σχέδια, επανίδρυση κράτους και αρλούμπες. Σου λέει θα ' ρθω για αξιοπιστία και διαφάνεια. Ξέρει ο κόσμος τι σημαίνει ΠΑΣΟΚ και τι σημαίνει ΝουΔου, δεν μπορείς να τον κοροϊδέψεις. Αν όμως ο Παπανδρέου επιμείνει μόνο σ' αυτό, στην κάθαρση δηλαδή και το δείξει και από τώρα ενεργά, τό 'χει πάρει το ματς. Αυτό θέλει ο κόσμος αυτό είναι το μήνυμα που θέλει ν' ακούσει κι αυτά θέλει να δει. Λαμόγια να φεύγουνε!
- Και η οικονομία; Δεν ενδιαφέρεται ο κόσμος πρώτα για την τσέπη του;
- Πως, βεβαίως! Αλλά ξέρει ότι κανείς από τους δύο δεν έχει λύσεις. Και πάλι στην παραοικονομία θα καταφύγει και θα τους αφήσει να κοκορεύονται ότι κάτι κάνουν!
Ζαλίστηκα. Κάτι οι μπύρες, κάτι οι αγριοφωνάρες του μπάρμαν που στο μεταξύ είχε πωρωθεί εντελώς απ' αυτά που έλεγε έκανα να φύγω. Πήγα να τον πληρώσω.
- Άσε, μου λέει. Κερασμένα. Βρήκα μια άκρη να πάρω δάνειο και να πάρω επαγγελματική στέγη για αναψυκτήριο στα καμένα. Είναι κι επιδοτούμενο το επιτόκιο λόγω κρίσης. Μετά θα την κάνω βοσκότοπο και θα πάρω κι επιδότηση από την Ευρώπη!
Έφευγα τρεκλίζοντας. Κατάλαβα πόσο απλοϊκά αντιμετώπιζα τη θειά μου στο χωριό, το ταρίφα τις προάλλες, τον μπάρμαν.
- Στάσου, μου λέει. Πιες καμιά μπύρα ακόμη. Τις φέρνω από Βουλγαρία, είναι στην Ευρώπη τώρα κι αυτοί. Θα τις περάσω έξοδα παραστάσεως στη γυναίκα μου, που έχει την εταιρεία, εκπίπτουν κι από το φόρο και θα πάρω κι επιστροφή!
Δεν μπορούσα να ακούσω άλλο. Σκέφτηκα πόσο αθώοι είναι οι πολιτικοί μας.

Η Πολιτική Ευθύνη ως Νόμισμα Εξαγοράς του Πολιτικού Κόστους.

Σε δύο προηγούμενα άρθρα μας, με κάπως αδρό λόγο είναι η αλήθεια, περιγράψαμε τον κοινωνικό καμβά πάνω στον οποίο ξετυλίγεται το σύγχρονο πολιτικό παιχνίδι. Είναι σαφές ότι και τα δύο μεγάλα κόμματα, υπό τις παρούσες συνθήκες, ως γενική στρατηγική τους έχουν επιλέξει την ελαχιστοποίηση, για το καθένα, του πολιτικού κόστους που τους χρεώνεται είτε για πράξεις και για παραλείψεις τους είτε για το πολιτικό τους παρελθόν.
Με τη θεωρία της ελαχιστοποίησης του πολιτικού κόστους θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε και την αδράνεια της Κυβέρνησης να προχωρήσει σε ταχύτερες και ευρύτερες κινήσεις, φοβούμενη συνέπειες από τμήματα του εκλογικού σώματος που θα εθίγοντο από αυτές αλλά και το δισταγμό της αντιπολίτευσης να "ξανοιχτεί" περισσότερο και στην κριτική της αλλά και στην παρουσίαση πιο συγκεκριμένων θέσεων.
Θα μπορούσε να αντιτείνει κανείς ότι από την πλευρά της Κυβέρνησης υπήρξαν ορισμένες επιλογές, όπως η πώληση της Ολυμπιακής ή το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που κινούνταν στον άξονα της "χρήσιμης κι όχι ευχάριστης" πολιτικής. Διαπιστώνεται όμως ότι στην πλειονότητά τους οι εν λόγω πολιτικές είτε είχαν προεξοφληθεί από την κοινή γνώμη, είτε αποτελούσαν προϊόν πιέσεων από τις Βρυξέλλες, είτε συναντούσαν ελάσσονες αντιδράσεις από την αδυναμία συνδικαλιστικών οργάνων ή κομματικών μηχανισμών να κινητοποιήσουν ουσιαστικά κοινωνικές ομάδες ώστε να μεταβάλλουν τις κυβερνητικές αποφάσεις.
Στο χώρο της αντιπολίτευσης, ο δισταγμός στο  χειρισμό μειζόνων ζητημάτων που απασχολούν την κοινή γνώμη -πέραν της "ασφαλούς" σκανδαλολογίας- αποδείχθηκε προβληματικός, αφού το ΠΑΣΟΚ σε μια σειρά από τέτοια θέματα (άρθρο 16, ασφαλιστικό κλπ) απέτυχε αφενός να διατυπώσει ενιαία θέση αφετέρου  τείνει να επαναφέρει στο προσκήνιο τα ενεργά ρήγματα στο εσωτερικό του κόμματος. Ίσως για το ΠΑΣΟΚ - το οποίο καλείται να ανατρέψει αυτό το κλίμα στην επικείμενη ΔΕΘ - αποτελεί και τον κυριότερο λόγο που το κίνημα δεν "επιταχύνει" προς την εξουσία.
Κατόπιν και τον πρόσφατων εξελίξεων στον τομέα των φυσικών καταστροφών, στο εσωτερικό του εκλογικού σώματος είναι προφανές ότι ανακλαστικά θα λειτουργήσουν μηχανισμοί πολιτικής "κοστολόγησης". Για λόγους που άπτονται της κοινωνικής στατιστικής, το πολιτικό κόστος κατανέμεται από τους πολίτες στο σύνολο του πολιτικού συστήματος, όχι - και είναι αυτονόητο - ισομερώς,  αλλά αναλογικά και μάλιστα με "συντελεστές" πολύ πιο ενισχυμένους από εκείνους της εκλογικής δύναμης του κάθε κόμματος. Το κυβερνών κόμμα θα επωμισθεί ένα πολύ μεγάλο ποσοστό αλλά αναμφίβολα μέρος του πολιτικού κόστους θα διοχετευθεί και στα υπόλοιπα κόμματα.
Η Κυβέρνηση έχει επιλέξει -τουλάχιστον ιστορικά - να "ανταλλάσσει" το πολιτικό κόστος με την "ανάληψη της πολιτικής ευθύνης". Από τον ανασχηματισμό του Ιανουαρίου το είδαμε αυτό και μάλιστα σε άρθρο μας είχαμε επισημάνει την αναστροφή τάσης - αλλά όχι συσχετισμών - που θα επέρχετο. Στο πλαίσιο του ευρύτερου κυβερνητικού σχεδιασμού, είναι σαφές ότι ένας ανασχηματισμός ή ανάλογης εμβέλειας πολιτική κίνηση υπό τις παρούσες συνθήκες έχει "καεί". Επικοινωνιακά, θα ήταν εντελώς εσφαλμένη η χρονική σύμπτωση ανασχηματισμού και πυρκαγιών, στο βαθμό που με τον  ανασχηματισμό επιδιώκεται αλλαγή της ατζέντας, αντιστροφή του κακού κλίματος, διαμόρφωση συνθηκών "νέας εκκίνησης" ιδίως δε μετά τις ευρωεκλογές, όπου το κυβερνών κόμμα πρέπει να επιδείξει και την περίφημη "λήψη του μηνύματος". Στην περίπτωση όμως που ο Πρωθυπουργός έχει επιλέξει να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές, τότε ένας ανασχηματισμός "εξαγοράς του πολιτικού κόστους" θα είχε νόημα. Για να συγκεντρώνει όμως τέτοια χαρακτηριστικά θα πρέπει να κινηθεί σε αυτήν την κατεύθυνση και μάλιστα με πολύ έντονο τρόπο. Θεωρούμε ότι η εμμονή στο τρίπτυχο "Περιβάλλον -  Οικονομία - Κάθαρση" απαντά καλύτερα στα αιτήματα των καιρών. Η δημιουργία Υπουργείου Περιβάλλοντος και η απομάκρυνση των φθαρμένων προσώπων θα έδινε στη Νέα Δημοκρατία μια δημοσκοπική ανάσα. Δε θα σχολιάσω την οικονομία για τρεις λόγους: Πρώτον, όπως πάντα θα κρίνει το εκλογικό αποτέλεσμα, δεύτερον βρίσκεται σε εξαιρετικά κρίσιμη φάση, τρίτον  αλλαγή του Υπουργού Οικονομίας σημαίνει είτε ομολογία αποτυχίας του πυρήνα της κυβερνητικής πολιτικής είτε ανάγκη για αλλαγή αυτής. Και τα δύο δεν είναι - για διαφορετικούς λόγους - δυνατό να συμβούν στην τρέχουσα περίοδο.

Αναμένεται να δούμε αν οι πολίτες θα δεχτούν ως νόμισμα εξαγοράς του πολιτικού κόστους - για άλλη μια φορά - την ανάληψη της πολιτικής ευθύνης ή αν σε καιρούς έλλειψης ρευστότητας θα ζητήσουν πιο "σκληρό" συνάλλαγμα!

Ποιο Σενάριο Κάηκε στο Μαραθώνα;

Η πύρινη λαίλαπα στη Βορειοανατολική Αττική, ως πολιτικό γεγονός, συμβάλλει στη δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών ώστε να εστιασθεί η τρέχουσα αντιπαράθεση των δύο μεγάλων κομμάτων και κατά συνέπεια να ωθήσει τα πράγματα προς την κατεύθυνση των πρόωρων εκλογών. Είναι σαφές ότι η "δραματοποίηση" ευνοεί την ένταση και η κορύφωσή της εμπεριέχει δυναμικό εκλογικής αναμέτρησης. Κάθε άλλη κίνηση από την πλευρά της Κυβέρνησης απαξιώνεται μέσα σε ένα τόσο οξυμένο σκηνικό ενώ οι δομικές αδυναμίες του ευρύτερου πολιτικού συστήματος δεν επιτρέπουν θεσμική απόκριση βραχυπρόθεσμα.
Η επιτάχυνση των εξελίξεων στο πεδίο του πολιτικού χρόνου καθώς και ο χώρος της πολιτικής σύγκρουσης Κυβέρνησης και αντιπολίτευσης οριοθετούνται άμεσα και περιορίζονται ασφυκτικά, ώστε συνολικά να διαφαίνεται σχεδόν αδύνατη η αναβολή μιας εκλογικής αναμέτρησης. Η εμφάνιση τόσο του Πρωθυπουργού όσο και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Θεσσαλονίκη μάλλον θα πραγματοποιηθούν προκηρυχθέντων των πρόωρων εκλογών, ώστε να αποφευχθεί η ανάλωση πολιτικού κεφαλαίου σε ετεροβαρή ζητήματα.
Η αποτύπωση στη συλλογική μνήμη παρόμοιων γεγονότων από το 2007 δρα καταλυτικά στην αναγκαιότητα από πλευράς Κυβέρνησης της άμεσης προσφυγής σε εκλογές προκειμένου να απομονωθούν και να διασωθούν συγκεκριμένες και επιλεκτικές γνωστικές εγχαράξεις στο συλλογικά ασυνείδητο, ενώ σε διαφορετική περίπτωση η διοχέτευση και ενσωμάτωση στο πολιτικό θυμικό αρνητικών συναισθησιών θα καταστήσει επόμενες αλλά μεσομακροπρόθεσμες κυβερνητικές επιλογές άκρως αναποτελεσματικές. 
Βεβαίως το αποτέλεσμα μιας εσπευσμένης εκλογικής αναμέτρησης θα εξαρτηθεί τόσο από την παρελθοντική ηχώ της χρονικής συγκυρίας που βιώνει το πολιτικό σύστημα όσο και από το βαθμό διάχυσης των τρέχοντος στίγματος. Μια πιθανή διακλάδωση του σεναρίου θα ήταν η επανάληψη της εκλογικής διαδικασίας εξαιτίας της αδυναμίας συγκρότησης αυτοδύναμης Κυβέρνησης, εξέλιξη συμβατή με τη γενικότερη υφή του πολιτικού, κοινωνικού και οικονομικού γίγνεσθαι  και με απόδοση του σχετικού πλεονεκτήματος στο κόμμα που θα συγκεντρώσει τη σχετική πλειοψηφία, έστω και με βραχεία κεφαλή.
Αναμφίβολα, η δεδομένη ανασφάλεια και κατά συνέπεια η έντονη ζύμωση που θα παρακολουθεί το πολιτικό σύστημα θα εξακολουθήσει ούτως ή άλλως μέχρι το Μάρτιο του 2010, γεγονός που μεθερμηνεύεται σε εκτόνωση της σωρευμένης πολιτικής ενέργειας στην προεκλογική περίοδο που θα προηγηθεί των -εκτιμώμενων- πρόωρων εκλογών.
Σχετικά με το επίπεδο της αντιπαράθεσης, δεν αναμένεται να αναπαραχθεί το μοντέλο των αναμετρήσεων του πρόσφατου παρελθόντος όπου τονίσθηκαν χαρακτηριστικά πολιτικής αβρότητας και ρητορικής μετριοπάθειας. Το συνολικό διακύβευμα κρίνεται ως υψηλής αξίας και ως εκ τούτου θα εμπλέξει στοιχεία έως και προσωπικής αντιπαράθεσης.
Συμπερασματικά, στο Μαραθώνα κάηκε οτιδήποτε άλλο εκτός από το σενάριο των πρόωρων εκλογών. Ας το παρακολουθήσουμε.

Εκλογολάγνοι, Ανασχηματισμικοί, Τιποτάκηδες και Γκαλοπιστές: Ο Χρόνος σας Μετράει από Τώρα!

Το κατάλαβα πολύ αργά. Η μεγαλύτερη κοινότητα πολιτικών αναλυτών, η πιο θαυμαστή κατανεμημένη πολιτική νοημοσύνη σε εκατοντάδες μονάδες σκέψης δεν είναι άλλη από τη συμπαθέστατη τάξη των οδηγών ταξί! Σου φαίνεται απίστευτο; Κι όμως, για σκέψου το καλύτερα. Ώρες ατέλειωτες ακούνε ραδιόφωνο, διαβάζουν εφημερίδα στην πιάτσα, μιλάνε με δεκάδες ανθρώπους από όλες τις κοινωνικές τάξεις. Ζούνε κυριολεκτικά το ρυθμό της πόλης με τις απεργίες, τις πορείες και τα επεισόδια και βιώνουν καθημερινά την οικονομική κρίση πληρώνοντας πρώτοι και καλύτεροι τις ανατιμήσεις στα καύσιμα. Δε θα βρεις καλύτερη δεξαμενή πολιτικής σκέψης από την "κίτρινη φυλή"!

- Ο Καραμανλής δεν θα πάει για εκλογές! Θα κάνει ανασχηματισμό και θα φέρει πίσω τον Τατούλη, για να διώξει μετά τον Παυλίδη.

Μου το πέταξε έτσι ξεκάρφωτα ο ταξιτζής, ενώ το ραδιόφωνο έπαιζε τις "αποκλειστικές", ως συνήθως, πληροφορίες του δαιμόνιου ρεπόρτερ για πρόωρες εκλογές το Σεπτέμβρη. Ανέπνευσα το "άρωμα Ελλάδας" από το τρίτο τσιγάρο που έκανε ο οδηγός μέσα στο αυτοκίνητο και κοίταξα αμήχανα τον άγνωστο συνεπιβάτη μου που ήδη είχε απομονωθεί στον κόσμο του iPod. Ελπίζω να άκουγε ρέγγε, ώστε να απολαμβάνει ολοκληρωμένη την εμπειρία του τζαμαϊκανού εθίμου της "διπλής κούρσας" των αθηναϊκών ταξί.
- Δε γίνονται αυτά ρε φίλε, του είπα, έτσι για να πιάσω κουβέντα και μήπως μ' αυτόν τον τρόπο απέφευγα να εκτεθώ σε άγνωστους μουσικούς δρόμους της Ανατολής από μια πιθανή αλλαγή σταθμού στο "πιονεράκι" του θεριακλή οδηγού.
-Μωρέ γίνονται και παραγίνονται, μου λέει. Γιατί, πιστεύεις ότι ο Καραμανλής θα πάει για εκλογές για να τις χάσει; Άκου με που σου λέω. Μούφα είναι όλα τούτα που ακούς από τα κανάλια, όλοι αυτοί οι χαραμοφάηδες από τις εκλογές ζούνε. Συνεντεύξεις και κόντρα συζητήσεις και ντιμπέιτ και δώστου πάλι απ' την αρχή, σε δουλειά να βρισκόμαστε, δηλαδή. Ο Καραμανλής θα κάνει τα πάντα για να αποφύγει τις εκλογές. Σιγά μην ακούσει τους εκλογολάγνους!
Με άφησε κάγκελο ο ταξιτζής! Εκλογολάγνοι! Καιρό είχα να τ' ακούσω αυτό.
- Δηλαδή εσύ τι βλέπεις, τον ρωτάω καθώς πέρναγε το δεύτερο πορτοκαλί της Πανεπιστημίου.
-Κοίτα να δεις, μου λέει, εγώ είμαι από μικρό παιδί στο κόμμα. Δεξιός από κούνια. Ο κόσμος έχει πικραθεί πολύ από τον Καραμανλή. Και θέλει χρόνο για να συνέλθει και να σκεφτεί. Και θέλει να δει και πράματα να γίνονται. Να μας πει θα κάνω τούτο κι εκείνο και να βάλει δυο-τρεις ανθρώπους καθαρούς να τα κάνουν. Έτσι και κάνει τώρα εκλογές, το κόμμα θα εισπράξει τόσο φούμο που θα κάνει χρόνια να ξαναδεί θεού πρόσωπο. Μ' αυτά τα τερτίπια δε μασάμε. Τι θα πει δηλαδή τα πήρε ο ένας και δεν τα πήρε ο άλλος και να κάνουμε πρόωρες να μας πιάσει και καλά στον ύπνο και μπούρδες. Για να στείλει σπίτι τους κανά δυο απ' αυτούς που κάνανε λαμογιές να δεις πως γίνεται η δουλειά.
-Άσε ρε μεγάλε, δεν παίζει! 151 βουλευτές έχει, ποιον να διώξει; Θα πέσει η Κυβέρνηση έτσι κι αλλιώς.
Ο τύπος με το iPod αποφάσισε να κάνει το ταξί μας δελτίο των οκτώ!
-Ανασχηματισμό θα κάνει για να τακτοποιήσει τους καραμανλικούς που μείνανε χωρίς υπουργικό πόστο και μετά θα κάνει εκλογές για να παραδώσει στο Γιώργο, κι έτσι η Ντόρα να μη δει εξουσία ούτε τον άλλο αιώνα, ξανάπε ο τύπος που πλέον δεν είχε το iPod αλλά κράδαινε στα χέρια μια πρωινή εφημερίδα με πρωτοσέλιδο σεναρίων ανασχηματισμού. Θα φτιάξει και τις λίστες για τις εκλογές για να βάλει μόνο δικούς του μέσα, αφού έτσι κι αλλιώς θα τις χάσει και θα κάνει την αντιπολίτευση με καμιά εβδομηνταριά βουλευτές. Κατάλαβες; συνέχισε με μεγαλύτερο ενθουσιασμό ο συνεπιβάτης μου.

-Μπα! Ανασχηματισμικός μου είσαι; ρώτησε ο οδηγός.

Φαίνεται ότι ο ταξιτζής είχε εντρυφήσει στην ονοματολογία. Γέλασα με την απίστευτη λεξοπλαστική του ικανότητα και προσπάθησα να μπω στο παιχνίδι:
-Εγώ πιστεύω ότι τελικά μάλλον δε θα κάνει τίποτα. Εγώ είμαι με τους τιποτάκηδες, καταλάβατε; Άντε να αλλάξει κανά Υπουργό έτσι για τα μάτια του κόσμου, κυρίως του κόμματος και αυτό είναι όλο. Κι από κει και πέρα ό,τι βρέξει ας κατεβάσει, είπα.
Αυτό το "τιποτάκηδες" έκανε τον ταξιτζή να πατήσει τα φρένα του τόσο απότομα που βρέθηκα να μαζεύω τα ψιλά από το παρμπρίζ του αυτοκινήτου.
-Καλό ήταν αυτό! Πως το πες; Τιποτάκηδες; Καλά ε δεν υπάρχει!
Λες και τα άλλα που είπε υπάρχουνε. Τέλος πάντων. Στο ραδιόφωνο τώρα έπαιζε το "σήριαλ Κοροβέση".
-Αυτό πάλι πως το 'χετε; Μας ρώτησε ο συν-αναλυτής, πλέον, συνεπιβάτης.
-Άσε θα σου πω εγώ, με πρόλαβε το ταξιτζής. Οι γκαλοπιστές πετάνε "δολώματα" για να μετρήσουνε αντιδράσεις. Μου το 'χε ψιθυρίσει ένας από δαύτους που τον είχα πάρει κούρσα. Μην τσιμπάς. Απλά λέει ότι το καλοκαίρι τέλειωσε και το παιχνίδι ξεκίνησε.
-Α! Καλό! Ενθουσιάστηκε ο άλλος.
-Σταμάτα, κατεβαίνω εδώ, πρόλαβα να πω και στο μεταξύ είχα ξεραθεί στα γέλια! Ο ταρίφας είχε απάντηση για όλα!
-Μεταξύ τους τα λένε και μεις τρελαινόμαστε! Πρόλαβε να μου φωνάξει ο οδηγός φεύγοντας από το ανοιχτό παράθυρο.

Τι θα Δείξουν οι Δημοσκοπήσεις πριν τη ΔΕΘ;

Κι ενώ η συσσώρευση ενέργειας στο πολιτικό σκηνικό συνεχίζεται, τροφοδοτούμενη μονομερώς κατά μείζονα λόγο από την Κυβέρνηση, στο επικοινωνιακό πεδίο και από την οικονομική κρίση στον καμβά της πραγματικότητας, οι πάντες δείχνουν να αναμένουν τα μηνύματα των επόμενων δημοσκοπήσεων προκειμένου να χαράξουν τη στρατηγική τους για το "περίεργο" Φθινόπωρο που πλησιάζει. Τα διλήμματα προ των πολιτών έχουν τεθεί με το γνωστό τετριμμένο και παραδοσιακό για την ελληνική πολιτική σκηνή, μοτίβο: "ανασχηματισμός ή εκλογές;", "υπευθυνότητα ή ανευθυνότητα;", "εκλογές και αλλαγή πολιτικής ή πολιτική σταθερότητα με τα ίδια, φθαρμένα, πρόσωπα;" και εν τέλει 'ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ;", "Καραμανλής ή Παπανδρέου;". Το πολιτικό μας σύστημα εμμένει στην χαρακτηριστική του ακινησία λόγων, έργων και ιδεών. Τα κόμματα της ελάσσονας αντιπολίτευσης σχολιάζουν την επικοινωνιακή επικαιρότητα που δημιουργούν οι μονομάχοι της εξουσίας και συντελούν κι αυτά με τη σειρά τους στη συνολική αναπαραγωγή της πολιτικής ακινησίας.
Στην πραγματικότητα λοιπόν, έχουμε ένα "παραδοσιακό" πολιτικό σύστημα, το οποίο ανεξαρτήτως συνθηκών -οικονομικής κρίσης, οικολογικής κρίσης, εμφάνισης φαινομένων έντονης διαφθοράς,έντασης στο Αιγαίο ή ό,τι άλλο ενσκήψει - ανταποκρίνεται με απλή αντιγραφή του εαυτού του. Αυτό το φαινόμενο συνιστά και το κεντρικό πολιτικό μας πρόβλημα: οι λύσεις και τα διλήμματα που τίθενται στην κρίση του εκλογικού σώματος κινούνται στο δικό τους εξαιρετικά περιορισμένο ορίζοντα γεγονότων. Η απάντηση του εγχώριου πολιτικού συστήματος στα σύγχρονα αλλά και στα παλαιότερα ζητήματα που μας απασχολούσαν εξακολουθεί να κινείται στο μονότονο δίπολο: "Καραμανλής ή Παπανδρέου;", "ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ;".
Ο αυτοπεριορισμός της ελευθερίας του πολιτικού μας συστήματος και η αδυναμία του να παράγει καινούρια πολιτικά εργαλεία ώστε να αντιμετωπίσει επαρκώς τις προκλήσεις της εποχής, προσδιορίζει και το πλαίσιο στο οποίο αναμένεται να κινηθούν οι τρέχουσες δημοσκοπικές τάσεις. Με συστημικές πρακτικές, το επικοινωνιακό πρόβλημα της Κυβέρνησης δεν πρόκειται να επιλυθεί. Παροχολογία, επαναφορά στην ατζέντα της καθημερινότητας του πολίτη, ανασχηματισμός κομματικών στελεχών και παρόμοιες επιλογές δεν είναι ικανές να αναστρέψουν τις τάσεις που διαμορφώθηκαν στο εκλογικό σώμα. Μπορούν να δώσουν μια παραπλανητική εικόνα στο πεδίο των ποιοτικών χαρακτηριστικών, σε καμιά περίπτωση όμως δεν έχουν το δυναμικό - ακριβώς επειδή κινούνται αυστηρά μέσα στα όρια του αδρανούς πολιτικού μας σκηνικού - να προκαλέσουν ουσιαστικές ανατροπές. Ομοίως, η αντιπολευτική τακτική του ΠΑΣΟΚ - με την υιοθέτηση της ρητορικής της "αντιπολίτευσης-πασπαρτού" όπου ανεξαρτήτως τι παρουσιάζει η Κυβέρνηση η αντιπολίτευση διαφωνεί μέχρι να επανέλθει στην εξουσία - δεν έχει το δυναμικό να τροφοδοτήσει το Κίνημα με την απαραίτητη πολιτική ενέργεια ώστε να αποκτήσει το momentum νίκης. Η αυτοδυναμία δεν είναι καθόλου βέβαιη και μαζί με αυτήν και η εσωτερική και λειτουργική ενότητα του ΠΑΣΟΚ.
Αναμένουμε λοιπόν να δούμε τις ίδιες τάσεις που αποτυπώθηκαν στις Ευρωεκλογές, με μικρές παραλλαγές προσαρμοσμένες στην τρέχουσα επικαιρότητα, αφού μέχρι τώρα το σύστημα απλώς αναπαρήγαγε τον εαυτό του, Το ίδιο το πρόβλημα βέβαια είναι ταυτόχρονα και η λύση του. Με τόση πολιτική ενέργεια που έχει συσσωρευθεί, ο πρώτος που θα καταφύγει σε καινοτόμες πολιτικές επιλογές, σε πρωτότυπες και χρήσιμες πολιτικές  λύσεις, ξεφεύγοντας από τα τετριμμένα διλήμματα θα είναι και εκείνος που θα κόψει πρώτος το νήμα της εξουσίας. Επανέρχεται βέβαια και πάλι το ερώτημα της ποιότητας του πολιτικού μας δυναμικού, υπό την έννοια ότι δεν έχουμε δει και τους πλέον ικανούς εκ των συμπολιτών μας να ευρίσκονται σε θέσεις εξουσίας. Αντίθετα, τόσο ο ξύλινος πολιτικός λόγος όσο και η περιορισμένης βαρύτητας πολιτική τους πράξη δεν μας αφήνουν και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για κάτι πραγματικά καινούριο. Είδομεν!

Δυο Βεντάλιες για τον Αύγουστο!

Η όψιμη κυβερνητική κινητικότητα που μας προέκυψε κατακαλόκαιρα και ανοίγει την -πρώτη -πολιτική βεντάλια για το σχεδιασμό της Νέας Δημοκρατίας και του αρχηγού της, μας επιτρέπει να ξεκινήσουμε με ένα αντικειμενικό συμπέρασμα: ένας κύκλος δραστηριότητας της παρούσας κυβέρνησης βαίνει προς ολοκλήρωση. Δεν μπορούμε να πούμε αν οδηγεί σε εκλογές ή σε ανασχηματισμό, πάντως σε κάθε περίπτωση εφοδιάζει τον Πρωθυπουργό με ένα πολιτικό πακέτο ικανό να προβληθεί επικοινωνιακά στην επερχόμενη ΔΕΘ, σε αντίθεση με την περσινή παρουσία όπου κάθε άλλο παρά αμιγώς πολιτική ήταν η συζήτηση. Για άλλη μια φορά ο κ. Καραμανλής φαίνεται ότι έχει επιλέξει τη -χαρακτηριστική πλέον - επικοινωνιακή του στρατηγική: απεμπλοκή από τον τρέχοντα πολιτικό και τηλεοπτικό χρόνο, επιβάλλοντας στις εξελίξεις τον "καραμανλικό" χρόνο ενώ κάθε κίνηση δέχεται διπλή ερμηνεία (εκλογές, ανασχηματισμός ή τίποτα από όλα αυτά;). Στο πλαίσιο αναφοράς όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα, αρκετή πολιτική ενέργεια έχει σωρευθεί ώστε να εκδηλωθεί στο εγγύς μέλλον και αναφερόμαστε στην εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών, στην εξέλιξη του -πολιτικού πλέον- ζητήματος της γρίπης καθώς και στα τεκταινόμενα σε σχέση με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Παράλληλα, περιφερειακές εξελίξεις, όπως η προαναγγελθείσα παραίτηση του κ. Μανώλη ή το ζήτημα της συμμετοχής ή μη συγκεκριμένων βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας στις επόμενες εκλογικές λίστες, ενδέχεται να εξελιχθούν σε πόλους περιοσμένου ενδιαφέροντος αλλά αθροιστικά να επηρεάσουν το συνολικό τοπίο. Να προσθέσουμε εδώ ότι πτυχές του ευρύτερου πολιτικού συστήματος δεν έχουν κάνει ακόμη την εμφάνισή τους. Θα κάνει τη εμφάνισή του ένα καινούριο κόμμα; Ο πολιτικός χώρος και το πολιτικό προσωπικό υπάρχει. Η αποχή των ευρωεκλογών και μια σειρά γεγονότων -διαγραφή Τατούλη, Μανώλης, Βερελής - έχουν δημιουργήσει προϋποθέσεις εμφάνισης νέων δυνάμεων.

Η θερινή ραστώνη φαίνεται ότι επέτρεψε στη Νέα Δημοκρατία να απελευθερωθεί από τη "σκανδαλολογία", να αναπτύξει τον πολιτικό και κυβερνητικό της σχεδιασμό - χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις - και μάλλον δείχνει να ξαναβρίσκει τον χαμένο της βηματισμό. Σειρά μέτρων και κινήσεων δείχνουν ότι επικοινωνιακά έχει στραφεί προς άγραν ψήφων προς τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα της κοινωνίας, εγκαταλείποντας τον "μεσαίο χώρο", όπως πολλάκις επισημάναμε από εδώ. Κατά τη δική μας εκτίμηση πρόκειται για ορθή τακτική. ΤΟ ερώτημα που εγείρεται είναι αν το εκλογικό σώμα "ακούει" και ανταποκρίνεται στις κινήσεις του κυβερνώντος κόμματος και αν υπάρχει ο διαθέσιμος χρόνος ώστε να εκφραστεί σε εκλογικά ποσοστά αυτή η επιλογή.

Η δεύτερη καλοκαιρινή βεντάλια έρχεται βεβαίως από το ΠΑΣΟΚ, το οποίο έχει ήδη διαπράξει ένα "κλασσικό" επικοινωνιακό σφάλμα: έχει αναδείξει - με δική του ευθύνη - κεντρικό θέμα της πολιτικής του τακτικής την πρόκληση εκλογών λόγω της Προεδρικής εκλογής, δεσμευόμενο σε μια πορεία "ανεξάρτητη" των επί μέρους εξελίξεων. Μεγάλο ρίσκο, αφού η πολιτική δεν διεξάγεται με όρους βεβαιότητας αλλά πιθανότητας, ενώ επιπλέον το ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται να "μέτρησε" την απήχηση μιας τέτοιας στάσης στο εκλογικό σώμα. Δεν γνωρίζουμε εάν η συγκεκριμένη επιλογή θα επηρεάσει το συσχετισμό δυνάμεων των κομμάτων εξουσίας. Είναι πιθανό να αφήσει εντελώς αδιάφορη την κοινή γνώμη και συνεπώς η διαφαινόμενη πορεία της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς μια εκλογική νίκη να παραμείνει αδιατάρακτη. Σε κάθε περίπτωση όμως, η ανάπτυξη της δικής του πολιτικής βεντάλιας δεν γίνεται σε ένα περιβάλλον επαφής με εκλογικά και κοινωνικά διλλήματα.

Συμπερασματικά, η Νέα Δημοκρατία εμφανίζεται πιο "κυβερνητική", ενώ το ΠΑΣΟΚ πιο "προεκλογικό" στην επικοινωνιακή προσέγγιση υπό την έννοια ότι η μεν κυβέρνηση παράγει πολιτικό έργο ενώ η αξιωματική αντιπολίτευση δεν αντιπολιτεύται πλέον αλλά θεωρεί δεδομένη την κοινωνική δυσαρέσκεια και συνεπώς ασχολείται αποκλειστικά με τις επόμενες εκλογές. Σπεύδω να διεκρινίσω ότι όταν αναφερόμεθα σε "πολιτικό έργο" εδώ δεν κρίνουμε την ουσία του ζητήματος - αν δηλαδή πρόκειται για θετικό ή αρνητικό κυβερνητικό έργο - αλλά για επικοινωνιακό προφίλ. Ανάλογη διευκρίνιση ισχύει και για όσα αναφέρονται στην αξιωματική αντιπολίτευση. Πάντως, από τις αρχές του Σεπτεμβρίου θα ξέρουμε ποια τακτική θα αποδώσει για τον κάθε έναν διεκδικητή της εξουσίας.