10 Δεκ 2007

Οι Άρχοντες των Δαχτυλιδιών:Το Νέο Παιχνίδι της Πολιτικής Σκηνής!

Σημειώναμε στο προηγούμενο άρθρο μας-περίπου ένα μήνα πριν-σχετικά με τις κυβερνητικές στοχεύσεις που φαίνεται ότι υποκρύπτονται πίσω από την προβολή -και μάλιστα ιδιαίτερα έντονη-της κοινωνικής ατζέντας (ξεκίνησε με το ασφαλιστικό στο δρόμο μας προέκυψε και το ζήτημα της "Ολυμπιακής"): "τα οφέλη αυτά εκτιμώνται από την Κυβέρνηση ως ιδιαιτέρως σημαντικά,
εφόσον οι αναμενόμενες "ζημίες"-όπως η δοκιμασία της συνοχής της
Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ καθώς και η "τύχη Πολύδωρα" ή
"Γιαννίτση" αν προτιμάτε, η οποία αναμφιβόλως επιφυλάσσεται για τους
αρμόδιους υπουργούς-κρίνονται ως αποδεκτές."
Κατά το δεύτερο ήμισυ δικαιωθήκαμε-παρακολουθούμε όλοι το ινδικό σήριαλ "Μαγγίνα"-ενώ αναμένουμε και επεισόδια αναφορικά με το πρώτο μέρος της εκτίμησής μας. Για να συνοψίσουμε, στο προηγούμενο άρθρο μας εκτιμήσαμε πως τρεις είναι οι στοχεύσεις της κυβερνητικής παράταξης στην παρούσα φάση: αποδυνάμωση του ΠΑΣΟΚ, μέσω της ανάδειξης του ΣΥΡΙΖΑ ως κυρίαρχου διαχειριστή του αντικυβερνητικού μετώπου, την επικοινωνιακή "εξαφάνιση" του ΛΑΟΣ, ως του αδύναμου κρίκου στα κοινωνικά ζητήματα και τέλος στην πρόκληση του κ. Βενιζέλου να πάρει θέση και μάλιστα διάφορη από εκείνη του "Παπανδρεϊκου" ΠΑΣΟΚ.
Πως ανταποκρίνεται το πολιτικό σύστημα στον κυβερνητικό σχεδιασμό; Ο κ. Αλαβάνος, ως οξυδερκής πολιτικός, εκτίμησε την καταλληλότητα της στιγμής και ξεκίνησε το παιχνίδι των δαχτυλιδιών προβάλλοντας ένα νέο πρόσωπο-τον Αλέξη Τσίπρα-ως διάδοχό του στην ηγεσία του κόμματος. Οπωσδήποτε, η συγκυρία είναι ευνοϊκή ώστε να επιτευχθούν δύο αποτελέσματα: αφενός η αποδέσμευση του κ. Αλαβάνου και το πέρασμά του στη λίστα των καταξιωμένων Ελλήνων πολιτικών της "χρυσής εφεδρείας" και αφετέρου στην είσοδο του κ. Τσίπρα στην κεντρική πολιτική σκηνή υπό τις πλέον ιδανικές συνθήκες αναφορικά με τα ζητήματα που κατ' εξοχήν αποτελούσαν προνομιακό πεδίο για την αριστερά. Να διευκρινίσουμε ότι με τον όρο "χρυσή εφεδρεία" αναφερόμαστε στην ομάδα εκείνη των πολιτικών που ενίοτε αποτελούν τη δεξαμενή στελεχών που αξιοποιούνται είτε από τα εκάστοτε κυβερνητικά σχήματα ως "αριστερό άλλοθι" είτε από την αντιπολίτευση ως σημαιοφόροι των "αριστερών στροφών".
Θα είναι λάθος-πολιτικό και επικοινωνιακό-από την πλευρά του κ. Παπανδρέου να μην "ηγηθεί", δια της συμβολικής προσωπικής του παρουσίας, των κινητοποιήσεων σχετικά με το ασφαλιστικό. Είναι τόσο εξόφθαλμο λάθος, ώστε αν όντως δεν αξιοποιηθεί η συγκυρία, τότε πράγματι το ΠΑΣΟΚ θα έχει εισέλθει σε μια περίοδο χωρίς ουσιαστική πολιτική παρουσία. Τόσο απλά. Εκτιμάμε ότι αυτό αναμένει και η πλευρά Βενιζέλου για να αναλάβει ουσιαστική πολιτική και επικοινωνιακή δράση, αρπάζοντας-κυριολεκτικά!-το δαχτυλίδι από τον κ. Παπανδρέου.
Τέλος, μολονότι κοινότοπη, εντούτοις παραμένει εντυπωσιακή η σταθερή επανάληψη του ιδίου pattern δράσης του πολιτικού παρασκηνίου: Προβάλλεται μια σειρά μέτρων, αποφάσεων, απόψεων, προτάσεων ή προθέσεων της κυβέρνησης. Στη συνέχεια, συσσωρεύεται ή διοχετεύεται η δυσαρέσκεια σε συγκεκριμένο υπουργό ή στελέχη. Αυτά "φθείρονται" επικοινωνιακά, χωρίς να υλοποιείται ουσιαστικό έργο -ή μεταρρύθμιση αν θέλετε!- και στη συνέχεια παίρνουν την άγουσα.
Το σχήμα αυτό τείνει να παγιοποιηθεί, προβάλλοντας την εξωθεσμική ισχύ του όλο και πιο συχνά όλο και πιο έντονα. Θα "παίξει"¨άραγε και στους Άρχοντες των Δαχτυλιδιών;


Technorati Tags: , , , , , , , , , , ,

27 Νοε 2007

Ασφαλιστικό: Γιατί ο κ. Καραμανλής Ξαναμοιράζει την Τράπουλα;

Οι τελευταίες εξελίξεις που καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στα δελτία ειδήσεων σχετίζονται με το ζήτημα της κοινωνικής ασφάλισης, ενώ η Κυβέρνηση δείχνει να επιδιώκει την έντονη προβολή του θέματος. Επιφανειακά, η μεθοδολογία μοιάζει αυτοκαταστροφική, στον επικοινωνιακό τομέα. Έχει όμως αξία να αναλύσουμε και να συμπεράνουμε τις στοχεύσεις που επιδιώκει το κυβερνών κόμμα μέσω αυτών των επιλογών.
Συνολικά, το θέμα φαίνεται ότι έχει επιλεγεί από το κυβερνητικό επιτελείο ώστε να χρησιμοποιηθεί για την εξασφάλιση σημαντικών ωφελημάτων στο πεδίο της εικόνας και της επικοινωνιακής πολιτικής. Μάλιστα, τα οφέλη αυτά εκτιμώνται από την Κυβέρνηση ως ιδιαιτέρως σημαντικά, εφόσον οι αναμενόμενες "ζημίες"-όπως η δοκιμασία της συνοχής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ καθώς και η "τύχη Πολύδωρα" ή "Γιαννίτση" αν προτιμάτε, η οποία αναμφιβόλως επιφυλάσσεται για τους αρμόδιους υπουργούς-κρίνονται ως αποδεκτές. Ποια είναι όμως τα ωφελήματα που προσδοκά η κυβερνητική παράταξη;
Οπωσδήποτε η αποδυνάμωση του ΠΑΣΟΚ, όπου η παρατεινόμενη εσωστρέφεια δεν επιτρέπει την αποδέσμευση του κ. Παπανδρέου ώστε να ασκηθεί συγκροτημένη και ισχυρή αντιπολίτευση, έχει ως συνέπεια την ανάδειξη - για μια ακόμη φορά - του ΣΥΡΙΖΑ ως του κυρίου φορέα άσκησης αντικυβερνητικής πολιτικής. Συνεπώς, καθίσταται φανερό ότι η κυβερνητική επικοινωνιακή πολιτική παγιώνεται στον άξονα ενίσχυσης του Συνασπισμού-έναντι οιουδήποτε αντιτίμου-προσφέροντάς του ένα προνομιακό ζήτημα για αντιπολίτευση. Η Κυβέρνηση τοποθετεί το θέμα του ασφαλιστικού στο επίκεντρο και στην κορυφή της ατζέντας, παραδίδοντας στο κόμμα της εναλλακτικής αριστεράς πεδίο δράσης, που όμως με τα τρέχοντα δεδομένα είναι πρακτικώς αδύνατον να διεκδικήσει την εξουσία. Ταυτόχρονα οι εξελίξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης περνούν σε δεύτερη προτεραιότητα για το μεγαλύτερο μέρος της κεντροαριστεράς, αποσύροντας από την επικαιρότητα πιθανές κινήσεις του κ. Παπανδρέου, οι οποίες-ενδεχομένως-να τον ενίσχυαν επικοινωνιακά.
Ο άλλος πόλος προς τον οποίο στοχεύει η κυβερνητική επιλογή βρίσκεται στα δεξιά της. Το κόμμα του ΛΑΟΣ -όντας προσανατολισμένο, εκ φύσεως, σε θέματα τύπου "βιβλίο ιστορίας-Σκοπιανό"-αδυνατεί να αντιπαραθέσει πειστική αντιπολίτευση σε αμιγώς κοινωνικά ζητήματα ή τουλάχιστον να ανταγωνιστεί "παραδοσιακές" δυνάμεις του χώρου. Ως εκ τούτου, πολύ δύσκολα θα κατορθώσει να διατηρήσει επικοινωνιακό πλεονέκτημα και εφόσον παραταθεί η παρούσα κατάσταση-κάτι που εκτιμάται ως εξαιρετικά πιθανό- μάλλον θα "υποφέρει" η εκλογική του δύναμη στις πρώτες δημοσκοπήσεις του 2008.
Ο τρίτος στόχος του κ. Καραμανλή δεν είναι άλλος από τον κ. Βενιζέλο. Ουσιαστικά τον προκαλεί - και είναι βέβαιο ότι το ίδιο θα πράξει και στο μέλλον - να κάνει και πάλι μια αυτόνομη εμφάνιση υπό τη φόρτιση των τελευταίων εξελίξεων στο ΠΑΣΟΚ, όπου κυριαρχούν τα μέλη της ομάδας του κ. Παπανδρέου. Αν ο κ. Βενιζέλος δεν παρέμβει, ουσιαστικά θα αποδέχεται την "υποταγή" του στην ηγετική ομάδα του κόμματός του, ενώ οι δηλώσεις του περί ρευμάτων θα μείνουν κενές περιεχομένου. Αν όμως κάνει την εμφάνισή του-κάτι που εκτιμάμε ως πιθανότερο-υπογραμμίζει την αυτόνομη παρουσία του στο πολιτικό φάσμα. Παρουσιάζεται η ευκαιρία στον κ. Βενιζέλο να διατυπώσει για μια ακόμη φορά θέσεις και απόψεις του, στο πλαίσιο της διαφοροποίησης που ο ίδιος εισήγαγε σε σχέση με το "όλον ΠΑΣΟΚ", ενώ θα δηλώσει "παρών" στο πολιτικό παίγνιο, όπου η τράπουλα δείχνει να ξαναμοιράζεται και μάλλον δεν θα προτιμήσει να μείνει ο ίδιος χωρίς χαρτιά.


Technorati Tags: , , , , , ,

14 Νοε 2007

Μια Αποτίμηση των Πολιτικών Εξελίξεων

Ολοκληρώθηκε, εμβληματικά με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των εσωκομματικών εκλογών στο ΠΑΣΟΚ ένας σημαντικός κύκλος της σύγχρονης πολιτικής μας ιστορίας. Μπορούμε πλέον να διατυπώσουμε ορισμένες εκτιμήσεις, βασιζόμενοι και στα προηγούμενα άρθρα μας, σχετικά με την παρούσα κατάσταση.
Αναφορικά με το κυβερνών κόμμα:
-Κατά την άποψή μας, η ΝΔ εδραζόμενη στο ισχυρό πολιτικό της κεφάλαιο, τον κ. Καραμανλή, και την εξ' αυτού συνεπαγόμενη τρέχουσα πολιτική της ισχύ, προχώρησε σε πρόωρες και εσπευσμένες εκλογές προκειμένου να διατηρήσει την πρωτοβουλία και να ελέγξει τις εξελίξεις. Πολιτικά αποτελέσματα της εκλογικής διαδικασίας του Σεπτεμβρίου ήταν:
-Η εξασφάλιση επαρκούς πολιτικού χρόνου στο ΠΑΣΟΚ-και ιδιαίτερα προς τον κ. Παπανδρέου-προκειμένου να σταθεροποιηθεί πολιτικά, να διαμορφώσει τις εσωκομματικές του ισορροπίες ώστε να καταστεί και πάλι δεδηλωμένος κυρίαρχος στο εσωκομματικό σκηνικό. Σε αντίθετη περίπτωση-ήτοι αναβολή των εκλογών σε απώτερο χρόνο- θα οδηγούσε σε ισχυρές ανακατατάξεις στο ΠΑΣΟΚ με άγνωστες και ίσως δυσμενείς εξελίξεις με αντανάκλαση στο σύνολο του πολιτικού φάσματος και ενδεχομένως ακόμη και στο κυβερνών κόμμα.
-Η απόδοση επαρκούς ποσοστού στο ΛΑΟΣ ώστε αφενός να εκφραστεί πολιτικά, από χώρο διακριτό της ΝΔ, το άκρο της δεξιάς πτέρυγας της ΝΔ-εν μέσω "καυτών" θεμάτων τύπου Σκοπιανό κλπ-και αφετέρου να έχει στη διάθεσή της αρκετό χρόνο ώστε να είναι σε θέση να απορροφήσει διαρροές-είτε εντός του Κοινοβουλίου είτε εντός του εκλογικού σώματος-τυχόν διαρροές του νεοφώτιστου κόμματος. Σε αντίθετη περίπτωση-δηλαδή εκλογές το Μάρτιο του 2008-το ΛΑΟΣ μάλλον θα ευρισκόταν σε αδυναμία διατήρησης του θετικού momentum, με απώλεια από πλευράς ΝΔ όσων αναφέρθηκαν παραπάνω.
-Η διοχέτευση ψήφου διαμαρτυρίας σε μη ανταγωνιστικά-αναφορικά με την πιθανότητα ανάληψης εξουσίας-σχήματα. Η ενίσχυση του ΣΥΝ και δευτερευόντως του ΚΚΕ δεν αποτελεί κίνδυνο για το κυβερνών κόμμα αλλά μάλλον για την αξιωματική αντιπολίτευση. Η ΝΔ δεν θα επιθυμούσε να οδηγηθεί η μεγάλη μάζα των δυσαρεστημένων πολιτών να καρπωθεί από ένα ισχυρό και συγκροτημένο ΠΑΣΟΚ.
Σχετικά με το ΠΑΣΟΚ:
- Ο κ. Παπανδρέου, επενδύοντας στην προσωπική,"οικογενειακή" αν προτιμάτε, άμεση σχέση του με την κοινωνία, κατόρθωσε να μεταστρέψει και να επικοινωνήσει θετικά με μεγάλα ποσοστά - ενός κομματικού μεν αλλά καθόλα ισοδύναμου με το πλήρες-εκλογικού σώματος. Απέδειξε ότι είναι σε θέση να κινητοποιήσει-ή να κινητοποιηθούν για τον ίδιο-πολιτικές δυνάμεις ικανές να τον αναδείξουν πρωτοπόρο σε εκλογικές αναμετρήσεις.
- Αντίθετα, ο κ. Βενιζέλος κατόρθωσε να συγκροτήσει ένα πολιτικό κεφάλαιο και να το καταγράψει ευκρινώς στην εκλογική βάση του ΠΑΣΟΚ. Οπωσδήποτε τα δεδομένα στο ΠΑΣΟΚ είναι διαφορετικά, σε σχέση με την "προηγούμενη μέρα". Ο κ. Παπανδρέου είναι πλέον υποχρεωμένος να ασκεί διπλή αντιπολίτευση-τόσο θεσμικά απέναντι στην Κυβέρνηση όσο και απέναντι στην διαμορφωθείσα εσωκομματική. Ομοίως όμως η κατάσταση στο ΠΑΣΟΚ θα αντιμετωπίζεται από τους εξωγενείς παράγοντες με τον ίδιο τρόπο: επιλεκτικά και αναλόγως των καταστάσεων ΜΜΕ, Κυβέρνηση κλπ θα απευθύνονται στο ΠΑΣΟΚ Βενιζέλου ή στο ΠΑΣΟΚ Παπανδρέου. Ποτέ πια στο "όλον" ΠΑΣΟΚ. Σχετικά με το θέμα, εμμένουμε στις βασικές γραμμές του σεναρίου που έχουμε ήδη διατυπώσει σε παλαιότερο άρθρο μας, εν αναμονή και του εσπευσμένου συνεδρίου του κινήματος.
- Ο κ. Σκανδαλίδης απέτυχε να καταγράψει στη βάση του ΠΑΣΟΚ οποιαδήποτε αξιόλογη παρουσία του όποιου "τρίτου πόλου" ενώ απέτυχε επίσης να καταστεί ισχυρός συνομιλητής οιουδήποτε.
Κλείνοντας, το μεγάλο στοίχημα για τον κ. Παπανδρέου δεν είναι άλλο από το να διεκδικήσει και πάλι τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που επί του παρόντος έχουν βρει πολιτικό καταφύγιο στις εκλογικές δεξαμενές συγγενών πολιτικών χώρων. Επόμενος σταθμός για τον ίδιο: Άρθρο 16!

3 Νοε 2007

ΛΑΟΣ: Θα μείνει και μετά τις τρεις;

Ο Γιώργος Καρατζαφέρης κατάφερε πολλά σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Έδωσε τη δυνατότητα κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης σε ένα κόμμα που άνετα θα χαρακτηρίζαμε μωσαϊκό σε μικρογραφία και όπου πράγματι χρειάζεται κανείς να δουλέψει με μεγάλη τέχνη για να κατορθώσει κάτι τέτοιο. Ο εκλογικός νόμος του έδωσε τη δυνατότητα να συγκροτήσει μια σχετικά άνετη-αριθμητικά- κοινοβουλευτική ομάδα (αν και όχι συμπαγή ιδεολογικά) ενώ η επικαιρότητα - Σκοπιανό, παρελάσεις, κάμερες κλπ- τον προσκαλεί να τη σχολιάσει και ενίοτε να την ταράξει.
Χειρίζεται αξιοθαύμαστα ο αρχηγός του ΛΑΟΣ το επικοινωνιακό παίγνιο. Αξιοποιεί φοβίες, ένστικτα, συναισθήματα της κοινής γνώμης. Προβάλει απλοϊκές και λογικοφανείς καταστάσεις ως λύσεις σε μείζονα προβλήματα. Απλοποιεί και ενοποιεί ιδέες και συνθηματολογεί με ευκολία. Κινησιολογικά και από βήματος μιμείται τον αείμνηστο Ανδρέα Παπανδρέου. Δείχνει άτρωτος. Μπετόν. Είναι όμως;
Το ΛΑΟΣ έγινε ο φυσικός αποδέκτης των "δεξιών διαμαρτυρόμενων" της ΝΔ. Γνωστό και προφανές. Τα ζητήματα που προκύπτουν είναι δύο: Πρώτον, είναι σε θέση να μετατρέψει την ψήφο διαμαρτυρίας σε σταθερή και ει δυνατόν διαχρονική εκλογική βάση; Δεύτερον, είναι σε θέση να διατηρήσει την ενότητα της κοινοβουλευτικής του ομάδας; Τα ερωτήματα είναι εντελώς διακριτά, εφόσον κατ' ουσίαν πρόκειται για μια διελκυστίνδα: όσο ο κ. Καρατζαφέρης θα προσπαθεί να κινείται πιο κοντά στον -πρώην-ψηφοφόρο της ΝΔ, θολώνοντας τα ιδεολογικά του ερείσματα, τόσο θα προκαλεί ρήγματα στην ενότητα των βουλευτών του.
Η ΝΔ είναι σε θέση να διαχειρισθεί και να στεγάσει πολιτικά σχεδόν το σύνολο της εκλογικής βάσης του κ. Καρατζαφέρη. Από την άλλη, το ΛΑΟΣ είναι υποχρεωμένο να υπερασπίζεται θέσεις σε ζητήματα, όπως αυτά που αναφέραμε πιο πάνω, προκειμένου να βρίσκεται διαρκώς στην επικαιρότητα. Είναι υποχρεωμένο, εφόσον δεν διαθέτει εκείνο το ιδεολογικό απόθεμα που θα το βοηθούσε να διεισδύσει σε ευρύτερα στρώματα του εκλογικού σώματος. Όμως, πιθανόν χωρίς το ίδιο το κόμμα να το έχει σχεδιάσει ή να το επιθυμεί, ταυτόχρονα, απαλλάσσει τη ΝΔ από την ίδια υποχρέωση, ενισχύοντας την κυριαρχία της στο "μεσαίο χώρο". Αν δεν υπήρχε το ΛΑΟΣ, η ΝΔ θα έπρεπε να αναλάβει το βαρύ φορτίο της υπεράσπισης των θέσεων της "δεξιάς πτέρυγας"σε ζητήματα που -επικοινωνιακά- είναι δυσάρεστα και πολιτικά μη παραγωγικά. Επιπλέον, η ύπαρξη του ΛΑΟΣ επιτρέπει στη ΝΔ να αφίσταται -επισήμως- από ό,τι χαρακτηρίζεται "άκρο". Δεν χρειάζεται να απολογηθεί γι' αυτόν τον χώρο. Ίσως ένα μικρότερο-κοινοβουλευτικά- ΛΑΟΣ να ήταν λιγότερο ενοχλητικό για τη ΝΔ, αλλά ο εκλογικός νόμος όρισε διαφορετικά.
Η ενότητα στο επίπεδο της κοινοβουλευτικής ομάδας είναι εντελώς διαφορετικό ζήτημα. Ιστορικά, από επικράτησης δικομματισμού, η οριζόντια κινητικότητα των πολιτικών προσώπων και συχνά των βουλευτών από τα μικρότερα προς τα μεγαλύτερα κόμματα δεν ήταν κάτι ξένο για τα ελληνικά πράγματα. Ας μην ξεχνάμε και την ευκολία που επέδειξαν κατά τις μετακινήσεις πρώην στελέχη του ΛΑΟΣ στην πρόσφατη προεκλογική περίοδο. Η πολιτική συμφιλίωση ή και προσχώρηση στο κόμμα της ΝΔ θα προβάλλει ως εξαιρετικά ελκυστική προοπτική στα μάτια κάποιου νέου βουλευτή, όταν θα κάνουν την εμφάνισή τους οι πρώτες δημοσκοπήσεις που θα καταγράψουν ποσοστό για το ΛΑΟΣ κάτω των τριών μονάδων.



Technorati Tags: , ,

25 Οκτ 2007

Οι Εξελίξεις στο "Μεσαίο Χώρο" και οι Επιδράσεις τους στο Πολιτικό Σκηνικό

Στο προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στη δημιουργία και εγκαθίδρυση της πολιτικής έννοιας του "μεσαίου χώρου" ως χρήσιμου εργαλείου διαχείρισης των κοινωνικών τάσεων, από την πλευρά των πολιτικών κομμάτων. Είναι ενδιαφέρον να εξετάσουμε τις περαιτέρω εξελίξεις σε αυτό το χώρο, εφόσον κατά την άποψή μας είναι εκείνος που κυριαρχεί στις εξελίξεις όχι εξαιτίας των πρωτοποριακών ιδεολογικών του θέσεων αλλά λόγω του "όγκου" που καταλαμβάνει στο πολιτικό σκηνικό.
Όπως έχουμε επαναλάβει, η βάση επί της οποίας εδράζεται ο "μεσαίος χώρος" είναι περισσότερο οικονομική και κοινωνική και σαφώς λιγότερο ιδεολογική. Κυρίαρχο λοιπόν στοιχείο που δρα καταλυτικά και καθοδηγεί τις εξελίξεις εντός της ευρείας αυτής ομάδας δεν είναι άλλο από εκείνο της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας καθώς και των μεγεθών που την αποτυπώνουν. Από σειρά στοιχείων που πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας, με προεξάρχοντα τα αποτελέσματα της έρευνας σχετικά με τα επίπεδα φτώχειας στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και σύμφωνα με τις περισσότερες εκτιμήσεις εγχωρίων και αλλοδαπών οικονομικών οργανισμών, η οικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα υφίσταται κόπωση. Η αύξηση στην τιμή του πετρελαίου, η επιβράδυνση στον τομέα των οικοδομών καθώς και η ισχυροποίηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, έρχονται να περιορίσουν το επίπεδο διαβίωσης της ελληνικής οικογένειας καθώς και να διευρύνουν το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Ο "μεσαίος χώρος" βρίσκεται στην πρώτη φάση μιας σταδιακής αποδυνάμωσης με πολιτικές συνέπειες που θα αναφέρουμε συνοπτικά.
Τα πρώτα δείγματα αποδυνάμωσης του "μεσαίου χώρου" έκαναν την εμφάνισή τους στα αποτελέσματα της πρόσφατης εκλογικής αναμέτρησης. Τα δύο μεγάλα κόμματα-οι παραδοσιακοί διαχειριστές του "μεσαίου χώρου"- απώλεσαν ταυτόχρονα τουλάχιστον 6% της εκλογικής τους δύναμης. Αντίστοιχα, τα κόμματα της αριστεράς αλλά και το ΛΑΟΣ είτε ενίσχυσαν τις δυνάμεις τους είτε απέκτησαν κοινοβουλευτική παρουσία, ως εκφραστές της ψήφου διαμαρτυρίας η οποία διοχετεύθηκε προς αυτές τις κατευθύνσεις, απόρροια της διεύρυνσης της κοινωνικής ομάδας των μέσων εισοδημάτων που πλήττονται ιδιαίτερα.
Οι εξελίξεις αυτές κρύβουν δυναμική που εν δυνάμει μπορεί να οδηγήσει σε μείζονες ανατροπές στο ελληνικό πολιτικό φάσμα, εφόσον το δικομματικό σύστημα αποτύχει να δημιουργήσει ταχύτερους και αποτελεσματικότερους μηχανισμούς αναδιανομής του εισοδήματος. Υποσυνείδητα και εν είδη αντανακλαστικής κίνησης θα έλεγε κανείς, η κυβέρνηση προσπαθεί να κινηθεί αταβιστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Ιδρύει ταμείο κατά της φτώχειας, διανέμει - με πρωτοφανή ταχύτητα και σχετική αδεξιότητα- αποζημιώσεις σε πυρόπληκτους, συζητά για επίδομα θέρμανσης. Σαφώς και δεν πρόκειται για συγκροτημένο πρόγραμμα δράσης αλλά για αυθόρμητη αντίδραση απέναντι στον επερχόμενη απειλή διάλυσης του πιο συμπαγούς και ογκώδους κοινωνικού μορφώματος. Ομοίως, έχει προνοήσει στην εισροή ψήφων από το "μεσαίο χώρο" του εξωτερικού αφού δεν πρέπει να μας διαφύγει το γεγονός ότι από την προηγούμενη θητεία της έχει φροντίσει να θεσμοθετήσει το δικαίωμα ψήφου των ομογενών από την επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Η αξιωματική αντιπολίτευση δε δείχνει να αντιλαμβάνεται για μια ακόμη φορά τη διαμόρφωση των νέων όρων υπό τους οποίους θα κληθεί να υποβάλλει την εναλλακτική πρόταση εξουσίας. Το ΠΑΣΟΚ φαίνεται κορεσμένο και αδιάφορο να επεξεργαστεί έστω και υποτυπωδώς σχέδιο για την επόμενη μέρα του "μεσαίου χώρου". Ακόμη και το αντιπολιτευτικό έργο , επί του οποίου ενέχει θεσμική αρμοδιότητα, το έχει παραδώσει στην εσωκομματική αντιπολίτευση της ΝΔ. Ίσως οι κραδασμοί στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης το βγάλουν από τον πολιτικό λήθαργο που έχει περιπέσει.

13 Οκτ 2007

Σημίτης, Καραμανλής, Βενιζέλος: οι "μεσαίοι"΄;

Φεύγοντας για λίγο από την επικαιρότητα, θα επιχειρήσουμε μια σύντομη ανάλυση των δομικών μεταβολών που καταγράφηκαν στην ελληνική κοινωνία, σε μια προσπάθεια να σκιαγραφήσουμε τον κεντρικό κορμό του εκλογικού σώματος. Από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του '90, ο Κώστας Σημίτης κυριάρχησε στο πολιτικό σκηνικό, με κεντρικό στοιχείο της πολιτικής του τον εκσυγχρονισμό. Ο τομέας που έκανε πιο αισθητή την παρουσία του ο, κατά Σημίτη, εκσυγχρονισμός δεν ήταν άλλος από αυτόν της οικονομίας, αφήνοντας στην Ελλάδα τα αποτυπώματά του μέχρι και σήμερα. Η εισαγωγή του ευρώ, το χρηματιστήριο, η υπερχρέωση των νοικοκυριών-εξαιτίας των χαμηλών επιτοκίων-η θεμελίωση σημαντικών έργων στη χώρα ακόμη και η ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων, ήταν αποτελέσματα μιας λογιστικής θεώρησης της πολιτικής και κατ' επέκταση και της κοινωνικής ζωής. Ανεξάρτητα αν τα παραπάνω αποτιμώνται ως θετικά ή αρνητικά-κατά περίπτωση ή συνολικά- αναμφισβήτητα εισήγαγαν μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας σε μια διαφορετική αντίληψη και στάση ζωής. Σταδιακά, διαμορφώθηκε ένα εντελώς διαφορετικό οικονομικό προφίλ για το μέσο Έλληνα, όπου η ευημερία συναρτάται όχι μόνο με την εργασία ή τα περιουσιακά στοιχεία αλλά και από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις Τράπεζες και μια σειρά πλήθους εξωγενών παραγόντων. Εν ολίγοις, αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής Σημίτη ήταν όντως η βελτίωση των οικονομικών δεικτών αλλά ταυτόχρονα και η ενίσχυση της ευαισθησίας αυτών, όντας υποκείμενοι σε ποικίλες επιδράσεις. Έτσι, έχουμε την απίστευτη-για τα καθ' ημάς δεδομένα-εικόνα, εξαιρετικά όμως περιγραφική: ο μέσος Έλληνας δεν ανησυχεί πλέον αν θα του αυξήσει το ενοίκιο ο ιδιοκτήτης του σπιτιού του αλλά αν θα αυξήσει τα επιτόκια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ως εκ τούτου αν θα αυξηθεί η δόση του στεγαστικού του δανείου (παγκοσμιοποίηση!). Συγκροτήθηκε έτσι μια ιδιότυπη αλλά εξαιρετικά ευρεία κοινωνική ομάδα Ελλήνων, που διαπερνά ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, στο μέσο της εισοδηματικής κλίμακας, με κοινό χαρακτηριστικό την απαίτηση οικονομικής και κοινωνικής σταθερότητας, εφόσον από αυτά εξαρτάται η ευημερία των μελών της. Αυτήν την κοινωνική ομάδα ονομάζουμε "μεσαίο χώρο". Ηλικιακά, μόλις που αγγίζει τη "γενιά του Πολυτεχνείου". Δεν προσδιορίζεται από ισχυρές ιστορικές καταβολές, δεν μετείχε σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους. Δεν διαθέτει ιδεολογικά αποθέματα ικανά να την μετακινήσουν σε ακραίες κομματικές περιοχές. Σίγουρα έχει πολιτική άποψη, αλλά προτιμά έναν αξιόπιστο διαχειριστή από έναν εμπνευσμένο ηγέτη. Σε αυτό το χρονικό σημείο έκανε την εμφάνισή του ο Κώστας Καραμανλής.
Ο νυν Πρωθυπουργός αξιοποίησε, σχετικά γρήγορα, δύο ζητήματα: την αναγνώριση, από μέρους του, της πραγματικότητας του "μεσαίου χώρου" και την εκ των πραγμάτων ύπαρξη της "σκοτεινής πλευράς" της οικονομικής πολιτικής του κ. Σημίτη. Η "σκοτεινή πλευρά" δεν ήταν άλλη από εκείνη στην οποία συσσωρεύθηκε το αποτέλεσμα της ιδιοτελούς διαχείρισης μέρους της "εκσυγχρονιστικής" λογιστικής. Ο Κώστας Καραμανλής έδειξε στο "μεσαίο χώρο" αυτήν τη "σκοτεινή πλευρά". Δεν έχει σημασία αν μπόρεσε να τη φωτίσει για να τη δείξει. Δεν έχει σημασία αν όντως υπήρξαν πρόσωπα από το χώρο του ΠΑΣΟΚ που άσκησαν την εξουσία για να αποκτήσουν οικονομική και πολιτική ισχύ. Επικοινωνιακά, καταγράφηκε ανεξίτηλα στη συνείδηση των πολιτών του "μεσαίου χώρου" ο κίνδυνος που δυνητικά προερχόταν από αυτήν την κατεύθυνση. Από την άλλη ο κ. Καραμανλής κατόρθωσε να αναδειχθεί ως ο ικανός και αξιόπιστος θεματοφύλακας της σταθερότητας και της χρηστής διακυβέρνησης. Μετασχημάτισε τον εαυτό του και το κόμμα του σε αυτό ακριβώς που επιθυμούσε η κυρίαρχη κοινωνική ομάδα. Απο-ιδεολογικοποίησε την προεκλογική εκστρατεία, προβάλλοντας ως συνθήματα ό,τι σεμνό, ταπεινό και ήπιο. Αυτά παράγει ως πολιτική. Οπωσδήποτε, επιθυμεί να καταγράψει υπέρ του και άλλα θετικά σημεία: μεταρρυθμίσεις, συνταγματική αναθεώρηση, ασφαλιστικό. Τίποτα όμως χωρίς να το διοχετεύσει από το βασικό κανάλι της συνταγής της επιτυχίας του. Αν δεν υιοθετείται από το "μεσαίο χώρο" αποδυναμώνεται ή αποσύρεται.
Κάπου εδώ μας προέκυψε το Ζάππειο και ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Κεντρικό επιχείρημα του υποψηφίου προέδρου του ΠΑΣΟΚ είναι η αδυναμία του κ. Παπανδρέου να αντιπαρατεθεί επιτυχώς με τον κ. Καραμανλή, ενώ αντίθετα θεωρεί πως ο ίδιος διαθέτει αυτήν τη δυνατότητα. Δεν προσδιορίζει τη δική του πρόταση με ιδεολογικούς ή πολιτικούς όρους. Επικεντρώνεται στο προφίλ του Πρωθυπουργού, θεωρώντας ότι αυτό είναι το εμπόδιο που φράσσει το δρόμο του ΠΑΣΟΚ προς την εξουσία. Κατά συνέπεια, πρεσβεύει πως αυτό που μπορεί-ή πρέπει- να εξασκήσει καλύτερα από τον κ. Καραμανλή και έτσι να τον ανατρέψει από το βάθρο του, δεν είναι παρά η διαχείριση του "μεσαίου χώρου".
Επ΄αυτού, μπορούμε να διατυπώσουμε δύο παρατηρήσεις: Οι κοινωνικές ομάδες δεν είναι ακίνητες και αδρανείς οντότητες στο χρόνο. Θεωρούμε, όπως μπορεί κανείς να αναγνώσει και από το εκλογικό αποτέλεσμα, πως ο "μεσαίος χώρος" μετεξελίχθηκε και δεν θα είναι εφικτό να απευθυνθεί κανείς σε αυτόν με όρους της δεκαετίας του '90. Πράγματι, ο κ. Καραμανλής το έκανε και πάλι, κατά την πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση, με οριακά αποτελέσματα όπως αποδείχθηκε. Στην ατζέντα αυτής της κοινωνικής ομάδας μάλλον αρχίζουν να προστίθενται και νέα ζητήματα, με το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής να είναι κάποια από αυτά που θα μπορούσε κανείς να σκεφθεί. Η δεύτερη παρατήρησή μας αφορά στη στάση των πιο "ενεργών" πολιτικά ομάδων ή ρευμάτων απέναντι στο "όλον ΠΑΣΟΚ". Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης όχι μόνο δεν κατόρθωσε να προσεταιριστεί το "μεσαίο χώρο"-στοιχείο απαραίτητο για την εκλογική νίκη- αλλά απώλεσε επιπλέον και τις ομάδες εκείνες που εμφανίζονται ως οι πλέον "ευκίνητες" μεταξύ των πολιτικών επιλογών, κυρίως προς τα αριστερά του. Εκτιμάμε ότι σε αυτή τη γραμμή σκέψης εδράζεται το φαινόμενο της αντίφασης που καταγράφεται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις αναφορικά με την εκλογή προέδρου στο ΠΑΣΟΚ: ναι στον κ. Παπανδρέου για αρχηγό του κόμματος ναι στον κ. Βενιζέλο για υποψήφιο Πρωθυπουργό. Αρχίζει να διαφαίνεται πως η διάσταση στην κορυφή του κινήματος βρίσκεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με αντίστοιχη διάσταση στη βάση.


Technorati Tags: , , , , ,

Powered by ScribeFire.

8 Οκτ 2007

Ο Αλέκος (Παπαδόπουλος) και το Σύνδρομο της Ιφιγένειας

Έχουμε αναφερθεί κατά καιρούς από το παρόν ιστολόγιο στο ζήτημα της "σκηνοθεσίας" που επιστρατεύεται προκειμένου να επικοινωνήσουν ηγέτες και κόμματα το μήνυμά τους προς το εκλογικό σώμα. Στο πλαίσιο αυτό, κατασκευάζεται ή -καλύτερα-σκηνοθετείται ένα "story" μέσα στο οποίο κινείται η εικόνα του ηγέτη, προκειμένου να διαμορφωθεί το κατάλληλο επικοινωνιακό προφίλ. Το περιεχόμενο της έννοιας "κατάλληλο" συναρτάται με τα εκάστοτε δημοσκοπικά και άλλα δεδομένα ώστε να μεγιστοποιείται το πολιτικό όφελος.
Στην παρούσα φάση ο κ. Παπανδρέου χρειάζεται εναγωνίως ένα ισχυρό επικοινωνιακό γεγονός που θα προσθέτει στη γενικά ήπια και διαλλακτική εικόνα που επιθυμεί να παρουσιάζει, ένα τόνο ηγετικό και αποφασιστικό, χωρίς όμως να έρθει σε απόλυτη σύγκρουση με τα στελέχη που μετέχουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην κεντρική σκηνή της διένεξης που λαμβάνει χώρα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ταυτόχρονα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επιθυμούσε να οδηγεί τις εξελίξεις με πρώτο θέμα στην εσωκομματική ατζέντα εκείνο της υπονόμευσής του από αριθμό-ή ομάδα- στελεχών του κινήματος. Ο Αλέκος Παπαδόπουλος του προσφέρει την απόλυτη ευκαιρία να καταδείξει αυτήν ακριβώς την πρόθεση. Πολιτικός χαμηλών τόνων, που στο παρελθόν είχε ήδη δηλώσει πως θα αποχωρούσε από την ενεργό πολιτική, ενώ ενίοτε εκφράζει ευθαρσώς τις θέσεις του αποτελεί τον ιδανικό υποψήφιο προς διαγραφή από το κόμμα σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία.
Η αφορμή για μια τέτοια ενέργεια έχει ήδη δοθεί στον κ. Παπανδρέου, εφόσον ο κ. Παπαδόπουλος έχει σκιαγραφηθεί ως ένα από τα πρόσωπα που εξύφαναν ή μετείχαν στην περίφημη πια υπονόμευση της πορείας του κινήματος. Βεβαίως η αξιοποίηση αυτής της ευκαιρίας θα εξαρτηθεί τόσο από τον στρατηγικό σχεδιασμό της ομάδας του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ όσο και από τα πολιτικά αντανακλαστικά του. Εντούτοις, δείχνει περίπου νομοτελειακή μια τέτοια ενέργεια στο άμεσο μέλλον αφού όπως εκτιμάμε δεν θα προκαλέσει "επικοινωνιακό πανικό" και εξ΄αυτού
ενσαρκώνεται ιδανικά ο ρόλος της "Ιφιγένειας" στο σκηνικό του Τρωικού
Πολέμου που βιώνει το ΠΑΣΟΚ.


Technorati Tags: , ,

Powered by ScribeFire.

Τα Κόμματα και η Προοπτική τους

Εν αναμονή των εξελίξεων στο ΠΑΣΟΚ μέχρι την 11η Νοεμβρίου και εφόσον δεν προκύψει κάποιο γεγονός που θα χρειαστεί να σχολιάσουμε, ας εξετάσουμε που βρίσκεται το πολιτικό μας σύστημα στην παρούσα φάση, κρίσιμη από κάθε άποψη για τα κόμματα, τους κύριους φορείς και εκφραστές του.
Στο σύγχρονο πολιτικό μας βίο και ιδιαίτερα μετά την τελευταία εκλογική αναμέτρηση, προέκυψε μια εντελώς ιδιόμορφη κατάσταση, όπου το επίκεντρο του επικοινωνιακού και πολιτικού μας χάρτη καταλαμβάνει το ισχυρό προφίλ του Κώστα Καραμανλή. Η ΝΔ απώλεσε ένα σημαντικό μέρος της εκλογικής της δύναμης, σε σχέση με τις εκλογές του 2004, όμως η εικόνα του Πρωθυπουργού είναι εκείνη η οποία λειτούργησε ως σημείο αναφοράς και αντίστοιχα τοποθέτησης των ψηφοφόρων σχετικά με αυτήν. Η ψήφος διαμαρτυρίας απέναντι στην κυβερνώσα παράταξη διοχετεύθηκε-υπό τύπον διάχυσης θα λέγαμε- στα μικρότερα κόμματα και πολύ λιγότερο προς το ΠΑΣΟΚ, ακριβώς γιατί δεν υπήρχε το επικοινωνιακό αντίπαλο δέος: ένας "αντι-Καραμανλής", γύρω από τον οποίο θα συσπειρωνόταν η αρνητική προς τη ΝΔ ψήφος.
Από τη μια πλευρά λοιπόν, έχουμε ένα πολύ ισχυρό επικοινωνιακό πόλο, τον κ. Καραμανλή, και όχι ένα ελκυστικό κομματικό οργανισμό. Η ΝΔ κατόρθωσε να νικήσει όχι λόγω της ισχύος της πολιτικής της ιδεολογίας, αλλά χάρη στην προσωπικότητα του αρχηγού της. Δεν ασχολήθηκε με πρόγραμμα, θέσεις, ιδέες. Δεν ανέδειξε νέες πολιτικές. Αρκούμενη στη διαχείριση της εξουσίας, προέβαλε και προβάλλει τον Καραμανλή ως σύνοψη της κομματικής της ταυτότητας. Από την άλλη πλευρά, εκείνη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο διάλογος-μέχρις διαμελιστικής αντιπαράθεσης-περιστρέφεται γύρω από την αναζήτηση ηγέτη. Το δίλημμα "Βενιζέλος ή Παπανδρέου" τέθηκε συγκριτικά με τον αντίπαλο αρχηγό της ΝΔ και όχι σε αντιπαραβολή με τις διαφορές στην πολιτική και την ιδεολογία μεταξύ των δύο κομμάτων. Δεν δείχνει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να ενδιαφέρεται πραγματικά για τη διατύπωση, με σαφήνεια, θέσεων και αρχών επί των οποίων να διεξαχθεί μια πολιτική συζήτηση αλλά αρκείται στην εξεύρεση αρχηγού ικανού να λάβει το χρίσμα του "καταλληλότερου" των δημοσκοπήσεων. Από αυτήν την άποψη, όντως η ΝΔ κατόρθωσε να νικήσει το ΠΑΣΟΚ και σε ένα δεύτερο επίπεδο. Εκείνο του συγκριτικού πλεονεκτήματος που-θεωρητικά τουλάχιστον- διέθετε το κόμμα που ιδρύθηκε από τον Α. Παπανδρέου, στον τομέα της ιδεολογίας και των αρχών, έναντι της κεντροδεξιάς ή δεξιάς παράταξης. Καταγράφεται μια εναγώνια προσπάθεια σύγκλισης του κινήματος προς ένα αμιγώς προσωποπαγές μοντέλο πολιτικής αντιπαράθεσης, όπου ο πιο επικοινωνιακός αρχηγός κερδίζει και τον πρωθυπουργικό θώκο.
Συμπερασματικά, τα δύο κόμματα εξουσίας εγκαταλείπουν, σταδιακά, τα ιδεολογικά τους καταφύγια προκειμένου να καθίστανται δια μέσου και εξαιτίας των εκάστοτε ηγετών τους, διαχειριστές της εξουσίας. Το επιφανειακά αθώο επιχείρημα που έγινε επίκαιρο πρόσφατα κατά τη διάρκεια των διαδικασιών στο ΠΑΣΟΚ, "να ρωτήσουμε το λαό τι είδους ΠΑΣΟΚ θέλει" στην πραγματικότητα ακυρώνει κάθε έννοια πολιτικής συζήτησης και ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Κινείται στο σύγχρονο πνεύμα του "κόμματος-προϊόντος" που προσφέρεται στον "ψηφοφόρο-πελάτη" προκειμένου να καταναλωθεί, εφόσον τύχει της κατάλληλης προώθησης και επικοινωνιακής επεξεργασίας. Προδίδει βεβαίως η εν λόγω θέση μια βαθιά κρίση στα κόμματα εξουσίας, όπου οι μετέχοντες στα πολιτικά πράγματα αρκούνται στη διεκδίκηση της εξουσίας χωρίς να μπορούν να καθοδηγήσουν ούτε να εμπνεύσουν, εφόσον οι επιλογές τους δεν προέρχονται από την ιδεολογική δεξαμενή σκέψης αλλά από τις επιταγές της χαρασσόμενης επικοινωνιακής πολιτικής.
Τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης δεν παρέμειναν εκτός του κύκλου που περιγράφηκε πιο πάνω. Καρατζαφέρης και Αλαβάνος πολλαπλασίασαν-ως επικοινωνιακά πρόσωπα- τα οφέλη που προέκυψαν από την ψήφο διαμαρτυρίας, "σκηνοθετώντας" ο καθένας από ένα "story" για το κόμμα του εξαιρετικά παραγωγικό, από την άποψη της εκλογικής δύναμης που ενισχύθηκε σημαντικά και για τους δύο: Ο Αλαβάνος ως ο "ηγέτης" μιας διαμαρτυρόμενης -αενάως-νέας ή "νέας" γενιάς, με ένα κόμμα που μάλλον δεν πρέπει να έχει και το μικρότερο μέσο όρο ηλικίας βουλευτών (απλώς το καταγράφουμε για να υπογραμμίσουμε τη δύναμη της επικοινωνίας) και ο Καρατζαφέρης ως ο διαχειριστής της "πατριωτικής οργής".
Το ΚΚΕ δεν προσφέρεται για τέτοιου είδους ανάλυση εφόσον πρόκειται περισσότερο για κομματικό μηχανισμό και λιγότερο για κόμμα με την κλασσική έννοια. Σαφώς και πρόκειται για φορέα ιδεολογίας, η οποία όμως δεν συνδιαλέγεται με τα κοινωνικά, πολιτικά και επικοινωνιακά δρώμενα, αλλά υποκαθιστά μια φιλοσοφική στάση ζωής όπου το κόμμα αποτελεί απλά μια έκφρασή της. Ως εκ τούτου η εκλογική του δύναμη δεν υπόκειται σε μεταβολές εξαιτίας των παραγόντων που αναλύσαμε εδώ.
Ο Καραμανλής δεν κατόρθωσε να διευρύνει την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία. Εντούτοις, κατόρθωσε-εκούσια ή ακούσια- να αποιδεολογικοποιήσει την πολιτική ζωή και να επιβάλλει επικοινωνιακούς όρους στο πολιτικό παιχνίδι. Οι κραδασμοί στο πολιτικό σύστημα δεν έχουν γίνει ακόμη αισθητοί αλλά εύκολα μπορεί κανείς να τους αφουγκραστεί. Ήδη το ΠΑΣΟΚ, ως κόμμα εξουσίας και συνεπώς κύρια πληττόμενο από την εκλογική ήττα, υφίσταται το σοκ της ανάγκης μετασχηματισμού του. Υπάρχει άραγε και συνέχεια;



Technorati Tags: , , , , , , ,

Powered by ScribeFire.

30 Σεπ 2007

ΠΑΣΟΚ: Ένα Σενάριο για την Επόμενη Μέρα

Μια από τις πιο σύγχρονες μεθόδους ανάλυσης της πολιτικής πραγματικότητας και πρόβλεψης των εξελίξεων αποτελεί η κατασκευή σεναρίων, λογικοφανών και θεμελιωμένων σε ρεαλιστικές παραμέτρους, ενώ στη συνέχεια αποδίδονται στα σενάρια αυτά αντίστοιχες πιθανότητες υλοποίησής τους.
Πριν προχωρήσουμε στη διατύπωση ενός τέτοιου σεναρίου, που συγκεντρώνει κατά την άποψή μας σημαντικές πιθανότητες, ας υπενθυμίσουμε ότι δεν πέρασαν λίγα 24ωρα από το τελευταίο μας άρθρο όπου σημειώναμε ήδη από τον τίτλο(χαριτολογώντας φυσικά):"ΠΑΣΟΚ:Everybody Dance Now!" και έχουμε ήδη επισήμως άλλες δύο υποψηφιότητες -Σκανδαλίδης, Τζιώτης-που έρχονται να προστεθούν στις ήδη δύο γνωστές.
Ιδού λοιπόν μια πιθανή εξέλιξη των ενδο-ΠΑΣΟΚικών τεκταινομένων, όπου απομένει να δούμε σε πιο βαθμό θα επαληθευθεί.
- Εντείνονται οι εκατέρωθεν αντιπαραθέσεις Παπανδρέου-Βενιζέλου, με αφορμή την άρνηση του πρώτου να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του δεύτερου περί ομαλής συνεργασίας τους, ανεξαρτήτως αποτελέσματος διαδικασίας ανάδειξης προέδρου του κόμματος. Επιπλέον, ουσιαστικά και τυπικά ζητήματα της διαδικασίας εκλογής, αθροίζονται στην ατζέντα της αντιπαράθεσης.
- Στους υποψηφίους προστίθεται και η Άννα Διαμαντοπούλου. Σε αντίθεση με τους Σκανδαλίδη και Τζιώτη, κάνει αισθητή την παρουσία της στα ΜΜΕ και κερδίζει σταδιακά ένα αξιόλογο ποσοστό ανάμεσα στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Ο Σκανδαλίδης αποσκοπεί στην έκφραση του "ανδρεϊκού" ΠΑΣΟΚ και αξιοποιεί την εμπειρία και τις προσβάσεις του στον κομματικό μηχανισμό.
- Ο Παπανδρέου αποφασίζει να "αποκαλύψει" προεκλογικό σχέδιο εναντίον του από στελέχη του ΠΑΣΟΚ-χωρίς να τα κατονομάζει-ενώ "φωτογραφίζει" Σημίτη-Βενιζέλο. Διαρρέουν ονόματα, συναντήσεις και άλλα στοιχεία. Καλεί τον Βενιζέλο να πάρει θέση στο ζήτημα και δηλώνει πως στη συνέχεια-εφόσον ο αντίπαλός του τα καταδικάσει-θα προσχωρήσει και ο ίδιος στη θέση αναφορικά με την "δήλωση ενότητας" Βενιζέλου. Το χάσμα μεταξύ τους δείχνει πλέον αγεφύρωτο, ενώ επιβεβαιώνεται, ανεπίσημα και από τις δύο πλευρές.
- Οι άλλοι υποψήφιοι-πλην Διαμαντοπούλου-δεν τοποθετούνται στο θέμα θεωρώντας το άνευ ουσίας, ή εξαιρετικά επικίνδυνο για την ενότητα της παράταξης. Η Διαμαντοπούλου δηλώνει πως θα μιλήσει μόνο αν παρουσιασθούν συγκεκριμένα στοιχεία.
- Ο Παπανδρέου διατυπώνει νέα πολιτική πλατφόρμα θεωρώντας πως το ΠΑΣΟΚ, με την υπάρχουσα δομή και σύνθεση, δεν ανταποκρίνεται στο όραμά του. Καλεί όσα στελέχη συμφωνούν να συμμετάσχουν σε ιδρυτικό συνέδριο και η 11η Νοεμβρίου να λειτουργήσει ως "δημοψήφισμα" για όσα αποφασισθούν.
- Ο Βενιζέλος διαφωνεί. Προσπαθεί να αναιρέσει την πρωτοβουλία Παπανδρέου, η οποία κερδίζει σε απήχηση. Η Διαμαντοπούλου συμφωνεί, υπό την προϋπόθεση η 11η Νοεμβρίου να αποτελέσει ταυτόχρονα και ημέρα εκλογής νέου προέδρου. Ο Σκανδαλίδης συμφωνεί άνευ όρων. Ο Τζιώτης αποσύρει την υποψηφιότητά του.
- Η ομάδα Βενιζέλου αυτονομείται. Δηλώνει ΠΑΣΟΚ στη Βουλή, αλλά δεν επιθυμεί να συμμετάσχει σε "εξωκαταστατικές" διαδικασίες. Ο Σημίτης, ο Κακλαμάνης και άλλα στελέχη τον καλούν και πάλι στο κόμμα και στο συνέδριο. Ο Παπανδρέου συνηγορεί.
- Πραγματοποιείται ιδρυτικό συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Ο Παπανδρέου αιφνιδιάζει με τις προτάσεις του από τις οποίες ξεχωρίζουν εκείνη του μετασχηματισμού του σε κόμμα-συνασπισμό με κεντροαριστερή κατεύθυνση, με ανοιχτή πρόταση προς τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και σε άλλες εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις (Οικολόγοι κλπ).
- Ο Αλαβάνος κάνει δήλωση στήριξης της πρωτοβουλίας και χαιρετίζει την ιδέα επανίδρυσης. Ο Βενιζέλος προσχωρεί στο συνέδριο και δηλώνει ότι αποσύρει την υποψηφιότητά του υπέρ της ενότητας της παράταξης. Το ίδιο πράττουν και οι άλλοι υποψήφιοι πλην Διαμαντοπούλου.
- Το ΠΑΣΟΚ επανιδρύεται. Αλλάζει καταστατικό και προγραμματικό προσανατολισμό. Εσωκομματικές εκλογές την 11η Νοεμβρίου, όπου κατεβαίνουν Παπανδρέου, Διαμαντοπούλου. Ο Παπανδρέου εκλέγεται πανηγυρικά. Στο νέο καταστατικό προβλέπεται η "αποστρατεία" πρώην πρωθυπουργών (βλέπε Σημίτης) αλλά και η θεσμοθέτηση των τάσεων και ρευμάτων προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον διασπαστικά φαινόμενα. Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ προσχωρούν στο "νέο" ΠΑΣΟΚ.

Αποκύημα φαντασίας; Μπορεί να προκύψει ένα τέτοιο σενάριο; Τα σχόλιά σας ευπρόσδεκτα όπως πάντοτε.


Technorati Tags: , , , , , ,

Powered by ScribeFire.

26 Σεπ 2007

ΠΑΣΟΚ: Everybody Dance Now!

Δεν αποτέλεσε έκπληξη η κίνηση του κ. Παπανδρέου στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός του. Το καταγράφουμε από τον πρόλογο ακόμη, προκειμένου να καταδείξουμε ότι οι εξελίξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης κινούνται με προδιαγεγραμμένους ρυθμούς και σύμφωνα με όλους τους κανόνες της σύγχρονης πολιτικής επικοινωνίας. Απλά το αποτέλεσμα είναι μάλλον προδιαγεγραμμένο και δεν είναι άλλο από εκείνο που ήδη έχουμε διατυπώσει και σχετίζεται με μια ουσιαστική διασχιστική τάση στο κόμμα, με άγνωστη μέχρι στιγμής κατάληξη.
Ήδη από τις 23 Σεπτεμβρίου είχαμε γράψει: "Επικοινωνιακά, ας εστιαστούμε στην επικείμενη συνεδρίαση της
Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, όπου αναμένονται σημειολογικού και
όχι ουσιαστικού τύπου δρώμενα." και στη συνέχεια:"Ως εκ τούτου τα τεκταινόμενα στην εν λόγω συνεδρίαση θα αποτελέσουν και ένα πρώτο πλαίσιο αναφοράς για το μέλλον του κινήματος."
Όντως λοιπόν το πλαίσιο αναφοράς αποκρυσταλλώθηκε πλέον, ενώ επικοινωνιακά το πυροτέχνημα του κ. Παπανδρέου κρίνεται ως απολύτως εντυπωσιακό και άρα επιτυχημένο. Η βάση της λογικής της κίνησης του Προέδρου του κινήματος εδράζεται στο λεγόμενο "hype" εκ του "hyperbola-υπερβολή", όπου ο ενδιαφερόμενος δαπανά το όποιο κεφάλαιό του -στην περίπτωσή μας το πολιτικό του κεφάλαιο-προκειμένου όχι να επιτύχει αυτό που φαίνεται ότι επιθυμεί αλλά να προκαλέσει και μεγιστοποιήσει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Μετά από αυτήν την καθαρά τεχνικού χαρακτήρα επεξήγηση, ας δούμε σε ποιον απευθυνόταν και ποια μηνύματα επιθυμούσε να επικοινωνήσει ο κ. Παπανδρέου.
Κατ' αρχήν πρέπει να καταγράψουμε ότι εγκαινιάζει μια καινούρια στρατηγική την οποία μάλλον θα διατηρήσει και πιθανόν αυτή είναι που θα καθορίσει την παραπέρα πορεία του ίδιου και του κόμματος. Ο κ. Παπανδρέου έχει αποφασίσει να αξιοποιήσει στο έπακρο την απευθείας επικοινωνία και την ιδιαίτερη σχέση του ονόματος και της οικογένειάς του με μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος. Αναγνωρίζει ότι το ΠΑΣΟΚ με την παρούσα δομή, σύνθεση και λειτουργία όχι μόνο δεν μπορεί να αποδώσει ως ιδεολογικοπολιτικό όχημα εξουσίας, αλλά αποτελεί τροχοπέδη για το όραμα που ο ίδιος επαγγέλλεται. Τοποθετείται λοιπόν απέναντι στο "όλον" ΠΑΣΟΚ, δοκιμάζει τις αντοχές του αλλά ταυτόχρονα θέτει υπό σκληρή δοκιμασία τα επί μέρους στελέχη, τα θεσμικά του όργανα αλλά ιδιαίτερα τον κύριο αντίπαλό του. Ο ίδιος αισθάνεται ισχυρός εξαιτίας ακριβώς της ιδιαίτερης βαρύτητας της πολιτικής του κληρονομιάς, ενώ ταυτόχρονα έχει αποφασίσει ότι αυτό το ΠΑΣΟΚ δεν τον εκφράζει και πρέπει είτε να διαλυθεί και να επανιδρυθεί είτε να μεταλλαχθεί τόσο που σε τίποτα να μην θυμίζει τον παλιό εαυτό του. Αποφάσισε να επικοινωνεί απευθείας με το δικό του κοινωνικό έρεισμα και να κάνει την κοινωνία-μέσω αυτής της επικοινωνιακής τακτικής-συμμέτοχη στην αγωνία του για τα τεκταινόμενα στο κόμμα το οποίο πλέον θέτει εν συνόλω απέναντί του. Να επισημάνουμε ότι αυτό είναι και το ισχυρό του όπλο απέναντι στον κ. Βενιζέλο. Ο κ. Παπανδρέου θα υφίσταται ως πολιτική οντότητα και μετά το νυν ΠΑΣΟΚ αλλά και χωρίς αυτό, ίσως με κάποιο διάδοχο σχήμα. Ο κ. Βενιζέλος δεν διαθέτει αυτόνομα κοινωνικά ερείσματα τέτοια ώστε να του επιτρέπουν να επιβιώσει πολιτικά εκτός ενός κόμματος και μάλιστα ενός κόμματος εξουσίας. Υπό το πρίσμα αυτό, η κίνηση του κ. Παπανδρέου, η επίδειξη αυτόνομης πολιτικής ισχύος, μάλλον θα πρέπει να βάλει σε σκέψεις τον αντίπαλό του καθώς και όσα στελέχη βιάστηκαν να τον πλαισιώσουν.
Το δεύτερο που αξίζει να επισημάνουμε είναι η ταχεία αντίδραση τόσο του κ. Βενιζέλου όσο και άλλων "βαρέων" στελεχών του κόμματος. Τα πολιτικά αντανακλαστικά του Ευάγγελου λειτούργησαν άψογα, υπογραμμίζοντας ότι -τουλάχιστον στο τακτικό επίπεδο- δεν θα χαριστεί και σαφώς δεν θα καταθέσει τα όπλα τόσο εύκολα. Εντούτοις, δεν φάνηκε έτοιμος να συγκρουστεί, οπότε τούτο καταγράφεται ως σχετική αδυναμία η οποία μάλλον θα αξιοποιηθεί τόσο από τον κ. Παπανδρέου όσο και από την πλευρά των εν δυνάμει έτερων υποψηφίων όπως η κ. Διαμαντοπούλου, η οποία αποφάσισε να μην εμπλακεί σε καταστάσεις υψηλού ρίσκου. Επιβεβαιώθηκε η ανησυχία των λοιπών-που εκφράστηκε στο πρόσωπο του κ. Κακλαμάνη-αναφορικά με την -ήδη απολεσθείσα κατά την άποψή μας-ενότητα του κόμματος. Ας σημειώσουμε ότι εφόσον η ενότητα είναι το ζητούμενο και μόνον αυτό τότε ήδη έχουμε καταγράψει τουλάχιστον ένα θνησιγενές χαρακτηριστικό του κινήματος. Τέλος, αξίζει να συγκρατήσουμε και την παρέμβαση του κ. Ανδρουλάκη στον κ. Παπανδρέου και να θυμίσουμε αυτό που έχουμε επισημάνει στο παρελθόν:"Απλά θα αναφέρουμε δύο σημεία που κατά την άποψή μας θα έχουν βαρύνουσα σημασία:.... - Η τελική στάση και οι πολιτικές κινήσεις του opinion maker του κινήματος Μίμη Ανδρουλάκη."
Το επόμενο βήμα ανήκει στον Ευάγγελο. Η επόμενες κοινοβουλευτικές δραστηριότητες αφορούν στην εκλογή προεδρείου της Βουλής και στη συνέχεια τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης και λήψη ψήφου εμπιστοσύνης ενώ το Πολιτικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ θα συνεδριάσει και πάλι. Ποιο θα είναι το επόμενο πεδίο δράσης του Ευάγγελου από τον οποίο περιμένουμε το επόμενο επικοινωνιακό γεγονός-αναλόγου μεγέθους αλλά όχι ιδίας τάξεως (ο Ευάγγελος κινείται εντός των θεσμικών ορίων) - ενός καλά σκηνοθετημένου πολιτικού δράματος όπου οι πάντες μπήκαν πλέον στο χορό;


Technorati Tags: , , , ,

Powered by ScribeFire.

24 Σεπ 2007

Η Νέα Δημοκρατία και το Δίλημμα του Φυλακισμένου

Σε αναμονή των εξελίξεων στο ΠΑΣΟΚ-είπαμε να περιμένουμε μέχρι την συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής του ομάδας-ας εξετάσουμε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κυβερνών κόμμα σε σχέση με το ευρύτερο πολιτικό σκηνικό.
Επιφανειακά η ΝΔ βρίσκεται στη βέλτιστη κατάσταση που θα μπορούσε να βρεθεί, δεδομένων των αντίξοων πολιτικών, κοινωνικών και επικοινωνιακών συνθηκών που προηγήθηκαν της εκλογικής αναμέτρησης. Η εκλογική της νίκη-αν και αναμενόμενη (βλ. άρθρα μας προ των εκλογών)-τη διατήρησε στην εξουσία, τον πλέον ισχυρό συνδετικό ιστό των ελληνικών κομμάτων. Επιπλέον της προσέφερε και το "δώρο" της εσωτερικής διαμάχης του ΠΑΣΟΚ, προσδίδοντάς της μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων εντός αλλά και εκτός Κοινοβουλίου, θέτοντας στο περιθώριο της επικαιρότητας σημαντικά ζητήματα της πολιτικής θεματολογίας όπως το ζωτικό ζήτημα του περιβάλλοντος, το ασφαλιστικό, τα ομόλογα κ.ά. Το μοναδικό ζήτημα που προκαλεί-ευχάριστο υπό τις παρούσες συνθήκες-πονοκέφαλο στον κ. Καραμανλή είναι ένας αριθμός:152.
Ας εξετάσουμε τη διαμορφωθείσα κατάσταση με τη βοήθεια ενός παραδείγματος από τη θεωρία παιγνίων που ονομάζεται "το δίλημμα του φυλακισμένου".Σε αυτή την ιστορία, δύο φυλακισμένοι ανακρίνονται χωριστά από τις
Αρχές. Κάθε φυλακισμένος θεωρείται ότι είναι εντελώς εγωιστής,
ενεργώντας μόνο αφού λάβει υπόψη του τις δικές του προτιμήσεις. Πιο συγκεκριμένα, στην κλασική περίπτωση του διλήμματος του
φυλακισμένου, κάθε φυλακισμένος γνωρίζει ότι, εάν κανείς από τους δύο
δεν ομολογήσει το έγκλημα για το οποίο κατηγορούνται, δηλαδή εάν
«συνεργαστούν» ο ένας με τον άλλο και επιμείνουν στην αθωότητά τους, ο
καθένας μπορεί να περιμένει ότι θα υποστεί μία καταδίκη σε φυλάκιση
μίας συγκεκριμένης διάρκειας. Εάν ομολογήσει μόνο ο ένας, αυτός που θα ομολογήσει ενδέχεται να υποστεί μία μεγαλύτερη ποινή φυλάκισης. Είναι πιθανόν να καταλήξουν να ομολογήσουν και οι δύο, ένα αποτέλεσμα
που καταλήγει σε μία περίοδο φυλάκισης για καθέναν από αυτούς, η
οποία είναι μεγαλύτερη από την περίοδο που θα υφίστατο ο καθένας,
εάν συνεργάζονταν και αρνούνταν και οι δύο να ομολογήσουν. Αν όπου "φυλακισμένος" βάλουμε το "βουλευτής της ΝΔ"-νοητικό σχήμα για τις ανάγκες της επιστήμης(!)-τότε θα είμαστε σε θέση να εφαρμόσουμε τα συμπεράσματα που προκύπτουν. Δύσκολα μπορεί να "επιβιώσει" ένα τέτοιο σύστημα όπου κάθε ένας από τους μετέχοντες δρα, κατά περίπτωση, αυτόνομα είτε συνεργατικά με τους άλλους ή με το σύνολο της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Πιο απλά, τι θα πράξει ο Πρωθυπουργός αν τα ΜΜΕ αποκαλύψουν περιπτώσεις διαφθοράς ή πολιτικά ανάρμοστης συμπεριφοράς μελών της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ; Πως θα αντιδράσει αν προκύψουν εκ νέου ζητήματα τύπου "βιβλίο ιστορίας" ή μη ευνοϊκής εξέλιξης στο ζήτημα της ονομασίας της FYROΜ; Η κοινοβουλευτική ομάδα θα παραμείνει αρραγής προσκολλημένη στο άρμα της εξουσίας ή ορισμένοι θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν συνθήκες "επόμενης μέρας" για τον κ. Καραμανλή, με δεδομένη την οριακή αποδοχή της από το ευρύτερο εκλογικό σώμα και την απώλεια 3,5 περίπου ποσοστιαίων μονάδων; Για να το θέσουμε απλούστερα-και ταυτόχρονα να διατυπώσουμε και την εκτίμησή μας-τα προβεβλημένα στελέχη της ΝΔ (κυρίως η κ. Μπακογιάννη και ο κ. Αβραμόπουλος) θα ήθελαν πάρα πολύ να δουν μια-σταδιακή και ομαλή βεβαίως-μετάβαση του κ. Καραμανλή σε θέση "τιμητικής αποστρατείας". Οι συγκυρίες προκρίνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό το σενάριο αυτό αφού αφενός ο κ. Καραμανλής επιτέλεσε στο ακέραιο το κομματικό του "καθήκον"-κατάφερε να φέρει και στη συνέχεια να διατηρήσει υπό τις συνθήκες που προαναφέραμε το κόμμα στην εξουσία- αφετέρου οι αντικειμενικές δυσκολίες που ενδέχεται να αντιμετωπίσει στο άμεσο μέλλον λόγω της περιορισμένης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας αλλά και των διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων-Ευρωεκλογές, Δημοτικές κ.ά-αποτελούν μια εξαιρετικά εύσχημη και αξιοπρεπή αφορμή για την κατάληψη της θέσης του "Σημίτη της ΝΔ".
Αν προσθέσουμε στα παραπάνω και τις αναμενόμενες ισχυρές αντιπαραθέσεις στο κοινωνικό πεδίο εξαιτίας των κρίσιμων ζητημάτων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η ΝΔ -ασφαλιστικό και παιδεία-μάλλον το σενάριο που εξετάσαμε αποτελεί μονόδρομο. Και για να κάνουμε και τη σύνδεση με τα προηγούμενα-που είναι και στη μόδα!- οι εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ ίσως βρίσκουν μέρος της αιτιολογίας τους στις παραπάνω εκτιμήσεις.



Technorati Tags: , , ,

Powered by ScribeFire.

23 Σεπ 2007

Η Άννα (Διαμαντοπούλου) στη Χώρα των Θαυμάτων

Με καταιγισμό δηλώσεων από όλες τις πλευρές συνεχίστηκε και το Σαββατοκύριακο η αντιπαράθεση στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Ενώ το ίδιο αναμένεται να συμβεί και στο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ενισχύεται η παρουσία στα ΜΜΕ της κ. Άννας Διαμαντοπούλου η οποία προβάλλεται ως η έκφραση του τρίτου πόλου, χωρίς βεβαίως αυτό να γίνεται απαραίτητα ανοικτά αποδεκτό από όλες τις πλευρές. Στον αντίποδα, σειρά δημοσκοπικών δεδομένων κάνουν την εμφάνισή τους σε μια προσπάθεια αντιστοίχησης προσώπων με ποσοστά και δι' αυτών απεικόνισή τους στο χάρτη των συσχετισμών δυνάμεων.
Η περίπτωση της κ. Διαμαντοπούλου είναι εξόχως ενδιαφέρουσα στην παρούσα συγκυρία. Προς διευκόλυνση των νέων αναγνωστών μας είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε εδώ ότι ως συμπέρασμα της δικής μας ανάλυσης έχει προκύψει το γεγονός της ήδη κατοχυρωμένης διάσπασης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το ρεύμα του κ. Βενιζέλου έχει ήδη αποκτήσει τα χαρακτηριστικά και την τυπολογία μιας διακριτής πολιτικής οντότητας που επί του παρόντος "συστεγάζεται" με το ΠΑΣΟΚ. Η μορφή και η περαιτέρω εξέλιξη της ήδη κατά τη γνώμη μας συντελεσθείσας διάσπασης δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί με τα δεδομένα που διαθέτουμε επί του παρόντος. Δεν γνωρίζουμε δηλαδή αν το ΠΑΣΟΚ θα οδηγηθεί σε ανοικτή διάσπαση με την ίδρυση νέου κόμματος υπό τον κ. Βενιζέλο ή -αν και ολιγότερο πιθανό- υπό τον κ. Παπανδρέου, αν θα "απορροφηθεί" το ρεύμα του κ. Βενιζέλου από κάποια υπάρχουσα πολιτική δύναμη ή αν θα υλοποιηθεί κάποιο άλλο σενάριο πιο "προχωρημένο", όπως μια ευρύτερη επανίδρυση του ΠΑΣΟΚ ως ενός πολυσυλλεκτικού κόμματος με κατωχυρωμένες διακριτές τάσεις- τύπου ΣΥΡΙΖΑ-όπου άνετα θα μπορούν να συνυπάρχουν όλοι όσοι τώρα κινούνται σε τροχιά σύγκρουσης.
Ας επανέλθουμε τώρα στην κ. Διαμαντοπούλου. Αν ακολουθήσουμε την "ορθόδοξη" γραμμή της πολιτικής ανάλυσης, είμαστε αναγκασμένοι να δεχθούμε ότι η ενδεχόμενη υποψηφιότητά της θα χρησιμεύσει απλώς στην καταγραφή της αποδοχής της από την εκλογική βάση του ΠΑΣΟΚ και συνεπώς στην μετέπειτα κεφαλαιοποίησή της όταν και εφόσον το επιτρέψουν οι εξελίξεις. Απλό και κατανοητό. Είναι όμως έτσι; Όχι ακριβώς, κατά την άποψή μας. Η δαπάνη του πολιτικού της κεφαλαίου, στην παρούσα φάση και υπό τις τρέχουσες αντίξοες συνθήκες-σύγκρουση με τον κ. Παπανδρέου και τον κ. Βενιζέλο-δεν καθιστά αρκετά πιθανή την παραπάνω αιτιολόγηση. Για να γίνει πιο κατανοητό θα το διατυπώσουμε απλά: είτε κερδίσει ο κ. Παπανδρέου είτε ο κ. Βενιζέλος, η κ. Διαμαντοπούλου θα ήταν απλά ένα στέλεχος που συγκρούσθηκε, σε δύσκολη για το κόμμα συγκυρία, οπότε αυτόματα καθίσταται εσαεί καταγεγραμμένος αντίπαλος. Θεωρεί η κ. Διαμαντοπούλου ότι είναι εφικτό το θαύμα ότι μπορεί να διεκδικήσει με αξιώσεις την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ; Τα ευρήματα των δημοσκοπίσεων μάλλον είναι αποθαρρυντικά. Προς τις λοιπόν η σταδιακή αποκάλυψη μιας οιονεί υποψηφιότητας;
Εκτίμησή μας είναι πως και η κ. Διαμαντοπούλου έχει ενστερνισθεί την άποψη πως το ΠΑΣΟΚ οδεύει-αργά ή γρήγορα- προς ένα ισχυρό δομικό μετασχηματισμό. Εμείς τον αναγνωρίζουμε ως διάσπαση με απρόβλεπτη μέχρι στιγμής εξέλιξη, αλλά δεν είναι απαραίτητο-ή και χρήσιμο(!)-να συμφωνούν όλοι μαζί μας (χιούμορ!). Σταθμίζοντας λοιπόν τις εξελίξεις και κινούμενη με τέτοιο τρόπο ώστε να μην προηγείται αλλά να συντονίζεται με τη δυναμική των γεγονότων, προβάλλει και συσπειρώνει τη δική της πολιτική παρουσία ώστε να διεκδικήσει ένα υπολογίσιμο τμήμα του "όλου ΠΑΣΟΚ" στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν τα σενάρια διαίρεσης του κόμματος. Βεβαίως, η επιφυλακτική στάση-σε αντίθεση με τις δυναμικές κινήσεις του κ. Βενιζέλου, οι οποίες και επί του παρόντος φαίνονται να καθοδηγούν τις εξελίξεις-οφείλεται μάλλον στην έλλειψη επαρκούς πολιτικής ισχύος.
Επικοινωνιακά, ας εστιαστούμε στην επικείμενη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, όπου αναμένονται σημειολογικού και όχι ουσιαστικού τύπου δρώμενα. Θα είναι όμως διαφωτιστικά ως προς την εξέλιξη των πραγμάτων εφόσον ανάλογα γεγονότα αποτελούν και σημεία σύγκλισης των τριών διαφορετικών ροών χρόνου που προσδιορίζουν το πολιτικό σκηνικό: του πολιτικού χρόνου(διαδοχή πολιτικών γεγονότων), του "τηλεοπτικού" χρόνου (διαδοχή επικοινωνιακών γεγονότων) και του κοινωνικού χρόνου (διαδοχή κοινωνικών στάσεων). Ως εκ τούτου τα τεκταινόμενα στην εν λόγω συνεδρίαση θα αποτελέσουν και ένα πρώτο πλαίσιο αναφοράς για το μέλλον του κινήματος.


Technorati Tags: , , , ,

Powered by ScribeFire.

20 Σεπ 2007

Η Διάσπαση του ΠΑΣΟΚ είναι πλέον Γεγονός

Ουδείς μπορούσε να προδιαγράψει τη ραγδαία εξέλιξη των πραγμάτων στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μετά την ήττα που υπέστη το βράδυ των εκλογών. Αλήθεια είναι πως η ροή των γεγονότων καθορίσθηκε εν πολλοίς από το κεντρικό γεγονός της ιστορικής πλέον δήλωσης του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου στο χώρο του Ζαππείου. Αρχικά, και για τα εικοσιτετράωρα που ακολούθησαν όλοι - μεταξύ των οποίων και εμείς- θεώρησαν πως πρόκειται απλώς για έναν βίαιο επικοινωνιακό ελιγμό ενός κορυφαίου στελέχους του ΠΑΣΟΚ στην προσπάθειά του να αναδειχθεί στην ηγεσία του κόμματος. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν όμως αποκάλυψαν την πραγματική εικόνα, εφόσον δεν αφήνουν καμία πλέον αμφιβολία για τα περαιτέρω.
Ο Γιώργος Παπανδρέου, μολονότι έθεσε εαυτόν στην κρίση των οπαδών του κινήματος προς επιβεβαίωση της εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του, στη συνέχεια αντιλήφθηκε το κεντρικό ζήτημα και ανέκρουσε πρύμναν. Ο κ. Βενιζέλος ήδη έχει εγκαταστήσει και διεξάγει τις πολιτικές του διεργασίες από το το δικό του πολιτικό γραφείο και όχι από αυτό του ΠΑΣΟΚ. Ανταπαντά αυτόνομα και αμέσως σε οιαδήποτε ανακοίνωση του προέδρου του κόμματος, ενώ σε κάθε ευκαιρία η δήλωσή του εμπεριέχει πλέον τη λέξη "αρχηγός", αναφερόμενος στον ίδιο. Εμφανίζεται στα ΜΜΕ προτείνοντας διαδικασίες-ακόμη και τηλεμαχία!-εκθέτοντας τις διαφωνίες του στο σύνολο της κοινής γνώμης και όχι στα κομματικά όργανα για μια καθαρά κομματική διαδικασία, όπως αυτή της εκλογής αρχηγού. Ο κ. Βενιζέλος διαθέτει ήδη τα ΜΜΕ που τον στηρίζουν αλλά και αυτά που τάσσονται υπέρ του κ. Παπανδρέου. Δεν είναι σύμφωνο με την κοινή λογική ένα κόμμα εξουσίας, χωρίς πολιτικές διαδικασίες, να έχει προαποφασίσει ότι πρώτιστο μέλημά του μετά από μια εκλογική ήττα είναι ένα συνέδριο για ανάδειξη αρχηγού. Ο αρχηγός εάν θεωρεί εαυτόν ανεπαρκή παραιτείται αυτοβούλως. Ειδάλλως, ουδείς μπορεί να τον αμφισβητήσει εκ των προτέρων, πριν δηλαδή το ζήτημα της ήττας γίνει αντικείμενο συλλογικής επεξεργασίας. Πως και ποιος αποφάσισε ότι η ήττα οφείλεται στον αρχηγό; Μα ο ήδη αυτοχρισθείς αρχηγός ενός άρτι ιδρυθέντος αντιπαλου κόμματος. Επικοινωνιακά είναι ανούσιο και αυτοκαστροφικό να προσκαλείς τον σύντροφό σου σε τηλεμαχία. Είναι όμως εξαιρετικά χρήσιμο να προσκαλείς σε τέτοια εκδήλωση τον αρχηγό του αντιπάλου κόμματος.Εν ολίγοις και οι δύο πολιτικοί άνδρες συμπεριφέρονται ξεκάθαρα ως
ηγέτες δύο διαφορετικών κομμάτων, που μόνο ο τίτλος τους είναι κοινός.
Καταλυτικό σημείο στην όλη διαδικασία υπήρξε ο καθορισμός της 11ης
Νοεμβρίου ως ημερομηνία εκλογής του νέου αρχηγού. Εκτιμάμε πως ο χρόνος
αυτός είναι επαρκής κατ' ουσίαν για ένα και μόνο ζήτημα: την τελική
καταμέτρηση των εκατέρωθεν δυνάμεων και εν τέλει την οριστική διάσπαση
του κινήματος.
Σημαντικά στελέχη του κινήματος έχουν ήδη προχωρήσει σε δημόσιες δηλώσεις υποστήριξης του ενός ή του άλλου, ενισχύοντας όμως την άποψή τους με αρνητικές διατυπώσεις για τον αντίπαλο που δεν στηρίζουν. Η ομάδα των στελεχών που δεν έχει διατυπώσει άποψη δημοσίως, μάλλον αναμετρά τις δυνάμεις των δύο πλευρών προκειμένου να προσχωρήσει σε αυτή του ισχυρότερου. Κοινό σημείο όλων η απόλυτη αντίθεση. Η διάσταση των απόψεων είναι καθολική και απόλυτη, σε βαθμό που ήδη έχει αντανάκλαση και στη βάση του κόμματος. Δεν διαφαίνεται σημείο επαφής των δύο αντιπάλων ούτε και πιθανότητα συνεργασίας τους στην άσκηση αντιπολίτευσης.
Ο χρόνος που θα διαρρεύσει μέχρι την 11η Νοεμβρίου δεν θα είναι παρά χρόνος "εκπαίδευσης" της εκλογικής βάσης του κινήματος ώστε να δεχθεί το γεγονός της διαίρεσης του ΠΑΣΟΚ. Στην παρούσα φάση δεν μπορούμε να διατυπώσουμε περισσότερα συμπεράσματα ή και προβλέψεις επί των εξελίξεων. Απλά, πρέπει να επαναλάβουμε -για να το εμπεδώσουμε και εμείς- ότι ο κ. Βενιζέλος το βράδυ των εκλογών δεν δήλωνε απλά παρών στον αγώνα για την ηγεσία του κινήματος. Ίδρυε ένα καινούριο κόμμα στα δεξιά του ΠΑΣΟΚ, στα αριστερά της ΝΔ σίγουρα δε σε βάρος του κ. Γιώργου Παπανδρέου.

Υ.Γ. Πριν καταθέσετε τα - πάντοτε ευπρόσδεκτα- σχόλιά σας, παρακαλώ μπείτε στον κόπο να παίξετε το εξής νοητικό παιχνίδι: Στις δηλώσεις του κ. Βενιζέλου, του κ. Παπανδρέου καθώς και των εκατέρωθεν υποστηρικτών τους, όπου αναφέρεται ή υπονοείται ο αντίπαλος καθενός αντικαταστήστε το με το όνομα του κ. Καραμανλή ή της ΝΔ. Δεν θα αποτελούσαν θαυμάσιες δηλώσεις για να ασκήσει κανείς αντιπολίτευση; Κι όμως είναι δηλώσεις μεταξύ στελεχών του ιδίου-υποτίθεται- κόμματος.


Powered by ScribeFire.

18 Σεπ 2007

Ευάγγελος Φθίνων (;)

Η ανάλυση των πολιτικών εξελίξεων, τα παράγωγά της και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί δεν αποτελούν κτήμα ολίγων και εκλεκτών. Εντούτοις, σε ορισμένες περιστάσεις είναι απαραίτητο και για την οικονομία του διαλόγου, η σκέψεις να κωδικοποιούνται και να προσφέρονται όχι υπό μορφήν ρέοντος λόγου αλλά στην πιο μοντέρνα έκδοσή τους αυτή των keypoints. Εύστοχα λοιπόν μας ρωτά, αναφερόμενος στο προηγούμενο άρθρο μας, εις εκ των σχολιαστών μας: "εντάξει μας είπες λοιπόν κάτι καινούριο;".
Ιδού λοιπόν, συνεπτυγμένα στα κυριότερα σημεία, τα αποτελέσματα της ανάλυσής μας όπως αναφέρθηκαν στο προηγούμενο άρθρο μας, εμπεριέχοντας και ψήγματα από προηγούμενες αναλύσεις:
- Ο κ. Βενιζέλος κινήθηκε με "επικοινωνιακή βία" το βράδυ των εκλογών. Έριξε μια "βόμβα" της οποίας τα θραύσματα έπληξαν και τον ίδιο.
- Το κυρίαρχο στοιχείο της αντιπαράθεσης, κατά τον ίδιο τον κ. Βενιζέλο, δεν είναι άλλο από την προσπάθεια ανάδειξής του ως αρχηγού του ΠΑΣΟΚ, διαδεχόμενος τον κ. Παπανδρέου. Θέση μας είναι πως πρόκειται για μια αντιπαράθεση πολύ πιο σύνθετη όπου πραγματικός αντίπαλος του κ. Βενιζέλου δεν είναι απλώς ένας ανεπαρκής αρχηγός αλλά ένα σύστημα πολιτικής ισχύος, με βαθιές ρίζες στο ελληνικόν πολιτικοκοινωνικό χώρο, με κέντρο το σύμβολο "Παπανδρέου".
- Ο κ. Βενιζέλος αυτοβούλως εισήλθε σε μια μακρά ατραπό προσωπικής επικοινωνιακής φθοράς. Στο τέλος αυτού του δρόμου, και εφόσον αναδειχθεί νικητής, τον περιμένει η αντιπαράθεση με το "λαμπερό" και κατά τεκμήριο άφθαρτο επικοινωνιακό προφίλ του κ. Καραμανλή.
- Συνεκτιμώντας τα παραπάνω, θεωρούμε πως είτε είχε επίγνωση είτε όχι ο κ. Βενιζέλος, εμπλέχθηκε σε έναν εξαιρετικά δυσμενή για τον ίδιο αγώνα τριβής και φθοράς, καταθέτοντας ως ένδειξη ισχύος την αποδοχή που διαθέτει από μια μεγάλη μερίδα των οπαδών του ΠΑΣΟΚ. Εντούτοις, οι επερχόμενες εξελίξεις θα έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τους αυτό που, εκ των πραγμάτων, τοποθετούμε εμβληματικά στους τίτλους των δύο τελευταίων άρθρων μας και δεν είναι άλλο από το ερωτηματικό!

Αυτά προσφέρουμε ως απόψεις στους αναγνώστες μας, θεωρώντας ότι δεν αποτελούν την τρέχουσα τάση του συρμού, τουλάχιστον όπως αυτή καταγράφεται από τα ΜΜΕ. Υπό αυτήν την έννοια τα παρουσιάζουμε και εφόσον για τον οποιονδήποτε -ανώνυμο ή μη- αναγνώστη μας είναι γνωστά και τετριμμένα τότε απλά αθροίστε τα με εκείνα που ήδη γνωρίζετε ως ενισχυτικά αυτών.

Στην επικαιρότητα τώρα, ήδη η αντιπαράθεση μεταξύ των δύο πολιτικών ανδρών λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για το σύνολο του κόμματος. Οι αντίπαλοι αθροίζουν δυνάμεις και προετοιμάζονται για μια τελική και όπως διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις, εξαιρετικά σφοδρή σύγκρουση. Δεν έχει νόημα να αναλύσουμε την επικοινωνιακή εικόνα του ΠΑΣΟΚ σε αυτή τη φάση. Απλά θα αναφέρουμε δύο σημεία που κατά την άποψή μας θα έχουν βαρύνουσα σημασία:
- Το στοίχημα του ΠΑΣΟΚ σχετικά με την ετοιμότητά του ή μη να συγκροτήσει ενιαίο αντιπολιτευτικό λόγο με την έναρξη των εργασιών της Βουλής την 26η Σεπτεμβρίου. Εκεί, όπου η Κυβέρνηση θα καταθέσει τις προγραμματικές της δηλώσεις ώστε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, το ΠΑΣΟΚ είτε θα εμφανισθεί ως ισχυρή αξιωματική αντιπολίτευση είτε θα αποδοθούν ευθύνες-στο επικοινωνιακό επίπεδο- σε κάποιον εκ των δύο μονομάχων για την ηγεσία του κινήματος, στην περίπτωση που κάτι τέτοιο δεν συμβεί.
- Η τελική στάση και οι πολιτικές κινήσεις του opinion maker του κινήματος Μίμη Ανδρουλάκη. Η επιρροή του κ. Ανδρουλάκη στα ΜΜΕ είναι σημαντική ο ίδιος συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην παραγωγή πολιτικών ιδεών στο ΠΑΣΟΚ τις οποίες και με ελκυστική μεθοδολογία προβάλλει, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί σημείο αναφοράς - θετικής ή αρνητικής- για τους οπαδούς του κόμματος. Η στάση του - η οποία καταγράφεται μάλλον υπέρ του κ. Βενιζέλου επί του παρόντος-εκτιμάμε ότι θα επηρεάσει ουσιωδώς όχι το αποτέλεσμα αλλά την τελική εικόνα της αντιπαράθεσης.


Technorati Tags: , , , ,

ScribeFire.

17 Σεπ 2007

Ο Ευάγγελος, το Όλον ΠΑΣΟΚ και η Ορφανή Ήττα

Πολύ πριν γίνει γνωστή η ημερομηνία των εκλογών, αλλά ακόμη μέχρι και μια ημέρα πριν, είχαμε διατυπώσει από αυτό το ιστολόγιο μια σειρά θέσεων σχετικά με τις διεργασίες στο ΠΑΣΟΚ και την αρνητική αντανάκλασή τους στην κοινωνία και κατ' επέκταση στο εκλογικό σώμα. Το αποτέλεσμα των εκλογών απεικονίζει ξεκάθαρα τη στάση των ψηφοφόρων απέναντι στις εξελίξεις του συνόλου του πολιτικού φάσματος και σε ό,τι αφορά στο ΠΑΣΟΚ θεωρούμε πως δικαιωθήκαμε απολύτως. Αρκεί οποιοσδήποτε απλώς να αναγνώσει τον τίτλο και μόνο του άρθρου μας της προηγουμένης των εκλογών. Όμως στον τίτλο αυτόν υπήρχε και ένα ερωτηματικό, που όμως δεν έτυχε ιδιαίτερης προσοχής από δύο αναγνώστες που μας έκαναν την τιμή να αποστείλουν τα σχόλιά τους, μολονότι τους ευχαριστούμε γι' αυτά. "Καληνύχτα Γιώργο, Καλημέρα Ευάγγελε(;)" τιτλοφορούνταν το άρθρο μας και στον επίλογό του σημειώναμε:"Το μείζον ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο ΠΑΣΟΚ της επόμενης μέρας, εξ'
ου και ο τίτλος του άρθρου μας. Από τις εξελίξεις στο εσωτερικό του θα
εξαρτηθούν άμεσα και καθοριστικά οι δομές του πολιτικού μας σκηνικού
για την επόμενη πενταετία τουλάχιστον, στην Ελλάδα."
Ας διατυπώσουμε λοιπόν ορισμένες απόψεις σχετικά με την κατάσταση στο ΠΑΣΟΚ πάντοτε υπό το επικοινωνιακό πρίσμα, που άλλωστε αποτελεί και την προμετωπίδα του ιστολογίου μας.
Ο κ. Βενιζέλος το κρίσιμο βράδυ της ήττας κινήθηκε πολιτικά προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο αντίρροπες δυνάμεις: από τι μια έπρεπε να είναι προσηλωμένος στις επιταγές που επέβαλλε η θέση του στην κομματική ιεραρχία και από την άλλη ήταν απαραίτητο για τον ίδιο να διαφοροποιηθεί επικοινωνιακά από την εκλογική ήττα προβάλλοντας τον εαυτό του ως την άμεση επόμενη λύση για το ΠΑΣΟΚ, χωρίς να αφήσει χρόνο για διεργασίες που θα τον συμπεριελάμβαναν στον κύκλο των υπευθύνων. Εκτιμάμε πως δεν τήρησε τις ισορροπίες. Σίγουρα η τακτική του απέδωσε σημαντικά στον επικοινωνιακό τομέα αλλά δυστυχώς πρόσκαιρα. Κατόρθωσε να προσελκύσει τα βλέμματα, να επικοινωνήσει το μήνυμα του και να κατισχύσει έναντι των εν δυνάμει συνυποψηφίων του για την αρχηγία στο κόμμα. Κανείς άλλος δεν θα έχει την ευκαιρία να πράξει κάτι ανάλογο, αφού πολύ απλά δεν θα έχουμε-τουλάχιστον εξ' όσων γνωρίζουμε(!)- σύντομα άλλη βραδιά εκλογών. Ο κ. Βενιζέλος ήταν ο νικητής εκείνου του σύντομου επικοινωνιακού αγώνα, αλλά δυστυχώς οι εκλογές για την ανάδειξη νέου αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ δεν προβλέπεται να διεξαχθούν σε άμεσο χρόνο ώστε να μπορεί να κεφαλαιοποιήσει τα κέρδη του από αυτή τη νίκη. Στο προφίλ του καταγράφηκε η αρνητική εικόνα της επίσπευσης των διαδικασιών αποκαθήλωσης του αρχηγού.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν αναδείχθηκε μόνο μέσα από συλλογικές και καταστατικές διαδικασίες. Ο κ. Παπανδρέου ταυτίζεται με απαραβίαστα σύμβολα του συλλογικού ασυνειδήτου του οπαδού του κινήματος. Δεν έχει τόσο σημασία αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής πολιτικής πραγματικότητας. Η ουσία του ζητήματος είναι η απόλυτη ταύτιση του κ. Παπανδρέου, όχι ως προσωπικότητας ή ως πολιτικής πρότασης, αλλά ως βαθέως συμβολισμού συνιστώσας σε αυτό που - ο κ. Βενιζέλος- έχει αποκαλέσει το "όλον ΠΑΣΟΚ". Κατά συνέπεια η αναπόφευκτη σύγκρουση μεταξύ των δύο πολιτικών ανδρών δεν είναι δυνατόν να περιορισθεί σε μια αντιπαράθεση ιδεολογικών ρευμάτων. Πρόκειται να εξελιχθεί σε μια πλήρη σύγκρουση μεταξύ του θυμικού του κινήματος και της λογικής-και της "λογιστικής" αν θέλετε, υπό την έννοια της εμπλοκής και του κ. Σημίτη στη διαδικασία-του. Ως τέτοιου μεγέθους σύγκρουση πρέπει να αναγνωσθεί τουλάχιστον στο ψυχολογικό επίπεδο και ανάλογα θα πρέπει να είναι τα αποτελέσματα που αναμένονται.
Αναμφίβολα η πολιτική "ενηλικίωση" του κ. Παπανδρέου πραγματοποιείται υπό δυσμενείς για το ΠΑΣΟΚ όρους. Σίγουρα η διαδοχή του κ. Σημίτη στην ηγεσία δεν έγινε ούτε υπό τις πλέον ομαλές συνθήκες ούτε βεβαίως υπό καθεστώς κληρονομικής διαδοχής του "τιμαρίου". Όμως η αντικατάσταση του κ. Παπανδρέου σε τρεισήμισι μόλις χρόνια από την ανάληψη της ηγεσίας του κινήματος, υπό την εποπτεία εκείνου που τον έχρισε διάδοχό του-δηλαδή την εποπτεία του κ. Σημίτη- και υπό την πίεση του πλέον προβεβλημένου στελέχους του κινήματος-δηλαδή του κ. Βενιζέλου- δεν εξασφαλίζει και το πλέον υγιές περιβάλλον ώστε να καταστεί δυνατή η περαιτέρω διαχείριση της κρίσης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Δεν είναι καθόλου βέβαιον ότι ο κ. Βενιζέλος διαθέτει την απαραίτητη πολιτική ισχύ ώστε να σηκώσει το βάρος της υποκατάστασης- ή αποκατάστασης, ό,τι προτιμάτε(!)- των συμβόλων του ΠΑΣΟΚ τα οποία υφίστανται τα αποτελέσματα μιας βαριάς ήττας, να αντιπαρατεθεί και να βγει αλώβητος από μια μετωπική σύγκρουση με θεμελιώδη μεγέθη του κινήματος-και του πολιτικού συστήματος ευρύτερα- και στη συνέχεια να συντάξει το σύνολο του κόμματος ώστε να ασκηθεί ισχυρή αντιπολίτευση απέναντι στη ΝΔ. Ταυτόχρονα ο κ. Βενιζέλος έχει θέσει, οικειοθελώς, εαυτόν σε σύγκριση και με το αντίπαλον δέος και αναφερόμαστε στον κ. Καραμανλή. Εφόσον ο ίδιος δημόσια και με ιδιαίτερο σημειολογικό βάρος επέλεξε να αυτοχρισθεί ως εν δυνάμει αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αυτομάτως τόσο επικοινωνιακά όσο και ουσιαστικά συγκαταλέγεται στους αντιπάλους του κ. Καραμανλή στο κρίσιμο ερώτημα της "καταλληλότητας". Αναφορικά με αυτό το ζήτημα, σίγουρα η συγκυρία δεν τον ευνοεί.
Συνολικά, η αντιπαράθεση στο ΠΑΣΟΚ δεν θα είναι ούτε ανώδυνη ούτε επιφανειακή. Ο κ. Βενιζέλος αναλαμβάνει σε σύντομο χρόνο να επιλύσει ζητήματα για τα οποία ο κ. Παπανδρέου απλά δεν χρειάζεται να ασχοληθεί ή τουλάχιστον να δαπανήσει πολιτικό δυναμικό γι΄αυτά. Επιπλέον, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το "βαθύ" ελληνικό πολιτικό σύστημα θα έβλεπε με καλό μάτι την αποστρατεία ενός μέλους μιας από τις ισχυρότερες και ιστορικότερες πολιτικές οικογένειας της χώρας. Επί του παρόντος, η ήττα του ΠΑΣΟΚ παραμένει χωρίς γονείς-δεν παραιτήθηκε κανείς(!)- και μάλλον δεν θα ασχοληθεί κανείς μαζί της. Αλλά επ' αυτού θα ασχοληθούμε σε επόμενο άρθρο.




Technorati Tags: , , , , , ,

Powered by ScribeFire.

12 Σεπ 2007

Καληνύχτα Γιώργο, Καλημέρα Ευάγγελε (;)

Κατά παράδοση, που θεμελιώθηκε από τη δεκαετία του '90 και ένθεν, η προεκλογική εκστρατεία των δύο κομμάτων εξουσίας μετατρέπεται την τελευταία εβδομάδα σε αδιάψευστο δείκτη των εκατέρωθεν προθέσεων και εκτιμήσεων σχετικά με τις τάσεις του εκλογικού σώματος και το εκλογικό αποτέλεσμα.
Δεν είχαμε ουδέποτε βέβαια καταστεί θεατές μιας τόσο αρνητικής εκστρατείας όπως αυτή του ΠΑΣΟΚ των τελευταίων ημερών. Επενδεδυμένη με αρνητικά συναισθήματα, με ψυχρά χρώματα (λευκό-πράσινο) να κυριαρχούν σε όλη τη διάρκεια του σποτ, συντροφεύοντας το απωθητικό μαυροκαφετί, χωρίς κατάληξη με θετικό απόηχο και το κυριότερο όλων: εξελίσσεται στο χρόνο χωρίς να "διηγείται" κάποιο συγκροτημένο και συνεπές story-line, με το ένα σποτ να διαδέχεται το άλλο χωρίς μεταξύ τους διασύνδεση και εξέλιξη. Διαφορετικές φωνές στο υπόβαθρο (πότε ανδρικές και πότε γυναικείες) -παιδαριώδες σφάλμα- βομβαρδίζουν με μηνύματα έντονης δυσαρέσκειας. Ας μην βιαστούν να μας κρίνουν οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ: τα σποτ δεν απευθύνονται σε αυτούς, όπως κανενός κόμματος τα σποτ δεν απευθύνονται στους οπαδούς τους. Απευθύνονται στους λεγόμενους "αναποφάσιστους" και αυτή η ομάδα εκλογέων μάλλον απωθείται από μια εκστρατεία απελπισίας. Δυστυχώς δεν βλέπουμε μια επαγγελματική προεκλογική εκστρατεία αλλά μια μάλλον απλοϊκή έκφραση της γραμμής του κ. Λαλιώτη, χωρίς τα "φίλτρα" μιας καταρτισμένης επικοινωνιακής ομάδας.
Από την πλευρά της ΝΔ, η κατάσταση είναι μέτρια. Αδυνατεί να παρακολουθήσει τον παλμό της εποχής-δεν απαντά στα μηνύματα των καιρών- εντούτοις είναι μια αξιοπρεπής παρουσία που μάλλον σχεδιάσθηκε και υλοποιήθηκε με το σκεπτικό "one size fits all". Υπό άλλες συνθήκες, μια ευέλικτη και πιο "σπιντάτη" καμπάνια θα την έθετε πολύ γρήγορα εκτός μάχης.
Συμπεράσματα: Το ΠΑΣΟΚ απλά διεκπεραιώνει αυτή τη σύντομη -με απίστευτα επικοινωνιακά και άλλα απρόοπτα-προεκλογική εκστρατεία. Δείχνει να μην το αφορά η υπόθεση "νίκη στις εκλογές", παρασύρεται σε διάλογο επί θεωρητικής βάσης για συνεργασίες, αυτοδυναμία και άλλα τινά, αδυνατώντας να συγκροτήσει ενιαίο αντιπολιτευτικό λόγο κόμματος που επιθυμεί σε λίγες μέρες να γίνει κυβέρνηση. Ακόμη και αυτός ο τεχνοκράτης κ. Σημίτης έλαβε θέση για τα ζητήματα συνεργασιών, λησμονώντας ότι υπηρετεί ένα κόμμα εξουσίας και όχι ένα πολιτικό ινστιτούτο επεξεργασίας μοντέλων διακυβέρνησης. Αντίθετα, η ΝΔ αναπαυμένη στα ποσοστά της δείχνει να έχει συμβιβαστεί με μια πεντακομματική Βουλή και τον κ. Καρατζαφέρη απέναντί της, ενώ απλά προσπαθεί-ανεπαίσθητα!-να μειώσει κατά το δυνατόν τα ποσοστά του ΛΑΟΣ, ελπίζοντας στο θαύμα να συρρικνωθεί κάτω από το 3%. Οι εντυπώσεις των τελευταίων ημερών μάλλον κλίνουν υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, όπου εκτιμάμε ότι θα μας εκπλήξει σχετικά με τα ποσοστά του. Ένα αδύναμο και συνεπώς χωρίς συσπείρωση ΠΑΣΟΚ, μάλλον θα εκτινάξει προς τα πάνω την εκλογική του δύναμη.
Το μείζον ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο ΠΑΣΟΚ της επόμενης μέρας, εξ' ου και ο τίτλος του άρθρου μας. Από τις εξελίξεις στο εσωτερικό του θα εξαρτηθούν άμεσα και καθοριστικά οι δομές του πολιτικού μας σκηνικού για την επόμενη πενταετία τουλάχιστον, στην Ελλάδα. Αλλά ας αναμένουμε το αποτέλεσμα της κάλπης πριν καταγράψουμε τις απόψεις μας.



Technorati Tags: , , , , , , , ,

Powered by ScribeFire.

10 Σεπ 2007

Καταιγίδα...

Επανήλθαμε μετά από απουσία ενός μήνα περίπου, διάστημα εξαιρετικά περιεκτικό από πλευράς επικοινωνιακών γεγονότων, ωστόσο απίστευτα θλιβερό εξαιτίας της πύρινης λαίλαπας που ταλαιπώρησε τη χώρα μας. Δεν θα κάνουμε ιδιαίτερη αναφορά στα τραγικά γεγονότα, εφόσον το θέμα καλύφθηκε εκτενώς από το σύνολο των μέσων μαζικής επικοινωνίας και ενημέρωσης. Απλά θα λάβουμε ως δεδομένο ότι τελικώς καταγράφηκε στη συλλογική μνήμη ως γεγονός εθνικής εμβέλειας και ως τέτοιο θα το χειριστούμε από την επικοινωνιακή του όψη.
Ας ξεκινήσουμε με ένα σχόλιο για την προκήρυξη των εκλογών. Είχαμε πολλάκις διατυπώσει την άποψη σχετικά με το άκαιρο των πρόωρων εκλογών και ταυτόχρονα είχαμε παρατηρήσει πως η ΝΔ μόνο όφελος εκλογικό θα εισέπραττε εάν η χώρα θα οδηγείτο σε εκλογές στον προβλεπόμενο από το Σύνταγμα χρόνο. Εντούτοις ο κ. Καραμανλής επέλεξε όχι μόνο να προκηρύξει αυτές πρόωρα αλλά και σε χρόνο εντελώς μακρυά από κάθε επικοινωνιακή λογική ή συνταγή αν προτιμάτε. Η επιλογή αυτή εμπεριείχε ένα εξαιρετικά υψηλό ρίσκο όπως διεφάνη και από τις πρόσφατες εξελίξεις-πυρκαγιές, νέες αποκαλύψεις περί ομολόγων κλπ- διότι απλούστατα ο χρόνος των εκλογών λειτουργεί ως ένα ψυχολογικό όριο, το διάστημα μέχρι την 16η Σεπτεμβρίου ήταν εξαιρετικά μικρό σε σχέση με το χρόνο προκήρυξης και ως εκ τούτου η συσσώρευση ισχυρών επικοινωνιακών και πολιτικών συμβάντων σε ένα τόσο στενό χρονικό ορίζοντα δύσκολα μπορεί να το διαχειρισθεί κανείς ορθά. Αρκετές ενδείξεις παραπέμπουν στο εσπευσμένο της απόφασης, γεγονός που μας κάνει να διερωτώμεθα για τα πραγματικά αίτια μιας τέτοιας απόφασης. Οι απλοϊκές εξηγήσεις, όπως ο αιφνιδιασμός του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομμάτων, το κλείσιμο της Βουλής για να μην κληθεί ο κ. Ζορμπάς κ.ά. δεν επαρκούν για να δικαιολογήσουν το ρίσκο που ανέλαβε ο Πρωθυπουργός αφού είχε στη διάθεσή του πληθώρα εναλλακτικών λύσεων ώστε να αντιμετωπίσει τέτοιες εξελίξεις. Επί του παρόντος δεν θα θέλαμε να διατυπώσουμε σενάρια, αλλά θα επανέλθουμε όταν θα έχει ξεκαθαρίσει κάπως το τοπίο. Σημειώνουμε πάντως ότι ο πραγματικός λόγος προκήρυξης των εκλογών δεν είναι ορατός και χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.
Στο μικρό χρονικό διάστημα που διέρρευσε υπήρξε ένας καταιγισμός, μια πραγματική καταιγίδα, αρνητικών για την Κυβέρνηση γεγονότων που αναμφίβολα βάζει σε σκέψεις τον μη ειδικό αναφορικά με το νικητή των επικείμενων εκλογών και συνεπώς σχετικά και με την ακρίβεια των δημοσκοπήσεων. Ας εξετάσουμε όμως την κατάσταση λεπτομερέστερα. Υπάρχει ένα φαινόμενο στην κοινωνική ψυχολογία που ονομάζεται "halo effect" ή φαινόμενο του "φωτοστέφανου". Αναφέρεται στην αντίληψη που έχει διαμορφώσει η κοινή γνώμη-ή μια ομάδα ανθρώπων-σχετικά με κάποιο άτομο, αποδίδοντας σε αυτό ένα σύνολο θετικών ιδιοτήτων (τίμιος, συμπαθητικός, ειλικρινής κλπ). Το βλέπει δηλαδή-χαριτολογώντας- σαν να έχει ένα φωτοστέφανο γύρω από το κεφάλι του, οπότε όλες του οι πράξεις ή οι παραλείψεις εξετάζονται μέσα από αυτό το πρίσμα. Πάρτε ένα παράδειγμα από το δικό σας κοινωνικό περίγυρο. Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους που τους χαρακτηρίζουμε "καλά παιδιά". Μια θετική τους πράξη έρχεται να ενισχύσει την γνώμη μας γι΄αυτά τα άτομα ενώ μια αρνητική απλώς περνά απαρατήρητη αφού επιστρατεύσουμε ένα καλό λόγο: " Ο Χ είναι καλό παιδί, δε δικαιούται να κάνει ένα λάθος;". Το φαινόμενο γίνεται ιδιαίτερα αντιληπτό στις σχολικές αίθουσες (ρωτήστε τα πιτσιρίκια σας αν πηγαίνουν σχολείο) ενώ έχει απίστευτη εφαρμογή στην πολιτική. Ο κ. Καραμανλής είναι ένα τυπικό δείγμα. Η εικόνα του απειλήθηκε από γεγονότα που υπό άλλες συνθήκες θα έκαναν οποιονδήποτε πολιτικό να αναζητά την αποδοχή του εκλογικού σώματος ανάμεσα στην κατηγορία "ΛΟΙΠΑ ΚΟΜΜΑΤΑ". Το φαινόμενο "halo" λειτούργησε προστατευτικά γύρω από το επικοινωνιακό του προφίλ και αυτό τη διέσωσε τις πρώτες κρίσιμες ημέρες. Στη συνέχεια η εθνική εμβέλεια, που εκούσια ή ακούσια, προσδόθηκε στην καταστροφική μανία της φωτιάς συσπείρωσε το εκλογικό σώμα γύρω από την Κυβέρνηση και τον ίδιο. Η κρίση, λόγω ακριβώς του μεγέθους της, λειτούργησε θετικά για το κυβερνών κόμμα. Θα επαναλάβουμε για μια ακόμη φορά τον επικοινωνιακό χαρακτήρα που διακρίνει το ιστολόγιο αυτό για να μην παρανοήσει κανείς τις κρίσεις μας σχετικά με το εύρος και την πραγματική εικόνα της καταστροφής που δεν εξετάζονται εδώ και εκφεύγουν του σκοπού του άρθρου μας.
Αναμφίβολα και κατά τα λοιπά, η προεκλογική εκστρατεία δεν επιφύλασσε άλλες εκπλήξεις μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, το βράδυ της Κυριακής της 9ης Σεπτεμβρίου. Η αξιωματική αντιπολίτευση διαχειρίσθηκε τα ζητήματα με χαρακτηριστική αδράνεια και διαφορά φάσης ως προς τη ροή των γεγονότων-δεν προαναγγέλλει κανείς την ανέγερση της "Νέας Ολυμπίας" αν δεν έχει προσεγγίσει και διαμορφώσει κατάλληλα το συναίσθημα της τοπικής κοινής γνώμης-ενώ οι ζυμώσεις στον ευρύτερο χώρο της ελάσσονος αντιπολίτευσης δεν προμηνύουν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες εξελίξεις. Δεν θα αναφερθούμε σε άλλα επικοινωνιακά "φάουλ" ή γεγονότα (θέμα της κ. Γεννηματά, τηλεμαχία, εντυπώσεις από τη ΔΕΘ, τηλεοπτικά σποτ κλπ) διότι τα θεωρούμε τετριμμένα και ως εκ τούτου με προβλέψιμη επίδραση στο εκλογικό σώμα. Για να δώσουμε ένα απλό παράδειγμα: από προηγούμενες δημοσκοπήσεις παλαιοτέρων αναμετρήσεων είναι γνωστή η επίδραση που έχει στο εκλογικό σώμα είτε η εξαγγελία μιας φορολογικής ελάφρυνσης είτε η "γκρίζα διαφήμιση". Απλά είναι απαραίτητο-όχι όμως και ιδιαίτερης σημασίας- να πραγματοποιηθεί εφόσον προσεγγίζει συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες. Θα τα χαρακτηρίζαμε ως τα εκ των ουκ άνευ μιας προεκλογικής εκστρατείας. Συνεπώς η κοινή γνώμη, παρά τις όποιες διακυμάνσεις, επανήλθε στα γνωστά αριθμητικά δεδομένα που αφορούν στο συσχετισμό της εκλογικής δύναμης των κομμάτων, όπως αυτές διαμορφώνονται από τις τρέχουσες τάσεις που επικρατούν στο εκλογικό σώμα. Δεν ανιχνεύεται καμία ουσιαστική μεταβολή. Η ΝΔ θα κατορθώσει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με περίπου 153 έως 155 έδρες, το ΠΑΣΟΚ στις 101 με 104, το ΚΚΕ στις 18-20, ο ΣΥΝ στις 10 με 12 και το ΛΑΟΣ στις 7-9, εφόσον κατορθώσει να ξεπεράσει το ποσοστό του 3%. Εδώ ας κρατήσουμε μια μικρή επιφύλαξη, αφού μετά τα τελευταία γεγονότα δεν είναι καθόλου βέβαιη η είσοδος στη Βουλή του κόμματος του κ. Καρατζαφέρη, οπότε και εμείς επιφυλασσόμεθα για μια νέα πρόβλεψη, εφόσον θα υπάρχουν διαθέσιμα νέα στοιχεία. Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον διατηρείται από τα δημοσκοπικά δεδομένα το ΛΑΟΣ άνω του 3%. Επισημαίνουμε ότι η συμπεριφορά της κοινής γνώμης δεν εκφράζεται σταδιακά και ομαλά, όπως έχουμε επαναλάβει και παλαιότερα, οπότε αποτελεί ενδεχόμενο η ταχεία και μαζική μεταστροφή των ψηφοφόρων του ΛΑΟΣ προς τα κόμματα από τα οποία προήλθαν και συνεπώς ομοίως ενδεχόμενο αποτελεί και η συμπίεσή του κάτω από το 3%. Επίσης αξίζει να πούμε πως αναφορικά με τα ποσοστά των μικρών κομμάτων, το σφάλμα είναι συγκρίσιμο με το εκλογικό μέγεθός τους, οπότε και δεν λαμβάνουμε ιδιαίτερα ακριβή στοιχεία, ενώ η συσπείρωση των μεγάλων κομμάτων αυξάνεται δραματικά τις δύο τελευταίες ημέρες της αναμέτρησης (15 και 16 Σεπτεμβρίου για την υπόψη διαδικασία).



Technorati Tags: , , , , , , , ,

Powered by ScribeFire.

30 Ιουλ 2007

Χωρίς Ανάσα...

Η αιτία της απουσίας ενός νέου άρθρου από την πλευρά μας οφείλεται στην αναμονή της ολοκλήρωσης ενός κύκλου-καυτού από πολιτική άποψη-ώστε να έχουμε σχηματίσει μια όσο γίνεται πιο πλήρη εικόνα. Εκτιμούμε ότι ο κύκλος αυτός ολοκληρώθηκε και πλέον είμαστε σε θέση να καταγράψουμε για άλλη μια φορά τις θέσεις μας. Οφείλουμε να επισημάνουμε και πάλι ότι το ιστολόγιο αυτό δεν ασχολείται με την ουσία των ζητημάτων- η οποία ομολογουμένως είναι οδυνηρή μετά τις τόσες πύρινες καταστροφές- αλλά με την επικοινωνιακή και πολιτική αντανάκλασή τους στο εκλογικό σώμα.
Το επικοινωνιακό προφίλ του κυβερνώντος κόμματος, εδώ και αρκετό καιρό, υφίσταται τη δοκιμασία των συνεπειών που προκύπτουν από την αδυναμία του κρατικού μηχανισμού να ανταπεξέλθει στα πολλαπλά μέτωπα των φυσικών καταστροφών. Μολονότι τα γεγονότα-επικοινωνιακά-παρουσιάζονται με τη μέγιστη δραματικότητα από την πλειοψηφία των ΜΜΕ, τα οποία μάλλον πρέπει να νιώθουν απόλυτη ικανοποίηση από τη συσσώρευση ειδήσεων και άρα διαφημιστικού χρόνου ακριβού λόγω τηλεθέασης, εντούτοις δεν αποτελούν μοχλό ανατροπής των δημοσκοπικών δεδομένων. Η μεγάλη πλειοψηφία του εκλογικού σώματος ήταν κατάλληλα "εκπαιδευμένη" ώστε να αποδεχθεί με σχετική ευκολία το γεγονός πως ετούτο το καλοκαίρι αναμενόταν εξαιρετικά δύσκολο. Ήδη από την άνοιξη το κυβερνητικό επιτελείο είχε φροντίσει να "ενημερώσει" την κοινή γνώμη για την έλευση ενός ξηρού θέρους, όπου ο κυβερνητικός μηχανισμός θα εδοκιμάζετο. Προσέξετε: δεν εξετάζουμε αν αυτό ήταν αληθές ή μη. Εξετάζουμε το μήνυμα και πως αυτό μεταδόθηκε προς τον αποδέκτη, ήτοι το εκλογικό σώμα. Από την επικοινωνιακή του πλευρά, το ζήτημα είχε προεξοφληθεί και άρα αποδυναμωθεί αρκετά. Η εμφάνιση του Πρωθυπουργού με τον "περιβαλλοντιστή" κ. Γκορ, καθώς και μια σειρά παρεμβάσεων- επικοινωνιακών και θεσμικών- των κ. Παυλόπουλου και Σιούφα (Εσωτερικών και Ανάπτυξης=Δημόσια Διοίκηση και ΔΕΗ) ενίσχυσαν το μήνυμα προς την κοινή γνώμη. Κρίση προαναγγελόμενη παύει να αιφνιδιάζει και συνεπώς παύει να επηρεάζει επικοινωνιακά. Η διαχείριση της είναι ένα άλλο ζήτημα, το οποίο επηρεάζει επί μέρους πρόσωπα ή παράγοντες (κ. Πολύδωρα, Φούρλα, Κόη κ.ά) όχι όμως τον πυρήνα του επικοινωνιακού πλεονεκτήματος της ΝΔ, τον κ. Καραμανλή, για τον οποίο εκτιμούμε ότι διέφυγε αλώβητος των κλυδωνισμών.
Η ΝΔ χειρίσθηκε των θέμα των φυσικών καταστροφών με τρόπο που-όσο κι αν μας ακούγεται ενοχλητικό-προσιδιάζει στον τρόπο σκέψης του μέσου πολίτη της χώρας μας: υπερασπίσθηκε την σφαίρα των ατομικών συμφερόντων (φροντίζοντας κατά το δυνατόν τη διάσωση από ανθρώπινες απώλειες και ιδιωτικές περιουσίες) ενώ κινήθηκε στα πλαίσια ενός δευτερεύοντος στόχου σχετικά με το ευρύτερα νοούμενο δημόσιο συμφέρον (την προστασία δασικών εκτάσεων). Πριν οι αναγνώστες βάλλουν εναντίον μας, η αποδοχή της τάσης αυτής από τον μέσο πολίτη αποδεικνύεται πολύ εύκολα, εφόσον όπως προκύπτει από αρκετές δημοσκοπήσεις, οι ίδιοι πολίτες που θεωρούν ότι το περιβάλλον καταστρέφεται και χρειάζεται ανάληψη δράσης, είναι εκείνοι που θα χρησιμοποιήσουν το αυτοκίνητό τους αντί των μέσων μεταφοράς για τη μετάβασή τους στο κέντρο της Αθήνας ή εκείνοι που θα απορρίψουν την ιδέα να μετατρέψουν την καυτή τους ταράτσα σε ένα μικρό πράσινο κήπο. Απλά η μεγάλη πλειοψηφία.
Η στρατηγική της αξιωματικής αντιπολίτευσης κινήθηκε στους ρυθμούς που μας έχει συνηθίσει και που μάλλον αποτελεί και πυξίδα για την ίδια και τον αρχηγό της. Μαξιμαλιστική αντίδραση σε οποιαδήποτε κυβερνητική κίνηση-ή ακινησία!-απαιτώντας να είχαν γίνει τα πάντα και λησμονώντας πως η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού και όχι του επιθυμητού. Η διατύπωση όμως μαξιμαλιστικών απόψεων δεν είναι δυνατό να αναδείξει από τον αντιπολιτευτικό λόγο τις προτάσεις εκείνες που όντως θα μπορούσαν να είχαν δρομολογηθεί και πραγματικά δεν έγιναν. Συμπαρασύρονται από το σύνολο της αρνητικής διάθεσης η οποία και λειτουργεί απωθητικά σε ώρες κρίσης. Η πρόταση για σύγκλιση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η οποία υπεβλήθη πρώτα από τον κ. Αλαβάνο και στη συνέχεια ακολούθησε ο Αρχηγός του ΠΑΣΟΚ με τη συνήθη πλέον αδράνεια του κόμματος, δεν τελεσφόρησε. Ο λόγος είναι απλός: τα γεγονότα θα έπαιρναν μια εντελώς δραματική χροιά σε επίπεδο θεσμικό πλέον, ενώ θα καταγραφόταν ως "μαύρη σελίδα" στα χρονικά της "νέας διακυβέρνησης", σε οποιαδήποτε μετέπειτα εκλογική αναμέτρηση. Δεν είναι δυνατόν-επικοινωνιακά πάντοτε- το εν λόγω άτυπο όργανο να συγκαλείται μια φορά κάθε 10 ή 15 χρόνια και μάλιστα εν μέσω κυβερνήσεων ΝΔ. Το επικοινωνιακό φορτίο θα ήταν εντελώς αρνητικό και δύσκολα θα αναπληρώνετο η ζημιά. Όχι τόσο κατά την επόμενη εκλογική περίοδο-που τα γεγονότα θα είναι νωπά- αλλά ιδιαίτερα από τη μεθεπόμενη και εκείθεν.




Powered by ScribeFire.

16 Ιουλ 2007

Πυρ και Μανία...

Μικροπροβλήματα στην εμφάνιση του ιστολογίου μας εξανάγκασαν να δημοσιεύσουμε μια "testing" σελίδα. Ελπίζουμε να μην απογοητεύθηκαν οι αναγνώστες μας και επίσης ελπίζουμε ότι δεν θα εμφανισθούν παρόμοια προβλήματα στο μέλλον.
Στην επικαιρότητα τώρα, το μοτίβο των πολιτικών δρώμενων παρέμεινε αμετάβλητο. Συγκρούσεις, πάντοτε στο χώρο του επικοινωνιακού, με αντικείμενο τη διαφθορά, επί μέρους αψιμαχίες μεταξύ κομματικών στελεχών, κομμάτων αλλά και μερίδας του τύπου, συνθέτουν ένα σκηνικό που προσπαθεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης ή αν θέλετε να το αποστρέψει από ζητήματα που θεωρούνται ακανθώδη για τα δικά μας πολιτικά ήθη.
Πράγματι, είναι εξαιρετικά δύσκολο για τα επικοινωνιακά επιτελεία να θέτουν διαρκώς σε εφαρμογή σχέδια για την αντιμετώπιση μικρών ή μεγαλύτερων κρίσεων, γεγονός που οδηγεί σε εξάντληση των επικοινωνιακών μέσων αλλά και του πολιτικού δυναμικού που προορίζεται να αναλωθεί στην κυρίως προεκλογική περίοδο.  Η Κυβέρνηση κατόρθωσε ομολογουμένως πολύ γρήγορα να αποσβέσει την αρνητική εικόνα που έτεινε να δημιουργηθεί από τα πολλαπλά συμβάντα (Πάρνηθα, τρένα, πανελλήνιες). Για παράδειγμα,  καταγράψαμε την εμπλοκή του κ. Σουφλιά στην προσπάθεια για την
απόσβεση της κρίσης που ενέσκηψε λόγω των πυρκαϊών,
αλώβητο από την τρέχουσα πολιτική διαμάχη, ενώ το δυναμικό του
Πρωθυπουργού εστιάσθηκε στον τομέα των μεταρρυθμίσεων και της
καθημερινότητας, είτε με την ευκαιρία του Συνεδρίου της ΝΔ είτε άλλων
αφορμών επικοινωνιακής προβολής. Αξίζει να παρατηρήσουμε τα γρήγορα αντανακλαστικά που επιδεικνύει το κυβερνών κόμμα στον επικοινωνιακό τομέα, όμως πρέπει να διαπιστώσουμε ότι κατά τις επερχόμενες κρίσεις, που νομοτελειακά θα προκύψουν λόγω και των εγγενών σοβαρών και μακροχρόνιων αδυναμιών της κρατικής μηχανής, θα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη η ανεύρεση  στελεχών χωρίς  πρόσφατη αρνητική προϊστορία ώστε να αναλαμβάνουν αποστολή αντίστοιχη  εκείνη του κ. Σουφλιά, αλλά και τη φθορά στην οποία θα υπόκειται αναγκαστικά το προφίλ του Πρωθυπουργού. Το Φθινόπωρο ενδέχεται να βρει τη ΝΔ με μεγάλο μέρος των στελεχών της επικοινωνιακά φθαρμένο από τις μάχες του Καλοκαιριού και το επικοινωνιακό προβάδισμα του Πρωθυπουργού ελαττωμένο, σε σχέση με το παρελθόν, από τη συνεχή εμπλοκή του με ζητήματα αρνητικής χροιάς (υπόθεση Παπακωνσταντίνου, προβλήματα κρατικού συντονισμού).
Από το απέναντι στρατόπεδο οι ειδήσεις μέχρι στιγμής είναι ανάλογες, αλλά με την αντίστροφη έννοια. Το ΠΑΣΟΚ αποτυγχάνει να προβάλλει παραγωγικές εναλλακτικές προτάσεις, ενώ εμμένει στην μανιώδη επίθεση στα τρωτά σημεία του κρατικού μηχανισμού, όπου τον ταυτίζει με τη ΝΔ και την πολιτική της. Εξαναγκάζεται να έρθει σε αντίθεση ακόμη και με νόμους και διαδικασίες, αλλά και πρόσωπα σε κάποιες περιπτώσεις, που το ίδιο εισήγαγε και εφάρμοσε στην κρατική λειτουργία. Αυτή η αντιφατική επικοινωνιακή τακτική, που εκφράζεται και στο προφίλ του κ. Παπανδρέου, απομειώνει σε μεγάλο βαθμό την ισχύ των πολιτικών του μηνυμάτων. Αναμένουμε μια στροφή σε άλλη κατεύθυνση από τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ, εφόσον ο ίδιος δεν επιθυμεί να γίνει ο διαχειριστής μιας ακόμη εκλογικής ήττας. Σε κάθε άλλη περίπτωση, τα σενάρια που διαμορφώνονται κινούνται μάλλον προς την κατεύθυνση συνεργατικών Κυβερνήσεων.
Αν αναρωτιέστε  που είναι το ΛΑΟΣ-όχι η χώρα αλλά το κόμμα-μετά τον επικοινωνιακό καταιγισμό που δεχθήκαμε από τα ηλεκτρονικά κυρίως ΜΜΕ, θα επαναλάβουμε ότι απλώς περιμένει μια θετική ένδειξη για τον οριστικό χρόνο των εκλογών. Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν υπάρχει δυνατότητα μακράς προεκλογικής περιόδου για τα μικρά-ήτοι εκτός Βουλής-κόμματα.


Technorati Tags: , , ,

Powered by ScribeFire.

10 Ιουλ 2007

Testing.....

Testing...


Powered by ScribeFire.

Επικοινωνιακά Συμπεράσματα από το Συνέδριο της ΝΔ

Είναι πλέον πασιφανές ότι διατελούμε σε καιρούς απόλυτης "τηλεοπτικής δημοκρατίας" και "πολιτικού μάρκετινγκ". Με αυτούς τους όρους πρέπει να ερμηνεύουμε το σύνολο των πολιτικών γεγονότων, αν επιθυμούμε να διαθέτουμε ρεαλιστικές εκτιμήσεις και απόψεις σχετικά με τα δημόσια δρώμενα.
Αναμφίβολα τα συνέδρια των δύο μεγάλων κομμάτων αποτέλεσαν επιτομή της επικοινωνιακής πολιτικής και ταυτόχρονα αποθέωση της δυναμικής της κυρίαρχης τηλεοπτικής εικόνας. Σκηνοθεσία, μοντάζ, ήχος, φωτισμός, εύληπτη συνθηματολογία, σημειολογικές αναφορές, μη λεκτική επικοινωνία (ελπίζω να παρακολουθήσατε το low five του Πρωθυπουργού, για παράδειγμα), όλα προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις των εγχειριδίων της πολιτικής επικοινωνίας.
Από την πλευρά λοιπόν της ΝΔ καταγράψαμε την, αναμενόμενη για εμάς και για εσάς που μας διαβάζετε, ταχεία επιστροφή στον κώδικα επικοινωνίας και στη διαχείριση του "μεσαίου χώρου", μετά την αιφνιδιαστική "προειδοποιητική βολή" του κ. Καραμανλή προς στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και στενό συνεργάτη του κ. Παπανδρέου. Μηνύματα ενωτικά και ήπια, μηνύματα μεταρρυθμιστικά, δοσμένα με το "μοντερνο-λαϊκό" ύφος που έχουν επεξεργασθεί τα επιτελεία της Ρηγίλλης. Προσαρμοσμένη στα μέτρα των καιρών, κατά την άποψή μας, επικοινωνιακή τακτική που υπό τις άλλες παραμέτρους σταθερές, οδηγεί σε νίκη-μικρότερη ή μεγαλύτερη- της ΝΔ. Κατά τα λοιπά, το συνέδριο της ΝΔ ήταν όσο άνευρο και άτονο όσο απαιτούν οι, δια των δημοσκοπήσεων δηλωθείσες, κυρίαρχες τάσεις του εκλογικού σώματος.
Σχετικά με το χρόνο προκήρυξης των εκλογών, έχουμε αναλύσει το ζήτημα σε προηγούμενα άρθρα ενδελεχώς και στην παρούσα φάση δεν υπάρχει, και δεν υπήρξε από πλευράς Πρωθυπουργού, τίποτε νεότερο. Η μοναδική λογική επιλογή με τα τρέχοντα στοιχεία δεν είναι παρά εκλογές το 2008. Ο προϋπολογισμός αναμένεται να "αντέξει" στις πιέσεις των κοινωνικών ομάδων που κατά παράδοση εντείνουν τις προσπάθειές για παροχές προς αυτές το Φθινόπωρο, η μακρά προεκλογική περίοδος εξουθενώνει τους αντιπάλους, το τοπίο εν ολίγοις δεν έχει αλλάξει, αντίθετα φαίνεται μάλλον ευοίωνο για το κυβερνών κόμμα. Ωστόσο, τα προβεβλημένα στελέχη του κόμματος, έστω και τελείως ανεπαίσθητα, έστειλαν το μήνυμα πως μια ενδεχόμενη ήττα θα σημάνει την ώρα για εσωκομματικές ανακατατάξεις.
Αντίθετα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης εμφανίζονται να ακολουθούν μια μάλλον αναχρονιστική επικοινωνιακή τακτική. Τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και ο ΣΥΝ, αλλά και σε κάποιο βαθμό και το ΚΚΕ, απευθύνονται στην κοινωνία με εικόνες και όρους που έρχονται από το '89, χωρίς αυτό να δικαιολογείται επαρκώς τουλάχιστον από τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων που δημοσιεύονται. Η λανθασμένη αυτή επιλογή και μάλιστα σε συλλογικό(!) επίπεδο, αν δεν μεταβληθεί στο άμεσο μέλλον είναι πιθανό να επαναφέρει σενάρια συγκρότησης της επόμενης Βουλής με τρία κόμματα αντί για πέντε, ευνοώντας έτσι τα μέγιστα το κυβερνών κόμμα.
Το ΠΑΣΟΚ, μετά την μονοθεματική αντιπολιτευτική τακτική του στο θέμα των ομολόγων, συνεχίζει να αδρανεί σχετικά με την προβολή του προγραμματικού του πακέτου. (Η αδράνεια είναι χαρακτηριστικό του ΠΑΣΟΚ τελευταία). Πιθανόν ελπίζει σε μια διογκούμενη αντίδραση κοινωνικών ομάδων, από το Σεπτέμβρη και μετά, όπως οι συμβασιούχοι, οι τρίτεκνοι κλπ, ώστε να εκδηλώσει σε εκείνο το χρονικό σημείο "προγραμματική" αντιπολίτευση και εφόσον έχει πείσει για την αδυναμία της ΝΔ να χειριστεί τέτοια ζητήματα. Επιπλέον, θεωρεί ως δεδομένο ότι σε εκείνο περίπου το χρόνο θα οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές, υπό το βάρος και άλλων "παραδοσιακών" αντικυβερνητικών κινήσεων προερχόμενων από το χώρο της εκπαίδευσης, της υγείας κ.ά. Πολλά τα δεδομένα που πρέπει να επαληθευτούν για να επιτύχει αυτή η γραμμή σκέψης, οπότε ανάλογο και το ρίσκο για τον κ. Παπανδρέου. Ίσως να αποτελεί και την μοναδική δυνατότητά του, εφόσον αν το κόμμα του αποσυσπειρωθεί έστω και για λίγο, οι εσωκομματικές έριδες θα αναδυθούν με σφοδρότητα, οπότε και η "προεκλογική γυμναστική" είναι το μόνο αντίδοτο.


Technorati Tags: , , , , , ,

Powered by ScribeFire.

Ακολουθήστε μας στο Twitter

AddThis

Bookmark and Share

ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

TYXAIOS POLITICAL ANALYSIS

TYXAIOS POLITICAL ANALYSIS
Strategic Consulting and Risk Management

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Αναγνώστες

ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ