9 Σεπ 2014

Γιατί Χρειαζόμαστε Περισσότερη Λιτότητα Τώρα!

Μετά από τέσσερα περίπου χρόνια από την "επίσημη" έναρξη της οικονομικής κρίσης, τρεις "δρώντες" στο πολιτικο-οικονομικό και κοινωνικό μας χώρο έχουν επιδράσει στη διαμόρφωση της αντίληψης για το "που βρισκόμαστε": Οι "Μνημονιακοί", οι "Αντι-Μνημονιακοί" και οι διάφορες "ομάδες πίεσης".

Και οι μεν "μνημονιακοί" εκφράζουν την "ορθόδοξη" Ευρωπαϊκή άποψη, την πλειοψηφία δηλαδή των Ευρωπαϊκών Θεσμών και Οργάνων όπως αποτυπώνεται στις διάφορες εκλογικές και μη διαδικασίες οι δε "αντι-μνημονιακοί" ξεκινούν από την αμφισβήτηση της παρούσας ευρωπαϊκής πολιτικής, στο πλαίσιο όμως της Ευρωπαϊκής Ένωσης,και κάποιοι καταλήγουν ακόμη και στην αμφισβήτηση αυτής καθεαυτής της ανάγκης ύπαρξης της Ενωμένης Ευρώπης.

Κι ενώ οι δύο  τάσεις έχουν πολλαπλά κριθεί εκλογικά και βέβαια θα κριθούν και στο μέλλον, αφού μόνο στην Ελλάδα το Μνημόνιο έχει πια στην πλάτη του πέντε εκλογικές αναμετρήσεις (Δημοτικές του 2010, διπλές Βουλευτικές το 2012, Δημοτικές και Ευρωεκλογές το 2014) όπου και στις πέντε τα αποτελέσματα εξέφρασαν είτε την αποδοχή είτε την ανεκτικότητα του εκλογικού σώματος, οι "ομάδες πίεσης" θα εξακολουθούν να υπάρχουν και θα προσπαθούν να διαμορφώσουν προϋποθέσεις εξυπηρέτησης των δικών τους συμφερόντων.

Καταλήγουμε λοιπόν, πως στην παρούσα φάση το Μνημόνιο έχει εγκαθιδρυθεί, έχει τύχει της αποδοχής ή της ανοχής των πολιτών και δεν αναμένεται αυτό να αλλάξει. Εκείνο που μπορεί να συμβεί και βεβαίως είναι απολύτως θεμιτό είναι η αλλαγή των Κυβερνώντων γιατί έτσι γίνεται και ευτυχώς στη Δημοκρατία.


Κι αν ο κ. Σαμαράς δεν διαθέτει άλλη πολιτική ισχύ, ευχαρίστως να τον διαδεχτεί εκείνο το πολιτικό πρόσωπο που τη διαθέτει. Σε κάθε περίπτωση όμως, η Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας είναι δεδομένη, όπως η διαδρομή ενός αυτοκινήτου, με ΚΟΚ το Μνημόνιο και εναλλαγές στη θέση του οδηγού, όπου ο τελευταίος μπορεί να επιλέξει αν θα πάει πιο αργά ή πιο γρήγορα, αλλά πάντοτε τηρώντας τον ΚΟΚ και μένοντας στη διαδρομή.


Τι χρειαζόμαστε όμως - ως οικονομία - στην παρούσα φάση;

Όσο κι αν ακούγεται -κάτω από τόνους προπαγάνδας των "ομάδων πίεσης" που λέγαμε- παράλογο: περισσότερη λιτότητα!

Γιατί;

Ας γυρίσουμε στα βασικά: μια χώρα που ξεμένει από ρευστό (όπως ή Ελλάδα το 2010) έχει τρεις δυνατότητες, τα γνωστά τρία "D": Deafult (Χρεωκοπία-όχι πτώχευση όπως λανθασμένα αναφέρεται συχνά), Deflation (υποτίμηση), Decouple (αποσύνδεση της ισοτιμίας με το νόμισμα ή την αξία με την οποία έχει τυχόν διασυνδέσει το νόμισμά της).
Σε κάθε ανάλογη περίπτωση εφαρμόστηκε ένας συνδυασμός και των τριών. 
Στη δική μας περίπτωση, και αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί με τον εαυτό μας, το Decouple θα σήμαινε ολική καταστροφή. Εκτός δηλαδή από το οικονομικό, το πολιτικό και κοινωνικό κόστος θα ήταν δυσανάλογο της κρίσης.
Ναι, η κρίση είναι βαθιά και ισχυρή αλλά όχι τόσο που να μας εξαναγκάσει να ξαναγράψουμε την πρόσφατη ιστορία μας ή να διακινδυνεύσουμε ευρωπαϊκά κεκτημένα της χώρας.

Η επιλεγείσα λοιπόν πορεία και όχι "λύση" γιατί δεν υπάρχουν και ποτέ δεν υπήρξαν λύσεις της "στιγμής" ή λύσεις "προσώπων" (πχ αλλάζω πολιτικούς και "μαγικά" τα προβλήματα λύνονται) ήταν προδιαγεγραμμένη: Μερική αναδιάρθρωση του χρέους (PSI) και εσωτερική υποτίμηση.

Δυστυχώς, το "πολιτικό καύσιμο" δεν επαρκούσε και δεν επαρκεί ώστε να πεισθεί η κοινωνία γρήγορα και αποδοτικά να απορροφήσει τις αναγκαίες περικοπές και μεταρρυθμίσεις, εξ' ου και μέχρι στιγμής δεν έχουν αποδώσει οι βασικές προβλέψεις του Μνημονίου.

Ψευτο-μεταρρυθμίσεις, μισο-άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, ουσιαστική διατήρηση της έκτασης αρμοδιοτήτων του Δημόσιου Τομέα, μαζικές συνταξιοδοτήσεις αντί απολύσεων και τελικά η μοναδική πρόνοια του Μνημονίου που πλησίασε τους στόχους είναι η περικοπή των κρατικών δαπανών. Θετικό αλλά πολύ λίγο. Και ο τελικός μέσος όρος παραμένει χωρίς αντίκρυσμα, καθώς δεν αποτιμάται με ουσιαστική αποδοχή από τις αγορές. Ενθαρρύνεται αλλά δεν επαρκεί.

Εντούτοις, βρισκόμαστε σε ένα χρονικό σημείο όπου πολιτικά το Μνημόνιο είναι πανίσχυρο: η "αντίπαλη πλευρά" δεν είναι σε θέση ούτε να συντάξει ένα αξιόπιστο πρόγραμμα (πως θα μπορούσε άλλωστε χωρίς ορατή χρηματοδότηση) και δεν φαίνεται ότι μπορεί να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία. Κι επίσης, το Μνημόνιο -εκτός από την πολιτική του ισχύ- έχει ενσωματωθεί στην οικονομία. Έχει γίνει αναπόσπαστο τμήμα της οικονομικής μας ζωής σε επίπεδο καθημερινότητας.

Εδώ λοιπόν είναι που χρειάζεται η "χαριστική βολή" στις κακές πρακτικές του παρελθόντος. Είναι το ιδανικό χρονικό σημείο να αποκοπούμε μια για πάντα από όλα εκείνα που μας κρατούν με το ένα πόδι στην πελατειοκεντρική αντίληψη της οικονομίας και της πολιτικής και καθυστερούν την απελευθέρωση της οικονομίας από τα κομματικά και ιδιοτελή δεσμά του προστατευτισμού.

Χρειαζόμαστε λοιπόν περισσότερη λιτότητα, ώστε να απομείνουν χωρίς επιχειρήματα όσοι προσπαθούν να επαναφέρουν από το παράθυρο την επιζήμια κυριαρχία του "δημόσιου εργοδότη" ψελλίζοντας υποσχέσεις περί επαναφοράς συντάξεων και μισθών στα προ κρίσης επίπεδα ή περί επιπλέον προσλήψεων.

Χρειαζόμαστε περαιτέρω μείωση των μισθολογικών απολαβών στο Δημόσιο Τομέα πάντοτε στα επίπεδα του ιδιωτικού και με όρους ιδιωτικού τομέα με ταυτόχρονη ισόποση μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, ώστε πράγματι η κοινωνία και η οικονομία και οι αγορές να κατανοήσουν πως η Ελλάδα ούτε θέλει ούτε πρέπει να γυρίσει πίσω. 

Ταυτόχρονα, είναι η κατάλληλη ώρα να εξαφανιστούν αναχρονιστικές διατάξεις περί κατώτατων μισθών και αμοιβών ή περιορισμού απολύσεων, ώστε να καταδειχθεί απόλυτα η βούληση της Ελλάδας για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας κι όχι της επιβίωσης επιχειρήσεων που διατηρούνταν στη ζωή με κρατική χρηματοδότηση ή με δάνεια υπό κρατική εγγύηση ή "εγγύηση".

Με περισσότερη λιτότητα, με γενναίες αλλά απαραίτητες αποφάσεις, απλώς δε θα έχουν επιχειρήματα όσοι θέλουν ή σχεδιάζουν να μιμηθούν δημαγωγούς του παρελθόντος, καθώς οι υποσχέσεις τους θα ξεμείνουν χωρίς αντίκρυσμα και οι ρητορείες τους θα είναι κενές περιεχομένου.

Ας ελπίσουμε ότι βρισκόμαστε προ μιας τέτοιας εξέλιξης.

7 Αυγ 2014

Ο Κύκνος του Παρέτο και οι Φόροι του Σαμαρά

Σίγουρα κάπου έχει πάρει το μάτι σας ή ακούσει το αυτί σας τα περί "μαύρου κύκνου", μιας έκφρασης-καραμέλα της σύγχρονης οικονομικής ειδησεογραφίας.

Συνοπτικά, ο "μαύρος κύκνος" - ένα σπάνιο είδος κύκνου για τον κόσμο πριν την ανακάλυψη της Αυστραλίας! - συμβολίζει κάθε γεγονός, καταστροφικό ή δυσμενές, ειδάλλως το λέμε "λευκό ιππότη" αν πρόκειται περί θετικού συμβάντος, που έρχεται ξαφνικά να αναστατώσει οικονομίες, λαούς, έθνη ή συστήματα.

Η πρόβλεψη επέλευσης ενός "μαύρου κύκνου" δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση, καθώς ναι μεν τα δεδομένα υπάρχουν αλλά η πλειονότητα δεν τα ερμηνεύει με αρνητική προοπτική. Αν ο "μαύρος κύκνος" μπορούσε να είχε  προβλεφθεί, απλά δε θα ήταν "μαύρος κύκνος" αφού όλοι θα είχαν πάρει τα μέτρα τους, αποτρέποντας έτσι την εμφάνισή του ή τις συνέπειές του.


Τι σχέση έχει τώρα, ο "μαύρος κύκνος" με τον Ιταλό οικονομολόγο Βιλφέντο Παρέτο, των αρχών του 20ου αιώνα;

Ο Παρέτο, μεταξύ άλλων, ήταν και εκείνος που εισήγαγε και επεξεργάστηκε την αρχή της βέλτιστης "αποτελεσματικότητας" κατανομής των πόρων ενός οικονομικού συστήματος και από τότε πήρε το όνομά του: "αποτελεσματικότητα κατά Παρέτο".

Και πάλι συνοπτικά, αυτή η αρχή μας λέει πως μια κατανομή πόρων θεωρείται όντως αποτελεσματική, όταν δεν υπάρχει άλλη που θα βελτίωνε την θέση ενός ατόμου, δίχως να επιδεινώσει την θέση κάποιου άλλου.

Για παράδειγμα, ας πούμε πως έχουμε δύο οικονομικούς "παίκτες" το "Κράτος" και τον "Κώστα". Ο "Κώστας" κάθε μήνα έχει εισόδημα 1000 ευρώ και το "Κράτος" μηδέν. Τότε, είναι πιθανό ο "Κώστας" να χάσει μέρος του εισοδήματός του, αφού το "Κράτος" που του παρέχει τις προϋποθέσεις ώστε να μπορεί ο "Κώστας" να κερδίζει τα 1000 ευρώ του, με μηδέν ευρώ δεν μπορεί να το κάνει. Τον "Κώστα" μπορεί να τον ληστέψουν, αφού το "Κράτος" δεν θα έχει αστυνομία ή μπορεί να καταστραφεί η επιχείρησή του αν το "Κράτος" δεν έχει χρήματα να φτιάξει την κομμένη γράνα!

Κατά Παρέτο λοιπόν δεν είναι αποτελεσματική η κατανομή των πόρων, κι ο "Κώστας" πρέπει να δώσει ένα μέρος του εισοδήματός του στο "Κράτος".

Πόσο;
Ο Παρέτο δεν κάθησε να μας πει και τον τρόπο που θα μπορούσαμε να υπολογίσουμε άπαξ και διά παντός το "πόσο".

Και δυστυχώς ούτε οι μεταγενέστεροι...

Η ουσία όμως είναι πως αν αυτή η κατανομή δεν είναι βέλτιστη, τότε δεν επιτυγχάνεται ευημερία για κανέναν παίκτη.
Και η παραπάνω κατανομή 1000 και μηδέν, δεν είναι βέλτιστη αφού η κατάσταση του "Κώστα" είναι εξαιρετικά πιθανό να επιδεινωθεί δραματικά (από μια ληστεία, μια φυσική καταστροφή κλπ)

Εδώ έρχεται ο "μαύρος κύκνος"!

Όσο ο "Κώστας" κερδίζει το 1000ρικό του, όλα πάνε καλά γι' αυτόν ωστόσο όσο το "Κράτος" μένει με το μηδέν, η πιθανότητα να εμφανιστεί ο "μαύρος κύκνος" (η ληστεία που λέγαμε, ή οι συνέπειες μιας φυσικής καταστροφής κλπ) τινάζεται στα ουράνια. Τείνει να γίνει βεβαιότητα. Ο "Κώστας" κινδυνεύει ακόμη κι από τους νεοσσούς του "μαύρου κύκνου"!

Αν δούμε μια άλλη κατανομή πόρων, όπου έρχεται το "Κράτος" και παίρνει από τον "Κώστα" 800 ευρώ από τα 1000.

Είναι προφανές ότι η κατάσταση του "Κώστα" επιδεινώθηκε. Και μάλιστα δραματικά, ενώ η κατάσταση του "Κράτους" βελτιώθηκε κατά το ισόποσο.

Ούτε όμως αυτή η κατανομή είναι "αποτελεσματική κατά Παρέτο" αφού η ευημερία του "Κώστα" καταβαραθρώθηκε.

Εδώ, ο "μαύρος κύκνος" στέκεται απειλητικός στο 800άρι του "Κράτους": ο "Κώστας" υποφέρει και σκέφτεται διάφορα. Να μην πληρώσει το "Κράτος", να μεταναστεύσει, να φοροδιαφύγει δηλώνοντας όχι 1000 αλλά 100 ευρώ ώστε να επαναφέρει την ευημερία του στα προηγούμενα ανεκτά επίπεδα. Σε κάθε περίπτωση όμως τα 800 του "Κράτους" απειλούνται και συνακόλουθα απειλείται η ευημερία του "Κράτους".

Προσέξτε: ο "Μαύρος Κύκνος" δεν είναι καθορισμένος. Οι συνέπειές του είναι. Δηλαδή, το ίδιο γεγονός υπό διαφορετικές συνθήκες παράγει διαφορετικές συνέπειες: μπορεί δηλαδή να έχει συνέπειες "μαύρου κύκνου" ή και όχι.

Δηλαδή, μια φυσική καταστροφή σε μια ευημερούσα πολιτεία μπορεί και να είναι αδιάφορη οικονομικά, αλλά μπορεί και να αποτελέσει σε μια φτωχή πολιτεία την αφορμή για σοβαρές αναταράξεις.

Τώρα τι ξέρει ο Σαμαράς από Παρέτο δεν ξέρω.

Εκείνο όμως που διαφαίνεται είναι το εξής απλό συμπέρασμα: 
Το Κράτος (χωρίς εισαγωγικά αυτή τη φορά...) έχει αποφασίσει να διατηρήσει την ευημερία του. Τους υπαλλήλους του, τις απολαβές και τα προνόμιά τους και τέλος πάντων τη "ζωή" του. Εξακολουθεί να διατηρεί το πανάκριβο "αλάθητό" του (αλήθεια, σκεφτήκατε ότι αυτός ή αυτοί που ευθύνονται για τόσα κρατικά σφάλματα εξακολουθούν να αμείβονται και άρα να ευημερούν;) και τα πλεονεκτήματά του.

Από την άλλη, οι πολίτες καθημερινά διαπιστώνουν ότι η ευημερία τους (μην παρεξηγείτε τη λέξη: αναφερόμαστε στο όποιο επίπεδο διαβίωσης του καθενός) διολισθαίνει και μάλιστα επιταχυνόμενα.

Το "σύστημα" Κράτος-πολίτες είναι κλειστό - χωρίς ανάπτυξη...- και κατά τεκμήριο όχι "αποτελεσματικό" κατά Παρέτο.

Συνέπειες;

Ένας μεγάλος "Μαύρος Κύκνος" έχει ξεκινήσει το πέταγμά του πάνω από εκείνη την πλευρά που ευημερεί εις βάρος της άλλης...

27 Ιουλ 2014

Τέσσερα Θέματα Κβαντομηχανικής!

Δηλαδή όχι ακριβώς κβαντομηχανικής, ενός ήδη αρκετά πολύπλοκου κλάδου της μοντέρνας Φυσικής, αλλά σίγουρα για να λύσει κανείς τα παρακάτω ίσως μόνο με χρήση κβαντομηχανικής μπορεί να τα καταφέρει:

Θέμα Πρώτον!
Αν ένας ελεύθερος επαγγελματίας οφείλει πάνω από ένα ποσό στα ασφαλιστικά ταμεία ή στην Εφορία ή δεν αποδώσει το ΦΠΑ, θεωρείται εγκληματίας και πάραυτα οδηγείται στη Δικαιοσύνη με τη διαδικασία του αυτοφώρου, τότε γιατί δε συμβαίνει το ίδιο με έναν επίορκο δημόσιο υπάλληλο ο οποίος εξακολουθεί να μισθοδοτείται από το Ελληνικό Δημόσιο; Χρήματα του Κράτους δεν είναι το επίδικο και στις δύο περιπτώσεις; Γιατί στον έναν αυτόφωρο και στον άλλον "θα δούμε;" 

Θέμα Δεύτερον!
Αν πράγματι οι 770.000 ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ μπορούσαν να καλύψουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το ταμείο τους ύψους 7,5 δις, που σημαίνει πως με κάποιο τρόπο μπορούν να παραχθούν 7,5 δις επιπλέον στην οικονομία, τότε τι ανάγκη έχουμε την Τρόικα και τη δόση της που είναι μόλις 8,5 δις; Αν πάλι δεν μπορούν, τότε τι σόι ληξιπρόθεσμη οφειλή είναι αφού ήδη γνωρίζουμε πως δεν μπορεί να πληρωθεί και άρα κάνουμε μη βιώσιμους υπολογισμούς;

Θέμα Τρίτον!
Αν η περικοπή των μισθών σε Δημοσίους Υπαλλήλους ανήκοντες σε Ειδικά Μισθολόγια (ένστολοι κλπ) κατά το ΣτΕ είναι άδικη και πρέπει να επιστραφούν χρήματα, τα 5 δις που οφείλει το Δημόσιο σε ιδιώτες πότε θα επιστραφούν και ποιο Δικαστήριο θα επισπεύσει την επιστροφή τους;

Θέμα Τέταρτον!
Αν όλοι οι Δημόσιοι Υπάλληλοι είναι 583.338 (στοιχεία επίσημα Ιούλιος 2014) και οι συνταξιούχοι του Δημοσίου περίπου 500.000 (στοιχεία από απάντηση ΥΠΟΙΚ στη Βουλή το 2013) τότε πως είναι δυνατόν η αναλογία ένας εργαζόμενος με ένα συνταξιούχο να είναι βιώσιμη ασφαλιστικά; Κι αν δεχτούμε τη λογική που θέλει "όλα να βγαίνουν από την ίδια τσέπη (το Κράτος)" τότε στην πραγματικότητα έχουμε 1.000.000 ανθρώπους που πρέπει να τους εξασφαλίζουμε το εισόδημα κάθε μήνα. Ξεχνώντας το ευρύτερο Δημόσιο (ΔΕΚΟ, κλπ) πρακτικώς άπαντες οι του Ιδιωτικού Τομέα πρέπει να φροντίζουμε για το εισόδημα ενός πληθυσμού ΔΥΟ φορές όσο το Λουξεμβούργο! Τουλάχιστον, αφού είπαμε δε λάβαμε υπόψη ΔΕΚΟ και ευρύτερο Δημόσιο. Για πόσο χρόνο είναι εφικτή μια τέτοια αναλογία; Από την άλλη, 1.000.000 ψηφοφόροι μπορούν να επηρεάζουν δια της ψήφου τους αποφασιστικά κάθε εκλογική αναμέτρηση, προφανώς ψηφίζοντας κατά τα δικά τους συμφέροντα. Που ισορροπεί το σύστημα;

Όλα τα θέματα είναι βαθμολογικώς ισοδύναμα!

Καλή σας επιτυχία!

23 Ιουλ 2014

Νεοφιλελευθερισμός ή Χάος.

Η θολή ιδεολογική σούπα με την οποία ταΐζει το πελατειακό σύστημα την ελληνική κοινωνία, θέλει το νεοφιλελευθερισμό ως την ακραία πρακτική του καπιταλισμού.

Ουδέν ψευδέστερον τούτου!

Ο νεο-φιλελευθερισμός αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1930, ως αντίβαρο στον ανθρωποκτόνο Εθνικοσοσιαλισμό (το Ναζισμό ντε!) κι όσο κι αν φαίνεται απίστευτο -μετά από τόση κατανάλωση θολούρας-ήθελε τη λειτουργία του Κράτους ως ρυθμιστή του ανταγωνισμού.

Δηλαδή, στην κλίμακα της "καπιταλιστικής ακρότητας" είναι ως οικονομική πρακτική, πιο "μαλακός" από τον κλασσικό φιλελευθερισμό ο οποίος με τη σειρά το αναπτύχθηκε ως αντίβαρο στα μοναρχικά, φεουδαρχικά και απολυταρχικά καθεστώτα της Ευρώπης του 16ου -17ου αιώνα.

Αλλά δε  θα κάνω φιλοσοφική εμβάθυνση εδώ, αφήνοντας τους πελάτες του κομματικού δεξιού, αριστερού ή κεντρώου -δεν έχει σημασία-συστήματος να καταναλώνουν ανεύθυνα την ιδεολογική σούπα που δηλητηριάζει γενιές και γενιές στη χώρα μας.


Αυτό που θα κάνω είναι να παραθέσω επιγραμματικά μερικές απόψεις που κατά τη γνώμη μου είτε θα επικρατήσουν είτε η χώρα θα βρίσκεται διαρκώς προ νέων Μνημονίων, σκληρής λιτότητας, ύφεσης και δυστυχίας. Το πρόβλημα είναι πως η δηλητηριώδης ιδεολογική σούπα προκαλεί φαινόμενα εικονικού κορεσμού, οπότε αρκετά από τα παρακάτω ενδεχομένως να αποδειχθούν δύσπεπτα.

Νεοφιλελευθερισμός ή Χάος λοιπόν και ιδού ποια θα έπρεπε να είναι τα ζητούμενα της ελληνικής κοινωνίας:

-Κανένα Κράτος και καμία γραφειοκρατία δεν μπορεί να παρεμβαίνει στην ελευθερία της διάθεσης και χρήσης της ιδιοκτησίας. Ελεύθερο ωράριο καταστημάτων και επιχειρήσεων για όλους παντού.

-Ελεύθερη διαμόρφωση εργασιακών σχέσεων χωρίς καμία παρέμβαση από συνδικαλιστές-πατερούληδες ή γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Ωράρια και αμοιβές με ελεύθερη συμφωνία εργοδότη-εργαζομένων.

-Στο βαθμό που οι συντάξεις επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό και άρα αφορούν όλους μας, πλήρης και κάθετη εφαρμογή του ηλικιακού ορίου των 65 ετών για όλους. Σύνταξη έστω και μια μέρα νωρίτερα για υγιείς ανθρώπους δεν έχει κανένα νόημα πλην του πολιτικού οφέλους. Για όσους πήραν νωρίτερα σύνταξη, δύο χρόνια επίδομα ανεργίας και διακοπή αυτής μέχρι τα 65 έτη.

-Πλήρης απελευθέρωση των εργασιακών σχέσεων στο Δημόσιο. Ελεύθερες προσλήψεις και απολύσεις πλην των τομέων της Άμυνας, της Ασφάλειας και της Δικαιοσύνης. Αλίμονο, αν στον αιώνα μας παρακαλάμε 5 γραφειοκράτες να...απογραφούν! Ή 10 υπαλλήλους να μετατεθούν από το Παγκράτι στους Αμπελόκηπους! Αλίμονο αν ακόμα μισθοδοτούνται εκπαιδευτικοί επί 3μηνο για να κάθονται.

-Πλήρης απελευθέρωση του τομέα της ασφάλισης: ο παραλογισμός της υποχρεωτικής ασφάλισης σε κρατικό φορέα με όρους που ο εργαζόμενος δεν έχει προσυπογράψει και αποδεχθεί και η καταναγκαστική εργασία προκειμένου να αποπληρωθούν χρέη σε ταμεία για παροχές που δεν υπάρχουν είναι μεσαιωνική. Ναι, η ασφάλιση να είναι υποχρεωτική αλλά σε φορέα που επιθυμεί ο πολίτης είτε έναν κρατικό (ενοποίηση όλων των ταμείων σε ένα) είτε ιδιωτικό, με όρους ανταγωνισμού.

-Πλήρης απομάκρυνση του Κράτους από οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα. Πρόκειται για σύγκρουση συμφερόντων όταν ο επιχειρηματίας-Κράτος και επιχειρεί και νομοθετεί κατά πως νομίζει. Το Κράτος ρυθμίζει το πλαίσιο λειτουργίας των τομέων και εκεί τελειώνει ο ρόλος του.

-Εφαρμογή της αρχής "το Κράτος ελέγχει τους ελεγκτές". Κατάργηση των ελεγκτικών αρχών με τη μορφή που έχουν σήμερα (Πολεοδομίες, Εφορίες κλπ), ανάθεση του ελεγκτικού έργου σε ιδιώτες και το Κράτος περιορίζεται στον αποτελεσματικό έλεγχο των ελεγκτικών ιδιωτικών εταιρειών.

-Πλήρης εφαρμογή της αρχής της "μιας ημέρας". Όλες οι εκδόσεις εγγράφων, βεβαιώσεων, διαδικασιών στις σχέσεις Κράτους-πολίτη ή Κράτους-επιχειρήσεων περιορίζονται στη μια ημέρα. Μετά, ο πολίτης ή η επιχείρηση κάνει τη δουλειά της με μια υπεύθυνη δήλωση που θα υποκαθιστά το σχετικό έγγραφο και το Κράτος επιφυλάσσεται για τον έλεγχο του ελεγκτή ιδιώτη που έχει αναλάβει το έργο.

-Κάθε κρατική λειτουργία που δεν αφορά τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας, ελεύθερα μπορεί να ασκηθεί από ιδιώτες. Φυλακές, καθαριότητα, κοιμητήρια, κι άλλες δραστηριότητες όλα μέσα από ένα ρυθμιστικό πλαίσιο να ασκούνται ανταγωνιστικά από ιδιώτες.

-Υποχρεωτική για τους πολίτες ή τις επιχειρήσεις και για αστικά ζητήματα (οικονομικές διαφορές, εμπορικές διαφορές, αγωγές, εξώσεις κλπ) η προσφυγή σε ιδιώτες διαιτητές πριν από την απευθείας προσφυγή στη Δικαιοσύνη.


-Συνταγματική κατοχύρωση των Ευρωπαϊκών Συνθηκών για το χρέος και το έλλειμμα, καθώς και του φορολογικού συντελεστή. Επιτέλους ας συμφωνήσουμε σε έναν φορολογικό συντελεστή, ενιαίο για όλους ανεξάρτητα αν το εισόδημα προέρχεται από μισθωτή εργασία ή ελεύθερο επάγγελμα ή ενοίκια ή από χρηματόδεντρα. Η κατάτμηση της κοινωνίας ανάλογα με την ψηφοδοτική ικανότητα πρέπει να σταματήσει.

Αυτά ως περίγραμμα.

Είναι σαφές πως μπορεί κανείς να απαριθμεί για ώρες καθώς η ελληνική κοινωνία έχει γαλουχηθεί και πιστέψει σε ουτοπίες, βολέματα, αγκυλώσεις. Έχει διασυνδέσει το μισθό με την ιδιότητα κι όχι με το παραγώμενο έργο. Πληρώνομαι επειδή "είμαι" υπάλληλος κι όχι επειδή σήμερα δίδαξα 3 ώρες ή αρχειοθέτησα 20 έγγραφα.

Νεοφιλελευθερισμός ή Χάος λοιπόν και η οικονομική μοίρα αυτού το τόπου με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχει προδιαγραφεί.

19 Ιουν 2014

Δήλωση Ευάγγελου Βενιζέλου για το Κλείσιμο της Βουλής

"Καταστρατήγηση του Συντάγματος και ουσιαστική θεσμική παρεκτροπή συνιστά η έμφοβη απόφαση του κ. Καραμανλή να προβεί σε πρόωρη λήξη της 2ης Τακτικής Συνόδου της Βουλής.



Έτσι παραγράφονται και αμνηστεύονται όλα τα τυχόν υφιστάμενα ποινικά αδικήματα Υπουργών για την περίοδο μέχρι το 2007 και επιπλέον η κυβέρνηση ομολογεί ότι δεν μπορεί να εμφανίζεται ασφαλής και σίγουρη στην Ολομέλεια της Βουλής γιατί στην πραγματικότητα δεν διαθέτει ούτε την εμπιστοσύνη της κοινωνίας ούτε τη δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας της Βουλής, η οποία δεν αποδεικνύεται σε μυστικές ψηφοφορίες"


Την πατήσατε κι εσείς ε;

Είναι ο Βενιζέλος του 2009!

Αχ! Βρε  Αντώνη, Αχ!

27 Μαΐ 2014

Αντώνη, Πλήρωσε τα Ούζα!

«Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών συνιστά συντριπτική ήττα της ΝΔ, ενώ προοιωνίζεται αυτοδύναμη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στις εθνικές εκλογές», δήλωσε προσερχόμενος στην Ιπποκράτους ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ είπε ότι «εκ των πραγμάτων τίθεται ζήτημα εκλογών καθώς η κυβέρνηση δεν διαθέτει ουσιαστική νομιμοποίηση και υπάρχει δυσαρμονία μεταξύ κυβέρνησης και εκλογικού αποτελέσματος».

«Η νίκη του ΠΑΣΟΚ πιστώνεται στο μεγαλύτερο μέρος της στον Γιώργο Παπανδρέου» είπε ο κ. Βενιζέλος.

Ο κ. Βενιζέλος ανέφερε επίσης ότι πρέπει να εξετασθεί και το ζήτημα της αποχής.

Δηλώσεις Ευ. Βενιζέλου την 2009-06-07 μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ στις Ευρωεκλογές.
------------------------------------------------------------
Έχεις παίξει  τάβλι; Σχεδόν σίγουρα. Καλοκαιράκι, παραλία, ταβλάκι. Όσο φιλικό και να είναι το παιχνίδι, έτσι για το καλό που λένε, οι σωστοί παίχτες βάζουν κι ένα στοίχημα. Δυο ουζάκια, τους καφέδες, κάτι τέλος πάντων. Για να έχει ενδιαφέρον και το παιχνίδι.

Στο τέλος ο χαμένος πληρώνει. Δεν το λέει κανένας νόμος. Δεν είναι πουθενά γραμμένο. Είναι αυτονόητο, αν θες να είσαι μέλος της παρέας. Άπαξ και δεχτείς το στοίχημα, έτσι κάνεις.

Κι αν κάποτε ο χαμένος δεν τιμήσει το λόγο του, μάλλον απολαμβάνει κάτι μεταξύ οίκτου και περιφρόνησης. Ξέρεις εκείνο το γλυκανάλατο συναίσθημα, που εκπέμπεται στο χώρο όταν δεν εκπληρώθηκε ένα ευτελιστικό χρέος τιμής, μικρό και συμβολικό αλλά απαραίτητο για να σου εξασφαλίσει συμμετοχή στην παρέα.

Ευρωεκλογές λοιπόν.

Για μένα, στα έχω ξαναπεί, νίκησε το Μνημόνιο. Κανένα κόμμα και καμιά παράταξη δεν αναδείχθηκε με τέτοιο δυναμικό που να μπορεί να το απειλήσει. Σε κανέναν ο λαός δεν έδωσε τέτοια ισχύ ώστε να επαίρεται πως διαθέτει τέτοια λαϊκή βάση ώστε στο μέλλον να σχηματίσει ισχυρή Κυβέρνηση και πράγματι να ανατρέψει το πρόγραμμα και την πορεία της χώρας. Αυτό το λύσαμε.

Παραπέρα, πάλι, δεν πιστεύω στο ΣΥΡΙΖΑ. Αν θες την άποψή μου, μια χαρά Μνημόνιο θα υπηρετήσει και όλα καλά.

Έχουμε όμως ένα θέμα άλλης τάξεως. Δημοκρατικής.

Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε πρώτο κόμμα. Τελεία και παύλα.

Ναι, το Σύνταγμα δεν προβλέπει την υποχρεωτική προσφυγή σε Εθνικές κάλπες. Όμως είναι αυτό το κεντρικό ζήτημα;

Έχουμε επισήμως καταγεγραμμένη τη λαϊκή βούληση, έχουμε μια Κυβέρνηση που δεν διαθέτει την πλειοψηφία, καταφανώς, ή αν θέλεις δεν επιβεβαιώθηκε -σε επίσημη εκλογική αναμέτρηση - πως όντως τη διαθέτει.

Η Δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει όμως με Κυβέρνηση υπό αμφισβήτηση, υπό ομηρία ή υπό την υποψία της δυσαρμονίας με τη λαϊκή βούληση. Το έχει πει κι ο Ευάγγελος, άσχετο αν τώρα κάνει την "πάπια".

Και τι θα κερδίσει, πολιτικά, η Κυβέρνηση αν παραμείνει στην εξουσία, με δεδομένο και το πολιτικό κλίμα και κυρίως την διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας του χρόνου;

Δεν αντιλαμβάνεται πως μετά το χθεσινό αποτέλεσμα, παρομοιάζεται με τον απρόσκλητο επισκέπτη συγγενή που πράγματι καμία Συνταγματική διάταξη δεν επικαλείται κανείς για να τον διώξει αλλά όλοι κοιτάζονται μεταξύ τους περιμένοντας πότε θα φύγει;

Μόνο φθορά έχει να εισπράξει η Κυβέρνηση με την παραμονή της στην εξουσία. Φθορά, που δε θα προέλθει μόνο από την αντίδραση των πολιτών στα επερχόμενα μέτρα αλλά και από την απαξία που θα της αποδοθεί. Για να στο πω απλά, μια Κυβέρνηση που μετά από τέτοια ήττα καμώνεται ότι το "παλεύει" και ιδίως σε τέτοιες συνθήκες, σε ένα συμπέρασμα οδηγεί τον πολίτη: μένει στην εξουσία για τους μισθούς, τους οδηγούς, τους γραμματείς και τα ένσημα.

Κοινώς, τι περιμένει ο κ. Σαμαράς μετά τη χθεσινή ήττα;
Να αντιστρέψει το κλίμα; Μα ότι είχε να δώσει μέσα στο χρονικό πλαίσιο που διαθέτει, το έδωσε. Και επιδόματα, και διορισμούς και υπαναχωρήσεις σε σημεία του Μνημονίου.

Μπορεί να δώσει κι άλλα που θα αποδώσουν σε ένα χρόνο; Μα ο ίδιος δεν ήταν που μόλις την Παρασκευή, επεξέτεινε την παροχολογία και την άσωτη δημιουργία θέσεων εργασίας μέχρι την επόμενη δεκαετία, δείγμα πως τίποτα άλλο δεν έχει να προσφέρει στην μπαλκονάτη πολιτική μας αρένα; Ή ο λαός θα εκπαιδευθεί σε ένα χρόνο ώστε να εκτιμά τις λεπτές διαφορές μεταξύ κοινωνικού φιλελευθερισμού και κεντροαριστερής διαλεκτικής;

Κρίμα για δύο ιστορικά κόμματα -τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ - και περισσότερο κρίμα για τους ηγέτες που ακόμη στεγάζονται σε αυτά και κάποτε κυβέρνησαν τη χώρα. Οι κ. Καραμανλής και Παπανδρέου, πρώην Πρωθυπουργοί, καταδέχονται να αποτελούν μέρος αυτής της εικόνας;

Αυτά στη Δημοκρατία είναι χρέη τιμής. Αν δεν απολαμβάνεις την πλειοψηφία σε κάθε εθνική κάλπη, θέτεις τον εαυτό σου και την Κυβέρνησή σου στην κρίση του λαού. Ειδάλλως, δώσε στον ΑΣΕΠ -Συνταγματικό είναι κι αυτό - διορίσου υπάλληλος της Βουλής, να μη σε κουνάει κανένας.

23 Μαΐ 2014

Αν ο Λαός Θέλει να Εξαπατάται, Ποιός θα τον Εμποδίσει;

       Συνήθως, άρθρα σαν κι αυτό που θα διαβάσεις, αρχίζουν με μια γερή δόση αναδρομής στην πρόσφατη Ιστορία: Μεταπολίτευση, σκάνδαλα, Κυβερνήσεις λαοπρόβλητες που αποδείχτηκαν εκ των υστέρων καταστροφικές, ηγέτες που δοξάστηκαν αλλά κατόπιν δέχτηκαν την λαϊκή απαξίωση κι άλλα σχετικά.

          Το ενδιαφέρον ωστόσο σημείο στην ελληνική πολιτική ιστορία, δεν είναι ούτε οι κατά καιρούς δημαγωγοί που εμφανίστηκαν και απόλαυσαν την εξουσία, ούτε ίσως κάποια ιδιαίτερη έφεση στη διασπάθιση του δημόσιου χρήματος, ούτε καν η αδυναμία να συγκροτήσει η χώρα μια παραγωγική οικονομία. Λίγο ως πολύ, σε κάθε χώρα υπάρχουν και οι δημαγωγοί και οι καταχραστές και τα προβλήματα στην οικονομική διάρθρωση.
           
      Το ζήτημα στην Ελλάδα είναι η αφοπλιστική συμπεριφορά των ψηφοφόρων, οι οποίοι ενώ γνωρίζουν εκ των προτέρων πως ούτε "λεφτά υπάρχουν", ούτε καμιά "ισχυρή Ελλάδα" υφίστατο, ούτε καμία "Επανίδρυση του Κράτους" δεν επρόκειτο να γίνει, ούτε καν "Επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου" θα προχωρούσε, εντούτοις ψηφίζουν αενάως εκείνον που υπερτερεί στην πλέον φαντασιόπληκτη παροχολογία.

         Ναι, αυτός ο λαός θέλει να ακούει υποσχέσεις. Θέλγεται από τα ουτοπικά οράματα. Απαξιώνει το ρεαλισμό και αρέσκεται να ταξιδεύει στο όνειρο το οποίο με θαυμαστή συνέπεια πάντοτε μεταφράζεται σε εφιάλτη, άλλοτε κοινωνικό, άλλοτε οικονομικό, ίσως και εθνικό κάποιες φορές.

         Πιστεύει πράγματι κανείς σήμερα πως ο κ. Τσίπρας έχει τη δυνατότητα και σε συνάρτηση με το τρέχον δυναμικό της χώρας, πολιτικό και οικονομικό, να προχωρήσει σε μια διαφορετική οικονομική πορεία; Όχι. Αν εξαιρέσουμε τις απιθανότητες τύπου "κι αν σου κάτσει" ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος είναι απλούστατα ο δρόμος που ακολουθεί ολόκληρος ο κόσμος, πλην μετρημένων εξαιρέσεων που τυγχάνει όμως αυτές οι εξαιρέσεις να αποτελούν παραδείγματα οικειοποίησης του πλούτου και του λαού μιας χώρας εις όφελος του ηγέτη και της οικογενείας του.

         Η μετονομασία του Μνημονίου σε "Σύμφωνο Ανάπτυξης", η αλλαγή ορολογίας από "μειώσεις μισθών και συντάξεων" σε "αναδιανομή του πλούτου εις όφελος των φτωχών", η περικοπή των επικουρικών αν θα γίνει "ψαλίδισμα των ρετιρέ αμοιβών" (αλήθεια θυμάστε τα "ρετιρέ" του Ανδρέα Παπανδρέου;), πολύ μικρή σημασία έχουν για τον πολίτη. Η ουσία είναι το πρόγραμμα κι αυτό δεν αλλάζει.  Η περικοπή και το συμμάζεμα είναι μονόδρομος, απλώς το περιτύλιγμα -δηλαδή αν θα γίνει από μια Κυβέρνηση ΝΔ/ΠΑΣΟΚ ή από Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - είναι που θέλγει το κοινό.

        Οπότε, αν ο λαός θέλει την "εξαπάτησή" του την πολιτική για να συνεχίσει στο δρόμο του Μνημονίου, μπορεί κανείς να τον εμποδίσει; Όχι βέβαια!

21 Μαΐ 2014

Ευρωεκλογές 2014: Το Μνημόνιο Νικητής!

Αγαπητέ ψηφοφόρε,

Μακάρι η Ελλάδα να είχε το δικό της ρεαλιστικό, εφαρμόσιμο κι αποδοτικό οικονομικό πρόγραμμα. Όχι τις προεκλογικές σαχλαμάρες, όχι τις ανεδαφικές υποσχέσεις, όχι τις φασιστικές κι επικίνδυνες ρητορικές.

Πρόγραμμα. Σοβαρό, προσανατολισμένο στις δικές μας ανάγκες και προοπτικές, πάνω απ' όλα έντιμο απέναντι στους πολίτες και στην κοινωνία, με προοπτική ευρωπαϊκή. Πειράματα τριτοκοσμικά, θέσεις περί αυτονόμησης της χώρας που μόνο εκείνους που τις επαγγέλλονται εξυπηρετούν,  μόνο ως αστεία μπορεί να γίνουν δεκτά.

Δυστυχώς όμως τέτοιο πρόγραμμα δεν υπάρχει. Δεν υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα. Πολιτικοί και πολίτες αδυνατούν να συμπράξουν σε μια κοινά αποδεκτή, θεσμικά ισχυρή και αποτελεσματική συμφωνία για τη χώρα. 

Με προοπτική κοντόφθαλμη, με σκληρά ιδιοτελή κίνητρα, το σύνολο του πολιτικού συστήματος το οποίο συναποτελούν και οι πολίτες-ψηφοφόροι εκτός από τους πολιτικούς, ερμηνεύουν τον κόσμο και την οικονομία με όρους πελατειακής λογικής. Δυστυχώς όμως, όλος ο υπόλοιπος κόσμος από την Αμερική ως την Ιαπωνία κι από την Ισλανδία μέχρι τη Νότιο Αφρική έχει κάνει άλματα προς την ελεύθερη οικονομία, προς την ανταγωνιστική παραγωγική δόμηση της κοινωνίας και προοδεύει.

Κι εδώ έρχεται το Μνημόνιο. Επιτέλους ένα πρόγραμμα για την ελληνική οικονομία. Χρηματοδοτημένο, τεκμηριωμένο, μετρημένο. Με τα λάθη του, όπως σε κάθε ανθρώπινο έργο. Τα οποία όμως λάθη δεν συγκρίνονται με τα διαχρονικά τεράστια σφάλματα και τις άθλιες επιλογές των ημέτερων πολιτικών.

Και βέβαια, το Μνημόνιο και η προοπτική του δεν επηρεάζονται ουσιαστικά από τις συνηθισμένες για το εγχώριο πολιτικό κατεστημένο, υπαναχωρήσεις και το πολιτικό κόστος. Ένα πρόγραμμα που έχει την πολιτική στήριξη Ευρωπαίων  και κορυφαίων Διεθνών Οργανισμών. Βεβαίως, εμπεριέχει και τις προεκτάσεις των δικών τους συμφερόντων και προτεραιοτήτων. Αλλά, είπαμε: εμείς δεν κατορθώσαμε ποτέ να συμφωνήσουμε σε ένα δικό μας ανάλογο πρόγραμμα, με γνώμονα τα δικά μας συμφέροντα. Κι αυτό αποδείχτηκε καταστροφικό. 

Την Κυριακή λοιπόν, ψηφίζεις αγαπητέ ψηφοφόρε για την εκλογή μελών του Ευρωκοινοβουλίου. Υπό άλλες συνθήκες, χωρίς το Μνημόνιο, η αντιπολίτευση θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί ένα θετικό υπέρ της αποτέλεσμα και να επικαλεστεί πολιτικά -αν και όχι συνταγματικά-  δυσαρμονία μεταξύ του Εκλογικού Σώματος και Κυβέρνησης και να ζητήσει τη διεξαγωγή πρόωρων Εθνικών εκλογών. Με τη συνέπεια βέβαια - επίσης γνωστή και συνηθισμένη για τη χώρα μας - μέσα σε δύο μόλις χρόνια από την εκλογή της παρούσας Κυβέρνησης, να αλλάξει και πάλι ο προσανατολισμός.

Τι κι αν έχεις χώρες γύρω σου μεγάλες και σοβαρές με φορολογικό σύστημα αμετάβλητο για δεκαετίες. Με θεσμούς που ξεκινούν από τον προηγούμενο αιώνα. Στην Ελλάδα, δεν νοιάζεται και κανείς αν η Κυβέρνηση και μαζί με αυτήν και όλο το θεσμικό και οικονομικό οικοδόμημα αλλάζει κάθε λίγο.

Ωστόσο, σήμερα υπάρχει πρόγραμμα. Το Μνημόνιο. Και ευτυχώς για τη χώρα, θα υπάρχει και την επόμενη ημέρα ανεξαρτήτως του εκλογικού αποτελέσματος. Για πρώτη φορά στην Ιστορία της, αυτή η χώρα έχει ένα πρόγραμμα που δεν εξαρτάται από τις ορέξεις του κάθε πολιτικού αρχηγού που ευκαιριακά, γιατί έτσι είναι η Δημοκρατία, αποκτά την προτίμηση του λαού.

Μόνο σε μια περίπτωση θα τεθεί σε αμφιβολία το Μνημόνιο και η προοπτική του: Αν η κάλπη αναδείξει μια άνευ προηγουμένου αναλογία εκλογικής ισχύος, υπέρ όσων αντίκεινται στην μνημονιακή πολιτική. Δηλαδή, μια μη αναμενόμενη ενίσχυση των δυνάμεων εκείνων που ορέγονται να πειραματιστούν με τη χώρα και την προοπτική της. Να την απομακρύνουν από την ασφαλή σχέση με τους Διεθνείς εταίρους μας και να την αφήσουν έρμαιο στα χέρια εκείνων των πολιτικών επιλογών που την οδήγησαν ως εδώ.

Τέτοια προοπτική δεν υπάρχει και ευτυχώς. Η κάλπη του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών δεν αποτέλεσε πρόκριμα μιας τέτοιας πιθανότητας. Οι λεγόμενες "αντι-μνημονιακές" δυνάμεις είναι πολυδιασπασμένες, χωρίς να εμφανίζεται η τάση ενός απρόσμενου αποτελέσματος που θα προβληματίσει και θα εκπλήξει.

Ναι, αναμφίβολα, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την δυναμική -ή έτσι φαίνεται τουλάχιστον- να έρθει πρώτος. Εντούτοις, δεν φαίνεται από πουθενά και κύριο στοιχείο είναι τα νωπά αποτελέσματα της πρόσφατης κάλπης, πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα ενισχυθεί με τέτοιο εκλογικό ποσοστό που θα τον εφοδιάσει με το επιχείρημα της ανατροπής του Μνημονίου. 

Βεβαίως και σε κάθε παρόμοια εκλογική αναμέτρηση το αποτέλεσμα αποτελεί σοβαρό στοιχείο για τις επόμενες πολιτικές εξελίξεις. Η δυναμική όμως αυτών των εξελίξεων καθορίζεται από τη δυναμική του εκλογικού αποτελέσματος. Και μια τόσο μεγάλη ανατροπή, η ανατροπή του Μνημονίου, απαιτεί μια ακόμη μεγαλύτερη εκλογική δυναμική εκείνου που θα την επιχειρήσει αυτήν την ανατροπή.

Το Μνημόνιο είναι εγκατεστημένο στη χώρα και υπερβαίνει και Κυβερνήσεις και πρόσκαιρες εκλογικές αναμετρήσεις αλλά διαθέτει και ένα επιπλέον πλεονέκτημα: το Δημοκρατικό! Είναι διαθέσιμο - ως μη εκφραζόμενο από κάποια συγκεκριμένη πολιτική δύναμη - προς κρίσην σε όλους τους πολίτες και σε κάθε κάλπη. Είναι στο χέρι και στην ψήφο του καθενός να το ανατρέψει κάθε στιγμή ή να το ανεχτεί ή να το αποδεχτεί. 

Κάλλιστα, οι πολίτες είναι ελεύθεροι να κρίνουν και να ψηφίσουν μαζικά εκείνες τις δυνάμεις που υπόσχονται την ανατροπή του και να τις ενισχύσουν. Χρειάζεται όμως να πεισθούν γι' αυτό και να τοποθετήσουν την ανατροπή του Μνημονίου ως πρώτο και απόλυτο κριτήριο επιλογής. Κι όμως επί τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις δεν το κάνουν. Και στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010, και στις διπλές εκλογές του 2012 και στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση για τους τοπικούς άρχοντες, το εκλογικό σώμα δεν επέβαλλε ενώ είχε τη δυνατότητα αλλά και τη γνώση πλέον περί του Μνημονίου, την ανατροπή του.

Και προφανώς δε θα το κάνει και τώρα. 
Για να το θέσουμε σχηματικά, το Μνημόνιο είναι εκεί και απλώς αναμένει το εκλογικό σώμα να επιλέξει την Κυβέρνηση και τους πολιτικούς που θα το εφαρμόσουν. Τίποτα παραπάνω!

Συμπερασματικά, το Μνημόνιο εφόσον δεν υλοποιηθούν σενάρια εξόχως ακραία αναφορικά με την εκλογική δύναμη των κομμάτων που αντιδρούν στην Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, και αυτό δεν υποστηρίζεται από κανένα δεδομένο, θα είναι ο νικητής και σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση. Ναι, είναι πιθανό να δρομολογηθούν διάφορες εξελίξεις. Και οπωσδήποτε αυτές οι εξελίξεις είναι επίσης πιθανό να οδηγήσουν σε μια άλλη Κυβέρνηση. 

Ευτυχώς όμως, δεν αναμένεται να κινδυνεύσει ούτε η Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας ούτε βεβαίως το πρόγραμμά της που την οδηγεί σε μια νέα εποχή.

19 Μαΐ 2014

Το Μνημόνιο Νίκησε! Συνεχίζουμε Πιο Δυνατά!

Αυτονόητα, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, είναι δυνατόν να αναγνωσθούν ή να διαγνωσθούν διάφορα πολιτικά συμπεράσματα. Ιδιαίτερα δε, σε περιόδους κρίσιμες με πληθώρα σημαντικών διλλημάτων να τίθενται στους πολίτες, κάθε ψήφος επενδύεται με την ένταση που διέπει τον ψηφοφόρο απέναντι στα θέματα που τον απασχολούν.

Η ψήφος αποτελεί την αδιάιρετη συνισταμένη των απόψεων του κάθε πολίτη και δεν διαχωρίζεται σε επί μέρους διάφορες προσεγγίσεις. Είναι μία και ως τέτοια λειτουργεί. Βεβαίως, στη σκέψη του κάθε ενός μπορεί να αποκτά άλλη διάσταση, άλλες προεκτάσεις και άλλη ερμηνεία. Στην πράξη όμως, η ψήφος είναι ό,τι και το χρήμα. Μια αξία, της οποίας η προέλευση και η πρόθεση διάθεσης δεν τη διαφοροποιεί και δεν μεταβάλλει το αποτέλεσμά της. 

Σε αυτές τις εκλογές, του Α΄ γύρου των Δημοτικών και Περιφερειακών, υπήρξε μια πολύ σημαντική παράμετρος που σαφώς διαπιστώνει κανείς αλλά δεν αναφέρεται, καθώς ουδείς πολιτικός σχηματισμός δεν αποδέχεται την υποστήριξη του Μνημονιακού προγράμματος, πλην ίσως μιας αναγκαίας επιδερμικής εφαρμογής του προφανώς από την κυβερνητική πλευρά.

Η παράμετρος του Μνημονίου.
Και το ερώτημα που τίθεται είναι: στο αποτέλεσμα αυτής της κάλπης καταγράφηκε απόρριψη του Μνημονίου από τους πολίτες;

Η απάντηση είναι όχι. Δεν καταγράφηκε κάτι ασυνήθιστο, δυναμικά αντικείμενο της Μνημονιακής πολιτικής, ούτε στοιχειοθετείται ένα ανησυχητικό πολιτικό κλίμα ικανό να ανατρέψει την πορεία του Μνημονίου.

Δεν αναφέρομαι στην εκλογική ισχύ των κομμάτων. Αλλά στη δυνατότητα της Μνημονιακής πολιτικής να συνεχίσει απρόσκοπτα, προβάλλοντας την πορεία του σε αυτά τα εκλογικά αποτελέσματα.

Οι αυξομειώσεις των ποσοστών των κομμάτων, των υποψηφίων και η αποδοχή ή μη των προσώπων όπως καταγράφηκαν στην κάλπη σε καμιά περίπτωση δεν συνάδουν με συνολική, δυναμική απόρριψη του Μνημονίου.

Για άλλη μια φορά λοιπόν μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 (μετά την έναρξη του Μνημονίου) και μετά τις διπλές εκλογές του 2012, έρχονται και αυτές οι εκλογές -όπως εκτιμούμε ότι θα έρθουν και οι Ευρωεκλογές την επόμενη Κυριακή - να αποτυπώσουν το πολύ απλό κι ευθύ γεγονός: το εκλογικό σώμα αποδέχεται το Μνημόνιο, πολιτικά, δεν το ανατρέπει και κατά συνέπεια υπάρχει και η ευρύτερη πολιτική νομιμοποίηση να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις ακόμη πιο έντονα, ακόμη πιο δυναμικά.

Τα υπόλοιπα αφορούν τους κομματικούς μηχανισμούς, τους πολιτικούς και τα μέλη ή τους φίλους των κομμάτων. Και βεβαίως όπως αποδεικνύεται η λεγόμενη "αντι-Μνημονιακή" πολιτική δεν έχει πλέον πολιτικό περιεχόμενο, καθώς το Μνημόνιο δεν ανατρέπεται εκλογικά, αλλά καταντά απλώς συνθηματολογία. Το Μνημόνιο είναι πια το επίσημο πρόγραμμα της χώρας, έχει διέλθει επιτυχώς τέσσερις μέχρι σήμερα εκλογικές αναμετρήσεις και θα διέλθει μια ακόμα, και βεβαίως σε όλες αυτές έχει τεθεί ως δίλλημα στον λαό ο οποίος και απάντησε θετικά υπέρ του Μνημονίου οψέποτε ρωτήθηκε.


Ευτυχώς για τη χώρα και τους πολίτες της. 

17 Μαΐ 2014

Για την Ευρώπη που Χάνεται θα Μιλήσει Κανείς;

       Εγλωβισμένοι στα δικά μας -σοβαρά - ζητήματα και στον καθημερινό φτηνό πολιτικό διάλογο που αναλώνεται σε χιλιοειπωμένα συνθήματα, πάντοτε εις όφελος των μερισματούχων της νομής της εξουσίας, νομίζω ότι παραβλέπουμε τα πολύ πιο σημαντικά και ουσιαστικά τεκταινόμενα στην Ευρώπη.
         Η πρόσφατη αναμέτρηση μεταξύ των υποψηφίων για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατέδειξε ανάγλυφα ότι η Ευρώπη έχει σοβαρό πρόβλημα ηγεσίας, κατεύθυνσης και εν τέλει ύπαρξης.
        Ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: Δυο γεροντάκια, Σουλτς και Γιουνκέρ, ένας "φευγάτος" αυτο-χρησθείς "φιλελεύθερος" (αλίμονο: φιλελεύθερος με επιχείρημα την καθιέρωση πανευρωπαϊκού φόρου!), ο Αλέξης Τσίπρας (ουδέν σχόλιον) και μια άγνωστη -πολιτικά πάντα- ευειδής κυρία Σκα Κέλερ με πράσινο ζακετάκι αντίστοιχο φαντάζομαι της "πράσινης" ιδεολογίας της, επικοινωνιακή πρακτική υποψηφίας κοινοτάρχου! Αυτή είναι η πολιτική αφρόκρεμα της Ενωμένης Ευρώπης!

       Και το "κερασάκι" για το τέλος; Οι υποψήφιοι ηγέτες μιας από τις μεγαλύτερες οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις του κόσμου, σήκωσαν ένα ταμπελάκι με ένα hashtag, υποτίθεται "διαμαρτυρόμενοι" για την απαγωγή των κοριτσιών στη Νιγηρία! Ναι! Η Ενωμένη Ευρώπη, μια πανίσχυρη -υποτίθεται - οντότητα απαντά σε διεθνή προβλήματα με hashtags! 

       Η Ευρώπη και οι λαοί της, πέτυχαν πάρα πολλά σε δύσκολες εποχές: Άνοιξαν τα σύνορά τους, έθαψαν τα παλιά μίση, ενίσχυσαν δικαιώματα, βελτίωσαν κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, έχτισαν υποδομές. Ακόμη, διήλθαν την κατάρρευση του Σοβιετικού καθεστώτος με αξιοθαύμαστη ψυχραιμία, συμμετείχαν στην ενοποίηση της Γερμανίας και διατήρησαν ακέραια την προοπτική της Ένωσης. Κάπου όμως την τελευταία δεκαετία, έχασαν το δρόμο.

       Προφανώς και δεν αναφέρομαι στο κοινό νόμισμα. Ούτε στην παρούσα οικονομική κρίση. Αυτά δεν είναι παρά συμπτώματα της σταδιακής γήρανσης του Ευρωπαϊκού οράματος. Η Ευρώπη μετάπεσε από ό,τι πιο νέο κι ελπιδοφόρο είχε να επιδείξει ο κόσμος σε μια υπερεθνική γραφειοκρατία, μια άχρηστη επιπλέον βαθμίδα υπερκρατικής διοίκησης.

        Γιατί πράγματι, ολόκληρος ο κόσμος παρακολοθούσε με ενδιαφέρον το "πείραμα" μιας Ηπείρου, αιματοκυλισμένης δυο φορές μέσα σ' έναν μόνο αιώνα, να αφήνει στην άκρη τα μίση για να στραφεί με ελπίδα στο μέλλο ενωμένη. Κι αν το πείραμα πετύχαινε στην Ευρώπη, γιατί όχι και στην Λατινική Αμερική ή στην Νοτιο-Ανατολική Ασία ή και στη Μέση Ανατολή;

       Κι αν στην αρχή, δεχτήκαμε τη γραφειοκρατία ως μια καλή μέθοδο για να συζητάμε οι Ευρωπαϊκοί λαοί μεταξύ μας, να παίρνουμε το χρόνο μας για να βρίσκουμε ισόρροπες λύσεις και διεξόδους, δυστυχώς εγκλωβιστήκαμε μέσα σ' αυτή, και είμαστε πια ικανοί να αφήσουμε πραγματικά προβλήματα εκτός ατζέντας γιατί δεν πήραν αριθμό πρωτοκόλλου στο Ευρω-Κοινοβούλιο ή γιατί κάποια παράγραφος μιας από τις χιλιάδες πια Ευρωπαϊκές Οδηγίες δεν είναι σαφής.

         Και τα προβλήματα σωρεύονται, ο πληθυσμός της Ευρώπης γερνά, η μετανάστευση από τρίτες χώρες διογκώνεται, η Ευρώπη δεν έχει σαφή σύνορα γιατί ακόμη δεν έχει συζητήσει σοβαρά το θέμα καθώς προηγούνται επί της διαδικασίας πιθανόν οι οδηγίες για τα βιολογικά προϊόντα ή ποιο φυλλομετρητή πρέπει να έχουν τα λειτουργικά συστήματα των προσωπικών υπολογιστών.

        Κι αν δούμε τι γίνεται σε άλλες γωνιές της Γης, η Αμερική βρίσκεται ακόμα στην κορυφή της τεχνολογικής προόδου, η Ρωσία αναζητά δυναμικά νέους ρόλους στη γεωπολιτική σκακιέρα, η Κίνα και η Ινδία συνεχίζουν με αμείωτη ένταση να παράγουν νέους δισεκατομμυριούχους.

       Κι εμείς στην Ευρώπη, αναδιφούμε αν η Μέρκελ έβαλε τα κλάματα πριν ή μετά την διένεξη του Παπανδρέου με το Σαρκοζύ ή αν πράγματι ένας φόρος στις ρέγγες θα πλήξει τις οικονομίες του Βορρά ή του Νότου. Κι ακόμη η Τρόικα περιμένει αν η Ελλάδα θα βάλει σε κλήρωση τις θέσεις στις λαϊκές αγορές των Πατησίων ή του Αιγάλεω. 

       Για να κατανοήσει κανείς πόσο πραγματικά γελοία είναι η συζήτηση, ας προβάλλει τα "καυτά" ευρωπαϊκά ζητήματα σε οποιαδήποτε άλλη ισοδύναμη χώρα: Αν βλέπαμε ας πούμε τον Ομπάμα να μας μιλούσε για την πιθανή απόσχιση της Καλιφόρνια αν η πολιτεία δεν έβαζε φόρο στους σέρφερ! Κι αν απαντούσε ο Πούτιν με κανά δυο πιασάρικα hashtags στην Ουκρανική κρίση! Οι πραγματικές δυνάμεις παίρνουν θέση. Με σθένος, με αποφασιστικότητα με την ευθύνη του ισχυρού. Προφανώς υπέρ των συμφερόντων τους, προφανώς με γνώμωνα το συσχετισμό δυνάμεων. Αλλά σε κάθε περίπτωση παίρνουν θέση, αν θέλουν να λαμβάνονται υπόψη στο διεθνές σύστημα ασφάλειας και ισχύος.

        Δε χρειάζεται να είναι κανείς μάγος ή προφήτης για να καταλάβει ότι αν συνεχίσει η Ευρώπη  με αυτό το ρυθμό και με αυτή την προοπτική, δεν μπορεί να πάει πολύ μακρυά.

        Τα προβλήματα του Ευρωπαίου πολίτη σοβαρεύουν, από την άποψη ότι γίνονται ολοένα και πιο μόνιμα, ο κόσμος όμως προχωρά με ταχείς ρυθμούς και η Ευρώπη έχει πάρα μα πάρα πολλά χρόνια να εμφανίσει κάτι σημαντικό σε οποιοδήποτε τομέα, δείγμα πως μάλλον "βγήκε στη σύνταξη" για να το μεταφράσουμε σε ελληνικούς όρους.
         
        Και βεβαίως δεν είναι μόνο τα εσωτερικά ζητήματα: η Ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, ποτισμένη με τη  γλυκερή ραστώνη των υψηλόμισθων χιλιάδων πλέον υπαλλήλων και αξιωματούχων της, αποφεύγει πλέον να εμφανιστεί στο διεθνές προσκήνιο. Φοβάται να κάνει και το παραμικρό λάθος κι έτσι δεν κάνει απολύτως τίποτα! Μπορείτε να θυμηθείτε άνετα τη θέση των Αμερικανών ή των Ρώσων για το Κυπριακό, ας πούμε. Κι έχετε να πείτε υπέρ ή κατά. Ποια είναι η θέση της Ευρώπης; Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με βεβαιότητα! Ομίχλη! Ομοίως για τη Μέση Ανατολή. Για τα θέματα της ενέργειας. Για την Αφρική. Ναι, κάποιοι Γάλλοι βρίσκονται εκεί. Αλλά γιατί; 

        Δυστυχώς, η Ευρώπη τελειώνει. Και προφανώς δεν της φταίει το νόμισμα, η οικονομία ή οι εξωγήινοι. Χρειάζεται να επανέλθει στο δρόμο της ενοποίησης, των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης, το ταχύτερο. Να επανέλθει σε μια διαδικασία που απαιτεί υπαναχώρηση των εθνικών ή εθνικιστικών ονειρώξεων και πηγαία αφοσίωση στο Ευρωπαϊκό Όραμα. Ειδάλλως, το καλύτερο στο οποίο μπορεί να προσβλέπει είναι ένα "βελούδινο" διαζύγιο...


14 Μαΐ 2014

Ευρωεκλογές 2014: Ένα Μοντέλο Πρόβλεψης

      Σε αυτό το ιστολόγιο, έχουμε δημοσιεύσει και στο παρελθόν προβλέψεις εκλογικών αποτελεσμάτων χρησιμοποιώντας ένα πρωτότυπο μοντέλο που δε βασίζεται σε δημοσκοπικά δεδομένα.
        Δηλαδή, δεν αποτελεί δημοσκόπηση ούτε φιλοδοξεί σε καμία περίπτωση να διεκδικήσει ανάλογη εγκυρότητα. Αποτελεί απλώς ένα επιστημονικό εργαλείο το οποίο λαμβάνει υπόψη του μια σειρά κοινωνικο-πολιτικών δεδομένων και παραμέτρων του εκλογικού σώματος αλλά και στοιχεία από τις ευρύτερες εξελίξεις στην Ευρώπη και στην γεωγραφική περιοχή των Βαλκανίων. 
             Έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν εδώ σχετικά με το συγκεκριμένο μοντέλο πρόβλεψης εκλογικών αποτελεσμάτων.
              "Παραδοσιακά" λοιπόν, δημοσιεύουμε την πρόβλεψη του μοντέλου και για τις επικείμενες Ευρω-εκλογές, κυρίως για λόγους καταγραφής και σύγκρισης με τα πραγματικά αποτελέσματα.

Ιδού λοιπόν τα αποτελέσματα του μοντέλου μας:

  • ΣΥΡΙΖΑ       21,05%
  • ΝΔ               20,71%
  • ΠΟΤΑΜΙ    18,14%
  • Χρυσή Αυγή 9,37%
  • ΕΛΙΑ            7,31%
  • ΚΚΕ             7,31%
  • ΑΝΕΛ           5,52%
  • ΔΗΜΑΡ       2,85%
  • ΛΟΙΠΟΙ       7,74%
Προφανώς, όπως μπορεί κανείς να διακρίνει στην παραπάνω λίστα, δεν έχει τόσο μεγάλη αξία η απόλυτη μέτρηση των εκλογικών ποσοστών, καθώς το συγκεκριμένο μοντέλο δεν βασίζεται σε κλασσικές δημοσκοπικές μετρήσεις, δηλαδή δεν αναμένει κανείς την απόλυτη ισοψηφία μεταξύ -ας πούμε - ΚΚΕ και ΕΛΙΑς. Αυτό είναι απλώς ένα αριθμητικό αποτέλεσμα του μοντέλου μας.

Ωστόσο, έχει αξία να καταγράψουμε δύο από τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την τυχόν επαλήθευση των συσχετισμών μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, όπως την  προβλέπει το μοντέλο.

  • Κύριο συμπέρασμα -εφόσον επαληθευτεί βεβαίως!- είναι η απρόσμενη ισχυρή παρουσία του "ΠΟΤΑΜΙού". Σε αντίθεση με τα δημοσιευμένα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, το μοντέλο μας προβλέπει ένα πολύ ισχυρό ποσοστό του νεοσχηματισθέντος κόμματος, ανάλογο με εκείνο των δύο μονομάχων ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή, το μοντέλο μας προβλέπει -και θα δούμε αν επαληθευτεί - πως πλέον το πολιτικό σκηνικό δεν διχάζεται μεταξύ δύο προτάσεων αλλά τριχοτομείται. Για το μοντέλο μας δηλαδή, η επόμενη ημέρα των Ευρωεκλογών θα σημάνει την παρουσία τριών περίπου ισοδύναμων - εκλογικά - "παικτών".
  • Μεταξύ των δύο κεντρικών διεκδικητών της εξουσίας -ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ - το μοντέλο δεν προβλέπει επικράτηση αλλά οριακή ισοδυναμία (κι εδώ πρέπει να αναφέρουμε πως δεν είναι απίθανο να δούμε τη ΝΔ εναλλακτικά να προηγείται, καθώς οι διαφορές είναι οριακές) και ταυτόχρονα προβλέπει την αδυναμία -τουλάχιστον σε επίπεδο Ευρωεκλογών - και των δύο κομμάτων να διακριθούν ξεκάθαρα ως αυτόνομοι και ισχυροί πόλοι εξουσίας.


Βεβαίως προκύπτουν κι άλλα πολύ σημαντικά συμπεράσματα, εντούτοις δεν θα έχει καμία αξία να αναλυθούν περαιτέρω αν το μοντέλο δεν επαληθευτεί.

Αναμένουμε λοιπόν τα εκλογικά αποτελέσματα και οψόμεθα!

6 Μαΐ 2014

Ψήφισε Ό,τι Θες. Μείνε Μακρυά από την "Ελιά"!

Η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει. 
Όχι προς την κατεύθυνση που ενδεχομένως θέλουμε εγώ ή εσύ. Προς τα εκεί που θέλουν οι πολλοί. Αλλά νομίζω ότι το κεντρικό ζητούμενο είναι η αλλαγή, η ζωοποιός αλλαγή, στις αντιλήψεις, στην κοινωνία και τελικά και δευτερευόντως στην οικονομία.

Πιθανόν, κάποιοι πολίτες δεν έχουν κάτι να κερδίσουν από μια τέτοια μεταβολή. Ίσως για λόγους προσωπικού συμφέροντος, ίσως για λόγους ιδιοσυγκρασίας, οι αλλαγές τρομάζουν καμιά φορά, ωστόσο η γενική αίσθηση είναι πως με την παρούσα και δεδομένη εικόνα της χώρας ή με την τρέχουσα διαχείριση των πραγμάτων συμφωνούν ελάχιστοι ή και κανείς.

Είναι άλλο πράγμα να αντιλαμβάνεται κανείς την παρούσα εικόνα ως μεταβατική προς μια άλλη κατάσταση κι άλλο να επιθυμεί αυτή καθεαυτή τη διατήρηση αυτής της εικόνας.

Ναι, μπορεί κάποιος να θεωρεί το Μνημόνιο και την Τρόικα "αναγκαία κακά" για χίλιους-δυο λόγους, αλλά κανείς δε θεωρεί ότι αποτελούν τον αυτοσκοπό αλλά τα εργαλεία της αλλαγής και της μετάβασης. Αντίθετα, μπορεί κάποιος να θεωρεί αυτές τις επιλογές ως ό,τι χειρότερο συνέβη στη χώρα τα τελευταία 30 χρόνια και αυτονόητα θα ψηφίσει ανάλογα.

Κοινό σημείο και των δύο αντιλήψεων, μολονότι αντίθετες στην πρακτική τους, είναι η ανάγκη μεταβολής, της εξόδου από την παρούσα κατάσταση, ανεξάρτητα πως την αντιλαμβάνεται ο καθείς.

Κι αν διερευνήσουμε παραπέρα το πολιτικό φάσμα, κάθε κόμμα προσδοκά να εκφράσει αυτήν την αλλαγή, κατά πως το καθένα αντιλαμβάνεται τον κόσμο. Αντίστοιχα και οι ψηφοφόροι θα προσδιορίσουν τη στάση τους και την ψήφο τους.

Υπάρχει όμως και μια πολιτική πρόταση-παραφωνία στην κατά κοινή ομολογία ανάγκη για αλλαγή της χώρας: ο πολιτικός σχηματισμός της "Ελιάς".

Διαβάζοντας τη διακήρυξη της "Ελιάς" όπως είναι αναρτημένη στην επίσημη ιστοσελίδα της, βρίθει φράσεων και εκφράσεων που σχετίζονται με την "αλλαγή". Κι όμως. Τόσο οι πολιτικοί που συμμετέχουν στην "Ελιά" όσο και τα επί μέρους κόμματα και πολιτικές κινήσεις που τη στηρίζουν συναπαρτίζουν τον κεντρικό κορμό των Ελληνικών Κυβερνήσεων τα τελευταία 30 τόσα χρόνια. 

Από τους πρωταγωνιστές των πλέον πρόσφατων μειζόνων εξελίξεων που διαδραματίστηκαν στη χώρα μας μέχρι πίσω στο 1981 και της Μεταπολίτευσης. Παρόντες σε όλες τις καταστάσεις, συμφωνούντες με όλες τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν από το ΠΑΣΟΚ, διαφωνούντες με κάθε τι πέρα από την εκάστοτε επιλογή της κομματικής ηγεσίας. Κι όμως, παρόντες και σήμερα στην ώρα της αλλαγής και της ανάγκης για κάτι διαφορετικό.

Η ψήφος υπέρ της "Ελιάς" ουσιαστικά είναι επιχείρημα πολιτικής αμνηστίας για όλους εκείνους που συμμετείχαν και συνδιαμόρφωσαν ενεργά και από θέσεις εξουσίας τις προϋποθέσεις για την χρεωκοπία της χώρας το 2010.

Κι αν δεχτούμε πως και βέβαια υπήρξαν στιγμές και στοιχεία προόδου στις παρελθούσες πολιτικές των σήμερα μετεχόντων στην "Ελιά", δύσκολα μπορούμε να αντιληφθούμε πως οι βασικοί πρωταγωνιστές εκείνων των πολιτικών που πέρα από το "δεξιό" ή "αριστερό" πρόσημο που σήμερα αναζητούν στην Κυβέρνηση, θα αποφύγουν το αποτυχημένο πρόσημο που έβαλαν μια για πάντα στην πολιτική τους. Ναι, υπήρχαν και καλές στιγμές στο ΠΑΣΟΚ για τη χώρα. Αλλά ο τελικός απολογισμός δε νομίζω ότι κρίνεται ως επιτυχημένος από τους πολίτες.


Είναι στιγμές λοιπόν, που ο πολιτικός "επαγγελματισμός", που θέλει την συμμετοχή στις εκλογικές αναμετρήσεις με ζήλο κι ανεξάρτητα της καταγραφείσας πολιτικής ιστορίας του κάθε πολιτικού, πρέπει να υποχωρεί μπροστά στην ιστορική ανάγκη να σηματοδοτηθεί η αλλαγή στη χώρα.
Γιατί πως αλλιώς εκτός από "επαγγελματία της πολιτικής" μπορείς να χαρακτηρίσεις έναν πολιτικό που "βρέξει-χιονίσει", απαντά "ναι σε όλα" ανεξάρτητα της ερώτησης;

Αν θέλεις, έστω και εμβληματικά και σημειολογικά, αφού οι ίδιοι δεν αντιλαμβάνονται την ιστορική ανάγκη, να τεθούν δια της κάλπης και πολιτικά στο περιθώριο όσοι κυρίαρχα διαμόρφωσαν και συνέδραμαν στην παρούσα κατάσταση.

Γι' αυτό σου λέω: Ψήφισε ό,τι θες. Αλλά μείνε μακρυά από την "Ελιά".


28 Απρ 2014

Οι Ψηφοφόροι του 500ρικου!

Υπάρχουν ψηφοφόροι που επιλέγουν από ιδεολογία. Άλλοι από συμφέρον. Ένας διορισμός ή μια μικρή ή και μεγάλη εξυπηρέτηση οδηγούν για κάποιους το χέρι στην κάλπη. Επίσης, κάποιοι άλλοι ψηφίζουν συγκριτικά. Το "λιγότερο κακό". Άλλοι ψηφίζουν ένα κόμμα από συνήθεια ή ακόμη και στην τύχη.

Ανάμεσα στους συμπατριώτες μας όμως, υπάρχουν κι εκείνοι που ψηφίζουν "με την τσέπη". Βάζουν κάτω το μολύβι και το χαρτί, ή το tablet(!), και υπολογίζουν πόσα θα πάρουν, πόσα θα δώσουν ή πόσα πήραν ή έδωσαν με εκείνη ή την άλλη κομματική επιλογή τους.

Ασφαλώς και όχι μόνο δεν είναι επιλήψιμο να προσμετρά ο πολίτης τις οικονομικές συνέπειες, εθνικές και προσωπικές, των επιλογών του αλλά τουναντίον επιβάλλεται να τις γνωρίζει ή να τις συνυπολογίζει πριν την ώρα της κάλπης. Κι αν οι πολιτικοί προσπαθούν να τις ωραιοποιήσουν ή και να τις αποκρύψουν αυτές τις συνέπειες, τότε αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση του ψηφοφόρου να αναζητήσει την πραγματικότητα.

Απογοητευτική ωστόσο είναι η διαπίστωση πως μια μερίδα ψηφοφόρων αποφασίζει με γνώμονα περιστασιακές προεκλογικές παροχές, σύνηθες φαινόμενο αρκετών εκλογικών αναμετρήσεων τα τελευταία χρόνια.

Από την αλήστου μνήμης "πλειοδοσία" επί των συντάξεων μεταξύ Σημίτη-Καραμανλή, στην προεκλογική εκστρατεία του 2000,  τα περίφημα τριχίλιαρα του Καραμανλή το 2007 -πάλι προεκλογικά- προς τους πυρόπληκτους, φτάσαμε στο κοινωνικό μέρισμα Σαμαρά σήμερα.

Κι αν τα παραπάνω έφταναν στα χείλη των ηγετών των κομμάτων εξουσίας, πιο κάτω στις κομματικές πυραμίδες τα κορυφαία στελέχη ανταγωνίζονταν σε επί μέρους παροχές. Πάντοτε ενόψει εκλογών αλλά και πάντοτε με τόσο χοντροκομμένο τρόπο που τελικά οδηγείται κανείς στο συμπέρασμα πως και άργησε τόσο πολύ η κρίση να φτάσει στη χώρα μας. Πότε ήταν φοροαπαλλαγή σε κάποια επαγγελματική τάξη, πότε το επίδομα σε εκείνη ή την άλλη ομάδα υπαλλήλων ή ακόμη και ειδική παροχή σε πολίτες συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής, όπου βεβαίως και περιέργως πως το "κόμμα" υστερούσε σε ψήφους.

Προετοιμάζεται λοιπόν για μια ακόμη φορά η νέα "γενιά" ψηφοφόρων αυτής της κατηγορίας.

Οι ψηφοφόροι του "κοινωνικού μερίσματος" ή του "πρωτογενούς πλεονάσματος".

Εκείνοι δηλαδή που θα εισπράξουν - ή έτσι νομίζουν τουλάχιστον - το υποσχεθέν 500ρικο, προϊόν μιας ιδιότυπης οικονομικής λογικής που θέλει να ονομάζει πλεονασματική μια χρεοκοπημένη οικονομία.

Δεν αξίζει να αναλύσει κανείς πόσο άστοχη, άσκοπη και επιζήμια είναι μια τέτοια παροχή από οικονομική άποψη. Δυστυχώς, ακόμη και για τους πενόμενους συμπατριώτες μας δεν αποτελεί λύση. Και δουλειά του Κράτους δεν είναι η φιλανθρωπία ή η ελεημοσύνη αλλά η παραγωγή λύσεων και η δημιουργία προϋποθέσεων γι' αυτές.

Αξίζει όμως να σταθεί κανείς στο γεγονός πόσο απαξιωτικά αντιμετωπίζουν τον πολίτη οι κομματικές ηγεσίες. Κι ακόμη, πως παρά την κρίση, παρά την εμπειρία που υποτίθεται πως συσσώρευσε η κοινωνία από τα σφάλματα των πολιτικών της ταγών, εξακολουθεί να θέλγεται από προεκλογικά "πυροτεχνήματα".

Είναι πλέον κοινός τόπος πως όσο περισσότερο ελκυστικά είναι τα προεκλογικά "καθρεφτάκια και χάντρες" τόσο περισσότερο δυσάρεστα θα είναι εκείνα που ακολουθούν. Γιατί απλούστατα η εν Ελλάδι πολιτική σκηνή έχει μάθει πολύ καλά να κρύβει πίσω από τα πιο γυαλιστερά επικαλύμματα τις πιο δυσάρεστες αποφάσεις και σχεδιασμούς της.

Και βεβαίως, είναι περισσότερο από βέβαιον πως οι εισπράξαντες τα "λεφτά υπάρχουν" του κ. Παπανδρέου, οι απολαύσαντες την "επανίδρυση του Κράτους" του κ. Καραμανλή, θα είναι οι ίδιοι που θα ολοφύρονται την επαύριον των Ευρωεκλογών, όταν θα αποκαλυφθεί μπροστά τους η πραγματικότητα της "επαναδιαπραγμάτευσης του χρέους" του κ. Σαμαρά. Και είναι ακριβώς αυτοί που θα αποτελέσουν και τον κορμό των ψηφοφόρων του: οι ψηφοφόροι του 500ρικου!




14 Απρ 2014

Το Οικονομικό Αεικίνητο

"Δεν θέλω ένα εκατομμύριο δολλάρια μόνο για μένα! 
Θέλω όλοι οι άνθρωποι να έχουν ένα εκατομμύριο δολλάρια!"
Ντόναλντ Ντακ-κάτοικος Λιμνούπολης


    Από την εποχή του Λεονάρντο ντα Βίντσι ακόμα, εκατοντάδες επιστήμονες, μηχανικοί, εφευρέτες, ερασιτέχνες ή και τσαρλατάνοι της επιστήμης, ονειρεύτηκαν, σχεδίασαν ή και κατασκεύασαν συσκευές που θεωρητικά θα κινούνται διαρκώς χωρίς να καταναλώνουν άλλη ενέργεια, από τη στιγμή που θα τεθούν σε λειτουργία. Το περίφημο "αεικίνητο". 

   Περίπλοκα μηχανήματα, με μπάλες που ανεβοκατεβαίνουν, με γρανάζια τορνεμένα με απίστευτη ακρίβεια και γενικά με κάθε τεχνική λεπτομέρεια που θα μπορούσε να σκεφτεί και το πιο οξυδερκές πνεύμα, υπόσχονταν κάτι που η επιστήμη έχει απορρίψει αμετάκλητα: το "αεικίνητο" δεν είναι μόνο πρακτικά αδύνατο να κατασκευαστεί αλλά ούτε καν είναι δυνατό θεωρητικά να σχεδιαστεί!

    Βεβαίως ακόμη και σήμερα, όπως συμβαίνει πάντοτε με θέματα που η επιστήμη απορρίπτει αλλά όχι με έναν πολύ ευθύ, εύληπτο  και κατανοητό τρόπο, εξακολουθούν αρκετοί άνθρωποι σε όλον τον κόσμο να κατοχυρώνουν πατέντες και εφευρέσεις που κατονομάζουν ως "αεικίνητα"!

    Γιατί πως να πείσεις έναν μορφωμένο άνθρωπο που όμως δεν έχει μυηθεί στον πρώτο και στο δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής, ότι δυστυχώς το σύμπαν είναι έτσι κατασκευασμένο που να μην επιτρέπει την παραγωγή ενέργειας αλλά μόνο την αλλαγή της από τη μια μορφή στην άλλη και μάλιστα με τρόπο που δεν είναι ούτε αναστρέψιμος αλλά ούτε και τέλειος; 

    Και ίσως για τους ίδιους άγνωστους σε εμάς λόγους που κάνουν αδύνατη την κατασκευή του μηχανικού "αεικίνητου", καθώς και οι δύο νόμοι της θερμοδυναμικής είναι εμπειρικοί νόμοι, δεν προκύπτουν δηλαδή αυθόρμητα από κάποια μαθηματική ή λογική (Αριστοτέλεια θα έλεγε κανείς) σχέση, να είναι εξίσου αδύνατη η "κατασκευή" και ενός "οικονομικού αεικίνητου" δηλαδή μιας οικονομίας που θα μπορούσε με κάποιο τρόπο να ζει χωρίς να χρειάζεται να καταβάλλει κόπο και προσπάθεια. 

      Κι επειδή σύγχρονοι μελετητές και φυσικοί βρίσκουν βασικές ομοιότητες ανάμεσα στην θερμοδυναμική και στη θεωρία της πληροφορίας, ενώ αρκετοί είναι οι οικονομολόγοι που μελετούν την σχέση μεταξύ πληροφορίας και οικονομίας, κάπου εκεί ανάμεσα ίσως να μας αποκαλυφθεί και η θεωρητική ερμηνεία των οικονομικών φαινομένων που εμπειρικά διαπιστώνουμε. Και τότε ίσως να διακρίναμε ανάγλυφη την ομοιότητα μεταξύ του "θερμοδυναμικού θανάτου",  την θεωρητική εκείνη κατάσταση προς την οποία τείνει το σύμπαν όταν τα πάντα μέσα σε αυτό θα έχουν ισορροπήσει στην ίδια θερμοκρασία ώστε να είναι πλέον αδύνατη η παραγωγή έργου, και ενός επίσης θεωρητικού "οικονομικού θανάτου" όπου η απόλυτη εξίσωση των εισοδημάτων θα έχει εξαφανίσει κάθε διάθεση για πρόοδο, παραγωγή ή νεωτερισμό. Προσέξτε τη λεπτομέρεια: ο "θερμοδυναμικός θάνατος" δεν αναφέρεται απαραίτητα σε ένα "παγωμένο σύμπαν" αλλά σε ένα σύμπαν όπου η θερμοκρασία του είναι ίδια παντού!

   Που να ήξερε ο κακομοίρης ο Ντόναλντ όταν ευχόταν με αφέλεια κάθε άνθρωπος να έχει στη διάθεσή του κι από ένα εκατομμύριο δολλάρια, ότι στην πραγματικότητα η ευχή του θα μπορούσε να προκαλέσει την απόλυτη κατάρρευση της χάρτινης καρτουνίστικης οικονομίας του!

  Κι αν νομίζεις ότι όλα αυτά τα έγραψα για να θεωρητικολογήσω, κάνεις λάθος!

  Για την ελληνική οικονομία τα έγραψα και θα σου εξηγήσω γιατί:

  Είναι φυσικό σε κάθε κρίση να ακούγονται φωνές σωτηρίας, μαζί με τις κραυγές της απόγνωσης. Σοφοί και λιγότερο σοφοί, δημοσιογράφοι, δημοσιογραφούντες και πολιτικοί, αναλυτές, επαγγελματίες της αγοράς ή κοινοί πολίτες έχουν ή διαμορφώνουν στην πορεία το δικό τους μοντέλο εξόδου από τη δύσκολη κατάσταση.

Στις περισσότερες όμως από τις προτάσεις, λησμονούν ένα βασικό εμπειρικό κανόνα: δεν είναι δυνατή η "κατασκευή" μιας οικονομίας που να μοιάζει με "Οικονομικό Αεικίνητο". Δηλαδή να μην παράγει, να μην προοδεύει, να μην ανακαλύπτει αλλά να στηρίζεται σε πέντε-δέκα "εξυπνάδες" ώστε να διατηρείται στη ζωή για πάντα. "Εξυπνάδες" του τύπου "η χώρα δανείζεται, στη συνέχεια κάνει τα δανεικά μισθό, με τη σειρά του ο μισθός γίνεται είσπραξη για τις επιχειρήσεις και φόρος για το κράτος και πάλι από την αρχή". Ναι, αλλά σε κάθε κύκλο και χωρίς πραγματική παραγωγή το χρήμα που δανείστηκε η χώρα φεύγει σε εκείνους που παράγουν τα προϊόντα τα οποία αγοράζουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις. Κοινώς, το δανεικό χρήμα καταλήγει στις τσέπες του Κινέζου που φτιάχνει κινητά. Τόσο απλά! Κι αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα από τα δεκάδες που κυκλοφορούν και διακινούνται είτε ως "υψηλή θεωρία" από τους πολιτικολογούντες οικονομικούς είτε ως "λαϊκή δοξασία" προς άγραν ψήφων από κατ' επάγγελμα πολιτικούς.
  
Ψάξτε για τη "λεπτομέρεια" πίσω από κάθε οικονομική παρλαπίπα που ακούτε και θα καταλάβετε το λάθος. Πολλές φορές είναι τόσο προσεκτικά κρυμμένο που ούτε έμπειροι στο χώρο δεν μπορούν εύκολα να το ξεχωρίσουν: "Γιατί δεν βγάζει η χώρα ένα ομόλογο εσωτερικού δανεισμού να το αγοράσουν τα νοικοκυριά, να σωθεί και το κράτος;" πλασάρεται τελευταία ένα σενάριο. Μα γιατί το χρήμα που διαθέτουν τα νοικοκυριά είναι στις τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους έχουν να το κάνουν (αν και όποτε!) δάνειο προς τις επιχειρήσεις και αυτές με τη σειρά τους το κάνουν θέσεις εργασίας. Αν το κράτος φτιάξει ένα καλό "λαϊκό ομόλογο", τα νοικοκυριά θα σηκώσουν λεφτά από τις τράπεζες και αυτές με τη σειρά τους θα έχουν μικρότερα ποσά διαθέσιμα για δάνεια. Μόνο αν με κάποιο τρόπο τα νοικοκυριά είχαν τόσο πολύ διαθέσιμο εισόδημα επαρκές και για αποταμίευση και για επένδυση (και για την εφορία σου λέω εγώ) θα είχε νόημα μια τέτοια πρόταση. Και μάντεψε πότε τα νοικοκυριά θα έχουν τόσο πολύ διαθέσιμο εισόδημα; Μπίνγκο! Όταν υπάρχει παραγωγή και ζήτηση για ελληνικά προϊόντα. Μέχρι τότε...ξηρασία!


Κι εδώ λοιπόν καταλήγω στην ουσία: γιατί η Ελλάδα δεν έπρεπε να βγει στις αγορές σε αυτή τη χρονική περίοδο; Κατ' αρχάς αυτό το "δεν έπρεπε" τεχνικά, μας το είπε τόσο το υψηλό επιτόκιο όσο και η σύνθεση των ενδιαφερομένων να αγοράσουν αυτό το ομόλογο, οι οποίοι ήταν κατά κύριο λόγο επενδυτικά σχήματα (hedge funds) και μόνο 4% ασφαλιστικά ταμεία του εξωτερικού, δηλαδή μακροπρόθεσμοι επενδυτές.
Αλλά ποιος είναι ο ουσιαστικός λόγος που δεν έπρεπε να γίνει αυτό;
Θα το πω όσο πιο απλά μπορώ:
Φαντάσου ότι μαζί με το Ελληνικό Δημόσιο, την ίδια μέρα έβγαινε στις διεθνείς αγορές μια ελληνική επιχείρηση να ζητήσει κεφάλαια για να επενδυθούν σε ένα νέο ανταγωνιστικό και πρωτοποριακό προϊόν. Πρόσεξε τώρα: και οι δύο -Δημόσιο και Επιχείρηση - ανταγωνίζονται για την εξασφάλιση κεφαλαίων από την ίδια δεξαμενή: τους επενδυτές που έχουν αποφασίσει να διαθέσουν κεφάλαια στην Ελλάδα.
Οπότε, αντιλαμβάνεσαι ότι σε αυτό το -θεωρητικό!- ανταγωνισμό, το Δημόσιο απελπισμένο για ρευστότητα, απλώς θα υποσχόταν ένα πολύ υψηλό επιτόκιο που καμία επιχείρηση σε αυτόν τον κόσμο δε θα μπορούσε να υποσχεθεί και μάλιστα με ένα καινοτόμο προϊόν.
Αντίθετα τώρα, στον πραγματικό κόσμο, καμία ελληνική επιχείρηση δεν έφερε στη χώρα σε μια μέρα 3 δις ευρώ από ένα προϊόν της! Εντούτοις, το Δημόσιο το κατάφερε!

Που καταλήγουμε; Πως η Ελλάς πούλησε για άλλη μια φορά στο εξωτερικό, ώστε να φέρει χρήμα στη χώρα, αυτό που ήξερε να πουλάει πάντα: λεμόνια; Όχι! αυτοκίνητα; Όχι! Υπέροχα εκτυπωμένα χαρτιά με φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του εκάστοτε ΥΠΟΙΚ από κάτω, στα οποία υποσχόμεθα ότι θα αποπληρώσουμε σε πέντε, δέκα ή όσα έτη!
Κοινώς, μας λείπουν χρήματα -τι νέο! - δεν μπορέσαμε και δεν μπορούμε να τα εξασφαλίσουμε από την παραγωγή και τελικώς τα αναζητούμε ως δανεικά. Απλά κι εύκολα! Αλλά για πόσο;

Δηλαδή, θα ήταν απείρως προτιμότερο αν ένα πολύ μικρότερο ποσό κατόρθωνε να φέρει στη χώρα μια ελληνική εταιρεία μέσω των πωλήσεών της και της προσέλκυσης επενδύσεων, ώστε ένα ακόμη μικρότερο να κατέληγε στο κράτος ως φόρος (με συνεπακόλουθο βέβαια την περαιτέρω συρρίκνωση του Δημόσιου Τομέα) παρά η επιστροφή στις αγορές με σκοπό την απέλπιδα αναζήτηση ρευστότητας.

Πολύ σύντομα, θα αντιληφθούμε πως δεν μπορείς να αγνοείς τους νόμους της φύσης χωρίς συνέπειες!





10 Απρ 2014

Ψηφοφόρε! Στάσου...Μύγδαλα!

"Στάσου, μύγδαλα!"
Γιάννης Βόγλης στην ταινία "Κορίτσια στον Ήλιο" (1968)


Από την περίφημη εκείνη περίοδο  που η χώρα τέθηκε στη δίνη της κρίσης, άγνωστες και αδιάφορες για το ευρύ κοινό λέξεις και όροι όπως "αγορές", "ομόλογα" και "spreads" έγιναν αντικείμενο συζήτησης από τα τηλεοπτικά πάνελ μέχρι τα καφενειακά πηγαδάκια.

Κι όπως συμβαίνει κάθε φορά που η πολιτική τάξη αντιλαμβάνεται πως υπάρχει πεδίο διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, εκεί εστιάζεται και ο πολιτικός λόγος, η δημαγωγία, η δημιουργία προσδοκιών και εν τέλει η επιδίωξη πολιτικού οφέλους ήτοι αύξηση της εκλογικής δύναμης. Ψηφαλάκια!

Το ενδιαφέρον είναι πως όσο περισσότερο η κοινή γνώμη ασχολείται με θέματα που απαιτούν σοβαρή τεχνική κατάρτιση, ενώ οι περισσότεροι δεν την κατέχουν, τόσο περισσότερο οι πολιτικοί τείνουν να εστιάζουν την προσοχή του εκλογικού σώματος σε αυτά τα "δύσκολα" θέματα.

Και επειδή γύρω από την  πολιτική αναπτύσσονται μικρά ή μεγαλύτερα συμφέροντα, ακόμη και προσωπικά, ένας επιπλέον συρφετός άρθρων, αναλύσεων, απόψεων διασπείρεται εν μέσω της αγωνίας να τοποθετηθούν αυτά τα συμφέροντα κατάλληλα, εν όψει εκλογών.

Η φράση "βγήκαμε στις αγορές" από τεχνικό ζητούμενο μιας μακράς και επίπονης διαδικασίας προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας, έγινε πολιτικό σύνθημα, γεγονός πολύ επικίνδυνο καθώς η λανθασμένη εκτίμησή του από τους ψηφοφόρους και την κοινωνία μπορεί να οδηγήσει σε άλλη μια μεγάλη απογοήτευση. Ανάλογη εκείνων που βίωσε η ελληνική κοινωνία όταν την τροφοδοτούσαν ή και την τροφοδοτούν με απόψεις όπως "θα δανειστούμε από Ρώσους/Κινέζους/Εξωγήινους" ή πως θα "σκίσουμε τα Μνημόνια" ή όπως το "οι κερδοσκόποι θα χάσουν τα πουκάμισά τους".

Γιατί στον κόσμο των αγορών χρήματος, η λάθος κίνηση πληρώνεται ακριβά, το ίδιο με τη σωστή κίνηση αλλά σε λάθος στιγμή.

Είναι πλέον ξεκάθαρο πως η πολυδιαφημισμένη "έξοδος στις αγορές" δεν εξυπηρέτησε παρά προεκλογική σκοπιμότητα, εσωτερικού και εξωτερικού ενδιαφέροντος. Και είναι ξεκάθαρο γιατί απλούστατα οι αριθμοί δεν κάνουν ποτέ λάθος. Αρκεί να διαβάζει κανείς μόνο τους αριθμούς κι όχι τις πολιτικές παρλαπίπες που τους συνοδεύουν.

Οι αριθμοί λοιπόν λένε δυο πράγματα:
Πρώτον, το επιτόκιο με το οποίο δανείστηκε ένα μικρό ποσό λίγο πάνω από 3 δις το Ελληνικό Δημόσιο, ανήλθε στο 4,75%. Κι επειδή κανένα δάνειο, από καταναλωτικό μέχρι διακρατικό, δεν είναι εξυπηρετήσιμο αν το επιτόκιο είναι μεγαλύτερο από το ρυθμό ανάπτυξης (ή αύξησης του μισθού για τα φυσικά πρόσωπα!), αυτό που μας λέει το επιτόκιο με το οποίο μόλις δανειστήκαμε είναι απλώς η επιβεβαίωση ότι καλώς είμαστε "εκτός αγορών".

Δεύτερον, οι οίκοι αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας,οι οποίοι είναι και οι κατ' εξοχήν εκφραστές της άποψη της αγοράς, εξακολουθούν να μας κατατάσσουν σε βαθμίδες χαμηλότερες της επενδυτικής κατηγορίας.

Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, αυτά τα 3 δις είναι οι έκτακτοι φόροι ακινήτων για ένα χρόνο περίπου, ή οι ανάγκες του Δημοσίου για μισθούς και συντάξεις για ένα μήνα πάνω-κάτω. Δηλαδή, ένα μέτριο "πακέτο μέτρων" του Μνημονίου σύμφωνα με τη μέχρι τώρα εμπειρία μας. Και τα εισπρακτικά μέτρα υπό την επιτήρηση της Τρόικα έχουμε αποδείξει πολλάκις πως τα παίρνουμε εν μια νυκτί. Έστω με λίγη γκρίνια, αλλά στο τέλος υποχωρούμε.

Υπό το φως των παραπάνω, εξηγείται και η υψηλή ζήτηση του ομολόγου καθώς το συνολικό ρίσκο είναι μικρό για τους επενδυτές αφού επένδυσαν με ένα μικρό ποσό, σε υψηλή απόδοση και καλές εγγυήσεις (Τρόικα). Το ρίσκο της χώρας είναι μεγάλο, εντούτοις το ποσό είναι μικρό και ο συνδυασμός με το υψηλό επιτόκιο κάνει την επένδυση για τα μεγάλα χαρτοφυλάκια ενδιαφέρουσα.

Συμπέρασμα;
Παρά το μικρό ποσό που επιχειρήσαμε να δανειστούμε, και έχουμε αποδείξει πως μπορούμε να το συγκεντρώσουμε και βεβαίως η παρουσία της Τρόικα το εγγυάται αυτό προς τους επενδυτές, το επιτόκιο ήταν εξαιρετικά υψηλό. Μια επιβεβαίωση δηλαδή πως είμαστε πολύ μακρυά ακόμη από την ουσιαστική "έξοδο στις αγορές". Από τη μέρα δηλαδή που θα μπορέσουμε να ανακυκλώσουμε τον όγκο του δανεισμού μας με νέο δανεισμό αλλά με χαμηλό επιτόκιο. Γιατί εκεί βρίσκεται η ουσία της φράσης "έξοδος στις αγορές".

Αντιλαμβάνεσαι δηλαδή το απλό γεγονός πως δεν έχει νόημα να ανακυκλώνεις δανεισμό έστω και των 3 δις που είχες λάβει με 2% ή περίπου, με ένα νέο δάνειο του ίδιου ποσού με επιτόκιο 4,75%! Ακόμη και για αυτό το μικρό ποσό, "ακίνδυνο" για τα μέτρα της ελληνικής οικονομίας με συνολικό δανεισμό πάνω από 300δις(!), αυτού του τύπου οι κινήσεις είναι άνευ ουσίας.

Και γιατί τόση φασαρία;
Μα γιατί θα κληθείς εσύ αγαπημένε μου ψηφοφόρε να επιδοκιμάσεις ή να αποδοκιμάσεις με την ψήφο σου την κυβερνητική πολιτική οσονούπω. Κι αν την αποδοκιμάσεις εκκωφαντικά θα δρομολογήσεις εξελίξεις. Αν όχι, τότε πολύ απλά, ετοιμάσου για τα ουσιώδη που όπως θα θυμάσαι (που δε θυμάσαι γιατί έτσι κάνεις συνήθως...!) έρχονται πάντα μετά τις εκλογές!

Το ίδιο έκανες όταν ψήφιζες "λεφτά υπάρχουν" και δυστυχώς μετά τις εκλογές κατάλαβες πως η χώρα βρέθηκε στο Μνημόνιο, ακριβώς το ίδιο επανέλαβες όταν άκουγες στα "Ζάππεια" πως θα επαναδιαπραγματευτούν το Μνημόνιο  και μετά τις εκλογές κατάλαβες πως η χώρα απλώς συνηγόρησε σε ένα δεύτερο Μνημόνιο και είμαι απολύτως βέβαιος ότι το ίδιο θα πράξεις και τώρα.

Καλό κουράγιο που θα έλεγε κι ο Ρεν!










8 Απρ 2014

Βρείτε το Κορόιδο! (ένα άρθρο για όσους βιάζονται να βγουν στις Αγορές)

"Στο τραπέζι του πόκερ, αν δεν έχεις βρει το κορόιδο μέσα σε μισή ώρα...είσαι εσύ!"
Αγνώστου

          Τα δύο τελευταία άρθρα, αφορώντα στην τρέχουσα φημολογία περί εξόδου της χώρας στις αγορές, κέντρισαν όπως φαίνεται ιδιαίτερα το ενδιαφέρον των αναγνωστών μας, γι' αυτό και επανερχόμαστε.

Θα ήταν εξαιρετικά ευτυχές το γεγονός της εξόδου στην ελεύθερη αγορά χρήματος, εάν αυτό συνέβαινε ως αποτέλεσμα της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας και της επιτυχούς ανάταξης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.

Σε μια τέτοια περίπτωση, οι αγορές θα προσέτρεχαν να χρηματοδοτήσουν μια οικονομία σε ανάπτυξη, προκειμένου να αποκομίσουν μελλοντικά κέρδη, προερχόμενα από αυτή ακριβώς την αναπτυξιακή προοπτική. Εσείς προσέξτε εδώ τη λέξη-κλειδί: θα "προσέτρεχαν", το οποίο μεταφράζεται σε χαμηλά επιτόκια δανεισμού και άρα σε μια βιώσιμη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας. Με χαμηλά επιτόκια μπορείς να χρηματοδοτήσεις την ανάπτυξη και να την ενισχύσεις. Με επιτόκια απαγορευτικά, η ανάγκη χρηματοδότησης δεν είναι αναπτυξιακή αλλά προφανώς προκύπτουσα από λόγους επιβίωσης.

Εν ολίγοις, με ένα επιτόκιο δανεισμού μεγαλύτερο από τον προβλεπόμενο ρυθμό ανάπτυξης κανένας δανεισμός - όσο μικρός κι αν είναι - δεν αποτελεί επιτυχία αλλά ανάγκη.

Και κανείς δε δανείζεται για "δοκιμαστικούς λόγους" ή για λόγους "τεχνικούς". Δανείζεται γιατί έχει ανάγκη τη ρευστότητα. Και η ρευστότητα καλύπτεται με δανεισμό όταν εμφανίζει ή εκτιμάται ότι θα εμφανίσει κενά.

Και γιατί να εμφανίσει κενά;
Τρεις είναι οι βασικές παραδοχές σχετικά με τις επερχόμενες εξελίξεις:
-Προφανώς η ελληνική πολιτική ελίτ δεν θέλει -και πιθανώς ούτε είναι ικανή - να προχωρήσει σε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις (συρρίκνωση Δημοσίου Τομέα, πώληση ή κλείσιμο δημοσίων επιχειρήσεων, άνοιγμα επαγγελμάτων και αγορών κλπ) 
-Το πρόβλημα του τεράστιου χρέους θα αποτελέσει ζήτημα διαπραγμάτευσης ανάμεσα στην Ελληνική Κυβέρνηση και στην Τρόικα, πιθανώς μετά τις Ευρωεκλογές.
-Ένα επόμενο "Μνημόνιο" ή συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών της είναι μεταξύ των επιλογών που βρίσκονται μπροστά μας.

Ο χρόνος και οι πολιτικές διεργασίες που θα χρειαστούν προκειμένου να ολοκληρωθούν οι παραπάνω συζητήσεις καθώς και οι όροι που ενδεχομένως τεθούν ώστε να υλοποιηθεί η διευθέτηση του χρέους, δεν είναι απίθανο να προκαλέσουν κενά στην απαιτούμενη ρευστότητα. Ένα έργο που το έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν, όταν οι δόσεις καθυστερούσαν έως ότου αποκαθίστατο η ομαλή χρηματοδότηση αφού όμως η Κυβέρνηση προχωρούσε στα αναγκαία εισπρακτικά μέτρα ή παρεμβάλλονταν εκλογές ή άλλες πολιτικές αναδιατάξεις.

Στην παρούσα συγκυρία, περαιτέρω εισπρακτικά μέτρα είναι μάλλον εκτός συζήτησης, ενώ η λήψη ουσιαστικών μέτρων θα κόστιζε πολιτικά.στην παρούσα Κυβέρνηση.

Ως μοναδική λύση διεξόδου και εξεύρεσης της αναγκαίας ρευστότητας (εκτός άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων που ήδη έχουν ανακοινωθεί όπως η αξιοποίηση λιμνάζουσας ρευστότητας σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης κλπ) έναντι ακόμη και ακριβού - μολονότι όχι απαγορευτικού - επιτοκίου, είναι οι αγορές.

Συμπερασματικά, και από την πολιτική σκοπιά του θέματος, βρισκόμαστε προ σημαντικών συζητήσεων και εξελίξεων που θα αφορούν στην ελληνική οικονομία προφανώς σε σχέση με το ογκώδες χρέος όπου οι διακυμάνσεις και πιθανώς οι σοβαρές αναταράξεις που θα αντιμετωπίσουμε, στις σχέσεις μας με τους δανειστές, θα απαιτήσουν εφεδρείες ρευστότητας.

Το "κορόιδο" βέβαια στην όλη ιστορία, όπως αντιλαμβάνεστε, δεν είναι άλλος από τον φορολογούμενο πολίτη, ο οποίος θα κληθεί να πληρώσει ένα υπέρογκο επιτόκιο (οτιδήποτε άνω του επιτοκίου των "μνημονιακών" δανείων) ώστε να εξαγοραστεί χρόνος υπέρ της πολιτικής σκηνής. 








6 Απρ 2014

Πολιτική Πολυτελείας!

            Ενόψει Ευρωεκλογών, Δημοτικών και Σαμαράς οίδε εάν και Εθνικών εκλογών, θα επικεντρώσουμε την προσοχή μας σε δύο βασικά σημεία της Ελληνικής οικονομικής πολιτικής, μετά και την τελευταία αξιολόγηση της Τρόικας:

  • Πρώτον, η Ελληνική Κυβέρνηση δείχνει να έχει αποφασίσει την έξοδο στις αγορές, προκειμένου να αντλήσει ένα μικρό σχετικά ποσό. 
  • Δεύτερον, αναμένεται να "επισημοποιηθεί" το πολυσυζητημένο πρωτογενές πλεόνασμα.
Δύο σημαντικά οικονομικά εργαλεία - άντληση ρευστότητας από τις αγορές και πλεόνασμα - με τα οποία εφοδιάζεται η Κυβέρνηση εφεξής, τα οποία αξίζει να αναλύσουμε διεξοδικότερα.

Είναι σαφές ότι κατ' αρχήν, αμφότερα τα ανωτέρω θα αποτελούσαν την υπέρτατη απτή απόδειξη πως η Ελληνική Οικονομία κατόρθωσε να υπερβεί τις δυσκολίες, να εξέλθει της κρίσης και να προχωρήσει με αισιοδοξία στο μέλλον. Έχουν όμως έτσι τα πράγματα στην ελληνική περίπτωση;

Περί πλεονάσματος, οι παράμετροι που το συνοδεύουν είναι λίγο ως πολύ γνωστές, καθώς αγγίζουν τα μεγαλύτερα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας:
Υπό συνθήκες αρνητικής πιστωτικής επέκτασης, δηλαδή χωρίς οι τράπεζες να δανειοδοτούν τις επιχειρήσεις και την οικονομία αλλά και ύφεσης και αποπληθωρισμού, είναι θέμα απλής αριθμητικής να αντιληφθεί κανείς πως αυτό το πλεόνασμα προέκυψε όχι από την παραγωγική οικονομική δραστηριότητα αλλά από την άντληση ρευστότητας από την αγορά μέσω φορολόγησης και περικοπής δαπανών.

Κατ' ουσίαν, δεν αποτελεί πλεόνασμα αλλά την συγκέντρωση κεφαλαίου εκ μέρους του κράτους. Πολύτιμη ρευστότητα που άντλησε το κράτος από νοικοκυριά και επιχειρήσεις οδηγώντας ακόμη περισσότερο την οικονομία σε ασφυξία, με τις γνωστές συνέπειες: ανεργία και περαιτέρω μείωση εισοδημάτων.

Αν προχωρήσουμε την επισκόπησή μας και στο επόμενο σκέλος της τρέχουσας κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής, την έξοδο στις αγορές θα διαπιστώσουμε πως αυτή δεν γίνεται εν μέσω σημαντικής αναβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας, ούτε κάτω από συνθήκες συνήθους εξυπηρέτησης δανειακών αναγκών της χώρας.

Τα ποσά που φημολογείται πως θα αντληθούν είναι ελάχιστα, αναλογικά με τις πραγματικές δανειακές ανάγκες, τα επιτόκια σημαντικά αυξημένα σε σχέση με εκείνα που θα επέτρεπαν την βιωσιμότητα ενός χρέους και βεβαίως υπάρχει άλλη μια παράμετρος που παραβλέπεται:
Η Κυβέρνηση επισημαίνει σε εταίρους και δανειστές πως υπάρχει μια εκκρεμότητα αναφορικά με το ζήτημα της διευθέτησης του ελληνικού χρέους, και την ίδια στιγμή δια της εξόδου στις αγορές "υπόσχεται" στους υποψήφιους αγοραστές ελληνικών ομολόγων μια ασφαλή επένδυση!

Δηλαδή, η ίδια Κυβέρνηση που επιθυμεί ή πιο τεχνικά δε θα είχε αντίρρηση σε μια αναδιάρθρωση του υφιστάμενου χρέους της, προβαίνει σε πώληση νέου χρέους προσδοκώντας στην εμπιστοσύνη των επενδυτών.

Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πως και τα δύο εργαλεία - έξοδος στις αγορές και πλεόνασμα - στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, δεν προέκυψαν από την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας ως θετικές συνέπειες ανάπτυξης ή παραγωγικής ανασυγκρότησης, αλλά "αγοράζονται" και μάλιστα πολύ ακριβά. 

Είναι προφανές, πως δεν μπορούν να χρησιμεύσουν στην οικονομία από την αμιγώς χρηματοδοτική τους πλευρά, γιατί τι είναι λίγα δις με σημαντικό επιτόκιο μπροστά στο βουνό χρέους και στις σημαντικές ανάγκες ρευστότητας της χώρας ή τι θα κάνει κανείς με ένα πλεόνασμα που δεν προήλθε από την έξαρση των εξαγωγών αλλά από τις καταθέσεις των φορολογουμένων.

Αντίθετα, είναι πολύ χρήσιμα ως πολιτικά εργαλεία εξυπηρέτησης δύο κεντρικών ζητουμένων:
-Πρώτον της Ελληνικής Κυβέρνησης, που ενόψει εκλογών ή άλλων εξελίξεων θέλει άμεσα να πιστωθεί με την "έξοδο από τα Μνημόνια" αφαιρώντας από την Αντιπολίτευση αυτό το επιχείρημα και ταυτόχρονα στην περίπτωση που απωλέσει την εξουσία να καταδείξει το σύνηθες "εμείς σας παραδώσαμε μια χώρα πλεονασματική και εντός αγορών"
-Δεύτερον, της Ευρωπαϊκής κυρίαρχης πολιτικής τάξης που θέλει να έχει στη φαρέτρα των επιχειρημάτων της ενόψει πολύ δύσκολων Ευρωεκλογών, το "θαύμα" της Ελληνικής Οικονομίας που κανείς δεν πίστευε ότι θα τα καταφέρει.

Τα δύσκολα, μετά από αυτό το ντελίριο καταναλωτικής μανίας πανάκριβων πολιτικών επιχειρημάτων, έρχονται αμέσως μετά. 
Οι μεν "Μνημονιακοί" Ευρωπαίοι πιθανώς θα έχουν καταγράψει μια νίκη ή μια λιγότερο επώδυνη ήττα οι δε Έλληνες θα κληθούν εκ νέου στο ταμείο προκειμένου να καταβάλλουν το αντίτιμο.

Δυστυχώς, ούτε η κρίση τελείωσε, ούτε τα προβλήματα εξέλιπαν.
Κι αν θέλετε μια σημειολογική σύμπτωση, θα θυμάστε ότι λίγο πριν την είσοδο της χώρας στο πρώτο Μνημόνιο ο τότε Πρωθυπουργός κ. Παπανδρέου είχε μοιράσει εκείνο το επίδομα αντλώντας ρευστότητα από υπερφορολόγηση των ελληνικών επιχειρήσεων.

Παρόμοια κατάσταση με το μοίρασμα του πλεονάσματος βιώνουμε και σήμερα: ο κ. Σαμαράς θα μοιράσει μέρος του πλεονάσματος.

Δε θα ευχόμουν να επαναληφθεί αναλόγως η Ιστορία του 2010.

Οψόμεθα!

29 Μαρ 2014

Η Ψευδαίσθηση του Πολιτικού είναι η Χαρά του Τραπεζίτη!

Κατ' αρχάς, Καλή Χρονιά.
Έστω και καθυστερημένα, αλλά χρονιά εκλογών είναι τούτη, τουλάχιστον Ευρω-δημοτικών(!), οπότε και βασιλόπιτες θα κόβεις μέχρι το Μάιο και Καλή Χρονιά θα ακούς μέχρι την κάλπη.

Πολύ καιρό έχουμε να τα πούμε, αλλά ξέρεις...κάτι οι δουλειές κάτι η τεμπελιά, κάτι και οι μηδενικού ενδιαφέροντος και ουσίας εξελίξεις δεν καταφέραμε να γράψουμε δυο αράδες.

Δεν θα μπω στον κόπο να σχολιάσω κάθε παρλαπίπα που ακούμε ως γνώμη ή λουζόμαστε ως απόφαση της φωτισμένης πολιτικής μας ηγεσίας.

Αυτά είναι για τους πολλούς. Τώρα, αν εσύ νομίζεις ότι η έξοδος από την κρίση απαιτεί μέτρα ύψους 25 ευρώ εισιτήριο στα Νοσοκομεία ή 10 λεπτά αύξηση στα τσιγάρα κι ο Στουρνάρας με τον Τόμσεν πλακώνονται για το πόσο φρέσκο είναι το γαλατάκι ή αν θα πουλάνε οδοντικό νήμα στα ψιλικατζίδικα ή στα φαρμακεία...τι να πω! Είσαι δυναμίτης, που λέει και η διαφήμιση!

Θα επικεντρωθώ στο κατά τη γνώμη μου "Μεγάλο Παιχνίδι" που σου στήνουν, ω ναι Ελληνάρα μου, γύρω από το χρέος.

Την έχεις πατήσει πολλές φορές θα μου πεις. Και βέβαια! Ε, θα την ξαναπατήσεις άλλη μια και καλά να είμαστε να τα λέμε.

Σου θυμίζω, λοιπόν, ότι έχεις πιστέψει τα τελευταία τριαντατόσα χρόνια όλα μα όλα τα ακατάσχετα μπουρδολόγια που σου πάσαραν οι πολιτικοί και μάλιστα όχι μόνο τα πίστεψες αλλά επένδυσες κι όλη σου την περιουσία σ' αυτά.

Τώρα λοιπόν, σου εμφανίζονται δύο πολιτικές προτάσεις - να τις πούμε έτσι χάριν της συζήτησης - που συνοψίζονται στα παρακάτω:

-Η πρόταση "Σαμαρά" που θέλει μια πολιτική συνδιαλλαγής με τους δανειστές, εκπληρώνοντας όπως-όπως το γράμμα κι όχι βέβαια το πνεύμα του Μνημονίου, με σκοπό να δείξει μετρήσιμα αποτελέσματα ώστε αφενός να βγει η χώρα και να ξαναδανειστεί από τις αγορές, σταδιακά και δοκιμαστικά, συνεπικουρούμενη όμως από μια ευρωπαϊκή λύση στο ζήτημα του χρέους που είναι και το ζητούμενο.

-Η πρόταση "Τσίπρα" αλλά και άλλων "αντι-Μνημονιακών" δυνάμεων (βρε τι μου θυμίζει η φράση...) που θέλει μια γενναία "διαγραφή χρέους" και στη συνέχεια μια συζήτηση περί νέων όρων στη σχέση με τους δανειστές, η οποία θα συμπεριλαμβάνει και όρους ανάπτυξης (σύνδεσης δηλαδή της αποπληρωμής του χρέους με το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας) αλλά και όρους κοινωνικού προσανατολισμού.

Προφανώς και δεν αναφέρω τις λεπτομέρειες και την πλήρη ανάπτυξη των δύο "σχολών σκέψης" (θου Κύριε...) αλλά νομίζω ότι έκανα μια αρκετά πλήρη περιγραφή, για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου.

Και που βρίσκεται κρυμμένο το "Μεγάλο Παιχνίδι" που είπαμε;

Σκέψου λίγο κι εγώ είμαι εδώ να σε βοηθήσω:
Σε ποια χαρτοφυλάκια βρίσκεται το Ελληνικό Χρέος, μετά τις δύο αναδιαρθρώσεις που υπέστη; Μα στα χέρια κρατών, κρατικών οργανισμών και ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.Δηλαδή και επί το λαϊκότερον, στα χέρια των φορολογουμένων. Ευρωπαίων και μη. ΕΣΥ είσαι στους "μη".
Κατανοητό;

Όταν λοιπόν σου λένε για διαγραφή χρέους, σήμερα, αντιλαμβάνεσαι ότι ανάμεσα στα Κράτη και στις Τράπεζες υπάρχει ένταση. Μέχρις φαγώματος των μουστακίων τους. Γιατί από καιρού εις καιρόν, έρχεται και ξάναρχεται το ερώτημα "ποιος πληρώνει" την κρίση.
Και οι δυο παραπάνω πολιτικές, δεν είναι τίποτα άλλο παρά οι εν Ελλάδι εκφράσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής συζήτησης για το θέμα.

Αν λοιπόν περάσει η "γραμμή Σαμαρά", πληρώνεις ΕΣΥ. Ο φορολογούμενος δηλαδή. Αφού το χρέος είναι πια στα δικά σου χέρια, καθώς είπαμε το Ελληνικό Χρέος είναι πια στα χέρια κρατικών ή ευρωπαϊκών θεσμών. Και μη με ρωτήσεις αν θα πληρώσει κι ο Γερμανός φορολογούμενος μαζί σου. Δε θα πληρώσει! Γιατί;
Μα γιατί ο περίφημος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, ο ESM ντε, δεν είναι παρά ένα χαρτοφυλάκιο εγγυήσεων. Όχι κεφαλαίων!
Αυτός - ο Γερμανός ντε!- εγγυάται, εσύ περνάς από το ταμείο για τα περαιτέρω.

Και αν περάσει η "γραμμή Τσίπρα";
Απλούστατα πληρώνει ο καταθέτης. Αυτός ο πονηρός όρος "ρήτρα ανάπτυξης" εκφράζει ωραιοποιημένα την ανάγκη για κατεύθυνση πιστώσεων - δανείων δηλαδή - προς την οικονομία. Και ποιος δίνει δάνεια; οι Τράπεζες. Και που βρίσκουν τα κεφάλαια; Μα από τις καταθέσεις! Δηλαδή, η αποπληρωμή του χρέους θα γίνει μέσα από κεφάλαια που θα προκύψουν από την ανάπτυξη, η οποία όμως θα προκύψει αφού πρώτα δοθούν δάνεια, τα οποία δάνεια δίνονται από τις καταθέσεις.

Βάλτα τώρα όλα αυτά στο μιξεράκι, ξαναδιάβασε με αυτό το πρίσμα τις δηλώσεις στελεχών τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και του "Μνημονιακού" μπλοκ και θα δεις το φως!

Μετά κοιμήσου και πάλι. Έτσι και αλλιώς, είτε ως καταθέτης είτε ως φορολογούμενος, δε γλυτώνεις το λογαριασμό!