Ίσως η πιο σημαντική παράμετρος που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στον επικοινωνιακό σχεδιασμό κάθε πολιτικού και κάθε κόμματος είναι το λεγόμενο "timing" ή η επιλογή του ορθού χρόνου για την εκδήλωση οποιασδήποτε κίνησης. Αν εξετάσουμε τις πρόσφατες κινήσεις των δύο κορυφαίων πολιτικών ηγετών των ημερών μας, των κ. Καραμανλή και Παπανδρέου, θα κάνουμε ορισμένες πολύ ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις σχετικά με την ορθή ή μη επιλογή του σωστού χρόνου στον οποίο αυτές εκδηλώθηκαν. Ας ξεκινήσουμε με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Επέλεξε να φορτίσει το πολιτικό σκηνικό με μια σειρά κινήσεων, όπου συνοπτικά θα μπορούσαμε να τις απαριθμήσουμε, με τη χρονική τους σειρά: ομόλογα-επανένταξη κ. Λαλιώτη-Συνέδριο ΠΑΣΟΚ. Κοινός παρονομαστής των ανωτέρω πολιτικών εγχειρημάτων είναι η έντονη παρουσία του κ. Παπανδρέου με ένα επιθετικό επικοινωνιακό τόνο, ο οποίος και κορυφώθηκε κατά τις συνεδριακές διαδικασίες. Παράλληλα, η επικοινωνιακή έξαρση εκτοξεύθηκε και προς το εσωτερικό του κινήματος με σαφείς αναφορές του αρχηγού τόσο ως προς το δικό του πρόσωπο όσο και σχετικά με τις ικανότητες των στελεχών που ο ίδιος προκρίνει. Ομολογουμένως, η πίεση που ασκήθηκε στα δύο κύρια μέτωπα, το προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας και την υπεροχή του κ. Καραμανλή στην ερώτηση περί καταλληλότερου Πρωθυπουργού, ήταν συνεχής. Δεν είμαστε ακόμα σε θέση να καταγράψουμε την ισχύ της αλλά οπωσδήποτε, χρονικά είχε διάρκεια, γεγονός αρκετά επίπονο ως προς την πραγματοποίησή του. Τα αποτελέσματα ήταν όντως θετικά, όπως αποτιμήθηκαν κατά τις τελευταίες μετρήσεις κοινής γνώμης. Βελτιώθηκαν σημαντικά οι δείκτες που αφορούν τόσο στην εικόνα του κ. Παπανδρέου όσο και στη διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων, τη γνωστή "ψαλίδα".
Στο άλλο στρατόπεδο, οι επικοινωνιακές λύσεις που υιοθετήθηκαν κινήθηκαν σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος. Από μόνο του ένα ταξίδι του Πρωθυπουργού σε μια ξένη και ισχυρή χώρα με ιδιαίτερο, τουλάχιστον συναισθηματικό-λόγω μεταναστών και παλαιών αναμνήσεων από τον Β'ΠΠ, ενδιαφέρον για την Ελλάδα, αποτελεί αξιόλογο γεγονός. Αξιοποιήθηκε για να παρουσιασθεί ως μια διαφορετικού τύπου επικοινωνιακή πλατφόρμα ικανή να μεταφέρει τα μηνύματα που το επιτελείο της ΝΔ ήθελε να περάσει. Η ελληνική πραγματικότητα δεν επέτρεπε να γίνει κάτι τέτοιο, εφόσον δεν υπήρχε κάποιο ανάλογο γεγονός στον ορίζοντα, εκτός ίσως από τον τελικό του Champions' League, με τον κίνδυνο να καταλήξει σε επικοινωνιακό ναυάγιο, εάν κάτι δεν πήγαινε καλά και επιπλέον ήταν στιγμιαίας διάρκειας σε σχέση με το 15θήμερο ταξίδι στη μακρινή Ωκεανία. Ως επικοινωνιακό όχημα αξιοποιήθηκε πολλαπλά. Παρουσιάσθηκε η "λαμπερή" εικόνα του Πρωθυπουργού από βήματος που θύμιζε μεν προεκλογικό ενώ είχε εθνική εμβέλεια, εφόσον αφορούσε μετανάστες και όχι οπαδούς του κόμματος της ΝΔ, με αποτέλεσμα να μπορεί εν δυνάμει να περάσει σε ευρύτερες, διακομματικές, εκλογικές δεξαμενές. Ομοίως, εγκαινιάσθηκε με την ευκαιρία, η οποία ήταν και η πλέον κατάλληλη, η εικόνα της συζύγου του Πρωθυπουργού, με δύο κατ΄αρχήν στόχους: πρώτον, προλαμβάνεται αντίστοιχη κίνηση από τον κ. Παπανδρέου. Ανάλογη προσπάθεια θα ληφθεί ως εκ του πονηρού αντιγραφή. Δεύτερον, η εικόνα της συζύγου στοχεύει επικοινωνιακά στην ομάδα των γυναικών -νέες, μητέρες και εργαζόμενες- καθώς και στην ομάδα των συντηρητικών "οικογενειαρχών". Και πάλι επικαιροποιείται το εύρημα του "μεσαίου χώρου" όπου εδώ διαπιστώνουμε διεύρυνση της αξιοποίησής του από τη ΝΔ. Ας σημειώσουμε εδώ ότι από πολλαπλές πηγές πλέον η ελληνική κοινωνία έχει στραφεί σταθερά προς μια συντηρητική κατεύθυνση, όπου επικοινωνιακά σύμβολα "σιγουριάς", "σταθερότητας", "λελογισμένων μεταρρυθμίσεων" αναμένεται να κυριαρχήσουν στο πολιτικό τοπίο. Σε αυτή τη συντηρητική στροφή προσπαθεί να συγχρονιστεί και το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, τουλάχιστον το μέρος που προβάλλεται, εφόσον αναφέρεται σε συγκεκριμένες παροχές- ακούμε για 950 ευρώ το ζευγάρι- όπου προσπαθεί σε μικρές φράσεις να συμπυκνώσει ό,τι καταγράφουμε: "οικογένεια"-ζευγάρι- και σταθερότητα-"950 ευρώ". Τα μηνύματα των οικονομικών "Ελντοράντο" -βλέπε χρηματιστήριο- δεν είναι, τουλάχιστον επί του παρόντος, επίκαιρα ή δεν αφορούν την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος.
Ας έλθουμε όμως στο "timing": Τρία είναι τα πιθανά σενάρια. Προκήρυξη εκλογών, αιφνιδιαστικά, το καλοκαίρι ή το Φθινόπωρο ή το 2008. Αν αφήσουμε εκτός του συλλογισμού μας οποιονδήποτε άλλον παράγοντα, πλην του ζητήματος του ορθού χρόνου, μάλλον ο κ. Παπανδρέου θα πρέπει ή να έχει προβλέψει εκλογές άμεσα-το καλοκαίρι δηλαδή- ή να έχει επιλέξει να ακολουθήσει έναν εξαντλητικό ρυθμό άσκησης της επικοινωνιακής του πολιτικής, εφόσον άσκησε το μείζον της πολιτικής του ισχύος σε χρόνο που η Κυβέρνηση δεν έχει εξαντλήσει από τη φαρέτρα της τα επικοινωνιακά της βέλη. Δεν πρέπει όμως να λησμονούμε ότι το εκλογικό σώμα απορροφά επικοινωνιακά μηνύματα με ένα συγκεκριμένο ρυθμό. Αν τροφοδοτείται με λιγότερα από όσα μπορεί, δημιουργείται κενό που κάποιος άλλος θα έρθει να καλύψει ( ΝΔ-ΛΑΟΣ είναι το υπονοούμενο εδώ). Αν, αντίθετα, γίνεται προσπάθεια να του προσφερθούν περισσότερα και πιο περίπλοκα από όσα μηνύματα μπορεί να "αντέξει", τότε ένα μέρος αναγκαστικά θα το αγνοήσει (το ΠΑΣΟΚ και ο κ.Παπανδρέου με τις δικές του επικοινωνιακές επιλογές μάλλον εμπίπτουν περισσότερο σε αυτήν την περίπτωση). Η ισορροπία σίγουρα θα επέλθει, καταγράφοντας όμως κέρδη και ζημίες με διαφορετική αναλογία για τον κάθε έναν.
Στο άλλο στρατόπεδο, οι επικοινωνιακές λύσεις που υιοθετήθηκαν κινήθηκαν σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος. Από μόνο του ένα ταξίδι του Πρωθυπουργού σε μια ξένη και ισχυρή χώρα με ιδιαίτερο, τουλάχιστον συναισθηματικό-λόγω μεταναστών και παλαιών αναμνήσεων από τον Β'ΠΠ, ενδιαφέρον για την Ελλάδα, αποτελεί αξιόλογο γεγονός. Αξιοποιήθηκε για να παρουσιασθεί ως μια διαφορετικού τύπου επικοινωνιακή πλατφόρμα ικανή να μεταφέρει τα μηνύματα που το επιτελείο της ΝΔ ήθελε να περάσει. Η ελληνική πραγματικότητα δεν επέτρεπε να γίνει κάτι τέτοιο, εφόσον δεν υπήρχε κάποιο ανάλογο γεγονός στον ορίζοντα, εκτός ίσως από τον τελικό του Champions' League, με τον κίνδυνο να καταλήξει σε επικοινωνιακό ναυάγιο, εάν κάτι δεν πήγαινε καλά και επιπλέον ήταν στιγμιαίας διάρκειας σε σχέση με το 15θήμερο ταξίδι στη μακρινή Ωκεανία. Ως επικοινωνιακό όχημα αξιοποιήθηκε πολλαπλά. Παρουσιάσθηκε η "λαμπερή" εικόνα του Πρωθυπουργού από βήματος που θύμιζε μεν προεκλογικό ενώ είχε εθνική εμβέλεια, εφόσον αφορούσε μετανάστες και όχι οπαδούς του κόμματος της ΝΔ, με αποτέλεσμα να μπορεί εν δυνάμει να περάσει σε ευρύτερες, διακομματικές, εκλογικές δεξαμενές. Ομοίως, εγκαινιάσθηκε με την ευκαιρία, η οποία ήταν και η πλέον κατάλληλη, η εικόνα της συζύγου του Πρωθυπουργού, με δύο κατ΄αρχήν στόχους: πρώτον, προλαμβάνεται αντίστοιχη κίνηση από τον κ. Παπανδρέου. Ανάλογη προσπάθεια θα ληφθεί ως εκ του πονηρού αντιγραφή. Δεύτερον, η εικόνα της συζύγου στοχεύει επικοινωνιακά στην ομάδα των γυναικών -νέες, μητέρες και εργαζόμενες- καθώς και στην ομάδα των συντηρητικών "οικογενειαρχών". Και πάλι επικαιροποιείται το εύρημα του "μεσαίου χώρου" όπου εδώ διαπιστώνουμε διεύρυνση της αξιοποίησής του από τη ΝΔ. Ας σημειώσουμε εδώ ότι από πολλαπλές πηγές πλέον η ελληνική κοινωνία έχει στραφεί σταθερά προς μια συντηρητική κατεύθυνση, όπου επικοινωνιακά σύμβολα "σιγουριάς", "σταθερότητας", "λελογισμένων μεταρρυθμίσεων" αναμένεται να κυριαρχήσουν στο πολιτικό τοπίο. Σε αυτή τη συντηρητική στροφή προσπαθεί να συγχρονιστεί και το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, τουλάχιστον το μέρος που προβάλλεται, εφόσον αναφέρεται σε συγκεκριμένες παροχές- ακούμε για 950 ευρώ το ζευγάρι- όπου προσπαθεί σε μικρές φράσεις να συμπυκνώσει ό,τι καταγράφουμε: "οικογένεια"-ζευγάρι- και σταθερότητα-"950 ευρώ". Τα μηνύματα των οικονομικών "Ελντοράντο" -βλέπε χρηματιστήριο- δεν είναι, τουλάχιστον επί του παρόντος, επίκαιρα ή δεν αφορούν την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος.
Ας έλθουμε όμως στο "timing": Τρία είναι τα πιθανά σενάρια. Προκήρυξη εκλογών, αιφνιδιαστικά, το καλοκαίρι ή το Φθινόπωρο ή το 2008. Αν αφήσουμε εκτός του συλλογισμού μας οποιονδήποτε άλλον παράγοντα, πλην του ζητήματος του ορθού χρόνου, μάλλον ο κ. Παπανδρέου θα πρέπει ή να έχει προβλέψει εκλογές άμεσα-το καλοκαίρι δηλαδή- ή να έχει επιλέξει να ακολουθήσει έναν εξαντλητικό ρυθμό άσκησης της επικοινωνιακής του πολιτικής, εφόσον άσκησε το μείζον της πολιτικής του ισχύος σε χρόνο που η Κυβέρνηση δεν έχει εξαντλήσει από τη φαρέτρα της τα επικοινωνιακά της βέλη. Δεν πρέπει όμως να λησμονούμε ότι το εκλογικό σώμα απορροφά επικοινωνιακά μηνύματα με ένα συγκεκριμένο ρυθμό. Αν τροφοδοτείται με λιγότερα από όσα μπορεί, δημιουργείται κενό που κάποιος άλλος θα έρθει να καλύψει ( ΝΔ-ΛΑΟΣ είναι το υπονοούμενο εδώ). Αν, αντίθετα, γίνεται προσπάθεια να του προσφερθούν περισσότερα και πιο περίπλοκα από όσα μηνύματα μπορεί να "αντέξει", τότε ένα μέρος αναγκαστικά θα το αγνοήσει (το ΠΑΣΟΚ και ο κ.Παπανδρέου με τις δικές του επικοινωνιακές επιλογές μάλλον εμπίπτουν περισσότερο σε αυτήν την περίπτωση). Η ισορροπία σίγουρα θα επέλθει, καταγράφοντας όμως κέρδη και ζημίες με διαφορετική αναλογία για τον κάθε έναν.
Technorati Tags: ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, εκλογές, επικοινωνία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου