Στο χώρο των νέων ανέργων, στο "κόμμα των ανέργων" αν θέλεις; Στο χώρο των εργαζομένων με τις νέες περικοπές και φόρους; Στο χώρο των εμπόρων και των επιχειρηματιών; Στους αγανακτισμένους πολίτες; Που βρίσκεται η θρυαλλίδα της κοινωνικής "νευρικότητας" απέναντι στο Μνημόνιο και στα επαχθή του μέτρα;
Σήμερα λοιπόν θα σε εκπλήξω. Παρότι έχω γράψει κατά καιρούς τις θέσεις μου για τον αδηφάγο δημόσιο τομέα και για τη στρεβλή δόμηση του οικονομικού πλαισίου της χώρας, κοινώς έχω τοποθετηθεί υπέρ της πλήρους απελευθέρωσης της οικονομίας και την ανάταξη της "τελευταίας σοβιετικής οικονομίας στην Ευρώπη", δεν μπορώ παρά να μην καταγράψω και να επισημάνω στην ευρύτερα λανθασμένη και "γραφειοκρατική" αντίληψη των κυβερνώντων ένα μείζον επιχειρούμενο σφάλμα: Την απότομη και άνευ χρονικής κλιμάκωσης και σχεδίου συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα.
Ναι, ο δημόσιος τομέας - εξαιρουμένων θεσμικών λειτουργιών - πρέπει να εξαφανιστεί και να δώσει τη θέση του σε δυναμικές ιδωτικές πρωτοβουλίες. Γνωστά και πάμε παραπέρα. Πως όμως;
Ο δημόσιος τομέας στη χώρα μας "καταλαμβάνει" το μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ. Κοντά στο 55%. Αν το δούμε από καθαρά οικονομική σκοπιά είναι ο μεγαλύτερος επιχειρηματίας στη χώρα. Ασθενής μεν - και βαρύτατα μάλιστα - αλλά ο μεγαλύτερος και με διαφορά. Με τόσο μεγάλη διαφορά μάλιστα, που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα επιχείρηση ή επαγγελματίας ο οποίος να είναι σε θέση να "αγνοήσει" το μεγαλύτερο ανταγωνιστή του: το ελληνικό δημόσιο. Βρίσκεται παντού, ασχολείται - εμμέσως ή αμέσως - με τα πάντα.
Τι γίνεται τώρα; Στον "κόσμο του Μνημονίου" στο κείμενο που η Κυβέρνηση εκλαμβάνει ως συνταγή επιτυχίας κι όχι ως πλαίσιο αναφοράς, το δημόσιο γίνεται στόχος περικοπών. Κι εδώ είναι το πρόβλημα. Συρρικνώνεται ο μεγαλύτερος "Έλληνας επιχειρηματίας" σε μια εποχή όπου κανονικά θα έπρεπε να αναζητεί - όπως και οι λοιποί επιχειρηματίες - τρόπους επιβίωσης.
Σου φέρνω παράδειγμα για να με καταλάβεις. Κόβει, ας πούμε, ένα δρομολόγιο του ΟΣΕ. Κι εγώ μαζί σου. Αντιπαραγωγικό και μπράβο του. Μη κερδοφόρο. Όμως, υπάρχει ένα πρόβλημα. Το δρομολόγιο αυτό είχε γραμμές. Σίδερα και ξύλα και καλώδια. Κάποια μικρή ή μεγάλη επιχείρηση "ζούσε" από τη συντήρηση αυτού του - όντως αντιπαραγωγικού - δικτύου. Η επιχείρηση θα κλείσει. Μαζί της θα υποφέρουν και οι δανειστές και οι προμηθευτές της. Και οι εργαζόμενοί της επίσης. Το ίδιο θα συμβεί κι αν κλείσει κι ένα περιφερειακό Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο.
Ναι, στη συνέχεια το κενό που θα αφήσει η συρρίκνωση του δημοσίου θα το "γεμίσει" η ιδιωτική πρωτοβουλία. Αλλά μέχρι τότε ολόκληρο το σύστημα θα κινείται σε μια ανεπανάληπτη ύφεση. Το δημόσιο έχει "δεμένες" πάνω του χιλιάδες εταιρείες και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Και το κλείσιμο μιας, δυο ή δέκα χιλιάδων επιχειρήσεων δεν έχει τον τεράστιο αντίκτυπο στην οικονομία συγκρινόμενο με το σοβαρότατο σοκ που θα υποστεί το σύνολο των κλάδων με τη βίαιη "συρρίκνωση" εν μέσω κρίσης του δημόσιου τομέα, του επιχειρηματία με τζίρο το 55% του ελληνικού ΑΕΠ!
Θες άλλο και σοβαρότερο παράδειγμα - το οποίο και με ανησυχεί ιδιαίτερα; Η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου. Ακούγεται θαυμάσιο και υπέροχο το κράτος να αξιοποιήσει την ακίνητη περιουσία του. Φαντάσου όμως να "βγει" στην αγορά - εκεί που καθόταν ακίνητο τόσα χρόνια! - ένας τεράστιος αριθμός κρατικών ακινήτων προς αξιοποίηση. Το σοκ για τη μικρή και ρηχή ελληνική οικονομία θα είναι ανεπανάληπτο. Τεράστια προσφορά, σε ποια όμως αντιστοιχούσα ζήτηση; Η ακίνητη περιουσία του δημοσίου είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη από οποιουδήποτε ιδιώτη επενδυτή. Και ποια θα είναι η επίδραση στην αγορά ακινήτων, όταν ένας πολύ μεγάλος ιδιοκτήτης όπως το ελληνικό δημόσιο βγει εν μέσω κρίσης να αξιοποιήσει την περιουσία του και μάλιστα "πεινασμένος" για ρευστότητα;
Τόσα χρόνια συντηρούσαμε ένα αδηφάγο "τέρας" - το δημόσιο τομέα - το οποίο τέρας αποφασίσαμε τώρα να εξοντώσουμε. Τώρα που το σύνολο της οικονομίας είναι "αδύναμο" θα τα "βάλουμε" με ένα πληγωμένο οικονομικό "θηρίο" προκειμένου να το "μικρύνουμε".
Και με το δίκιο σου θα με ρωτήσεις:" Και τι θες να κάνουμε; Να εξακολουθούμε να ζούμε όπως ζούσαμε;" Όχι βέβαια. Απλούστατα θεωρώ ότι επανήλθε στη σκέψη των κυβερνώντων η έγνοια για το πολιτικό κόστος αλλά από την ανάποδη. Η αντίληψη είναι να γίνουν όσο πιο πολλά και σκληρά τώρα ώστε να έχουν χρόνο να απορροφήσουν τη δυσαρέσκεια του εκλογικού σώματος. Και πάνω σ' αυτήν την λογική, οι κινήσεις γίνονται άτσαλα και αδέξια, με συνέπειες που δεν έχουν προσμετρηθεί επαρκώς. Αντί σχεδίου έχουμε οδηγηθεί σε μια φρενίτιδα μέτρων με αποτελέσματα πιθανόν τόσο δυσμενή όσο και η πλήρης απουσία μέτρων.
Και γιατί βρίσκεται στην ατσούμπαλη συρρίκνωση του δημόσιου τομέα η θρυαλλίδα της σύγκρουσης; Μα απλούστατα λόγω μεγέθους, η αρνητική επίδραση στην οικονομία και στην κοινωνία είναι ευρύτατη, συμβαίνει σε πολλούς τομείς ταυτόχρονα, από πλευρά κλίμακας είναι τεράστια και λειτουργεί πολλαπλασιαστικά σε ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό.
Σήμερα λοιπόν θα σε εκπλήξω. Παρότι έχω γράψει κατά καιρούς τις θέσεις μου για τον αδηφάγο δημόσιο τομέα και για τη στρεβλή δόμηση του οικονομικού πλαισίου της χώρας, κοινώς έχω τοποθετηθεί υπέρ της πλήρους απελευθέρωσης της οικονομίας και την ανάταξη της "τελευταίας σοβιετικής οικονομίας στην Ευρώπη", δεν μπορώ παρά να μην καταγράψω και να επισημάνω στην ευρύτερα λανθασμένη και "γραφειοκρατική" αντίληψη των κυβερνώντων ένα μείζον επιχειρούμενο σφάλμα: Την απότομη και άνευ χρονικής κλιμάκωσης και σχεδίου συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα.
Ναι, ο δημόσιος τομέας - εξαιρουμένων θεσμικών λειτουργιών - πρέπει να εξαφανιστεί και να δώσει τη θέση του σε δυναμικές ιδωτικές πρωτοβουλίες. Γνωστά και πάμε παραπέρα. Πως όμως;
Ο δημόσιος τομέας στη χώρα μας "καταλαμβάνει" το μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ. Κοντά στο 55%. Αν το δούμε από καθαρά οικονομική σκοπιά είναι ο μεγαλύτερος επιχειρηματίας στη χώρα. Ασθενής μεν - και βαρύτατα μάλιστα - αλλά ο μεγαλύτερος και με διαφορά. Με τόσο μεγάλη διαφορά μάλιστα, που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα επιχείρηση ή επαγγελματίας ο οποίος να είναι σε θέση να "αγνοήσει" το μεγαλύτερο ανταγωνιστή του: το ελληνικό δημόσιο. Βρίσκεται παντού, ασχολείται - εμμέσως ή αμέσως - με τα πάντα.
Τι γίνεται τώρα; Στον "κόσμο του Μνημονίου" στο κείμενο που η Κυβέρνηση εκλαμβάνει ως συνταγή επιτυχίας κι όχι ως πλαίσιο αναφοράς, το δημόσιο γίνεται στόχος περικοπών. Κι εδώ είναι το πρόβλημα. Συρρικνώνεται ο μεγαλύτερος "Έλληνας επιχειρηματίας" σε μια εποχή όπου κανονικά θα έπρεπε να αναζητεί - όπως και οι λοιποί επιχειρηματίες - τρόπους επιβίωσης.
Σου φέρνω παράδειγμα για να με καταλάβεις. Κόβει, ας πούμε, ένα δρομολόγιο του ΟΣΕ. Κι εγώ μαζί σου. Αντιπαραγωγικό και μπράβο του. Μη κερδοφόρο. Όμως, υπάρχει ένα πρόβλημα. Το δρομολόγιο αυτό είχε γραμμές. Σίδερα και ξύλα και καλώδια. Κάποια μικρή ή μεγάλη επιχείρηση "ζούσε" από τη συντήρηση αυτού του - όντως αντιπαραγωγικού - δικτύου. Η επιχείρηση θα κλείσει. Μαζί της θα υποφέρουν και οι δανειστές και οι προμηθευτές της. Και οι εργαζόμενοί της επίσης. Το ίδιο θα συμβεί κι αν κλείσει κι ένα περιφερειακό Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο.
Ναι, στη συνέχεια το κενό που θα αφήσει η συρρίκνωση του δημοσίου θα το "γεμίσει" η ιδιωτική πρωτοβουλία. Αλλά μέχρι τότε ολόκληρο το σύστημα θα κινείται σε μια ανεπανάληπτη ύφεση. Το δημόσιο έχει "δεμένες" πάνω του χιλιάδες εταιρείες και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Και το κλείσιμο μιας, δυο ή δέκα χιλιάδων επιχειρήσεων δεν έχει τον τεράστιο αντίκτυπο στην οικονομία συγκρινόμενο με το σοβαρότατο σοκ που θα υποστεί το σύνολο των κλάδων με τη βίαιη "συρρίκνωση" εν μέσω κρίσης του δημόσιου τομέα, του επιχειρηματία με τζίρο το 55% του ελληνικού ΑΕΠ!
Θες άλλο και σοβαρότερο παράδειγμα - το οποίο και με ανησυχεί ιδιαίτερα; Η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου. Ακούγεται θαυμάσιο και υπέροχο το κράτος να αξιοποιήσει την ακίνητη περιουσία του. Φαντάσου όμως να "βγει" στην αγορά - εκεί που καθόταν ακίνητο τόσα χρόνια! - ένας τεράστιος αριθμός κρατικών ακινήτων προς αξιοποίηση. Το σοκ για τη μικρή και ρηχή ελληνική οικονομία θα είναι ανεπανάληπτο. Τεράστια προσφορά, σε ποια όμως αντιστοιχούσα ζήτηση; Η ακίνητη περιουσία του δημοσίου είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη από οποιουδήποτε ιδιώτη επενδυτή. Και ποια θα είναι η επίδραση στην αγορά ακινήτων, όταν ένας πολύ μεγάλος ιδιοκτήτης όπως το ελληνικό δημόσιο βγει εν μέσω κρίσης να αξιοποιήσει την περιουσία του και μάλιστα "πεινασμένος" για ρευστότητα;
Τόσα χρόνια συντηρούσαμε ένα αδηφάγο "τέρας" - το δημόσιο τομέα - το οποίο τέρας αποφασίσαμε τώρα να εξοντώσουμε. Τώρα που το σύνολο της οικονομίας είναι "αδύναμο" θα τα "βάλουμε" με ένα πληγωμένο οικονομικό "θηρίο" προκειμένου να το "μικρύνουμε".
Και με το δίκιο σου θα με ρωτήσεις:" Και τι θες να κάνουμε; Να εξακολουθούμε να ζούμε όπως ζούσαμε;" Όχι βέβαια. Απλούστατα θεωρώ ότι επανήλθε στη σκέψη των κυβερνώντων η έγνοια για το πολιτικό κόστος αλλά από την ανάποδη. Η αντίληψη είναι να γίνουν όσο πιο πολλά και σκληρά τώρα ώστε να έχουν χρόνο να απορροφήσουν τη δυσαρέσκεια του εκλογικού σώματος. Και πάνω σ' αυτήν την λογική, οι κινήσεις γίνονται άτσαλα και αδέξια, με συνέπειες που δεν έχουν προσμετρηθεί επαρκώς. Αντί σχεδίου έχουμε οδηγηθεί σε μια φρενίτιδα μέτρων με αποτελέσματα πιθανόν τόσο δυσμενή όσο και η πλήρης απουσία μέτρων.
Και γιατί βρίσκεται στην ατσούμπαλη συρρίκνωση του δημόσιου τομέα η θρυαλλίδα της σύγκρουσης; Μα απλούστατα λόγω μεγέθους, η αρνητική επίδραση στην οικονομία και στην κοινωνία είναι ευρύτατη, συμβαίνει σε πολλούς τομείς ταυτόχρονα, από πλευρά κλίμακας είναι τεράστια και λειτουργεί πολλαπλασιαστικά σε ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου