Νέα Δημοκρατία: Από τον "Μεσαίο Χώρο" στο "Δρόμο με τις Λεύκες"

Οι πολιτικές "συνήθειες" στη χώρα μας αλλάζουν, μαζί με το κλίμα. Αντί να απολαμβάνουμε τα "μπάνια του λαού"- τη θερινή έκφραση της ενιαύσιας ελληνικής ραστώνης-παρακολουθούμε τις επικοινωνιακές κινήσεις της Κυβέρνησης, δια των οποίων προσπαθεί να δημιουργήσει κατά το δυνατόν ευνοϊκότερες προϋποθέσεις ώστε να εισέλθει, σε ένα, ως αναμένεται, καυτό Φθινόπωρο.

Η θλιβερή επανάληψη -που ευχόμαστε να μην φθάσει στον ίδιο βαθμό - της πύρινης καταστροφής, σε συνδυασμό με τις ευρύτερες εξελίξεις στα πολιτικά δρώμενα, δεν επιτρέπουν στο κυβερνών κόμμα και κατά συνέπεια ούτε και στην αντιπολίτευση, να δραπετεύσουν από τις τηλεοπτικές οθόνες αλλά και -οψίμως- από τα πληκτρολόγια και τα μόνιτορ!

Πολιτικό αναμένεται και το φετινό καλοκαίρι, αφού η Κυβέρνηση - και πριν κάνουν την εμφάνισή τους ισχυρότερα επικοινωνιακά γεγονότα όπως μια μεγαλύτερης έκτασης πυρκαγιά ή η έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων - φρόντισε να εκπέμψει δύο πολύ ενδιαφέροντα μηνύματα, που μάλλον είναι ενδεικτικά της στρατηγικής που πρόκειται να ακολουθήσει στο εγγύς μέλλον η Νέα Δημοκρατία.

Πρώτον, μάλλον εγκαταλείπει την ιδέα του "μεσαίου χώρου" αφού δίνει πολύ καθαρά - και σε χρόνο επιλεγμένο με πολύ μεγάλη προσοχή - το μήνυμα ότι προτίθεται να μετακινηθεί από τις "ήπιες μεταρρυθμίσεις" σε ευθείες συγκρούσεις με κοινωνικές ομάδες με σχετικά μεγάλη επιρροή στο εκλογικό σώμα, τις συνδικαλιστικές ενώσεις των κρατικών εταιρειών. Η τροπολογία για τις ΔΕΚΟ έρχεται εκτός πολιτικού προγράμματος, άρα ως επικοινωνιακό εργαλείο, για να διαμορφώσει μια νέα εικόνα του κυβερνώντος κόμματος. Την εικόνα του κόμματος- ή ορθότερα του αρχηγού αυτού - που "τιμωρεί" τους, υποτίθεται, πλέον προνομιούχους εργαζόμενους. Αφού αδυνατεί - λόγω της οικονομικής συγκυρίας - να βελτιώσει την οικονομική κατάσταση του συνόλου, εμφανίζεται ως εκείνη που θα αποκαταστήσει την "αδικία". Σε συνδυασμό με τις - αναμενόμενες - εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ που θα αφορούν σε στοχευμένες παροχές προς τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα, η Νέα Δημοκρατία και ο αρχηγός της μάλλον προωθούν ένα καινούριο επικοινωνιακό μοντέλο. Αυτό το νέο μοντέλο απευθύνεται στη νέα κοινωνική πλειοψηφία των μη-προνομιούχων αφού ο περίφημος "μεσαίος χώρος" απέδωσε ό,τι είχε να αποδώσει και αποδομήθηκε πρώτα οικονομικά και μετά πολιτικά. Οι όροι του παιχνιδιού αλλάζουν, όμως σε αυτό το παιχνίδι η Νέα Δημοκρατία έχει να αντιμετωπίσει δυσμενέστερους όρους. Τα χαμηλότερα εισοδήματα δεν είναι ο προνομιακός της χώρος και επιπλέον θα πρέπει να μεταβάλλει εκτός της στρατηγικής και την τακτική της γιατί αυτό το target group συνομιλεί πολιτικά με όρους πόλωσης. Επ' αυτού, το πρακτικό μέρος της ανάλυσής μας θα εκφραζόταν σε απτά πολιτικά γεγονότα από έναν ανασχηματισμό, όπου τις θέσεις "μετριοπαθών" και "μεσαιο-χωρίτικων" Υπουργών, θα καταλάμβαναν πιο "σκληρά" κομματικά στελέχη, του πλέον "βαθυκύανου" χρώματος!. Μια τέτοια εξέλιξη θα επιβεβαίωνε απολύτως τις εκτιμήσεις μας σε αυτό το άρθρο.

Δεύτερον, η αντικατάσταση του διαφωνούντος κ. Μανώλη εκπέμπει προς όλους - μέσα κι έξω από τη ΝΔ - το μήνυμα της απαίτησης περί πλήρους συμμόρφωσης στις κομματικές επιλογές. Πρόκειται για ένδειξη που αφενός καταδεικνύει τη σπουδαιότητα του εγχειρήματος για τη ΝΔ και αφετέρου αποτελεί πρόκληση προς οιονδήποτε εσωκομματικό αντιφρονούντα να "ταράξει τα νερά". Είναι σαφές ότι η ΝΔ θα προτιμούσε μια ελεγχόμενη εσωκομματική αντιπολίτευση, όπου θα απεδίδετο σε συγκεκριμένα πρόσωπα - και όχι σε πολιτικές- η ευθύνη της απώλειας της εξουσίας και η προκήρυξη πρόωρων εκλογών, αντί να συρθεί προς αυτές εξαιτίας ενός δυσμενούς αποτελέσματος στις Ευρωεκλογές ή ακόμη και στις δημοσκοπήσεις.

Εκλογικά Σενάρια: Ακατάλληλον Δι' Ανηλίκους!

Καλύτερη αφορμή από τη δημοσιότητα που δόθηκε στις δηλώσεις του Υπουργού Οικονομίας, περί ενδεχόμενης μετεκλογικής συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας, δεν θα μπορούσε να υπάρξει για την ανάλυσή μας επί των διαφαινομένων εκλογικών σεναρίων, άρθρο που αναβάλαμε δυο φορές εξαιτίας της επικαιρότητας.

Κατ' αρχάς, θεωρούμε απαραίτητο να περιγράψουμε την ευρύτερη αρχιτεκτονική του πολιτικού μας συστήματος- κατά τη δική μας αντίληψη βεβαίως - ώστε να αντλήσουμε κάποιες σταθερές επί των οποίων στη συνέχεια θα αναπτύξουμε τις σκέψεις μας αναφορικά με τις εκλογικές εξελίξεις.

Χωρίς να αναφερθούμε σε λεπτομέρειες -εξάλλου τα δημοσκοπικά δεδομένα είναι γνωστά και προσβάσιμα στο διαδίκτυο και στα ΜΜΕ - το ελληνικό πολιτικό οικοδόμημα στηρίζεται σε αυτό που -χαριτολογώντας - θα ονομάζαμε "δυόμιση άξονες"! Συγκεκριμένα, βασικοί παίκτες στο πολιτικό παίγνιο αποτελούν οι δύο πόλοι εξουσίας, οι δύο κεντρικοί άξονες και δευτερευόντως - ο..μισός άξονας-, ένα από τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης.

Διαχρονικά, οι δύο βασικοί παίκτες κυριάρχησαν -εναλλασσόμενοι στην εξουσία - υπό τη μορφή ή την κατηγοριοποίηση σε "κόμμα", "παράταξη" ή "κίνημα" αλλά επίσης διαχρονικά και στους δύο πόλους κυριαρχεί το πρόσωπο-ηγέτης που διαθέτει το προνόμιο της άμεσης επαφής με το εκλογικό σώμα. Το πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα διακυβέρνησης προωθεί και ενισχύει αυτό το μοντέλο διαχείρισης των κομματικών πραγμάτων, ενώ η εναλλαγή των δύο παικτών στην εξουσία παρήγαγε αυτό που ονομάζουμε δικομματισμό. Δεν πρόκειται στην ουσία του για δικομματισμό, βεβαίως, αλλά για προσωποκεντρικές προτάσεις εξουσίας προς το εκλογικό σώμα. Βασικό αίτιο που πρακτικώς καμία εναλλακτική πολιτική λύση δεν ευδοκίμησε - συγκρότηση ισχυρού "τρίτου πόλου", βιώσιμη κυβέρνηση συνεργασίας ή άλλη - αποτελεί αυτή ακριβώς η ιδιαιτερότητα της ελληνικής πολιτικής σκηνής: Τα κόμματα εξουσίας δεν είναι παρά τα οχήματα δια των οποίων τα πρόσωπα-ηγέτες διεκδικούν την εξουσία. Η εικόνα αυτή δεν έχει μεταβληθεί και δεν διαφαίνεται ότι κάτι τέτοιο θα γίνει στο άμεσο μέλλον.

Η άλλη πλευρά του λόφου- ο μισός άξονας που αναφέραμε πιο πάνω - αναδεικνύεται ανάλογα με την ιστορική συγκυρία και την εκάστοτε εκλογική αναγκαιότητα. Παλαιότερα το ρόλο αυτό έπαιζε το ΚΚΕ, σήμερα κατά μείζονα λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ. Άλλοτε λόγω ιδεολογικού δυναμικού, άλλοτε εξαιτίας εξελίξεων σε εθνικά ζητήματα ή ακόμη και συσσώρευσης λαϊκής δυσαρέσκειας, ο "μισός άξονας" - και ας μην παρεξηγηθεί η έκφραση - δεν ήταν παρά η "σημαία ευκαιρίας" των ψηφοφόρων που δεν καλύπτονταν από τα δύο κυρίαρχα κόμματα.

Τα λοιπά κόμματα που κατά καιρούς δήλωσαν την παρουσία τους στο Κοινοβούλιο, δεν διαδραμάτισαν ουσιαστικό ρόλο στον αγώνα για τη διεκδίκηση της εξουσίας, ούτε διέθεταν το πολιτικό δυναμικό ώστε να κληθούν σε συνεργασία με έναν εκ των δύο μονομάχων. Σε αυτή τη φάση βρίσκεται στην τρέχουσα περίοδο το ΛΑΟΣ. Αντίθετα, η πίεση -ή πιο ορθά η έλξη - των κομμάτων εξουσίας τα εξαφάνισε σε βάθος χρόνου, ενώ ανάλογες συνέπειες υφίστανται ενίοτε και τα "ιστορικά" κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης.

Ο "ανήλικος" αναγνώστης μας λοιπόν -θεωρητικό σχήμα για τη διευκόλυνση του συλλογισμού μας - όντας περιπλεγμένος στο τρέχοντα ιστό των ΜΜΕ και αγνοώντας την πολιτική ιστορία αλλά και τις βασικές παραμέτρους του ελληνικού πολιτικού συστήματος, θα θεωρήσει -αφελώς - ότι βρισκόμαστε ένα βήμα πριν τη δημιουργία ενός "πανίσχυρου" τρίτου πόλου που δρέποντας τις ψήφους των απανταχού απογοητευμένων ψηφοφόρων, θα οδηγήσει επιτακτικά τις εξελίξεις προς κυβερνήσεις συνεργασίας (εθνικής ενότητας τις λέγανε παλιά!), οι οποίες και θα διαχειρισθούν με άπειρη σοβαρότητα και απίστευτη αποτελεσματικότητα τα προβλήματα που μας κληρονόμησε το παλαιό σύστημα! Ποσώς! Γι΄αυτό το λόγω και το παρόν άρθρο χαρακτηρίσθηκε ως "Ακατάλληλον Δι' Ανηλίκους".

Ποιες λοιπόν οι πιθανές εκλογικές εξελίξεις;

Αποδεικνύεται εξαιρετικά εύκολα ότι τα κόμματα που βρίσκονται στην εξουσία προχωρούν στην προκήρυξη προώρων εκλογών μόνον στην περίπτωση που έχουν -τουλάχιστον σε επίπεδο δημοσκοπίσεων - εξασφαλίσει προϋποθέσεις νίκης και κατά συνέπεια αυτοδυναμίας. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο στην παρούσα φάση. Επίσης, είναι δεδομένο ότι μια ενδεχόμενη απώλεια αυτοδυναμίας θα προκαλούσε συσπείρωση των ψηφοφόρων των δύο μεγάλων κομμάτων και στις εκλογές που θα ακολουθούσαν, το πιθανότερο σενάριο θα ήταν εκείνο που θα εξασφάλιζε -έστω οριακή - πλειοψηφία για έναν εκ των ΠΑΣΟΚ-ΝΔ.

Επίσης σημαντικό στοιχείο αποτελεί η διεξαγωγή των Ευρωεκλογών του 2009. Πρέπει να συγκρατήσουμε ότι ναι μεν η ψήφος είναι "χαλαρή", εντούτοις το δυναμικό που θα συγκέντρωνε ένα εκ των κομμάτων της ελάσσονος αντιπολίτευσης -ο ΣΥΡΙΖΑ το πιθανότερο- και ιδιαίτερα στην περίπτωση που θα ξεπερνούσε ένα "ψυχολογικό κατώφλι" - ας πούμε συμβολικά ένα 12 με 15 τοις εκατό- πολύ εύκολα θα το συγκρατούσε σε μεγάλο βαθμό και σε επόμενες εθνικές εκλογές. Απλούστερα, αυτό σημαίνει στην πράξη πως όταν ο πολίτης κάνει την "υπέρβαση" και επιλέξει κόμμα που δεν είχε ψηφίσει στο παρελθόν, στη συνέχεια εισπράξει -ενισχυτικά - την "επιτυχία" της επιλογής του (διαπιστώσει ότι μαζί με αυτόν, το ίδιο έπραξε και σεβαστός αριθμός συμπολιτών του) τότε δεν θα είχε πρόβλημα -τουναντίον μάλιστα -να πράξει ανάλογα και υπό δεδομένες συνθήκες και στο μέλλον ακόμη και σε εθνικές εκλογές.

Συμπερασματικά, ο χρόνος των εκλογών θα κριθεί από το δημοσκοπικό ποσοστό του κόμματος εκείνου που θα επηρεάσει την θεωρητική αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας, εφόσον αυτή, δια του Πρωθυπουργού, έχει την προτωβουλία.
Εάν τα εκλογικά ποσοστά του τρίτου κόμματος, στην περίοδο του Φθινοπώρου - μετά και από τις ακόμη άγνωστες συνέπειες της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας αλλά και ενδεχόμενων εξελίξεων σε άλλα μέτωπα (πυρκαϊές, σκάνδαλα κλπ)- είναι τέτοια που να ενισχύουν την πιθανότητα περί θεαματικής και απρόσμενης εκλογικής επιτυχίας του κόμματος αυτού στις επερχόμενες Ευρωεκλογές, τότε ο κ. Καραμανλής δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να "προλάβει" μια τέτοια εξέλιξη και να προχωρήσει στην προκήρυξη εκλογών το Φθινόπωρο ή το Χειμώνα. Αν δεν το κάνει και τα αναφερόμενα ποσοστά εμφανισθούν στις Ευρωεκλογές, τότε θα επιτρέψει την παγιοποίηση μιας τάσης που θα καταστήσει για ικανό χρονικό διάστημα, το τρίτο κόμμα που θα προκύψει, συνομιλητή και συμπαίκτη του παιγνίου εξουσίας. Επιπλέον, ο ίδιος θα υφίσταται ισχυρή πίεση-εξαιτίας σαφούς δυσαρμονία μεταξύ εκλογικού σώματος και Κοινοβουλίου- να προχωρήσει σε εθνικές εκλογές, χάνοντας την πρωτοβουλία των κινήσεων.
Στην περίπτωση που προκηρύξει εκλογές πριν το τέλος του 2008, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα καταφέρει να εκλεγεί αυτοδύναμη Κυβέρνηση και ως εκ τούτου θα οδηγηθεί η χώρα σε διπλές εκλογές το 2009, όπου με τη βοήθεια και του νέου εκλογικού νόμου -αλλά και των επιπτώσεων της "ακυβερνησίας" που θα προκύψει- κάποιο εκ των δύο μεγάλων κομμάτων θα σχηματίσει αυτοδύναμη Κυβέρνηση. Είναι σαφές ότι αμφότεροι - ΝΔ και ΠΑΣΟΚ- θα κρατούν ως εναλλακτικό σχέδιο την Προεδρική Εκλογή του 2010, όπου υπάρχει η δυνατότητα της δεύτερης εκλογικής ευκαιρίας, δια της μη κοινής αποδοχής υποψηφίου Προέδρου της Δημοκρατίας.
Αντίθετα, εφόσον η δημοσκοπική εικόνα των πολιτικών κομμάτων περιέλθει σε πιο οικεία επίπεδα (κάμψη ποσοστών ΣΥΡΙΖΑ, ενδεχόμενη άνοδος των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ χωρίς όμως να αλλάξουν οι συσχετισμοί), τότε ο Πρωθυπουργός δεν έχει κανένα λόγο να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, αλλά αντίθετα να εκμεταλλευθεί τον ενδιάμεσο πολιτικό χρόνο μέχρι το 2010, συνεπικουρούμενος και από εκλογική υπεροχή στις Ευρωεκλογές, ώστε να διεκδικήσει εντολή αυτοδύναμης Κυβέρνησης.

Ρόδος-Σομαλία: Σημειώσατε 2!

Δεν μπορούμε να αντισταθούμε -για άλλη μια φορά - στον πειρασμό να σχολιάσουμε τρέχουσες επικοινωνιακές εξελίξεις, αθετώντας την υπόσχεση προς τους αναγνώστες μας για τη δημοσίευση μιας ανάλυσης περί των πιθανών εκλογικών σεναρίων.

Θα ασχοληθούμε λοιπόν με την παρουσία του κ. Τσίπρα στο Προεδρικό Μέγαρο, μια σαφώς επικοινωνιακή επιλογή αλλά άκρως ενδεικτική του πολιτικού κλίματος.
Τεχνικά και σε επικοινωνιακό επίπεδο, η κίνηση και η συνολική εικόνα δεν καταγράφεται κατά την άποψή μας ως θετική. Θα αναφέρουμε τους λόγους και θα τους ξεπεράσουμε ώστε να διατυπώσουμε κάποια ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
Πρώτον, στο επικοινωνιακό παίγνιο, το προφανές - ή το "απόλυτο γυμνό" αν θέλετε!- δεν εισπράττεται από την "ομάδα-στόχο" (το γνωστό target group). Παρακινείς το ακροατήριο να αποκωδικοποιήσει το μήνυμά σου.
Δεύτερον, πρέπει να λαμβάνει κανείς σοβαρά υπόψη το θυμικό της κοινής γνώμης. Αν θέλεις να προβάλλεις τα προβλήματα των οικονομικών μεταναστών -επί παραδείγματι - δεν περνάς το μήνυμά σου συνοδευόμενος από μια ευειδή αλλοδαπή κυρία, όντας κι εσύ νεαρός κύριος! Δυστυχώς, το μήνυμα που εκπέμπεται καθίσταται ασαφές, αναμειγνύεται με εικόνες του υποσυνείδητου και αποκλίνει από τον κεντρικό του στόχο.
Τρίτον, μελετάς το κοινό στο οποίο απευθύνεσαι, εφόσον όντως επιθυμείς να επικοινωνήσεις το μήνυμά σου και όχι να το "επιβάλλεις", ειδάλλως το μήνυμα αποκρούεται αυτόματα. Αποτελεί ερώτημα αν η ελληνική κοινή γνώμη -στην πλειοψηφία της- είναι έτοιμη να εσωτερικεύσει - να κάνει "δική της"- την εικόνα που προβλήθηκε, σε μια εκδήλωση με έντονη συναισθηματική φόρτιση.

Με τα παραπάνω, θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι στο ΣΥΡΙΖΑ και στον κ. Τσίπρα, η συγκεκριμένη κίνηση μάλλον αρνητικά αποτελέσματα θα επιφέρει. Βεβαίως, σε αμιγώς πολιτικό και εν πολλοίς ανθρώπινο επίπεδο -και το αναφέρουμε ώστε να μην εκληφθεί διαφορετικά - η πρωτοβουλία ήταν θαυμάσια. Το ιστολόγιο όμως ασχολείται με την επικοινωνιακή πλευρά της πολιτικής.

Στο υπόβαθρο της όλης κίνησης, η καθημερινότητα - που υπενθυμίζουμε αποτελεί το μείζον κριτήριο του εκλογικού σώματος - εξακολουθεί να καταθλίβει τους πολίτες, όπου ενδεικτικά και σημειολογικά, όπως αναφέρουμε και στον τίτλο, η Ρόδος αλλά και το Πέραμα θα έπρεπε να συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον της αντιπολίτευσης αλλά και της κυβέρνησης. Επιπλέον, μια σειρά ζητημάτων -τροπολογίες αφορούσες στο προσωπικό των ΔΕΚΟ, παρουσία Ζορμπά στη Βουλή κ.ά.-αθροίζονται στα ζητήματα που η κυβέρνηση κατορθώνει να διαχειριστεί "αβρόχοις ποσί".
Η κίνηση του κ. Τσίπρα κάλυψε επικοινωνιακά τα περιστατικά αυτά, τα απομάκρυνε από το προσκήνιο, προσφέροντας στην κυβέρνηση την ευκαιρία να αποφύγει τα πυρά. Η ελάσσονα αντιπολίτευση, εσκεμμένα ή όχι δεν το γνωρίζουμε, προσφέρει για δεύτερη φορά επικοινωνιακό καταφύγιο στο κυβερνών κόμμα, μετά και την πρόσφατη "επίθεση" του κ. Καρατζαφέρη προς το ΚΚΕ. Από την πλευρά μας είχαμε εκτιμήσει εδώ και την κίνηση του ΛΑΟΣ, όπως σήμερα και αυτή του κ. Τσίπρα, ως ανώφελες -ή και ενδεχομένως επιζήμιες - για τους δικούς τους σκοπούς, επωφελείς όμως για την Κυβέρνηση. Σύμπτωση; Μάλλον όχι. Σε αυτή τη φάση και σε συνδυασμό με όσα σημειώναμε στο προηγούμενο άρθρο μας -περί εσωτερικών συμμαχιών του συνόλου του πολιτικού φάσματος στο πλαίσιο διατήρησης των ισορροπιών - και με δεδομένη την συνολική προσπάθεια που καταβάλλεται από όλες τις πολιτικές δυνάμεις να διατηρηθεί η παρούσα "φύση" του συστήματος (ήδη βάλλεται προ της γενέσεώς του ο "οιονεί τρίτος πόλος", ως προπομπός ενός είδους "μπερλουσκονισμού"), μάλλον πρόκειται περί εκδηλώσεως αντανακλαστικών κινήσεων αυτοπροστασίας του πολιτικού σκηνικού.
Θα επανέλθουμε!

Ποιοι και Γιατί "Καίνε" τον "Τρίτο Πόλο";

Μολονότι είχαμε υποσχεθεί μια ανάλυση σε πιθανά -και απίθανα!- εκλογικά σενάρια, είμαστε από τις εξελίξεις αναγκασμένοι να σχολιάσουμε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον ζήτημα, το οποίο ενέσκηψε αίφνης και προκαλεί εύλογο πολιτικό ενδιαφέρον.

Αναφερόμαστε στη συστηματική προβολή δια ποικίλων άρθρων, σχολίων και άλλων μιντιακών "εφευρημάτων", της είδησης περί επικείμενης εμφάνισης ενός νέου κόμματος, με πρωτοβουλία προερχόμενη από πρόσωπα του επιχειρηματικού χώρου. Το εν λόγω "κόμμα" μάλιστα φέρεται να διενεργεί μεγάλη δημοσκόπηση, να έχει όνομα, αφίσα, συνθήματα και όλα τα σημειολογικά ευρήματα ενός πολιτικού φορέα. Μάλιστα, το υπό ίδρυση "κόμμα" έρχεται -λένε- να συμπληρώσει το κενό που θα αφήσει ο δικομματισμός μετά την "μεγάλη πτώση" του.

Έχουμε ήδη αναφερθεί εδώ σε αντικειμενικά ευρήματα που -τουλάχιστον για το ορατό μέλλον- αποκλείουν τη συγκρότηση ενός "τρίτου πόλου" ικανού να διεκδικήσει την εξουσία ή μερίδιο αυτής στη χώρα μας. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ανάλογες "ιδέες" έκαναν την εμφάνισή τους και μετά την εκλογή του κ. Τσίπρα στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, γρήγορα όμως έδωσαν τη θέση τους σε νέο παίγνιο: στην σταδιακή μορφοποίηση ενός κόμματος-σκιάς, ενός "εν δυνάμει τρίτου πόλου", ο οποίος ουδόλως έχει εμφανισθεί, ουδέποτε έχει παρουσιάσει θέσεις, πρόγραμμα, προτάσεις, όμως επικοινωνιακά είναι ζωντανός και παράγει πολιτικά αποτελέσματα. Τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας, που δεν κινδύνευσαν να απολέσουν την πρωτοκαθεδρία τους από υπαρκτούς αντιπάλους, θα τεθούν εν αμφιβόλω από "κόμματα-φαντάσματα"; Η όλη διαδικασία φέρει όλα τα χαρακτηριστικά ενός "push poll"

Γιατί άραγε προβάλλεται ένα επικοινωνιακό κατασκεύασμα ως "εναλλακτική απάντηση" στο δικομματισμό και ποιοι ωφελούνται από την κίνηση αυτή; Αν επιχειρήσουμε μια ταχεία επισκόπηση του πολιτικού τοπίου θα διαπιστώσουμε ότι η Κυβέρνηση βρίσκεται σε δυσχερή θέση, κυρίως εξαιτίας της αδυναμίας της να αντιμετωπίσει την καθημερινότητα ενώ η εικόνα της γίνεται ολοένα και πιο προβληματική, διασώζοντας τα προσχήματα στις μετρήσεις της κοινής γνώμης μόνον χάριν του αρχηγού της, με το ερώτημα που πλανάται να είναι "για πόσο ακόμα;". Αντίθετα, ο κ. Παπανδρέου -αργά αλλά σταθερά- φαίνεται να αντλεί δυνάμεις απευθείας από το εκλογικό σώμα- εν αντιθέσει με το κόμμα του- και να αναγνωρίζεται ως ευρύτερα αποδεκτός από την κεντροαριστερά με την "πρωτιά" της θετικής απάντησης από την κοινή γνώμη σε μια κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ να καταγράφεται στα θετικά του. Ο ΣΥΡΙΖΑ μάλλον έχει τεθεί σε τροχιά συζήτησης με το ΠΑΣΟΚ, όχι -ακόμη τουλάχιστον - σε επίπεδο ηγεσίας αλλά σε επίπεδο εκλογικών συσχετισμών. Το ΛΑΟΣ εμβολίζει το ΚΚΕ, προσπαθώντας αφενός να φανεί χρήσιμο στη ΝΔ, αφετέρου να σφετεριστεί τον "πατριωτικό/υπερκομματικό" χώρο ενόψει μετακινήσεων στο εκλογικό σώμα, με άγνωστα μέχρι στιγμής αποτελέσματα. Τέλος το ΚΚΕ σύρθηκε σε ένα επικοινωνιακό "πανηγύρι", αναφερόμαστε στη γνωστή "αψιμαχία" με το ΛΑΟΣ, δαπανώντας μέρος του πολύτιμου επικοινωνιακού κεφαλαίου του σε ανούσιες - και ενίοτε φθοροποιές - αντιπαραθέσεις.

Στο υπόβαθρο όλου αυτού του σκηνικού, όπου μάλλον κανείς -πλην του κ. Παπανδρέου αλλά κι αυτός άνευ αντικρίσματος - δεν ωφελείται και όπου όλα τα κόμματα προσβλέπουν στην ανάδειξη όχι των ιδικών τους θετικών στοιχείων αλλά στην προβολή των μελανών κηλίδων των αντιπάλων, η δυσμενής οικονομική συγκυρία προκαλεί μεταβολές στα κοινωνικά στρώματα που μεταθέτουν το κέντρο βάρους του εκλογικού σώματος στον κεντροαριστερό χώρο.
Η εποχή της "δεξιάς στροφής" της κοινωνίας μάλλον ολοκληρώνεται, ο απότοκος αυτής "μεσαίος χώρος" αποδομείται και μαζί με αυτόν και το επικοινωνιακό-και συναφώς εκλογικό- έρεισμα της Νέας Δημοκρατίας αλλά και του "σημιτικού" ΠΑΣΟΚ.
Σε αντιστάθμισμα της κατάστασης που μεταβάλλεται, είναι προφανές ότι η πόλωση θα αποτελέσει την κεντρική επιλογή του δικομματισμού. Αφού ο "μεσαίος χώρος" - με τα φοβικά του σύνδρομα απέναντι στις ακραίες και πολωτικές διαδικασίες- δεν κυριαρχεί πλέον στις εξελίξεις, ο δρόμος είναι ανοικτός σε τέτοιου είδους επιλογές. Ποιοτική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν αποτελεί ο εκλογικός νόμος, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να απομακρύνει τα δύο κεντρικά κόμματα από την εξουσία για ικανό χρονικό διάστημα. Δεν είναι λοιπόν εφικτή η εφαρμογή πολωτικής πολιτικής κατά τα ειωθότα, όπου η κοινή γνώμη γινόταν μάρτυρας σκληρών συγκρούσεων του διδύμου Καραμανλή-Παπανδρέου (τα ονόματα δεν έχουν σημασία, τα επώνυμα είναι διαχρονικά!).
Ο δικομματισμός λοιπόν αντιδρά συνολικά και ομαδικά απέναντι σε έναν "φανταστικό" αντίπαλο που δεν είναι άλλος από το "κόμμα των επιχειρηματιών"! Ένα ανύπαρκτο κατασκεύασμα, το οποίο όμως προβάλλεται ώστε να ολοκληρώσει τον κύκλο του πριν ακόμη γίνει πραγματικότητα! Εν ολίγοις, "καίγεται" επικοινωνιακά και εντέχνως, ώστε να καταστεί ανίσχυρο πριν ακόμη γίνει υπαρκτό. Όσο για τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης; Πιστεύεται ότι θα αισθανόντουσαν ευχάριστα αν ένας ακόμη "μνηστήρας" της εξουσίας - στην περίπτωση πολυκομματικών κυβερνήσεων- έκανε την εμφάνισή του από το πουθενά; Ή πιο απλά πιστεύετε ότι ο κ. Καρατζαφέρης ή ο κ. Τσίπρας θα επιθυμούσαν έναν τρίτο πόλο να συμμετέχει σε κυβέρνηση συνεργασίας με τη ΝΔ ή το ΠΑΣΟΚ;
Ένα κόμμα αυτού του είδους απειλεί την εκλογική υπεροχή του δικομματισμού καθώς και τις εσωτερικές συμμαχίες του συνόλου του πολιτικού φάσματος. Ουδείς εκ των μετεχόντων του πολιτικού σκηνικού θα ήταν ευτυχής με μια τέτοια εξέλιξη. Από την άλλη αποτελεί ιδανικό "πεδίο βολής" επί του οποίου μπορούν να πίπτουν οι βολές της πόλωσης και του έντονου πολιτικού λόγου, χωρίς να διαταράσσονται οι ισορροπίες, μέχρι το σύστημα να επανέλθει σε υπήνεμο λιμένα.

Η Μάχη των Άκρων: ΛΑΟΣ εναντίον ΚΚΕ!

Εν μέσω της κυβερνητικής αμηχανίας -εκ των μη αναμενόμενων αποτελεσμάτων της έρευνας της Δικαιοσύνης για το θέμα ΟΤΕ/COSMOTE/Γερμανός - και της συνακόλουθης ικανοποίησης της Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως, εφόσον εκ δικών της ενεργειών προεκλήθη η εν λόγω έρευνα, μας προέκυψε αίφνης η οξεία αντιπαράθεση μεταξύ των των δύο ακραίων κοινοβουλευτικών μας δυνάμεων: ΛΑΟΣ εναντίον ΚΚΕ!

Έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν εδώ στις επικοινωνιακές ικανότητες του κ. Καρατζαφέρη. Εντούτοις, η απρόσμενη επιθετική στροφή του εναντίον του ΚΚΕ, δεν είναι εύκολα εξηγήσιμη, στην παρούσα συγκυρία. Το ακροατήριο του ΛΑΟΣ σίγουρα δεν έχει ανάγκη από αντι-αριστερές κορώνες ώστε να πεισθεί και να ενταχθεί στις τάξεις των εκλογέων του. Δεν απευθύνεται στο γνώριμο εκλογικό του χώρο ο κ. Καρατζαφέρης. Προς τι λοιπόν η δαπάνη πολιτικού κεφαλαίου στο κυνήγι ανεμόμυλων;

Κατ' αρχάς ας καταγράψουμε τα μέχρι τώρα δεδομένα. Την επικοινωνιακή προβολή του θέματος έχουν-ως φαίνεται- αναλάβει οι -αναγνωρίσιμοι στα ΜΜΕ- βουλευτές του κόμματος εν αντιθέσει με τις μέχρι τώρα πρακτικές, όπου ο ίδιος ο κ. Καρατζαφέρης επικοινωνούσε τα ζητήματα της επικαιρότητας με έμφαση στον τομέα των σκανδάλων και των "σκανδάλων". Αποτέλεσμα εσωτερικών ζυμώσεων και παιχνίδι ισορροπιών; Μοιράζει κομμάτι της επικοινωνιακής πίτας το αρχηγός του ΛΑΟΣ στους βουλευτές του; Μάλλον αδύναμο σενάριο, αφού το ΛΑΟΣ, μπορεί μεν ανά πάσα στιγμή να κινδυνεύει με "λιποταξίες" - η μοίρα των μικρών κομμάτων στα ελληνικά πράγματα- αλλά μέχρι στιγμής έχει αποδείξει ότι διαθέτει την κομματική πειθαρχία που επιβάλλουν οι περιστάσεις και δεν διακατέχεται από -ορατές τουλάχιστον - ενδοκομματικές έριδες.

Δεύτερο δεδομένο, αποτελεί η παγίωση της - προσφιλούς τελευταίως- τακτικής του ΛΑΟΣ να αναπαράγει και να δημοσιοποιεί ευρύτερα εν είδει "ερωτημάτων', ποικίλων ειδησαρίων προερχόμενων από τον χώρο της ελληνικής blogόσφαιρας.

Το τρίτο και το τέταρτο δεδομένα έχουν αναφερθεί ήδη: δεν απευθύνεται στο οικείο ακροατήριό του ο κ. Καρατζαφέρης και προβάλλει το επιχείρημά του εναντίον του ΚΚΕ σε μια συγκυρία που τα φώτα της δημοσιότητας θα έπρεπε να έχουν στραφεί ερευνητικά προς το κυβερνητικό στρατόπεδο.

Από την παραπάνω διαμορφωθείσα εικόνα, μπορούμε να διατυπώσουμε κάποια πρώτα συμπεράσματα. Ας σημειώσουμε όμως ότι πρόκειται για πρώτες εκτιμήσεις, οι οποίες θα αποκρυσταλλωθούν καλύτερα σε βάθος χρόνου, εφόσον ξεκαθαρίσει το τοπίο και γίνουν ευκρινέστεροι οι πολιτικοί στόχοι της εν λόγω κίνησης.

Συμπέρασμα πρώτο: Ο κ. Καρατζαφέρης διευκολύνει επικοινωνιακά και σε μια δυσμενή συγκυρία τον κ. Καραμανλή. Αυτό είναι σαφές. Προκαλεί αρκετό θόρυβο με ένα 'ελκυστικό" για την κοινή γνώμη θέμα, χωρίς ουσιαστικό εκλογικό όφελος για το ΛΑΟΣ ούτε βεβαίως αντίστοιχη ζημία για το ΚΚΕ. Μάλιστα ο θόρυβος είναι τόσο ισχυρός που δεν επιτρέπει ακόμη και στο ΠΑΣΟΚ να εκμεταλλευθεί επαρκώς την πολιτική επιτυχία του. Εδώ διαφωνούμε με το ΚΚΕ, που έκανε λόγο για ελατήρια προερχόμενα από το ΠΑΣΟΚ πίσω από την ενέργεια του ΛΑΟΣ. Η ΝΔ - η οποία και μάλλον αιφνιδιάστηκε επικοινωνιακά-είναι εκείνη που ωφελείται.

Συμπέρασμα δεύτερο: Ο ίδιος ο κ. Καρατζαφέρης, μάλλον δεν θέλει να εκτεθεί ευθέως σε μια μάλλον "κουτσομπολίστικου" τύπου διαμάχη. Πιθανόν, επίσης, δεν επιθυμεί να ταυτιστεί με μια ενδεχόμενη εξέλιξη που θα τον θέλει αρωγό της Κυβέρνησης. Σοφά ποιώντας αφήνει τους βουλευτές του να το πράξουν, εκόντες ή άκοντες, ώστε να μην του αποδοθεί εκ των υστέρων και εκ των έσω μια τέτοια μομφή.

Συμπέρασμα τρίτο: Η φημολογία "σερνόταν" εδώ και αρκετό καιρό στο διαδίκτυο. Ο κ. Καρατζαφέρης επέλεξε να την προβάλλει σε αυτή τη συγκυρία, αναλαμβάνοντας το ρίσκο να εκτεθεί πολιτικά, κεφαλαιοποιώντας ίσως αργότερα και σε κατάλληλο χρόνο αυτήν την "εξυπηρέτηση" προς το κυβερνών κόμμα. Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε τώρα, εάν πρόκειται για διακομματική συνεργασία (μεταξύ ΝΔ και ΛΑΟΣ) ή για πρωτοβουλία του κ. Καρατζαφέρη, ο οποίος έσπευσε να καλύψει το επικοινωνιακό κενό της ΝΔ σχετικά με το θέμα του ΟΤΕ/COSMOTE/Γερμανός, προσβλέποντας σε μεταγενέστερη συνεννόηση κάποιου είδους. Βεβαίως ο κ. Καραμανλής -στο debate των πολιτικών αρχηγών -είχε δηλώσει ότι δεν συνεργάζεται με τα άκρα, υπονοώντας το ΛΑΟΣ. Όμως ούτε οι συγκυρίες - υπό τις οποίες γίνονται οι δηλώσεις - παραμένουν αμετάβλητες ούτε ο κ. Καραμανλής θα είναι εσαεί αρχηγός της ΝΔ! Επιπλέον, ο κ. Καρατζαφέρης γνωρίζει ότι το κόμμα του εκλογικά έχει φθάσει στην "οροφή" των ποσοστών του. Ανατροπή των εκλογικών ισορροπιών προς τα αριστερά ή η εμφάνιση ενός νέου πολιτικού πόλου, αυτόματα θα σημάνει γι' αυτόν το τέλος του πολιτικού δρόμου του ΛΑΟΣ. Η ιστορία διδάσκει πως είτε θα πρέπει να συνεργαστεί -έγκαιρα!- με κάποιο κόμμα εξουσίας είτε θα πρέπει να αναμένει "αποστασίες".

Οι Ευρωεκλογές πλησιάζουν και ο κ. Καρατζαφέρης βλέπει μακρυά!

Υ.Γ.(1) Το κυβερνητικό επικοινωνιακό επιτελείο δείχνει σημάδια έντονης "κόπωσης". Εκτιμούμε ότι πρόκειται για ακόμη έναν παράγοντα που θα συμβάλλει αρνητικά στην εικόνα και στα ποσοστά της ΝΔ κατά τις επερχόμενες δημοσκοπήσεις.

Υ.Γ.(2) Ο κ. Τσίπρας- ο οποίος απουσιάζει πλήρως από τη "φωτογραφία"- μάλλον πρέπει να τύχει μεγαλύτερης βοήθειας από πιο έμπειρα στελέχη του πολιτικού του χώρου. Αδικείται και αδικεί το ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον στον επικοινωνιακό τομέα.

Μπαϊρακτάρης VS Grand Resort: Κέρδη και Ζημίες!

Τώρα που η σκόνη του περίφημου "σκανδάλου Siemens" μάλλον κατακάθεται, μπορούμε -συνεπικουρούμενοι και από πρόσφατα δημοσκοπικά δεδομένα - να εκτιμήσουμε την τρέχουσα δυναμική των πολιτικών μας πραγμάτων.

Επειδή πρέπει να δικαιολογήσουμε και τον τίτλο του σημερινού μας άρθρου, αξίζει να θυμηθούμε ότι σημειολογικά, η κεντρική πρόταση εξουσίας του κ. Καραμανλή προβλήθηκε με το περιτύλιγμα της ηθικής υπεροχής και της κάθαρσης. Θα ανέμενε κανείς ότι η παρούσα συγκυρία έπρεπε να αποτελεί την κατακλείδα της δικαίωσης αυτής της επιλογής, απέναντι στο βασικό του αντίπαλο - στον αγώνα διεκδίκησης του πρωθυπουργικού θώκου -τον κ. Παπανδρέου.

Όμως και όπως εγκαίρως είχαμε καταγράψει, η διαμορφωθείσα κατάσταση δεν εξελίχθηκε όπως αναμένετο. Το επικοινωνιακό επιτελείο της Κυβέρνησης, προώθησε και επένδυσε στην προβολή της εικόνας του "καταλληλότερου Πρωθυπουργού" στη βάση της ηθικής υπεροχής, αδιαφορώντας κατά το πλείστον για το κυρίαρχο ζητούμενο ευρέων κοινωνικών ομάδων, που δεν είναι άλλο από την ποιότητα της καθημερινότητας. Έτσι, επιτυγχάνετο μεν η κατίσχυση του κ. Καραμανλή στο δημοσκοπικό πεδίο, χωρίς όμως το απαιτούμενο βάθος και πλάτος πολιτικών χαρακτηριστικών που τεχνικά επιβάλλεται να συνδέονται με το προφίλ δημοφιλών πολιτικών προσώπων. Ως εκ τούτου, η αποσύνθεση- εξαιτίας της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας- του πυρήνα του εκλογικού σώματος που στήριξε τον κ. Καραμανλή -και παλαιότερα τον κ. Σημίτη-και ονομάσθηκε "μεσαίος χώρος" αυτόματα αδυνάτισε την επικοινωνιακή υπεροχή του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας.

Από την άλλη, ο κ. Παπανδρέου, διαχειρίσθηκε ορθά τις πολιτικές εξελίξεις, έχοντας επενδύσει - από την ανάληψη των καθηκόντων του - σε νεότερες ηλικιακές ομάδες, διαμορφώνοντας ένα προοδευτικό/μοντέρνο προφίλ, αποστασιοποιούμενος τόσο από το κόμμα του- και το παρελθόν του -όσο και ενίοτε από την τρέχουσα επικαιρότητα. Ελκυστική εικόνα για τα προοδευτικά και λιγότερο "πολιτικά" στρώματα. Αυτή η στρατηγική επιλογή μάλλον δείχνει σημάδια ωριμότητας και δυνατότητας να αποδώσει στο εγγύς μέλλον. Ας θυμηθούμε τις εμφανίσεις του κ. Παπανδρέου, το 2004, με το λάπτοπ ανά χείρας ανάμεσα σε νέους ανθρώπους. Εκείνοι οι 16άρηδες είναι πλέον 20 ετών!

Συνοπτικά, η πολιτική του "Grand Resort", του κ. Παπανδρέου, χαλαρές δομές/διεθνιστικός προσανατολισμός/προτάσεις για σύγχρονα ζητήματα (οικολογία, διαδίκτυο κλπ), μάλλον ταιριάζει καλύτερα στην παρούσα δυναμική. Αντίθετα, η πολιτική "Μπαϊρακτάρη", ηθική υπεροχή/μεταρύθμιση (θολή όπως αποδεικνύεται)/επανίδρυση του κράτους, μάλλον ξεπεράστηκε από τις εξελίξεις, χωρίς όμως οι εμπνευστές της να έχουν επεξεργαστεί και εφαρμόσει εναλλακτική πρόταση ικανή να απαντήσει στην επικαιρότητα.

Ήδη, εμφανίζονται αιωρούμενα τμήματα του εκλογικού σώματος - οι οπαδοί του "κανέναν από τους δύο"- διαθέτοντα επαρκή δυναμική ώστε να αντιστρέψουν τη σχετική πολιτική ισχύ των δύο μονομάχων. Οι δημοσκοπήσεις του Σεπτεμβρίου μάλλον θα είναι καυτές!

Στο επόμενο άρθρο εξετάζουμε με ψυχραιμία -όσο μπορεί να ισχύσει αυτή σε 40 βαθμούς υπό σκιάν!- σενάρια εκλογικών εξελίξεων.