Μολονότι είχαμε υποσχεθεί μια ανάλυση σε πιθανά -και απίθανα!- εκλογικά σενάρια, είμαστε από τις εξελίξεις αναγκασμένοι να σχολιάσουμε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον ζήτημα, το οποίο ενέσκηψε αίφνης και προκαλεί εύλογο πολιτικό ενδιαφέρον.
Αναφερόμαστε στη συστηματική προβολή δια ποικίλων άρθρων, σχολίων και άλλων μιντιακών "εφευρημάτων", της είδησης περί επικείμενης εμφάνισης ενός νέου κόμματος, με πρωτοβουλία προερχόμενη από πρόσωπα του επιχειρηματικού χώρου. Το εν λόγω "κόμμα" μάλιστα φέρεται να διενεργεί μεγάλη δημοσκόπηση, να έχει όνομα, αφίσα, συνθήματα και όλα τα σημειολογικά ευρήματα ενός πολιτικού φορέα. Μάλιστα, το υπό ίδρυση "κόμμα" έρχεται -λένε- να συμπληρώσει το κενό που θα αφήσει ο δικομματισμός μετά την "μεγάλη πτώση" του.
Έχουμε ήδη αναφερθεί εδώ σε αντικειμενικά ευρήματα που -τουλάχιστον για το ορατό μέλλον- αποκλείουν τη συγκρότηση ενός "τρίτου πόλου" ικανού να διεκδικήσει την εξουσία ή μερίδιο αυτής στη χώρα μας. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ανάλογες "ιδέες" έκαναν την εμφάνισή τους και μετά την εκλογή του κ. Τσίπρα στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, γρήγορα όμως έδωσαν τη θέση τους σε νέο παίγνιο: στην σταδιακή μορφοποίηση ενός κόμματος-σκιάς, ενός "εν δυνάμει τρίτου πόλου", ο οποίος ουδόλως έχει εμφανισθεί, ουδέποτε έχει παρουσιάσει θέσεις, πρόγραμμα, προτάσεις, όμως επικοινωνιακά είναι ζωντανός και παράγει πολιτικά αποτελέσματα. Τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας, που δεν κινδύνευσαν να απολέσουν την πρωτοκαθεδρία τους από υπαρκτούς αντιπάλους, θα τεθούν εν αμφιβόλω από "κόμματα-φαντάσματα"; Η όλη διαδικασία φέρει όλα τα χαρακτηριστικά ενός "push poll"
Γιατί άραγε προβάλλεται ένα επικοινωνιακό κατασκεύασμα ως "εναλλακτική απάντηση" στο δικομματισμό και ποιοι ωφελούνται από την κίνηση αυτή; Αν επιχειρήσουμε μια ταχεία επισκόπηση του πολιτικού τοπίου θα διαπιστώσουμε ότι η Κυβέρνηση βρίσκεται σε δυσχερή θέση, κυρίως εξαιτίας της αδυναμίας της να αντιμετωπίσει την καθημερινότητα ενώ η εικόνα της γίνεται ολοένα και πιο προβληματική, διασώζοντας τα προσχήματα στις μετρήσεις της κοινής γνώμης μόνον χάριν του αρχηγού της, με το ερώτημα που πλανάται να είναι "για πόσο ακόμα;". Αντίθετα, ο κ. Παπανδρέου -αργά αλλά σταθερά- φαίνεται να αντλεί δυνάμεις απευθείας από το εκλογικό σώμα- εν αντιθέσει με το κόμμα του- και να αναγνωρίζεται ως ευρύτερα αποδεκτός από την κεντροαριστερά με την "πρωτιά" της θετικής απάντησης από την κοινή γνώμη σε μια κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ να καταγράφεται στα θετικά του. Ο ΣΥΡΙΖΑ μάλλον έχει τεθεί σε τροχιά συζήτησης με το ΠΑΣΟΚ, όχι -ακόμη τουλάχιστον - σε επίπεδο ηγεσίας αλλά σε επίπεδο εκλογικών συσχετισμών. Το ΛΑΟΣ εμβολίζει το ΚΚΕ, προσπαθώντας αφενός να φανεί χρήσιμο στη ΝΔ, αφετέρου να σφετεριστεί τον "πατριωτικό/υπερκομματικό" χώρο ενόψει μετακινήσεων στο εκλογικό σώμα, με άγνωστα μέχρι στιγμής αποτελέσματα. Τέλος το ΚΚΕ σύρθηκε σε ένα επικοινωνιακό "πανηγύρι", αναφερόμαστε στη γνωστή "αψιμαχία" με το ΛΑΟΣ, δαπανώντας μέρος του πολύτιμου επικοινωνιακού κεφαλαίου του σε ανούσιες - και ενίοτε φθοροποιές - αντιπαραθέσεις.
Στο υπόβαθρο όλου αυτού του σκηνικού, όπου μάλλον κανείς -πλην του κ. Παπανδρέου αλλά κι αυτός άνευ αντικρίσματος - δεν ωφελείται και όπου όλα τα κόμματα προσβλέπουν στην ανάδειξη όχι των ιδικών τους θετικών στοιχείων αλλά στην προβολή των μελανών κηλίδων των αντιπάλων, η δυσμενής οικονομική συγκυρία προκαλεί μεταβολές στα κοινωνικά στρώματα που μεταθέτουν το κέντρο βάρους του εκλογικού σώματος στον κεντροαριστερό χώρο.
Η εποχή της "δεξιάς στροφής" της κοινωνίας μάλλον ολοκληρώνεται, ο απότοκος αυτής "μεσαίος χώρος" αποδομείται και μαζί με αυτόν και το επικοινωνιακό-και συναφώς εκλογικό- έρεισμα της Νέας Δημοκρατίας αλλά και του "σημιτικού" ΠΑΣΟΚ.
Σε αντιστάθμισμα της κατάστασης που μεταβάλλεται, είναι προφανές ότι η πόλωση θα αποτελέσει την κεντρική επιλογή του δικομματισμού. Αφού ο "μεσαίος χώρος" - με τα φοβικά του σύνδρομα απέναντι στις ακραίες και πολωτικές διαδικασίες- δεν κυριαρχεί πλέον στις εξελίξεις, ο δρόμος είναι ανοικτός σε τέτοιου είδους επιλογές. Ποιοτική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν αποτελεί ο εκλογικός νόμος, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να απομακρύνει τα δύο κεντρικά κόμματα από την εξουσία για ικανό χρονικό διάστημα. Δεν είναι λοιπόν εφικτή η εφαρμογή πολωτικής πολιτικής κατά τα ειωθότα, όπου η κοινή γνώμη γινόταν μάρτυρας σκληρών συγκρούσεων του διδύμου Καραμανλή-Παπανδρέου (τα ονόματα δεν έχουν σημασία, τα επώνυμα είναι διαχρονικά!).
Ο δικομματισμός λοιπόν αντιδρά συνολικά και ομαδικά απέναντι σε έναν "φανταστικό" αντίπαλο που δεν είναι άλλος από το "κόμμα των επιχειρηματιών"! Ένα ανύπαρκτο κατασκεύασμα, το οποίο όμως προβάλλεται ώστε να ολοκληρώσει τον κύκλο του πριν ακόμη γίνει πραγματικότητα! Εν ολίγοις, "καίγεται" επικοινωνιακά και εντέχνως, ώστε να καταστεί ανίσχυρο πριν ακόμη γίνει υπαρκτό. Όσο για τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης; Πιστεύεται ότι θα αισθανόντουσαν ευχάριστα αν ένας ακόμη "μνηστήρας" της εξουσίας - στην περίπτωση πολυκομματικών κυβερνήσεων- έκανε την εμφάνισή του από το πουθενά; Ή πιο απλά πιστεύετε ότι ο κ. Καρατζαφέρης ή ο κ. Τσίπρας θα επιθυμούσαν έναν τρίτο πόλο να συμμετέχει σε κυβέρνηση συνεργασίας με τη ΝΔ ή το ΠΑΣΟΚ;
Ένα κόμμα αυτού του είδους απειλεί την εκλογική υπεροχή του δικομματισμού καθώς και τις εσωτερικές συμμαχίες του συνόλου του πολιτικού φάσματος. Ουδείς εκ των μετεχόντων του πολιτικού σκηνικού θα ήταν ευτυχής με μια τέτοια εξέλιξη. Από την άλλη αποτελεί ιδανικό "πεδίο βολής" επί του οποίου μπορούν να πίπτουν οι βολές της πόλωσης και του έντονου πολιτικού λόγου, χωρίς να διαταράσσονται οι ισορροπίες, μέχρι το σύστημα να επανέλθει σε υπήνεμο λιμένα.
Αναφερόμαστε στη συστηματική προβολή δια ποικίλων άρθρων, σχολίων και άλλων μιντιακών "εφευρημάτων", της είδησης περί επικείμενης εμφάνισης ενός νέου κόμματος, με πρωτοβουλία προερχόμενη από πρόσωπα του επιχειρηματικού χώρου. Το εν λόγω "κόμμα" μάλιστα φέρεται να διενεργεί μεγάλη δημοσκόπηση, να έχει όνομα, αφίσα, συνθήματα και όλα τα σημειολογικά ευρήματα ενός πολιτικού φορέα. Μάλιστα, το υπό ίδρυση "κόμμα" έρχεται -λένε- να συμπληρώσει το κενό που θα αφήσει ο δικομματισμός μετά την "μεγάλη πτώση" του.
Έχουμε ήδη αναφερθεί εδώ σε αντικειμενικά ευρήματα που -τουλάχιστον για το ορατό μέλλον- αποκλείουν τη συγκρότηση ενός "τρίτου πόλου" ικανού να διεκδικήσει την εξουσία ή μερίδιο αυτής στη χώρα μας. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ανάλογες "ιδέες" έκαναν την εμφάνισή τους και μετά την εκλογή του κ. Τσίπρα στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, γρήγορα όμως έδωσαν τη θέση τους σε νέο παίγνιο: στην σταδιακή μορφοποίηση ενός κόμματος-σκιάς, ενός "εν δυνάμει τρίτου πόλου", ο οποίος ουδόλως έχει εμφανισθεί, ουδέποτε έχει παρουσιάσει θέσεις, πρόγραμμα, προτάσεις, όμως επικοινωνιακά είναι ζωντανός και παράγει πολιτικά αποτελέσματα. Τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας, που δεν κινδύνευσαν να απολέσουν την πρωτοκαθεδρία τους από υπαρκτούς αντιπάλους, θα τεθούν εν αμφιβόλω από "κόμματα-φαντάσματα"; Η όλη διαδικασία φέρει όλα τα χαρακτηριστικά ενός "push poll"
Γιατί άραγε προβάλλεται ένα επικοινωνιακό κατασκεύασμα ως "εναλλακτική απάντηση" στο δικομματισμό και ποιοι ωφελούνται από την κίνηση αυτή; Αν επιχειρήσουμε μια ταχεία επισκόπηση του πολιτικού τοπίου θα διαπιστώσουμε ότι η Κυβέρνηση βρίσκεται σε δυσχερή θέση, κυρίως εξαιτίας της αδυναμίας της να αντιμετωπίσει την καθημερινότητα ενώ η εικόνα της γίνεται ολοένα και πιο προβληματική, διασώζοντας τα προσχήματα στις μετρήσεις της κοινής γνώμης μόνον χάριν του αρχηγού της, με το ερώτημα που πλανάται να είναι "για πόσο ακόμα;". Αντίθετα, ο κ. Παπανδρέου -αργά αλλά σταθερά- φαίνεται να αντλεί δυνάμεις απευθείας από το εκλογικό σώμα- εν αντιθέσει με το κόμμα του- και να αναγνωρίζεται ως ευρύτερα αποδεκτός από την κεντροαριστερά με την "πρωτιά" της θετικής απάντησης από την κοινή γνώμη σε μια κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ να καταγράφεται στα θετικά του. Ο ΣΥΡΙΖΑ μάλλον έχει τεθεί σε τροχιά συζήτησης με το ΠΑΣΟΚ, όχι -ακόμη τουλάχιστον - σε επίπεδο ηγεσίας αλλά σε επίπεδο εκλογικών συσχετισμών. Το ΛΑΟΣ εμβολίζει το ΚΚΕ, προσπαθώντας αφενός να φανεί χρήσιμο στη ΝΔ, αφετέρου να σφετεριστεί τον "πατριωτικό/υπερκομματικό" χώρο ενόψει μετακινήσεων στο εκλογικό σώμα, με άγνωστα μέχρι στιγμής αποτελέσματα. Τέλος το ΚΚΕ σύρθηκε σε ένα επικοινωνιακό "πανηγύρι", αναφερόμαστε στη γνωστή "αψιμαχία" με το ΛΑΟΣ, δαπανώντας μέρος του πολύτιμου επικοινωνιακού κεφαλαίου του σε ανούσιες - και ενίοτε φθοροποιές - αντιπαραθέσεις.
Στο υπόβαθρο όλου αυτού του σκηνικού, όπου μάλλον κανείς -πλην του κ. Παπανδρέου αλλά κι αυτός άνευ αντικρίσματος - δεν ωφελείται και όπου όλα τα κόμματα προσβλέπουν στην ανάδειξη όχι των ιδικών τους θετικών στοιχείων αλλά στην προβολή των μελανών κηλίδων των αντιπάλων, η δυσμενής οικονομική συγκυρία προκαλεί μεταβολές στα κοινωνικά στρώματα που μεταθέτουν το κέντρο βάρους του εκλογικού σώματος στον κεντροαριστερό χώρο.
Η εποχή της "δεξιάς στροφής" της κοινωνίας μάλλον ολοκληρώνεται, ο απότοκος αυτής "μεσαίος χώρος" αποδομείται και μαζί με αυτόν και το επικοινωνιακό-και συναφώς εκλογικό- έρεισμα της Νέας Δημοκρατίας αλλά και του "σημιτικού" ΠΑΣΟΚ.
Σε αντιστάθμισμα της κατάστασης που μεταβάλλεται, είναι προφανές ότι η πόλωση θα αποτελέσει την κεντρική επιλογή του δικομματισμού. Αφού ο "μεσαίος χώρος" - με τα φοβικά του σύνδρομα απέναντι στις ακραίες και πολωτικές διαδικασίες- δεν κυριαρχεί πλέον στις εξελίξεις, ο δρόμος είναι ανοικτός σε τέτοιου είδους επιλογές. Ποιοτική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν αποτελεί ο εκλογικός νόμος, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να απομακρύνει τα δύο κεντρικά κόμματα από την εξουσία για ικανό χρονικό διάστημα. Δεν είναι λοιπόν εφικτή η εφαρμογή πολωτικής πολιτικής κατά τα ειωθότα, όπου η κοινή γνώμη γινόταν μάρτυρας σκληρών συγκρούσεων του διδύμου Καραμανλή-Παπανδρέου (τα ονόματα δεν έχουν σημασία, τα επώνυμα είναι διαχρονικά!).
Ο δικομματισμός λοιπόν αντιδρά συνολικά και ομαδικά απέναντι σε έναν "φανταστικό" αντίπαλο που δεν είναι άλλος από το "κόμμα των επιχειρηματιών"! Ένα ανύπαρκτο κατασκεύασμα, το οποίο όμως προβάλλεται ώστε να ολοκληρώσει τον κύκλο του πριν ακόμη γίνει πραγματικότητα! Εν ολίγοις, "καίγεται" επικοινωνιακά και εντέχνως, ώστε να καταστεί ανίσχυρο πριν ακόμη γίνει υπαρκτό. Όσο για τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης; Πιστεύεται ότι θα αισθανόντουσαν ευχάριστα αν ένας ακόμη "μνηστήρας" της εξουσίας - στην περίπτωση πολυκομματικών κυβερνήσεων- έκανε την εμφάνισή του από το πουθενά; Ή πιο απλά πιστεύετε ότι ο κ. Καρατζαφέρης ή ο κ. Τσίπρας θα επιθυμούσαν έναν τρίτο πόλο να συμμετέχει σε κυβέρνηση συνεργασίας με τη ΝΔ ή το ΠΑΣΟΚ;
Ένα κόμμα αυτού του είδους απειλεί την εκλογική υπεροχή του δικομματισμού καθώς και τις εσωτερικές συμμαχίες του συνόλου του πολιτικού φάσματος. Ουδείς εκ των μετεχόντων του πολιτικού σκηνικού θα ήταν ευτυχής με μια τέτοια εξέλιξη. Από την άλλη αποτελεί ιδανικό "πεδίο βολής" επί του οποίου μπορούν να πίπτουν οι βολές της πόλωσης και του έντονου πολιτικού λόγου, χωρίς να διαταράσσονται οι ισορροπίες, μέχρι το σύστημα να επανέλθει σε υπήνεμο λιμένα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου