Επιμένοντας στην αδιαφορία μας να σχολιάσουμε έστω και ελάχιστα την τρέχουσα επικαιρότητα - όπως αυτή διαμορφώθηκε από την πλειοψηφία των ΜΜΕ το τελευταίο χρονικό διάστημα - θα επιχειρήσουμε την αποτύπωση σε αδρές γραμμές της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στο πολιτικό σκηνικό, εφόσον έκαναν την εμφάνισή τους αρκετές δημοσκοπήσεις και έχουμε πλέον αρκετά στοιχεία.
Οι κεντρικοί άξονες που διατρέχουν τη γενική πολιτική εικόνα παραμένουν αμετάβλητοι. Αυτή είναι μια πρώτη εκτίμηση, που ενισχύεται από το σύνολο των δημοσκοπικών δεδομένων, μολονότι το δυναμικό που περικλείουν ορισμένα εκ των γεγονότων παραπέμπουν σε μεταβολές, κατά κάποιους εκ των αναλυτών. Δεν θα συμφωνήσουμε με την άποψη αυτή, αλλά ας επισημάνουμε κάποια σημεία:
Ο κ. Καραμανλής παραμένει ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος και κεντρικός πόλος του πολιτικού τοπίου. Όχι όμως και το κόμμα του. Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η απόσταση ανάμεσα στην αποδοχή του Πρωθυπουργού από την πλειοψηφία των πολιτών και στην αντίστοιχη αποδοχή που απολαμβάνει το κυβερνών κόμμα διαρκώς μεγεθύνεται. Διατηρείται η σχετική υπεροχή, σε πολιτικό κεφάλαιο, του κ. Καραμανλή αλλά είναι προφανές ότι αυτός καλείται να το δαπανά προκειμένου να προστατεύσει ή να ανατάξει τις αστοχίες του περιβάλλοντός και του κόμματός του. Αδυνατεί να το αξιοποιήσει προκειμένου να διατηρήσει στην επικαιρότητα στοιχεία του μεταρρυθμιστικού του προγράμματος με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να φθάσει στην επόμενη προεκλογική περίοδο -τακτική ή έκτακτη- με την ίδια ατζέντα υποσχέσεων, άνευ αντικρίσματος. Η λαϊκή εντολή προς τον Πρωθυπουργό είναι ισχυρή. Ο ίδιος όμως τη διαχειρίζεται όχι για προώθηση των προγραμματικών του θέσεων αλλά για την κατ' επίφαση - ήτοι όχι θεσμικά αντιμετωπιζόμενη -ηθική κάθαρση, όπου και όποτε αυτό απαιτείται. Έχει εμπλακεί σε έναν φαύλο επικοινωνιακό κύκλο ο οποίος στηρίζεται στο σχήμα: ανάδειξη σκανδάλου-ή "σκανδάλου"-προσωποποίηση των ευθυνών-ή των "ευθυνών"-αποπομπή του στελέχους ή των στελεχών επί των οποίων ερρίφθη η λίθος του αναθέματος. Επαναλήφθηκε με επιτυχία στο παρελθόν, επαναλαμβάνεται και στο παρόν, θεωρούμε ότι άνευ αλλαγής στρατηγικής θα επαναληφθεί και στο μέλλον. Στον πυρήνα όμως αυτού του κύκλου βρίσκονται δύο μείζονα ζητήματα. Το ένα το περιγράψαμε ήδη. Πρόκειται για την ανούσια φθορά του πρωθυπουργικού προφίλ. Το άλλο ζήτημα αφορά στην διαρροή εξουσίας από θεσμικά κέντρα -όπως ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση - προς τα εξωθεσμικά -ΜΜΕ. Όταν τα ΜΜΕ αποφασίζουν πότε και ποιος υπουργός πρέπει να αποπεμφθεί, τότε δεν είναι ο Πρωθυπουργός εκείνος που αποφασίζει. Το ανάποδο σχήμα θα ήταν το αναμενόμενο. Ο Πρωθυπουργός να κρίνει τα στελέχη του και εκείνος να τα αποπέμπει εφόσον απαιτείται και κυρίως σε χρόνο που ο ίδιος -για τους όποιους δικούς του λόγους -θα κρίνει. Μέχρι στιγμής ο φαύλος αυτός κύκλος φαίνεται ότι δεν έχει αποτυπώσει τη φθορά του στο επικοινωνιακό προφίλ του κ. Καραμανλή παρά μόνον στο κόμμα του. Ενδεχομένως και υπό την προϋπόθεση ότι στην επόμενη εκλογική διαδικασία η ΝΔ φθάσει και πάλι χωρίς ουσιαστικό έργο να προβάλλει, αυτή η κατάσταση αποδειχθεί εξαιρετικά δυσμενής για τα εκλογικά ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος.
Ο δεύτερος άξονας διέρχεται από το ΠΑΣΟΚ. Είναι σαφές - για όσους παρακολουθούν τις αναλύσεις μας εδώ και αρκετό καιρό πριν - ότι ο κ. Βενιζέλος το βράδυ των εκλογών της 16ης Σεπτεμβρίου δεν έκανε δήλωση υποβολής υποψηφιότητας για την αρχηγία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Απλά έκανε δήλωση ίδρυσης ενός νέου κόμματος, εκκολαπτόμενου όμως στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Αντίστοιχα, ο κ. Παπανδρέου, κεφαλαιοποιώντας την προνομιακή και άμεση - άνευ ανάγκης παρέμβασης οιουδήποτε κομματικού μηχανισμού-σχέση του με την κοινωνία, δεν διατήρησε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Επιβεβαίωση την κεντρική και σημαίνουσα παρουσία του στην πολιτική σκηνή. Εν κατακλείδι, ουδείς επιθυμεί τη διατήρηση ενός κόμματος όπως είναι το ΠΑΣΟΚ σήμερα και θεωρούμε ότι το επικείμενο συνέδριο θα καταδείξει αυτήν την τάση. Ο πολιτικός χώρος που εκφράζει βεβαίως δεν θα παραμείνει "ορφανός". Ο κ. Παπανδρέου διαθέτει όλο το απαραίτητο δυναμικό ώστε πάνω στον ιστό του απαξιωμένου ΠΑΣΟΚ να δομήσει ένα καινούριο πολιτικό σχηματισμό. Οι δύο πολιτικοί άνδρες έχουν εμπλακεί σε ένα ιδιότυπο παίγνιο όπου ανταγωνίζονται στη διεκδίκηση του ίδιου -ή περίπου!- πολιτικού χώρου προσπαθώντας να αξιοποιήσουν τα κομμάτια του ίδιου κομματικού μηχανισμού. Το ρολόι του πολιτικού χρόνου όμως τρέχει και το ακριβές σημείο όπου θα σταματήσει δεν ελέγχεται από τους ίδιους αλλά από τον Πρωθυπουργό. Με απλά λόγια, όταν ο κ. Καραμανλής θα αποφασίσει να προκηρύξει εκλογές, ποιος εκ των Παπανδρέου-Βενιζέλο θα διαθέτει την πλέον ισχυρή -στο εκλογικό σώμα - εικόνα και κομματικό μόρφωμα;
Πριν βιαστείτε να απαντήσετε, η απάντηση έχει ήδη δοθεί. Νικητής θα είναι και πάλι ο δικομματισμός. Το σκηνικό του "πολιτικού θεάτρου" δεν έχει αλλάξει. Όλες οι μετρήσεις καταδεικνύουν ότι ναι μεν το συνολικό άθροισμα της εκλογικής δύναμης των δύο μεγάλων κομμάτων υπόκειται σε μεταβολές, όμως δεν αναδεικνύεται τρίτος πόλος -και στην κοινωνία αλλά και λόγω εκλογικού συστήματος - ο οποίος θα ήταν σε θέση όχι απλώς να εκφράσει τη διαμαρτυρία ή την απογοήτευση αλλά να προβάλλει μια εναλλακτικής πρόταση εξουσίας. Η ανάδειξη του κ. Τσίπρα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και οι ζυμώσει στο εσωτερικό του ΛΑΟΣ αναφορικά με μετακίνηση στελεχών ή και βουλευτών του προς τη ΝΔ υπογραμμίζει αυτό το γεγονός: ο δικομματισμός υπάρχει και δεν φαίνεται στο ορίζοντα καμία δύναμη να τον απειλεί ουσιαστικά. Σημασία στην πολιτική - όπως και σε άλλους τομείς της ζωής -δεν έχει ο λόγος που διατυπώνεις αλλά η θέση που καταλαμβάνεις.
Πραγματικά, η πλειοψηφία της ελληνικής κοινής γνώμης δε δείχνει διατεθειμένη να μετακινηθεί προς πλέον ευέλικτες πολιτικές επιλογές, αποδίδοντας πολιτική ισχύ σε μικρότερα κόμματα. Παραμένει αδρανές και αμετακίνητο, παρά τις σημαντικές μεταβολές που διέρχεται η υπόλοιπη Ευρώπη, ή για να το θέσουμε πιο "επικοινωνιακά" προτιμά Χριστόδουλο από Bill Gates. Η φιλολογία που αναπτύσσεται περί τρίτου πόλου, δεν είναι παρά ένα άλλοθι στο ριάλιτι που παρακολουθούμε νυχθημερόν.
Οι κεντρικοί άξονες που διατρέχουν τη γενική πολιτική εικόνα παραμένουν αμετάβλητοι. Αυτή είναι μια πρώτη εκτίμηση, που ενισχύεται από το σύνολο των δημοσκοπικών δεδομένων, μολονότι το δυναμικό που περικλείουν ορισμένα εκ των γεγονότων παραπέμπουν σε μεταβολές, κατά κάποιους εκ των αναλυτών. Δεν θα συμφωνήσουμε με την άποψη αυτή, αλλά ας επισημάνουμε κάποια σημεία:
Ο κ. Καραμανλής παραμένει ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος και κεντρικός πόλος του πολιτικού τοπίου. Όχι όμως και το κόμμα του. Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η απόσταση ανάμεσα στην αποδοχή του Πρωθυπουργού από την πλειοψηφία των πολιτών και στην αντίστοιχη αποδοχή που απολαμβάνει το κυβερνών κόμμα διαρκώς μεγεθύνεται. Διατηρείται η σχετική υπεροχή, σε πολιτικό κεφάλαιο, του κ. Καραμανλή αλλά είναι προφανές ότι αυτός καλείται να το δαπανά προκειμένου να προστατεύσει ή να ανατάξει τις αστοχίες του περιβάλλοντός και του κόμματός του. Αδυνατεί να το αξιοποιήσει προκειμένου να διατηρήσει στην επικαιρότητα στοιχεία του μεταρρυθμιστικού του προγράμματος με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να φθάσει στην επόμενη προεκλογική περίοδο -τακτική ή έκτακτη- με την ίδια ατζέντα υποσχέσεων, άνευ αντικρίσματος. Η λαϊκή εντολή προς τον Πρωθυπουργό είναι ισχυρή. Ο ίδιος όμως τη διαχειρίζεται όχι για προώθηση των προγραμματικών του θέσεων αλλά για την κατ' επίφαση - ήτοι όχι θεσμικά αντιμετωπιζόμενη -ηθική κάθαρση, όπου και όποτε αυτό απαιτείται. Έχει εμπλακεί σε έναν φαύλο επικοινωνιακό κύκλο ο οποίος στηρίζεται στο σχήμα: ανάδειξη σκανδάλου-ή "σκανδάλου"-προσωποποίηση των ευθυνών-ή των "ευθυνών"-αποπομπή του στελέχους ή των στελεχών επί των οποίων ερρίφθη η λίθος του αναθέματος. Επαναλήφθηκε με επιτυχία στο παρελθόν, επαναλαμβάνεται και στο παρόν, θεωρούμε ότι άνευ αλλαγής στρατηγικής θα επαναληφθεί και στο μέλλον. Στον πυρήνα όμως αυτού του κύκλου βρίσκονται δύο μείζονα ζητήματα. Το ένα το περιγράψαμε ήδη. Πρόκειται για την ανούσια φθορά του πρωθυπουργικού προφίλ. Το άλλο ζήτημα αφορά στην διαρροή εξουσίας από θεσμικά κέντρα -όπως ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση - προς τα εξωθεσμικά -ΜΜΕ. Όταν τα ΜΜΕ αποφασίζουν πότε και ποιος υπουργός πρέπει να αποπεμφθεί, τότε δεν είναι ο Πρωθυπουργός εκείνος που αποφασίζει. Το ανάποδο σχήμα θα ήταν το αναμενόμενο. Ο Πρωθυπουργός να κρίνει τα στελέχη του και εκείνος να τα αποπέμπει εφόσον απαιτείται και κυρίως σε χρόνο που ο ίδιος -για τους όποιους δικούς του λόγους -θα κρίνει. Μέχρι στιγμής ο φαύλος αυτός κύκλος φαίνεται ότι δεν έχει αποτυπώσει τη φθορά του στο επικοινωνιακό προφίλ του κ. Καραμανλή παρά μόνον στο κόμμα του. Ενδεχομένως και υπό την προϋπόθεση ότι στην επόμενη εκλογική διαδικασία η ΝΔ φθάσει και πάλι χωρίς ουσιαστικό έργο να προβάλλει, αυτή η κατάσταση αποδειχθεί εξαιρετικά δυσμενής για τα εκλογικά ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος.
Ο δεύτερος άξονας διέρχεται από το ΠΑΣΟΚ. Είναι σαφές - για όσους παρακολουθούν τις αναλύσεις μας εδώ και αρκετό καιρό πριν - ότι ο κ. Βενιζέλος το βράδυ των εκλογών της 16ης Σεπτεμβρίου δεν έκανε δήλωση υποβολής υποψηφιότητας για την αρχηγία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Απλά έκανε δήλωση ίδρυσης ενός νέου κόμματος, εκκολαπτόμενου όμως στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Αντίστοιχα, ο κ. Παπανδρέου, κεφαλαιοποιώντας την προνομιακή και άμεση - άνευ ανάγκης παρέμβασης οιουδήποτε κομματικού μηχανισμού-σχέση του με την κοινωνία, δεν διατήρησε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Επιβεβαίωση την κεντρική και σημαίνουσα παρουσία του στην πολιτική σκηνή. Εν κατακλείδι, ουδείς επιθυμεί τη διατήρηση ενός κόμματος όπως είναι το ΠΑΣΟΚ σήμερα και θεωρούμε ότι το επικείμενο συνέδριο θα καταδείξει αυτήν την τάση. Ο πολιτικός χώρος που εκφράζει βεβαίως δεν θα παραμείνει "ορφανός". Ο κ. Παπανδρέου διαθέτει όλο το απαραίτητο δυναμικό ώστε πάνω στον ιστό του απαξιωμένου ΠΑΣΟΚ να δομήσει ένα καινούριο πολιτικό σχηματισμό. Οι δύο πολιτικοί άνδρες έχουν εμπλακεί σε ένα ιδιότυπο παίγνιο όπου ανταγωνίζονται στη διεκδίκηση του ίδιου -ή περίπου!- πολιτικού χώρου προσπαθώντας να αξιοποιήσουν τα κομμάτια του ίδιου κομματικού μηχανισμού. Το ρολόι του πολιτικού χρόνου όμως τρέχει και το ακριβές σημείο όπου θα σταματήσει δεν ελέγχεται από τους ίδιους αλλά από τον Πρωθυπουργό. Με απλά λόγια, όταν ο κ. Καραμανλής θα αποφασίσει να προκηρύξει εκλογές, ποιος εκ των Παπανδρέου-Βενιζέλο θα διαθέτει την πλέον ισχυρή -στο εκλογικό σώμα - εικόνα και κομματικό μόρφωμα;
Πριν βιαστείτε να απαντήσετε, η απάντηση έχει ήδη δοθεί. Νικητής θα είναι και πάλι ο δικομματισμός. Το σκηνικό του "πολιτικού θεάτρου" δεν έχει αλλάξει. Όλες οι μετρήσεις καταδεικνύουν ότι ναι μεν το συνολικό άθροισμα της εκλογικής δύναμης των δύο μεγάλων κομμάτων υπόκειται σε μεταβολές, όμως δεν αναδεικνύεται τρίτος πόλος -και στην κοινωνία αλλά και λόγω εκλογικού συστήματος - ο οποίος θα ήταν σε θέση όχι απλώς να εκφράσει τη διαμαρτυρία ή την απογοήτευση αλλά να προβάλλει μια εναλλακτικής πρόταση εξουσίας. Η ανάδειξη του κ. Τσίπρα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και οι ζυμώσει στο εσωτερικό του ΛΑΟΣ αναφορικά με μετακίνηση στελεχών ή και βουλευτών του προς τη ΝΔ υπογραμμίζει αυτό το γεγονός: ο δικομματισμός υπάρχει και δεν φαίνεται στο ορίζοντα καμία δύναμη να τον απειλεί ουσιαστικά. Σημασία στην πολιτική - όπως και σε άλλους τομείς της ζωής -δεν έχει ο λόγος που διατυπώνεις αλλά η θέση που καταλαμβάνεις.
Πραγματικά, η πλειοψηφία της ελληνικής κοινής γνώμης δε δείχνει διατεθειμένη να μετακινηθεί προς πλέον ευέλικτες πολιτικές επιλογές, αποδίδοντας πολιτική ισχύ σε μικρότερα κόμματα. Παραμένει αδρανές και αμετακίνητο, παρά τις σημαντικές μεταβολές που διέρχεται η υπόλοιπη Ευρώπη, ή για να το θέσουμε πιο "επικοινωνιακά" προτιμά Χριστόδουλο από Bill Gates. Η φιλολογία που αναπτύσσεται περί τρίτου πόλου, δεν είναι παρά ένα άλλοθι στο ριάλιτι που παρακολουθούμε νυχθημερόν.
Technorati Tags: ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ
2 σχόλια:
Δες κουβεντα:πολιτικα ζητηματα
post:Αντισταση στην ανοδο της ασημαντοτητας
Το σκεπτικό σου είναι αρκετά ρεαλιστικό και τα αποτελέσματα που αναπτύσσεις θα συμβούν άμεσα. Δεν κατάλαβα τη σύνδεση του τίτλου με το περιεχόμενο...δηλαδή η αδράνεια οδηγεί στην συνέχιση του δικομματισμού κατά την αποψή σου; Ο τρίτος πόλος πάντως, αν μου επιτρέπεις, δεν δημιουργείται αυτόματα απο τις ανακατατάξεις σε περιόδους όπως αυτές που διανύουμε(ας μην αναφέρω τα χαρακτηριστικά, τα γνωρίζουμε όλοι) μετασχηματίζεται μέσα στο χρόνο και ο χρόνος συνήθως παίρνει ακόμα και 10ετία. Επίσης, η εμφάνιση προσώπων που αρχικά μπορεί να μην σημαίνει κάτι ορατό, ωστόσο, προδιαγράφει την εμφάνιση κι άλλων νέων προσώπων κι επομένως νέων δεδομένων, προτάσεων κ.λ.π. Επίσης, σε όλα αυτά υπάρχει μια νέα οικονομική τάξη που ακόμα δεν έχει ονοματιστεί και η οποία θα καθορίσει σύντομα με αξιώσεις την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού. Ετσι ή αλλιώς στην Ευρώπη έχουν προηγηθεί αλλαγές στα σοσιαλιστικοδημοκρατικά κόμματα που θα οφείλαμε να τις λάβουμε υπόψη ακόμα κι αν δεν έχουμε κοινά χαρακτηριστικά, είμαστε όμως πλέον, κάτω απο την ίδια φόρμα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης...
Δημοσίευση σχολίου