11 Ιουν 2009

Νέα Δημοκρατία: Η Ώρα του Ragnarök;

"Στη Σκανδιναβική μυθολογία το Ράγκναροκ (Ragnarok ή Ragnarök), που σημαίνει η μοίρα των θεών, είναι η μάχη του τέλους του κόσμου. Το αποτέλεσμα της μάχης θα είναι καταστροφικό όχι μόνο για τους περισσότερους θεούς, τους γίγαντες και τα τέρατα, αλλά και για ολόκληρο το σύμπαν. Η μοναδικότητα της έννοιας του Ράγκναροκ έγκειται στο γεγονός πως οι θεοί μέσω προφητείας γνωρίζουν ήδη τι θα συμβεί: πότε θα διεξαχθεί η μάχη, ποιός θα σκοτωθεί από ποιόν. Κατανοούν επίσης την αδυναμία τους να εμποδίσουν την διεξαγωγή της μάχης."
                                                                                                                                                                                                                               Από την Ελληνική Wikipedia

                 Στο άρθρο που αναρτήσαμε δύο ημέρες προ των εκλογών, παρουσιάσαμε σε αδρές γραμμές ένα προβλεπτικό μοντέλο για τα εκλογικά αποτελέσματα των Ευρωεκλογών. Ας θυμηθούμε τι αναφέραμε ως πρόβλεψη σε εκείνη τη δημοσίευση: "
δική μας εκτίμηση θεωρεί εξαιρετικά αμφίρροπο το αποτέλεσμα της 7ης Ιουνίου σε ότι αφορά στη διαφορά των δύο μεγάλων κομμάτων, με το κεντρικό ποσοστό γύρω από το οποίο θα ταλαντεύονται να βρίσκεται κοντά στο 37%. Η διαφορά μεταξύ τους δύσκολα-πάντοτε κατά τη δική μας - θα ξεπεράσει το 2%. Δεν θα μας εξέπληττε ένα αποτέλεσμα με το ΠΑΣΟΚ να λαμβάνει κοντά στο 38% και η Νέα Δημοκρατία να κυμαίνεται στο 36,5%. Το ΚΚΕ θα ενισχυθεί αρκετά, η πρόβλεψη του μοντέλου μας το ανεβάζει στο 8,8%, ενώ κοντά στο 4,5% ως 4,8% διαβλέπουμε το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Για το ΛΑΟΣ, υπάρχει κατά την άποψή μας, σοβαρή πιθανότητα να αποτελέσει το διακύβευμα της βραδιάς -σχετικά με το αν θα ξεπεράσει το 3% ή όχι σε "ντέρμπι" με τους Οικολόγους-Πράσινους, με τον ένα από τους δύο να ξεπερνά το "κατώφλι". Οι "λοιποί" μάλλον θα κυμανθούν οριακά λίγο πάνω ή λίγο κάτω του 6%."

                  Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα, από την ιστοσελίδα του ΥΠΕΣ, έχουμε: ΠΑΣΟΚ 36.64 %, ΝΔ 32.29 %, ΚΚΕ 8.35 %, ΛΑΟΣ 7.15 %, ΣΥΡΙΖΑ 4.70 % και ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ-ΠΡΑΣΙΝΟΙ 3.49 %. Το μοντέλο μας "προέβλεψε" με προσέγγιση περί το 1~1,5% το ποσοστό του ΠΑΣΟΚ, με 0,5% του ΚΚΕ, του ΣΥΡΙΖΑ με 0,1% (!) και των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ-ΠΡΑΣΙΝΩΝ με 0,4%. Αντίθετα απέτυχε να μας δώσει με ικανοποιητική ακρίβεια το ποσοστό της ΝΔ και κατά συνέπεια τη διαφορά των δύο μεγάλων κομμάτων, καθώς και το ποσοστό του ΛΑΟΣ.
 
                  Όπως είναι φανερό, το μοντέλο προσεγγίζει τα πραγματικά δεδομένα με πολύ καλή ακρίβεια σε τουλάχιστον τρία "σημεία" -ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ και ΟΙΚΟΛΟΓΟΥΣ-ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ, ενώ  προσεγγίζει σχετικά ικανοποιητικά τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ. Θεωρούμε λοιπόν ότι μοντελοποιεί επαρκώς την ελληνική πολιτική πραγματικότητα και με βάση αυτό θα προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε την αποτυχία πρόβλεψης των ποσοστών της ΝΔ και του ΛΑΟΣ, με κριτήρια και όρους πολιτικής επικοινωνίας.

                  Κατ' αρχάς, η άποψή μας για την περίφημη πια "αποχή" είναι η εξής: Το πλήθος των ψηφοφόρων που απείχαν μας επιτρέπει - χωρίς να έχουμε σοβαρή απώλεια στην ακρίβεια- να θεωρήσουμε ότι ακολουθεί την ίδια κατανομή με το "δείγμα" των ψηφοφόρων που προσήλθαν τελικά στην κάλπη. Με πιο απλά λόγια, η αποχή είχε πρακτικά ουδέτερη επίδραση στο εκλογικό αποτέλεσμα. Κατά συνέπεια δε θα τη λάβουμε υπόψη στην ανάλυση που ακολουθεί. Αντίθετα, η αποχή έχει βαρύνουσα σημασία για τις επόμενες εξελίξεις αφού:
  • Τεχνικά, αποτελεί χώρο που θα μπορούσε να διεκδικηθεί -έστω και θεωρητικά- τόσο από τα υπάρχοντα κόμματα όσο και από ενδεχόμενους νέους πολιτικούς σχηματισμούς.
  • Αποδεικνύει ότι η πόλωση που αναπτύχθηκε ειδικά κατά τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής περιόδου δεν είχε ακροατήριο. Παρέμεινε στο επίπεδο των κομμάτων και δεν πέρασε στις εκλογικές τους βάσεις.

                  Η μοντελοποίηση που εφαρμόζουμε λοιπόν ανέδειξε τα παρακάτω χαρακτηριστικά του πολιτικού τοπίου, σε σχέση με τη Νέα Δημοκρατία:

  • Είναι σαφές ότι ή άνοδος των ποσοστών του ΛΑΟΣ και αντίστοιχα η πτώση εκείνων της ΝΔ, αποτελούν στενά συσχετισμένα μεγέθη. Ο κεντροδεξιός χώρος παραμένει συμπαγής χωρίς διαρροές, με υπολογίσιμες όμως ανακατατάξεις στο εσωτερικό του. Επίσης, καταδεικνύεται ότι το σύνολο της κεντροδεξιάς είναι σε θέση να κυριαρχίσει στην πολιτική σκηνή- υπό προϋποθέσεις. Η τελευταία ένδειξη επιβεβαιώνεται και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ ας σημειωθεί ότι στο δικό μας μοντέλο συνυπολογίζονται και  οι τάσεις που διαμορφώνονται στο ευρύτερο πολιτικό περιβάλλον όπως έχουμε ήδη προαναφέρει στο άρθρο της Παρασκευής. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι επερχόμενες εξελίξεις θα καθορισθούν αποφασιστικά από τις μετακινήσεις και τις τάσεις στο χώρο της κεντροδεξιάς και των ψηφοφόρων της και αυτό θα είναι το στοχευμένο ακροατήριο του κ. Καραμανλή, ίσως και του ΠΑΣΟΚ σε κάποιο βαθμό. Αντίθετα, η κεντροαριστερά συγκροτεί πιο αδύναμο πόλο στην τρέχουσα περίοδο και οι όποιες ανακατατάξεις σε αυτόν το χώρο δεν διαθέτουν την απαιτούμενη πολιτική ισχύ.

  • Το κύριο πρόβλημα του Πρωθυπουργού πλέον, σε ό,τι αφορά στην επικοινωνία του με το εκλογικό σώμα, είναι το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας - όσο κι αν ακούγεται παράδοξο αυτό-καθώς και η περιορισμένη απήχηση που έχει το κυβερνών κόμμα στον κεντροδεξιό χώρο. Η Νέα Δημοκρατία φορτίστηκε εξαιρετικά αρνητικά με τη σειρά των επεισοδίων στο σήριαλ των σκανδάλων ή "σκανδάλων" ενώ παρουσίασε σοβαρές ενδείξεις αδυναμίας του κομματικού μηχανισμού της στην προεκλογική περίοδο αλλά και την ημέρα των εκλογών. Αδυναμία κινητοποίησης ψηφοφόρων, έλλειψη πληροφόρησης σχετικά με το πραγματικό εκλογικό αποτέλεσμα -θα θυμάστε τις διαφορετικές δηλώσεις του κ. Μεϊμαράκη μετά τα exit polls- έλλειψη σχεδίου επικοινωνιακής διαχείρισης του αποτελέσματος.

                   Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι εκτιμήσεις σχετικά με το κυβερνών κόμμα δεν είναι καθόλου ευοίωνες:
      
  •        Ο κ. Καραμανλής δεν διαθέτει όπως αποδεικνύται ένα ισχυρό "κόμμα-εργαλείο" ώστε να προωθήσει την πολιτική του. Ταυτόχρονα ο ενισχυμένος χώρος των κεντροδεξιών ψηφοφόρων εμφανίζεται να διαθέτει δύο "μνηστήρες" όπου το εκλογικό κέρδος του ενός είναι ζημία για τον άλλο. Μολονότι το ΛΑΟΣ -όπως έχουμε εκτιμήσει και στο παρελθόν- δεν διαθέτει πολιτικό βάθος ώστε να αποτελέσει μια μελλοντική σταθερά του συστήματος, στην παρούσα φάση εμφανίζεται υπολογίσιμη δύναμη. Ο πολιτικός χρόνος πιέζει  τον κ. Καραμανλή, εφόσον ήδη είναι ορατή η ημερομηνία της διαδικασίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και κατά συνέπεια πιθανής προκήρυξης εθνικών εκλογών, γεγονός που σημαίνει ότι ο ίδιος θα έχει την όποια πρωτοβουλία για το χρόνο των εκλογών μέχρι το τέλος του 2009, οπότε και θα πρέπει να "συμπιέσει" όλες τις επιλογές του μέσα σε χρόνο ανεπαρκή ώστε να μεταβληθούν οι τρεχοντες συσχετισμοί.
  •       Παράλληλα, η ατζέντα του Πρωθυπουργού δείχνει να δεσμεύεται από το εκλογικό αποτέλεσμα σε μια "δεξιότερη" κατεύθυνση, γεγονός που ακυρώνει τις επιδιώξεις για εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων στο οικονομικό πεδίο, όπου μάλλον θα επιθυμούσε ο ίδιος να οδηγήσει τα πράγματα. Επίσης, το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ακυρώνει μια σειρά επικοινωνιακών ελιγμών του Πρωθυπουργού που αφορούσαν την στενότερη επαφή του με το χώρο του κέντρου, όπως για παράδειγμα η θετική αναφορά του στον κ. Σημίτη. Είναι σαφές ότι το "οικονομικό" επικοινωνιακό "πακέτο" του Πρωθυπουργού θα είχει ως αποδέκτη τον -αποδεκατισμένο- "μεσαίο χώρο". Αναπάντεχα -και αυτό διαφαίνεται από τις εσπευσμένες κινήσεις Υπουργών και βουλυτών της Κυβέρνησης-παρόμοια σχέδια ακυρώνονται και τη θέση τους παίρνουν ζητήματα "παραδοσιακού" δεξιού ενδιαφέροντος.
  •        Τα σενάρια συνεργασίας ΝΔ-ΛΑΟΣ ίσως φαντάζουν μια εφαρμόσιμη λύση στο πρόβλημα του κυβερνώντος κόμματος. Η διαρροή όμως των διαμαρτυρόμενων ψηφοφόρων θα καταστεί ανεξέλεγκτη, με μη ελεγχόμενες συνέπειες στο αποτέλεσμα των επόμενων εθνικών εκλογών. 
  •         Το μοναδικό σημείο στήριξης της Νέας Δημοκρατίας ώστε να προκαλέσει εξελίξεις θα ήταν η ανάδειξη του ΛΑΟΣ ως υπεύθυνου ενδεχόμενης ήττας της "παράταξης" και αντίστοιχα "παράδοσης" της εξουσίας στο ΠΑΣΟΚ. Το ενδιαφέρον σημείο αυτής της πολιτικής θα ήταν ότι σε μια τέτοια περίπτωση το πολιτικό μέλλον του ΛΑΟΣ θα καθίστατο εξαιρετικά αβέβαιο έως και δυσοίωνο, εφόσον ένα τέτοιο μήνυμα περνούσε στην εκλογική βάση του κόμματος.

                Συμπερασματικά, η Νέα Δημοκρατία βρέθηκε σε μια εξαιρετικά "άβολη" πολιτική θέση μετά την 7η Ιουνίου. Ενώ ηγείται ενός κυρίαρχου -εκλογικά- χώρου αδυνατεί να ελέγξει τις εξελίξεις και να προβάλλει εκ νέου ως διεκδικητής της εξουσίας, ενώ ταυτόχρονα- και αυτό είναι το στρατηγικό μέρος των απωλειών- έχασε μια σειρά επιλογών της. Αντίθετα το ΠΑΣΟΚ απέκτησε την ψυχολογία του νικητή, χωρίς να κυριαρχεί πολιτικά και με δεδομένο το πλεονέκτημα να είναι σε θέση να προκαλέσει τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών το Μάρτιο του 2010, ανεξάρτητα των σχεδιασμών του Πρωθυπουργού. Το σύνθημα "ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε" θα ήταν μια καλή συμβουλή για το κυβερνών κόμμα. Όπως στο μύθο του Ράγκναροκ, της Σκανδιναυικής Μυθολογίας, για τη Νέα Δημοκρατία, ενώ η ίδια αδυνατεί να εμποδίσει τις εξελίξεις, φαίνεται προδιαγεγραμμένος πλέον ο χρόνος που θα απωλέσει την εξουσία, ποιος θα την κερδίσει στη θέση της, πως θα την κερδίσει και ποιοι θα βυθιστούν μαζί της. Το "Λυκόφως των Θεών" θα βρει εφαρμογή στην ελληνική πολιτική σκηνή; Οψόμεθα!






            



Δεν υπάρχουν σχόλια: