Η συνέντευξη τύπου του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ ήταν η κατακλείδα σε μια σειρά πρόσφατων επικοινωνιακών κινήσεων του κόμματος, προκειμένου να τεθούν σε κίνηση τα αντανακλαστικά του εκλογικού σώματος και να διαμορφωθούν συνθήκες προεκλογικού κλίματος, υπό την πρωτοβουλία του κ. Παπανδρέου αλλά και υπό την τρέχουσα άκρως ευνοϊκή για την αξιωματική αντιπολίτευση δημοσκοπική συγκυρία.
Η συγκρότηση των "επιτελικών κύκλων", η συνάντηση με τον κ. Αλαβάνο, η εικόνα του κ. Παπανδρέου στο λιμάνι του Πειραιά στην αχλύ των δακρυγόνων και τέλος η εφ' όλης της ύλης συνέντευξη, ήρθαν πανηγυρικά να σηματοδοτήσουν το -επικοινωνιακό - τέλος της πασοκικής εσωστρέφειας και να επικοινωνήσουν στην κοινωνία το μήνυμα της εκλογικής ετοιμότητας και της ικανότητας του ΠΑΣΟΚ να επιστρέψει στην εξουσία.
Εκεί ήρθε το σφάλμα. Το επικοινωνιακό ολέθριο λάθος που μπορεί να αναστρέψει όχι - εισέτι - την πτωτική πορεία της Νέας Δημοκρατίας αλλά την άνοδική τάση των ποσοστών του κ. Παπανδρέου και του κόμματός του. Η συνένευξη τύπου εμπεριέχει το δυναμικό ανατροπής των τρεχόντων συσχετισμών και μπορεί να επηρεάσει τις επερχόμενες εξελίξεις. Ας δούμε γιατί.
Στη δική μας ανάλυση, που από καιρό έχουμε ήδη διατυπώσει, η κοινωνία έχει οδηγηθεί σε μια κατάσταση δυναμικής ισορροπίας άκρως ευαίσθητης, εξαιτίας των δυσμενών οικονομικών και άλλων δεδομένων. Τις εκφάνσεις της κατάστασης αυτής της διαπιστώνουμε ήδη, με τις εξάρσεις βίαιων αντιδράσεων αλλά κυρίως με τις γρήγορες μεταβολές στη στάση του εκλογικού σώματος. Η "ευαισθησία" παράγει νευρικότητα στο κοινωνικό σώμα. Σε αυτό το περιβάλλον η Νέα Δημοκρατία είχε ήδη απωλέσει το λεγόμενο "ηθικό πλεονέκτημα" ενώ παραλληλα οι εσωτερικές διεργασίες στον κοινωνικό ιστό που συνοπτικά θα αποκαλούσαμε "η διάλυση του μεσαίου χώρου" την απομάκρυναν απότομα από την πρώτη θέση των δημοσκοπήσεων. Το ΠΑΣΟΚ και μάλιστα υπό την ηγεσία του κ. Παπανδρέου -έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν σχετικά με το επικοινωνιακό προφίλ του πολιτικού ανδρός -καρπώθηκε τη φθορά, όχι όμως και την απαραίτητη πολιτική ισχύ. Το "καύσιμο" δηλαδή που μπορεί να προωθήσει ένα κόμμα στην εξουσία. Ο κ. Παπανδρέου υπολείπεται σε "καταλληλότητα", ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει ασθενή εικόνα σε μια σειρά ποιοτικών δεικτών. Δεν ήταν όμως μακρυά από την επικράτηση, αφού το κεφάλαιο "Καραμανλής" της Νέας Δημοκρατίας ήταν ήδη έτοιμο να αναλωθεί πρώτα στο εσωκομματικό πεδίο, στη συνέχεια στην κοινωνία και ότι θα απέμενε θα ήταν στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του "ήπιου", "ενωτικού" και "αριστερού" Παπανδρέου. Οι έννοιες σε εισαγωγικά διότι για εμάς απεικονίζουν - για τεχνικούς λόγους - επικοινωνιακές έννοιες. Εδώ έχει αξία να αναφέρουμε το μοναδικό -κατά την άποψή μας- εύρημα με πολιτική ενέργεια: την ραγδαία επιδείνωση των ποσοστών φτώχιας στη χώρα μας. Αυτό και μόνο θα ήταν αρκετό, με την κατάλληλη επικοιωνιακή και πολιτική διαχείρηση να αποτελέσει το φορέα ενίσχυσης του πολιτικού δυναμικού του κ. Παπανδρέου.
Αντ' αυτού, ήρθε το λάθος. Ο κ. Παπανδρέου εμφανίσθηκε στη συνεντευξη τύπου όχι ως η δύναμη που μπορεί να προσφέρει λύσεις. Παρουσιάσθηκε ως ο εκλεγείς Πρωθυπουργός. Διαμόρφωσε τέτοιο κλίμα που ερωτήθη ακόμη και περί ενδεχόμενης υπουργοποίησης συγκεκριμένων προσώπων. Δεν παρουσίασε απτές πολιτικές επιλογές και διεξόδους. Θεώρησε εαυτόν, ως πρόσωπο και όχι ως πολιτική, ταυτιζόμενο με τη λύση. Αλλαζονικό, έντονα εξουσιαστικού χαρακτήρα προφίλ σε μια πολιτική πραγματικότητα που απάδει από τέτοιες παρουσίες. Παράλληλα, ήρθε σε αντίθεση με τη μέχρι σήμερα εικόνα του, την οποία ο ίδιος είχε συνθέσει πό καιρού. Η λελογισμένη αντιπολιτευτική γραμμή, η ήπια πολιτική παρουσία θα προσμετρούσε αθροιστικά σε συνθήκες κρίσης. Αντ΄αυτού επέμεινε στην προώθηση αβέβαιων εξελίξεων, χωρίς συγκεκριμένο πλάνο διεξόδου από την κρίση. Πιο απλά, ζήτησε εκλογές δεν απήντησε πως θα αντιδράσει στην -πολύ πιθανή - περίπτωση μη επίτευξης αυτοδυναμίας. Το εκλογικό σώμα -σε όλες τις μετρήσεις - εμφανίζεται έντονα φοβικό με πρώτιστο ζήτημα την οικονομική δυσπραγία. Στο ερώτημα αυτό ο κ. Παπανδρέου απήντησε με την αβεβαιότητα των πολλαπλών εκλογικών αναμετρήσεων. Ακόμη κι αν είχε λύσεις για όλα τα ζητήματα στην τσέπη του σακακιού του, η εικόνα που παρουσιάσθηκε και εκείνη που θα παραμείνει προς αποτίμηση είναι το αίτημα της αντιπολίτευσης για είσοδο σε μια εκλογική δίνη, χωρίς και η αιτούμενη πολιτική δύναμη να έχει προδιαγράψει την έξοδο.
Τα επικοινωνιακά σφάλματα του ΠΑΣΟΚ μπορούν να αναστρέψουν την πορεία προς τις εκλογές; Κατά τη γνώμη μας όχι. Η δρομολόγιση της εκλογικής αναμέτρησης έχει ήδη ξεκινήσει από την Κυβέρνηση, όπως αναλύσαμε στο προηγούμενο άρθρο μας. Η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων μπορεί να παρουσιάσει διακυμάνσεις, όμως η αναστροφή της τάσης υπέρ του κυβερνώντος κόμματος είναι εξαιρετικά δύσκολή. Το ερώτημα που παραμένει όμως είναι εάν το ΠΑΣΟΚ όντως επιθυμεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο. Σε κάθε περίπτωση δεν φαίνεται να έχει ως πολιτική οντότητα την απαραίτητη επαφή με το εκλογικό σώμα και τις κοινωνικές διεργασίες. Είναι αλλού! Εξ' ου και ο τίτλος από τη γνωστή παρωδία του "ΟΛΑ9"!
Η συγκρότηση των "επιτελικών κύκλων", η συνάντηση με τον κ. Αλαβάνο, η εικόνα του κ. Παπανδρέου στο λιμάνι του Πειραιά στην αχλύ των δακρυγόνων και τέλος η εφ' όλης της ύλης συνέντευξη, ήρθαν πανηγυρικά να σηματοδοτήσουν το -επικοινωνιακό - τέλος της πασοκικής εσωστρέφειας και να επικοινωνήσουν στην κοινωνία το μήνυμα της εκλογικής ετοιμότητας και της ικανότητας του ΠΑΣΟΚ να επιστρέψει στην εξουσία.
Εκεί ήρθε το σφάλμα. Το επικοινωνιακό ολέθριο λάθος που μπορεί να αναστρέψει όχι - εισέτι - την πτωτική πορεία της Νέας Δημοκρατίας αλλά την άνοδική τάση των ποσοστών του κ. Παπανδρέου και του κόμματός του. Η συνένευξη τύπου εμπεριέχει το δυναμικό ανατροπής των τρεχόντων συσχετισμών και μπορεί να επηρεάσει τις επερχόμενες εξελίξεις. Ας δούμε γιατί.
Στη δική μας ανάλυση, που από καιρό έχουμε ήδη διατυπώσει, η κοινωνία έχει οδηγηθεί σε μια κατάσταση δυναμικής ισορροπίας άκρως ευαίσθητης, εξαιτίας των δυσμενών οικονομικών και άλλων δεδομένων. Τις εκφάνσεις της κατάστασης αυτής της διαπιστώνουμε ήδη, με τις εξάρσεις βίαιων αντιδράσεων αλλά κυρίως με τις γρήγορες μεταβολές στη στάση του εκλογικού σώματος. Η "ευαισθησία" παράγει νευρικότητα στο κοινωνικό σώμα. Σε αυτό το περιβάλλον η Νέα Δημοκρατία είχε ήδη απωλέσει το λεγόμενο "ηθικό πλεονέκτημα" ενώ παραλληλα οι εσωτερικές διεργασίες στον κοινωνικό ιστό που συνοπτικά θα αποκαλούσαμε "η διάλυση του μεσαίου χώρου" την απομάκρυναν απότομα από την πρώτη θέση των δημοσκοπήσεων. Το ΠΑΣΟΚ και μάλιστα υπό την ηγεσία του κ. Παπανδρέου -έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν σχετικά με το επικοινωνιακό προφίλ του πολιτικού ανδρός -καρπώθηκε τη φθορά, όχι όμως και την απαραίτητη πολιτική ισχύ. Το "καύσιμο" δηλαδή που μπορεί να προωθήσει ένα κόμμα στην εξουσία. Ο κ. Παπανδρέου υπολείπεται σε "καταλληλότητα", ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει ασθενή εικόνα σε μια σειρά ποιοτικών δεικτών. Δεν ήταν όμως μακρυά από την επικράτηση, αφού το κεφάλαιο "Καραμανλής" της Νέας Δημοκρατίας ήταν ήδη έτοιμο να αναλωθεί πρώτα στο εσωκομματικό πεδίο, στη συνέχεια στην κοινωνία και ότι θα απέμενε θα ήταν στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του "ήπιου", "ενωτικού" και "αριστερού" Παπανδρέου. Οι έννοιες σε εισαγωγικά διότι για εμάς απεικονίζουν - για τεχνικούς λόγους - επικοινωνιακές έννοιες. Εδώ έχει αξία να αναφέρουμε το μοναδικό -κατά την άποψή μας- εύρημα με πολιτική ενέργεια: την ραγδαία επιδείνωση των ποσοστών φτώχιας στη χώρα μας. Αυτό και μόνο θα ήταν αρκετό, με την κατάλληλη επικοιωνιακή και πολιτική διαχείρηση να αποτελέσει το φορέα ενίσχυσης του πολιτικού δυναμικού του κ. Παπανδρέου.
Αντ' αυτού, ήρθε το λάθος. Ο κ. Παπανδρέου εμφανίσθηκε στη συνεντευξη τύπου όχι ως η δύναμη που μπορεί να προσφέρει λύσεις. Παρουσιάσθηκε ως ο εκλεγείς Πρωθυπουργός. Διαμόρφωσε τέτοιο κλίμα που ερωτήθη ακόμη και περί ενδεχόμενης υπουργοποίησης συγκεκριμένων προσώπων. Δεν παρουσίασε απτές πολιτικές επιλογές και διεξόδους. Θεώρησε εαυτόν, ως πρόσωπο και όχι ως πολιτική, ταυτιζόμενο με τη λύση. Αλλαζονικό, έντονα εξουσιαστικού χαρακτήρα προφίλ σε μια πολιτική πραγματικότητα που απάδει από τέτοιες παρουσίες. Παράλληλα, ήρθε σε αντίθεση με τη μέχρι σήμερα εικόνα του, την οποία ο ίδιος είχε συνθέσει πό καιρού. Η λελογισμένη αντιπολιτευτική γραμμή, η ήπια πολιτική παρουσία θα προσμετρούσε αθροιστικά σε συνθήκες κρίσης. Αντ΄αυτού επέμεινε στην προώθηση αβέβαιων εξελίξεων, χωρίς συγκεκριμένο πλάνο διεξόδου από την κρίση. Πιο απλά, ζήτησε εκλογές δεν απήντησε πως θα αντιδράσει στην -πολύ πιθανή - περίπτωση μη επίτευξης αυτοδυναμίας. Το εκλογικό σώμα -σε όλες τις μετρήσεις - εμφανίζεται έντονα φοβικό με πρώτιστο ζήτημα την οικονομική δυσπραγία. Στο ερώτημα αυτό ο κ. Παπανδρέου απήντησε με την αβεβαιότητα των πολλαπλών εκλογικών αναμετρήσεων. Ακόμη κι αν είχε λύσεις για όλα τα ζητήματα στην τσέπη του σακακιού του, η εικόνα που παρουσιάσθηκε και εκείνη που θα παραμείνει προς αποτίμηση είναι το αίτημα της αντιπολίτευσης για είσοδο σε μια εκλογική δίνη, χωρίς και η αιτούμενη πολιτική δύναμη να έχει προδιαγράψει την έξοδο.
Τα επικοινωνιακά σφάλματα του ΠΑΣΟΚ μπορούν να αναστρέψουν την πορεία προς τις εκλογές; Κατά τη γνώμη μας όχι. Η δρομολόγιση της εκλογικής αναμέτρησης έχει ήδη ξεκινήσει από την Κυβέρνηση, όπως αναλύσαμε στο προηγούμενο άρθρο μας. Η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων μπορεί να παρουσιάσει διακυμάνσεις, όμως η αναστροφή της τάσης υπέρ του κυβερνώντος κόμματος είναι εξαιρετικά δύσκολή. Το ερώτημα που παραμένει όμως είναι εάν το ΠΑΣΟΚ όντως επιθυμεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο. Σε κάθε περίπτωση δεν φαίνεται να έχει ως πολιτική οντότητα την απαραίτητη επαφή με το εκλογικό σώμα και τις κοινωνικές διεργασίες. Είναι αλλού! Εξ' ου και ο τίτλος από τη γνωστή παρωδία του "ΟΛΑ9"!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου