Δεν συμμερίζομαι την - άνευ στοιχείων - όψιμη πρωθυπουργική και εν πολλοίς τρι-κομματικο-κυβερνητική αισιοδοξία.
Πολύ περισσότερο, δεν συμμερίζομαι την επιμονή του συνόλου - ναι! του συνόλου - του πολιτικού συστήματος να μας παρουσιάζει εδώ και τρία χρόνια την οικονομική κρίση ως μια κατάσταση που μπορεί να διαχειριστεί. Ο καθένας από την δική του σκοπιά βεβαίως, αλλά το κοινό σημείο όλων των εν δυνάμει "εθνικών σωτήρων" είναι πως έχουν τη δυνατότητα να μας οδηγήσουν σε ασφαλή οικονομικά μεγέθη.
Οι κύριες πολιτικές δυνάμεις της χώρας βασίζουν το αφήγημά τους σε μια απλοϊκή υπόθεση, που αν δεν κρύβει σκοπιμότητα (που κρύβει!) τουλάχιστον προδίδει αφέλεια:
Τι είναι η κρίση κατά το πολιτικό μας σύστημα;
Μια παροδική κατάσταση, σοβαρή βεβαίως, στην οποία πλήττεται οικονομικά η χώρα, γίνεται το "ξαναμοίρασμα της τράπουλας" - ανάδειξη νέων ελίτ, καταστροφή των παλιών κλπ - αλλά σε ένα ορατό χρονικό διάστημα (ο ΓΑΠ έλεγε τρία χρόνια, ο Σαμαράς βλέπει φως κι ο καθείς τοποθετείται όπως θέλει...) η χώρα θα ανακάμψει.
Και μάλιστα, όχι μόνο θα ανακάμψει - έτσι λένε! - αλλά και μεγάλες κοινωνικές ομάδες που απολάμβαναν προνόμια στο "προ κρίσης" σύστημα θα εξακολουθούν να αποτελούν και τους προνομιούχους του "μετά".
Με απλά λόγια, όλοι οι "βολεψάκηδες" - από κλειστά επαγγέλματα μέχρι σκληρά εργαζόμενους σε δημόσιους οργανισμούς που έπαψαν να έχουν αντικείμενο κανά δυο αιώνες τώρα-απλώς προσπαθούν να "κρατηθούν από τη βάρκα" ώστε μετά την κρίση να επανέλθουν στην προτεραία κατάσταση.
Αν προσέξατε λοιπόν τα κυβερνητικά μηνύματα των τελευταίων ημερών -που δεν είναι διαφορετικά από εκείνα των τελευταίων τριών ετών - το Δημόσιο καμώνεται πως θα "απολύσει" προτάσσει όμως πως θα προσλάβει ταυτόχρονα. Ο χρεωκοπημένος δημόσιος εργοδότης όχι μόνο αρνείται να παραδεχτεί πως δεν μπορεί καλά-καλά να πληρώσει μισθούς και συντάξεις, αλλά ανερυθρίαστα βγαίνει και στην αγορά εργασίας ως αξιόπιστη επιχείρηση προς άγραν εργαζομένων!
Θεωρεί το κράτος μας, λοιπόν, και μαζί του κι όσοι πιστοί της κρατικής μηχανής, πως η κρίση όχι μόνο είναι παροδική, όχι μόνο βρίσκεται σε αποδρομή αλλά πως άνετα μπορεί να διατηρήσει ή και να επεκτείνει τις "συνήθεις" εργασίες του.
Όμως η κρίση - η πραγματική κρίση - δεν άρχισε ακόμη.
Κι αν αναρωτιέσαι τι ήταν αυτό που βιώνουμε εδώ και τρία χρόνια, σε πληροφορώ πως δεν ήταν τίποτα άλλο από μια "απλή" κρίση ρευστότητας. Μια "κοινή" δημοσιονομική κρίση η οποία βεβαίως διογκώθηκε, επεκτάθηκε και τείνει να γίνει κοινωνική. Κι εδώ είναι το κρίσιμο σημείο.
Κατ' αρχήν το "τείνει" δεν ερμηνεύεται ως αδιαφορία ή απομείωση της σημασίας των απογοητευτικών και επώδυνων μεγεθών της φτώχειας και της ανεργίας που από καιρό βασανίζουν την ελληνική κοινωνία.
Αναφέρεται στην τάση μόνιμης ανατροπής των κοινωνικών αντιλήψεων και των κοινωνικών θεσμών που εγκαθίδρυσαν και παγίωσαν προηγούμενες οικονομικές και πολιτικές επιλογές των Ελλήνων.
Η οικονομική κρίση όπως τη γνωρίσαμε μέχρι σήμερα, έχει αρχίσει να καταφέρνει μη αντιστρεπτά πλήγματα στον κοινωνικό ιστό, στη δομή και στη λειτουργία του. Αντιλήψεις δεκαετιών αρχίζουν να αμφισβητούνται, οικονομικοί θεσμοί που γνωρίσαμε και εμπιστευθήκαμε (από τράπεζες και επιχειρήσεις μέχρι τον "λαδιάρη" υπάλληλο της Χ δημόσιας υπηρεσίας) αποχωρούν, κλείνουν, αλλάζουν και μεταμορφώνονται.
Αλλού η αλλαγή φαίνεται θετική, αλλού όχι, το ζητούμενο όμως εδώ είναι να αναγνωρίσουμε την αλλαγή αυτή καθ' εαυτή.
Η διάχυση λοιπόν της οικονομικής κρίσης στον κοινωνικό ιστό, πήρε αρκετό χρόνο για να καταγραφεί και στα εκλογικά αποτελέσματα αλλά και στον κοινωνικο-οικονομικό χάρτη της χώρας.
Γιατί όμως λέμε ότι ακόμη δεν έχει αρχίσει η κρίση;
Απλούστατα, γιατί ακόμη μεγάλες κοινωνικές ομάδες πιστεύουν στην "αντιστροφή":
-Εργαζόμενοι πιστεύουν ότι η επιχείρησή τους ή η τράπεζά τους θα διασωθεί και μαζί μ' αυτήν και η ελπίδα για "κάποια στιγμή" επιστροφή στα κεκτημένα
-Άνεργοι πιστεύουν πως θα προσληφθούν μόλις η "ύφεση αντιστραφεί"
-Επιχειρηματίες θεωρούν (ευτυχώς όχι πολλοί!) πως οι "δουλειές θα ανοίξουν"
Έχουν άδικο όλοι αυτοί;
Υπό την έννοια πως κάποια στιγμή τα οικονομικά μεγέθη θα βελτιωθούν, όχι. Αλλά όποιος θεωρεί ότι η βελτίωση θα σημάνει και επιστροφή στο παρελθόν πλανάται.
Οδηγούμαστε - με πολύ επώδυνο τρόπο είναι η αλήθεια - σε μια "άλλη" πραγματικότητα. Κι αυτό είναι το χρονικό σημείο που αυτή η διαφορετική πραγματικότητα αρχίζει και μας δείχνει το πρώτα της σημάδια και εδώ ακριβώς έρχεται η κυβερνητική "αισιοδοξία" να ξορκίσει το "κακό". Γιατί αν αλλάξει η κοινωνική δομή και οι κοινωνική συσχετισμοί, τότε θα αλλάξει και η πολιτική τάξη.
Που βρισκόμαστε λοιπόν;
Μα ακριβώς στο σημείο όπου η κρίση - η πραγματική κρίση - αρχίζει να ενσκήπτει. Και γιατί "πραγματική"; Μα γιατί πρόκειται για τη μετάλλαξη εκείνη της κρίσης που επάγει μη αναστρέψιμα αποτελέσματα και ήδη κάνει την παρουσία της αισθητή στο σύνολο της κοινωνίας.
Και ακριβώς αυτή η αίσθηση είναι που ενεργοποιεί τα "πολιτικά αντανακλαστικά" της επιτηδευμένης αισιοδοξίας.
Ας απολαύσουμε όμως την αισιοδοξία - έστω και επιτηδευμένη - καθώς τα "απροσδόκητα" γεγονότα είναι μπροστά μας!